Ο Νάνι Λόι (Κάλιαρι, 23 Οκτωβρίου 1925 – Φρετζένε, 21 Αυγούστου 1995) ήταν Ιταλός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός.
Ο Νάνι Λόι (πλήρες όνομα:Giovanni Loy-Donà) γεννήθηκε στο Κάλιαρι της Σαρδηνίας στις 23 Οκτωβρίου 1925. Ήταν γιος του Γκουλιέλμο Λόι-Ντονά, επιτυχημένου δικηγόρου, και της Άννας Σεν-Ζιστ. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη γενέτηρά του και το 1938 ακολούθησε την οικογένειά του στη Ρώμη. Μετά το λύκειο γράφτηκε στη Νομική Σχολή, για να ικανοποιήσει την επιθυμία της οικογένειάς του, αποφοίτησε δε το 1947 με πτυχιακή διατριβή στη φιλοσοφία του Δικαίου. [2]
Στη συνέχεια γράφτηκε στο Πειραματικό Κέντρο Κινηματογράφου της Ρώμης το 1948 και από το 1950 έως το 1955 εργάστηκε ως βοηθός διαφόρων σκηνοθετών όπως ο Γκοφρέντο Αλεσσαντρίνι, και ο Λουίτζι Τζάμπα. Έκανε το σκηνοθετικό ντεμπούτο του το 1957 με την ταινία Parola di ladro, με συν-σκηνοθέτη τον Τζιάννι Πουτσίνι, με τον οποίο γύρισε και την ταινία Il marito, τον επόμενο χρόνο. Το 1959 ανέλαβε τη σκηνοθεσία της ταινίας Οι μικροαπατεώνες - Ο κλέψας του κλέψαντος ν.2[Σημ 1], συνέχεια της επιτυχίας του Μάριο Μονιτσέλι Ο Κλέψας του Κλέψαντος.
Οι δυο επόμενες ταινίες του, Το σαμποτάζ έγινε τα ξημερώματα του 1961 και 4 μέρες στην κόλαση του 1962, είχαν σαν πηγή έμπνευσης επεισόδια από την Ιταλική αντίσταση. Οι 4 μέρες στην κόλαση του χάρισε 2 υποψηφιότητες για Όσκαρ, Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου , υποψηφιότητα καλύτερης ξένης ταινίας στα Βραβεία BAFTA καθώς και πλήθος άλλων ιταλικών κινηματογραφικών βραβείων, όπως το Νάστρο ντ' Αρτζέντο καλύτερης σκηνοθεσίας.
Από το 1963 έως το 1970 δίδαξε σκηνοθεσία στο Πειραματικό Κέντρο Κινηματογράφου της Ρώμης. Το 1964 επιμελήθηκε τα 7 επεισόδια της τηλεοπτικής εκπομπής Specchio segreto (Μυστικός καθρέφτης), πρώτη εκπομπή στην ιταλική τηλεόραση όπου έκανε την εμφάνιση της η «κάντιντ κάμερα». Στην εκπομπή αυτή, που τον έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό, εργάστηκε τόσο πίσω από την κάμερα, στο ρόλο του σκηνοθέτη, όσο και μπροστά από αυτήν, στο ρόλο του ηθοποιού.[3] Στη δραματική ταινία του Detenuto in attesa di giudizio (1971) είναι έντονη η κριτική του ματιά απέναντι στην κοινωνία και στο οπισθοδρομικό, για την εποχή του, ιταλικό δικαστικό και σωφρονιστικό σύστημα[4]. Η ταινία ήταν υποψήφια το 1972 για τη Χρυσή Άρκτο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου, ενώ ο πρωταγωνιστής της, Αλμπέρτο Σόρντι τιμήθηκε με την Αργυρή Άρκτο ως καλύτερος ηθοποιός.
Αν και η καταγωγή του Λόι ήταν από τη Σαρδηνία, αγαπούσε πολύ τη Νάπολη, και σε αυτήν είναι αφιερωμένες αρκετές από τις τελευταίες του ταινίες. Το 1983 γυρίζει το Mi manda Picone[5], ταινία που είχε εμπορική επιτυχία και έλαβε αρκετές ιταλικές διακρίσεις. Το 1989 γυρίζει την ταινία Scugnizzi,[6] μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εμπειρίες της κινηματογραφικής του διαδρομής. Η ταινία έχει ως πρωταγωνιστές μερικούς νεαρούς έγκλειστους σε αναμορφωτήριο της Νάπολης, οι οποίοι προσπαθούν να ανεβάσουν μια θεατρική παράσταση. Μέσα από τις προσωπικές ιστορίες των νεαρών ηρώων, η ταινία παρουσιάζει το δύσκολο θέμα της Καμόρα και τα προβλήματα της παιδικής παραβατικότητας στις λαϊκές γειτονιές της Νάπολης. Στη Νάπολη είναι αφιερωμένη και η τελευταία ταινία που γύρισε για τη μεγάλη οθόνη, το Pacco, doppio pacco e contropaccotto[7]. To 1991 κάνει το ντεμπούτο του στο θέατρο σκηνοθετώντας τη μαύρη κωμωδία "Scacco Pazzo".[8] Το έργο σημείωσε μεγάλη επιτυχία και κέρδισε πολλά θεατρικά βραβεία. Tελευταία του δουλειά ήταν μια μίνι-σειρά για την τηλεόραση, A che punto è la notte, to 1994.
