Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Γιατη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|5|08|2024}}
ΗΜάγχη (γαλλικά: La Manche, κυριολεκτικά: Το Μανίκι, αγγλικά: English Channel) είναι πορθμόςπου χωρίζει την ηπειρωτική Ευρώπη από τηΜεγάλη Βρετανίακαιπου, διαμέσου του πορθμού τουΚαλαί, ενώνει τηΒόρεια θάλασσαμετονΑτλαντικό Ωκεανό. Έχει μήκος 560 χλμ, το μεγαλύτερο πλάτος της φτάνει τα 240 χλμ. καιτο μικρότερο πλάτος της τα 34 χλμ. Στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν γνωστή ως «Oceanus Britannicus» (Βρεταννικός Ωκεανός).
Είναι σχετικά ρηχά νερά με μέσο βάθος τα 120 μ. στοπιο πλατύ σημείο, ενώ το βάθος μειώνεται στα περίπου 45 μ. στο σημείο ανάμεσα σεΝτόβερκαι Καλαί. Ανατολικότερα τα νερά γίνονται ακόμη πιο ρηχά, φτάνοντας μέχρι τα 26 μ. στο σημείο όπου η ανατολική Αγγλία ενωνόταν κάποτε με τις Κάτω Χώρες. Στο δυτικό άκρο βρίσκονται οι Βρετανικές νήσοι ΓκέρνσεϋκαιΤζέρσεϋ.
Κατά την τελευταία εποχή των Παγετώνων, πριν από περίπου 10.000 χρόνια, οι Βρετανικές νήσοι ήταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, κατά το ένα τμήμα τους, και καλυμμένες από πάγο στο υπόλοιπο κομμάτι τους. Η επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν τότε περίπου 120 μ. χαμηλότερα από σήμερα, ενώ ηΒόρεια Θάλασσα ήταν ολόκληρη καλυμμένη από πάγο. Καθώς τα στρώματα πάγου άρχισαν να υποχωρούν, μία μεγάλη λίμνη δημιουργήθηκε στην περιοχή νότια της σημερινής Βόρειας Θάλασσας. Λόγω της έλλειψης διεξόδου των νερών προς τα βόρεια - καθώς η Βόρεια Θάλασσα ήταν ακόμη παγωμένη - το ρεύμα βρήκε διέξοδο προς τονΑτλαντικό ωκεανό μέσω του στενού μεταξύ Ντόβερ και Καλαί.
Περίπου το 6.500 π.Χ. ηδιάβρωση έγινε πιο καταστροφική στα μαλακά πετρώματα της περιοχής, δημιουργώντας το στενό. Χαρακτηριστικοί είναι οι λευκοί βράχοι του Ντόβερ. Τα κύματα συνέχισαν το διαβρωτικό έργο προκαλώντας περαιτέρω άμβλυνση του στενού, ενώ το φαινόμενο αυτό συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Το εμπόριο καιοι επικοινωνίες μεταξύ των δύο πλευρών του πορθμού υπήρξαν πολύ σημαντικά καιγια τις δύο πλευρές από τους προϊστορικούς ακόμη χρόνους. Για αυτόν τον λόγο υπάρχει μεγάλος αριθμός λιμανιών και στις δύο πλευρές όπως στηνΑγγλίατοΝτόβερ, τοΠόρτσμουθ, τοΠλύμουθ, τοΟυέϋμουθκαιτοΠουλ, ενώ στη Γαλλία τοΚαλαί, ηΚαν (μέσω του καναλιού τουΟυιστρεχάμστον ποταμό Ορν), ηΔιέππη, ηΧάβρη, τοΡοσκόφκαιτοΣαιν-Μαλό.
Ακολουθεί ένας κατάλογος μετα μεγαλύτερα αστικά κέντρα κατά μήκος της Θάλασσας της Μάγχης. Τα πληθυσμιακά στοιχεία είναι από τη γαλλική απογραφή του1999καιτην αντίστοιχη βρετανική του2001.
Ησήραγγα της Μάγχης προτάθηκε αρχικά στις αρχές του19ου αιώνακαι ολοκληρώθηκε μόλις το1994. Ενώνει τη Βρετανία μετη Γαλλία στο στενότερο σημείο της Μάγχης μέσω της σιδηροδρομικής γραμμής Eurostar.
Σχετικά πολυμέσα
