Οπερονόσπορος της πατάτας είναι ασθένεια η οποία προσβάλει το φυτό της πατάτας καθώς και της ντομάτας, και προκαλείται αποτονωομύκηταPhytophthora infestans (σημ. οι ωομύκητες δεν ανήκουν στοβασίλειοτωνμυκήτων). Θεωρείται απο τις σοβαρότερες ασθένειες, καθώς μπορούν να προκαλέσουν μεγάλο οικονομικό πρόβλημα σεμια χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ηΙρλανδία όπου εξαιτίας της εμφάνισης αυτού του φυτοπαθολογικού οργανισμού το 1845 στις καλλιέργειες πατάτας προκλήθηκε ολοκληρωτική καταστροφή. Η συγκεκριμένη περίσταση αναφέρεται ιστορικά ως «Λιμός της Ιρλανδίας», γεγονός που ευθύνεται εν πολλοίς γιατην οικονομική κατάρρευσή της. ΣτηνΕλλάδα έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 1881 και έκτοτε ενδημεί. Η ονομασία της προέρχεται απο τις ελληνικές λέξεις «φυτό» και «φθορά».[1]
Η ασθένεια ευδοκιμεί συνήθως σε ψυχρά κλίματα με αυξημένη υγρασία. Ωστόσο, μπορεί να κάνει την εμφάνισή της καισε χώρες με θερμότερο κλίμα, αλλά εκεί έχει μορφή επιδημίας. Οι επικρατέστερες συνθήκες στις οποίες ευνοείται ο συγκεκριμένος παθογόνος μικροοργανισμός είναι οι πολλές βροχοπτώσεις καιη υψηλή υγρασία. Οι περιοχές στις οποίες εμφανίζεται, όσον αφορά στην Ελλάδα, είναι ηΠελοπόννησος.[1]
Ο κύκλος της ασθένειας περιλαμβάνει πάντοτε τηναγενή αναπαραγωγή όπου ο ωομύκητας Phytophthora infestans χρειάζεται ζωντανό ξενιστή γιανα επιβιώσει.[1]
Η ασθένεια παρουσιάζεται στο υπέργειο τμήμα του φυτού και κάνει την εμφανισή της στα φύλλα μεμια ωχρά κηλίδα έως πράσινου χρώματος. Μετην επέκταση της ασθένειας επέρχεται νέκρωση όλων των ιστών.[1]
Μετη χρήση πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού μειώνονται οι πιθανότητες μόλυνσης.Επίσης σωστή διαχείριση του μολυσμένου πατατατόσπορου μειώνει τις πιθανότητες μόλυνσης δηλαδή θα πρέπει να απομακρύνεται από το χωράφι καινα απορρίπτεται σε χώρους μακριά από πατατοφυτείες και τοματοφυτείες. Η αποστράγγιση του εδάφους καιο σωστός αερισμός συντελούν στη μείωση του κινδύνου προσβολής όσο καιστον περιορισμό της έντασης της ασθένειας.[1]
Αποτη δεκαετία του 50 έχουν αναπτυχθεί διάφορα μοντέλα πρόγνωσης. Τα μοντέλα αυτά λαμβάνουν υπόψιν κυρίως την ατμοσφαιρική θερμοκρασία, την υγρασία της ατμόσφαιρας. Ταπιο πρόσφατα μοντέλα δεν περιορίζονται μόνο στο πρώτο ψεκασμό αλλά και στους μετέπειτα ψεκασμούς.Επίσης τα μετεωρολογικά δεδομένα συλλέγονται απο ειδικούς αγρομετεωρολογικούς σταθμούς που είναι εγκατεστημένοι σε διάφορα σημεία.[1]