Τοπνευμονογαστρικό νεύρο είναι το δέκατο κρανιακό νεύρο ή νεύρο Xκαι σχετίζεται μετονπαρασυμπαθητικό έλεγχο της καρδιάς, των πνευμόνων καιτουπεπτικού σωλήνα. Υπάρχουν δύο πνευμονογαστρικά νεύρα αλλά αναφέρονται συνήθως στο ενικό. Είναι το μακρύτερο νεύρο τουαυτόνομου νευρικού συστήματοςστοανθρώπινο σώμακαι περιλαμβάνει αισθητήριες και κινητικές ίνες. Οι αισθητήριες ίνες προέρχονται από νευρώνες του οζώδους γαγγλίου, ενώ οι κινητικές ίνες προέρχονται από νευρώνες του ραχιαίου κινητικού πυρήνα του πνευμονογαστρικού καιτου ασαφούς πυρήνα.[1]
Κατά την έξοδο από τονπρομήκη μυελό μεταξύ της ελαίας καιτου κατώτερου παρεγκεφαλίδου σκέλους, το πνευμονογαστρικό νεύρο εξέρχεται από το κρανίο μέσω του σφαγιτιδικού τρήματος, στη συνέχεια περνά μέσα στο περίβλημα καρωτίδας μεταξύ της έσω καρωτίδαςκαι της έσω σφαγίτιδας μέχρι τολαιμό, τοστήθοςκαιτηνκοιλιά, όπου συμβάλλει στη νεύρωση τωνσπλάχνων, φτάνοντας μέχρι τοπαχύ έντερο. Εκτός του ότι νευρώνει διάφορα όργανα, το πνευμονογαστρικό νεύρο περιλαμβάνει μεταξύ 80% και 90% των προσαγωγών νεύρων που μεταφέρουν κυρίως αισθητήριες πληροφορίες γιατην κατάσταση των οργάνων του σώματος στοκεντρικό νευρικό σύστημα.[2]Τα σώματα των νευρώνων των σπλαχνικών προσαγωγών αισθητικών ινών του πνευμονογαστρικού νεύρου βρίσκονται αμφοτερόπλευρα στο άνω και κάτω γάγγλιο του πνευμονογαστρικού, μετο πρώτο εντός του σφαγιτιδικού τρήματος καιτο δεύτερο ακριβώς από κάτω.[3]Το αριστερό καιτο δεξί πνευμονογαστρικό νεύρο αφότου περάσουν στην καρωτιδική θήκη μεταξύ των έσω και έξω καρωτίδων καρωτιδικών αρτηριών, περνούν οπίσθια της κοινής καρωτίδας.
Το δεξί πνευμονογαστρικό νεύρο δημιουργεί το δεξιό παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο, το οποίο κινείται γύρω από τη δεξιά υποκλείδια αρτηρία και ανεβαίνει στον λαιμό μεταξύ της τραχείαςκαιτουοισοφάγου. Στη συνέχεια, το δεξιό πνευμονογαστρικό κινείται πρόσθια προς τη δεξιά υποκλείδια αρτηρία, πίσω από την άνω κοίλη φλέβα, και κατεβαίνει οπίσθια από τονδεξιό κύριο βρόγχοκαι συμβάλλει σε καρδιακά, πνευμονικά και οισοφαγικά πλέγματα. Σχηματίζει το οπίσθιο στέλεχος του πνευμονογαστρικού στο κάτω μέρος του οισοφάγου και εισέρχεται στοδιάφραγμα μέσω του τρήματος του οισοφάγου.