«Με ενδιαφέρει να κάνω ταινίες - είχε πει - μέσω των οποίων καταγγέλλεται η έλλειψη ορισμένων αξιών της σημερινής ιταλικής κοινωνίας, η έλλειψη αξιών όπως η αλληλεγγύη, η κατανόηση, η αυτοθυσία, ο αλτρουισμός, εκείνες οι αξίες που μπορούν να οριστούν ως πολιτικές ή ακόμη και εθνικές.»[9]
Από τη σύζυγό του, Μπιάνκα Μαρκεζάνο, απέκτησε τέσσερα παιδιά, την Κατερίνα, τον Φραντσέσκο, τον Τομάζο και τον Γουλιέλμο. Ο Λόι πέθανε σε ηλικία 69 ετών από καρδιακή προσβολή, στις 21 Αυγούστου 1995 και αναπαύεται στο νεκροταφείο Βεράνο της Ρώμης.
| Έτος
|
Πρωτότυπος τίτλος
|
Ελληνικός τίτλος
|
Σημειώσεις
|
| 1957
|
Parola di ladro
|
|
συν-σκηνοθεσία Τζιάννι Πουτσίνι
|
| 1958
|
Il marito
|
|
συν-σκηνοθεσία Τζιάννι Πουτσίνι
|
| 1959
|
Audace colpo dei soliti ignoti
|
Οι μικροαπατεώνες - Ο κλέψας του κλέψαντος ν.2 |
|
| 1961
|
Un giorno da leoni
|
Το σαμποτάζ έγινε τα ξημερώματα |
|
| 1962
|
Le quattro giornate di Napoli
|
4 μέρες στην κόλαση
|
Υποψηφιότητες για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου
|
| 1965
|
Made in Italy
|
Έρωτας και τα λοιπά... αλά Ιταλικά |
|
| 1967
|
Il padre di famiglia
|
Μια γυναίκα για έναν άνδρα |
|
| 1970
|
Rosolino Paternò, soldato...
|
Οι πολεμοκάπηλοι |
|
| 1971
|
Detenuto in attesa di giudizio
|
|
|
| 1974
|
Sistemo l'America e torno
|
|
|
| 1976
|
Signore e signori, buonanotte
|
Κυρίες και κύριοι καληνύχτα σας |
|
| 1976
|
Macchina d'amore
|
|
Σπονδυλωτή ταινία, επεισόδιο: Basta che non si sappia in giro
|
| 1976
|
Italian Superman
|
|
Σπονδυλωτή ταινία, επεισόδιο: Quelle strane occasioni
|
| 1980
|
Café Express
|
Καφέ εξπρές |
|
| 1982
|
Testa o croce
|
|
|
| 1983
|
Mi manda Picone
|
|
|
| 1985
|
Amici miei - Atto IIIº
|
Οι εντιμότατοι φίλοι μου ν.3 |
|
| 1989
|
Gioco di società
|
|
τηλεταινία
|
| 1989
|
Scugnizzi
|
|
|
| 1993
|
Pacco, doppio pacco e contropaccotto
|
|
|
| 1994
|
A che punto è la notte
|
|
μίνι τηλεοπτική σειρά
|
| Έτος
|
Πρωτότυπος τίτλος
|
Σημειώσεις
|
Σκηνοθέτης
|
| 1964
|
Le belle famiglie
|
Σπονδυλωτή ταινία, επεισόδιο ν.2 Il bastardo della regina
|
Ούγκο Γκρεγκορέττι
|
| 1965
|
I complessi
|
Σπονδυλωτή ταινία, επεισόδιο ν.3 Guglielmo il dentone
|
Λουίτζι Φιλίπο Ντ'Αμίκο
|
| 1970
|
Lettera aperta a un giornale della sera
|
|
Φραντσέσκο Μαζέλλι
|
| 1970
|
Marcovaldo
|
Μίνι τηλεοπτική σειρά
|
Τζουζέπε Μπεννάτι
|
| 1972
|
Incensurato provata disonestà carriera assicurata cercasi
|
|
Μαρτσέλλο Μπάλντι
|
| 1977
|
Tre tigri contro tre tigri
|
|
Σέρτζιο Κορμπούτσι και Στένο
|
| 1979
|
Racconti di fantascienza
|
Μίνι τηλεοπτική σειρά, συμμετοχή στο 1ο επεισόδιο
|
Αλεσσάντρο Μπλαζέτι
|
| 1981
|
La disubbidienza
|
|
Άλντο Λάντο
|
| 1994
|
La vera vita di Antonio H.
|
|
Έντσο Μοντελεόνε
|
- ↑ Στην ταινία αυτή κάνει ένα σύντομο πέρασμα (cameo appearence) όπως συνήθιζε να κάνει ο Άλφρεντ Χίτσκοκ. Εμφανίζεται να διασχίζει αφηρημένα ένα δρόμο διαβάζοντας μια εφημερίδα.
Σχετικά πολυμέσα