ΤοΜεγάλο Δουκάτο της Φινλανδίας (φινλανδικά: Suomen suuriruhtinaskunta, σουηδικά: Storfurstendömet Finland, ρωσικά: Velikoye knyazhestvo Finlyandskoye, κυριλλικά: Великое княжество Финляндское, εναλλακτικά τοΜεγάλο Πριγκιπάτο της Φινλανδίας) ήταν μεταξύ 1809 και 1917 ως αυτόνομο τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.[2]
Ξεκίνησε τον 16ο αιώνα ως ένα τιτλοφόρο μεγάλο δουκάτο που κατέχει ο Βασιλιάς της Σουηδίας, η χώρα έγινε αυτόνομη μετά την προσάρτησή της από τη Ρωσία στον Φινλανδικό πόλεμο του 1808-1809. Ο Μεγάλος Δούκας της Φινλανδίας ήταν ο Αυτοκράτορας της Ρωσίας, εκπροσωπούμενος από τον Γενικό Κυβερνήτη. Λόγω της κυβερνητικής δομής της ρωσικής αυτοκρατορίας και της φινλανδικής πρωτοβουλίας, η αυτονομία του Μεγάλου Δουκάτου επεκτάθηκε μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα. Η Γερουσία της Φινλανδίας, που ιδρύθηκε το 1809, έγινε το σημαντικότερο κυβερνητικό όργανο και πρόδρομος της σύγχρονης κυβέρνησης της Φινλανδίας, του Ανώτατου Δικαστηρίου της Φινλανδίας καιτου Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου της Φινλανδίας.[3]
Οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές στο Μεγάλο Δουκάτο της Φινλανδίας ήταν παράλληλες με αυτές στην υπόλοιπη Ρωσική Αυτοκρατορία καιστην υπόλοιπη Ευρώπη. Η οικονομία αναπτύχθηκε αργά κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Η βασιλεία τουΑλεξάνδρου Β΄ (1855-1881) γνώρισε σημαντική πολιτιστική, κοινωνική και πνευματική πρόοδο καιμια βιομηχανική οικονομία.
Οι εντάσεις αυξήθηκαν όταν ηΑγία Πετρούπολη υιοθέτησε τις πολιτικοποιήσεις της Ρωσίας το 1889. Οι νέες συνθήκες οδήγησαν στην εισαγωγή περιορισμένης αυτονομίας καιστη μείωση της φινλανδικής πολιτιστικής έκφρασης. Η αναταραχή στη Ρωσία καιτη Φινλανδία κατά τονΠρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1918) καιη επακόλουθη κατάρρευση της Ρωσικής Αυτοκρατορίαςτο 1917 είχε ως αποτέλεσμα τη Φινλανδική Διακήρυξη Ανεξαρτησίας καιτο τέλος του Μεγάλου Δουκάτου.[4]
Hall, Wendy (1953), Green, Gold, and Granite, London: Max Parrish & Co..
Jutikkala, Eino; Pirinen, Kauko (1962), A History of Finland (rev. έκδοση), New York, Washington: Praeger Publishers.
Mäkinen, Ilkka. (Winter 2015), «From Literacy to Love of Reading: The Fennomanian Ideology of Reading in the 19th-Century Finland», Journal of Social History49 (2).
Seton-Watson, Hugh (1967), The Russian Empire 1801–1917, London: Oxford.
Alenius, Kari. "Russification in Estonia and Finland Before 1917," Faravid, 2004, Vol. 28, pp. 181–94 Online
Huxley, Steven. Constitutionalist insurgency in Finland: Finnish "passive resistance" against Russification as a case of nonmilitary struggle in the European resistance tradition (1990)
Jussila, Osmo, et al. From Grand Duchy to a Modern State: A Political History of Finland Since 1809 (Hurst & Co. 1999).
Kan, Aleksander. "Storfurstendömet Finland 1809–1917 – dess autonomi enligt den nutida finska historieskrivningen" (in Swedish) ["Autonomous Finland 1809–1917 in contemporary Finnish historiography"] Historisk Tidskrift, 2008, Issue 1, pp. 3–27
Polvinen, Tuomo. Imperial Borderland: Bobrikov and the Attempted Russification of Finland, 1898–1904 (1995) Duke University Press. 342 pp.
Thaden, Edward C. Russification in the Baltic Provinces and Finland (1981). JSTOR