Το αριστερό πνευμονογαστρικό νεύρο εισέρχεται στον θώρακα μεταξύ της αριστεράς κοινής καρωτίδας και της αριστερής υποκλείδιας αρτηρίας και κατεβαίνει στο αορτικό τόξο. Δημιουργεί το αριστερό παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο, το οποίο κινείται κυκλικά γύρω από το αορτικό τόξο στα αριστερά του αρτηριακού συνδέσμου και ανεβαίνει μεταξύ της τραχείας καιτου οισοφάγου. Το αριστερό πνευμονογαστρικό διακλαδίζεται περαιτέρω σε θωρακικούς καρδιακούς κλάδους, χωρίζει στο πνευμονικό πλέγμα, συνεχίζει στο οισοφαγικό πλέγμα και εισέρχεται στην κοιλιά ως το πρόσθιο στέλεχος του πνευμονογαστρικού στο τρήμα του οισοφάγου στο διάφραγμα.
Το πνευμονογαστρικό νεύρο περιλαμβάνει νευράξονεςπου αναδύονται ή συγκλίνουν σε τέσσερις πυρήνες του προμήκη μυελού:
Ο ραχιαίος πυρήνας του πνευμονογαστρικού νεύρου - που παρέχει παρασυμπαθητική νεύρωση στα σπλάχνα, ειδικά στα έντερα
Ο ασαφής πυρήνας - ο οποίος δημιουργεί τις διακλαδισμένες κινητικές ίνες και τους προγαγγλιακούς παρασυμπαθητικούς νευρώνες που νευρώνουν την καρδιά
Ο πυρήνας της μονήρους δεσμίδας - ο οποίος λαμβάνει προσαγωγές πληροφορίες γιατη γεύση και πρωτογενείς προσαγωγές από σπλαχνικά όργανα
Ο ραχιαίος τρίδυμος πυρήνας - ο οποίος λαμβάνει πληροφορίες σχετικά μετη αδρή αφή, τον πόνο καιτη θερμοκρασία του εξωτερικού αυτιού, τη σκληρά του οπίσθιου κρανιακού βόθρου καιτον βλεννογόνο του λάρυγγα
Το πνευμονογαστρικό νεύρο νευρώνει με κινητικές παρασυμπαθητικές ίνες σε όλα τα όργανα (εκτός από ταεπινεφρίδια), από τολαιμό μέχρι το δεύτερο τμήμα του εγκάρσιου κόλου. Το πνευμονογαστρικό νεύρο ελέγχει επίσης μερικούς σκελετικούς μύες, όπως:
Κρικοθυρεοειδής μυς
Ανελκτήρας μαλακής υπερώας
Σαλπιγκοφαυργγικός μυς
Υπερωογλωσσικός μυς
Υπεροφαρυγγικός μυς
Ανώτεροι, μεσαίοι και κατώτεροι φαρυγγικοί συστολείς
Αυτό σημαίνει ότι το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι υπεύθυνο για ποικίλες διαδικασίες όπως ο καρδιακός ρυθμός, η γαστρεντερική περίσταλση, ηεφίδρωσηκαι αρκετές μυϊκές κινήσεις στο στόμα, συμπεριλαμβανομένης της ομιλίας (μέσω του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου). Έχει επίσης μερικές προσαγωγές ίνες που νευρώνουν το εσωτερικό (κανάλι) τμήμα του εξωτερικού αυτιού (μέσω του αυχενικού κλάδου, επίσης γνωστό ως νεύρο Άρνολντ ή Άλντερμαν) και μέρος τωνμηνίγγων.[5]
Οι προσαγωγές νευρικές ίνες του πνευμονογαστρικού νεύρου που ενυδατώνουν τον φάρυγγα καιτο πίσω μέρος του λαιμού είναι υπεύθυνες γιατο αντανακλαστικό του βήχα. Επιπλέον, η μεσολαβούμενη μέσω του 5-ΗΤ3 υποδοχέα διέγερση προσαγωγών ινών του πνευνομογαστρικού στο έντερο λόγω γαστρεντερίτιδας είναι μια αιτία εμετού.[6]Η διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου στον τράχηλο της μήτρας (όπως σε ορισμένες ιατρικές διαδικασίες) μπορεί να οδηγήσει σε αγγειακή απόκριση.
Το πνευμονογαστρικό νεύρο παίζει επίσης ρόλο στο αίσθημα κορεσμού μετά την κατανάλωση τροφής.[7]Η απομάκρυνση των υποδοχέων του πνευμονογαστρικού νεύρου έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί υπερφαγία (πολύ αυξημένη λήψη τροφής).[8]
Χρώση H&E των ινών του πνευμονογαστρικού νεύρου (κάτω δεξιά) νευρώνουν τον ιστό του φλεβοκόμβου (μεσαία αριστερά)
Η παρασυμπαθητική νεύρωση της καρδιάς ελέγχεται εν μέρει από το πνευμονογαστρικό νεύρο και μοιράζεται από τα θωρακικά γάγγλια. Τα γαγγλιακά νεύρα του πνευμονογαστρικού και της σπονδυλικής στήλης μεσολαβούν στη μείωση του καρδιακού ρυθμού. Ο δεξιός κλάδος του πνευμονογαστρικού νευρώνει τον φλεβοκολπικό κόμβο. Σε υγιείς ανθρώπους, ο παρασυμπαθητικός τόνος από αυτές τις πηγές ταιριάζει καλά μετον συμπαθητικό τόνο. Η υπερδιέγερση της παρασυμπαθητικής επίδρασης προάγει τις βραδυαρρυθμίες. Όταν υπερδιεγείρεται, ο αριστερός πνευμονογαστρικός κλάδος προδιαθέτει την καρδιά για αποκλεισμό στον κολποκοιλιακό κόμβο.
Η υπερβολική ενεργοποίηση του πνευμονογαστρικού νεύρου κατά τη διάρκεια του συναισθηματικού στρες, η οποία είναι παρασυμπαθητική υπεραντιστάθμιση στην ισχυρή ανταπόκριση συμπαθητικού νευρικού συστήματοςπου σχετίζεται μετο στρες, μπορεί επίσης να προκαλέσει βαγοτονική συγκοπή λόγω ξαφνικής πτώσης της καρδιακής παροχής, προκαλώντας εγκεφαλική υποαιμάτωση. Η βαγοτονική επηρεάζει τα μικρά παιδιά και τις γυναίκες περισσότερο από άλλες ομάδες. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προσωρινή απώλεια του ελέγχου της ουροδόχου κύστηςσε στιγμές υπερβολικού φόβου.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που είχαν πλήρη τραυματισμό του νωτιαίου μυελού μπορούν να βιώσουν οργασμούς μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου, το οποίο μπορεί να πάει από τημήτρακαιτον τράχηλο στον εγκέφαλο.[9][10]
Η σηματοδότηση της ινσουλίνης ενεργοποιεί τα ευαίσθητα στηντριφωσφορική αδενοσίνη (ATP) κανάλια καλίου (KATP) στον τοξοειδή πυρήνα, μειώνει την απελευθέρωση AgRP και μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου, οδηγεί σε μειωμένη παραγωγή γλυκόζης από το ήπαρ, μειώνοντας τη δράση γλυκονεογόνων ενζύμων: φωσφοενολοπυροσταφυλική καρβοξυλάση, 6-φωσφατάση της γλυκόζης.[11][12]
Η θεραπεία διέγερσης του πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS) που χρησιμοποιεί έναν νευροδιεγερτή που εμφυτεύεται στο στήθος είναι μια θεραπεία που χρησιμοποιείται από το 1997 για τον έλεγχο τωνεπιληπτικών κρίσεωνσεασθενείς με επιληψίακαι έχει εγκριθεί γιατη θεραπεία ανθεκτικών σε φάρμακα περιπτώσεων μείζονας κατάθλιψης.[13] Αναπτύσσεται επίσης, όσον αφορά το 2013, μιαμη επεμβατική συσκευή VNS που διεγείρει έναν προσαγωγό κλάδο του πνευμονογαστρικού νεύρου.[14]
Η VNS μπορεί επίσης να επιτευχθεί με έναν από τους πνευμονογαστρικούς χειρισμούς: κρατώντας την αναπνοή για 20-60 δευτερόλεπτα, βυθίζοντας το πρόσωπο σε κρύο νερό, βήχα ή τεντώνοντας τους μυς του στομάχου.[15] Ασθενείς με υπερκοιλιακή ταχυκαρδία, κολπική μαρμαρυγήκαι άλλες ασθένειες μπορεί να εκπαιδευτούν να εκτελούν πνευμονογαστρικούς χειρισμούς (ή ναβρουν μόνοι τους έναν ή περισσότερους).
Η θεραπεία με αποκλεισμό του πνευμονογαστρικού νεύρου (VBLOC) είναι παρόμοια μετη VNS, αλλά χρησιμοποιείται μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σεμια εξάμηνη ανοιχτή κλινική δοκιμή στην οποία συμμετείχαν τρία ιατρικά κέντρα στην Αυστραλία, το Μεξικό καιτη Νορβηγία, ο αποκλεισμός του πνευμονογαστρικού νεύρου βοήθησε 31 παχύσαρκους συμμετέχοντες να χάσουν κατά μέσο όρο σχεδόν 15 τοις εκατό του παραπανίσιου βάρους τους. Όσον αφορά το 2008, μια διάρκειας ενός έτους διπλά τυφλή έρευνα φάσης ΙΙμε 300 συμμετέχοντες είχε ξεκινήσει.[16]
Η βαγοτομή (κόψιμο του πνευμονογαστρικού νεύρου) είναι μια πλέον ξεπερασμένη θεραπεία που πραγματοποιούταν γιατην αντιμετώπιση τουπεπτικού έλκους. Η βαγοτομή αυτή τη στιγμή ερευνάται ως μια λιγότερο επεμβατική εναλλακτική επέμβαση απώλειας βάρους σε σχέση μετη χειρουργική επέμβαση γαστρικής παράκαμψης.[17]Η επέμβαση περιορίζει το αίσθημα της πείνας και μερικές φορές πραγματοποιείται σε συνδυασμό μετην τοποθέτηση ταινιών στο στομάχι των ασθενών, με αποτέλεσμα την απώλεια κατά μέσο όρο 43% του υπερβολικού βάρους σε έξι μήνες με δίαιτα και άσκηση.[18]
Μια σοβαρή παρενέργεια της βαγοτομής είναι ηανεπάρκεια βιταμίνης Β12 αργότερα στη ζωή – ίσως μετά από περίπου 10 χρόνια – που μοιάζει μετην κακοήθη αναιμία. Το πνευμονογαστρικό νεύρο φυσιολογικά διεγείρει τα τοιχωματικά κύτταρα του στομάχου να εκκρίνουν οξύκαι ενδογενή παράγοντα. Ο ενδογενής παράγοντας είναι απαραίτητος γιατην απορρόφηση της βιταμίνης Β12 από τα τρόφιμα. Η βαγοτομή μειώνει την έκκρισή τουκαι τελικά οδηγεί σε ανεπάρκεια, η οποία, ανδεν αντιμετωπιστεί, προκαλεί βλάβες στα νεύρα, κόπωση, άνοια, παράνοια και τελικά θάνατο.
↑Mandal, Ananya (25 Σεπτεμβρίου 2013). «Vomiting Mechanism». News Medical. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2015.
↑«Brain activation during vaginocervical self-stimulation and orgasm in women with complete spinal cord injury: fMRI evidence of mediation by the vagus nerves». Brain Research1024 (1–2): 77–88. October 2004. doi:10.1016/j.brainres.2004.07.029. PMID15451368.
↑Vibhuti N., Singh· Gugneja, Monika (22 Αυγούστου 2005). «Supraventricular Tachycardia». eMedicineHealth.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2008.
