Η αρχική της κατασκευή έγινε το 52 μ.Χ. επί Κλαύδιουκαι προοριζόταν να παρέχει ένα διακοσμητικό τμήμα στήριξης για δύο υδραγωγεία, τοΥδραγωγείο του ΚλαύδιουκαιτοΥδραγωγείο Άνιο Νόβους. Η Πύλη ενσωματώθηκε σταΑυρηλιανά Τείχητο 271 μ.Χ. επί Αυτοκράτορα Αυρηλιανό μετατρέποντάς την έτσι πραγματικά σε είσοδο γιατην πόλη.
Οι ειδικοί αναφέρουν αυτό ως ένα πρώιμο παράδειγμα «αρχιτεκτονικής ανακύκλωσης», όπου προσαρμόζεται μία υπάρχουσα κατασκευή για μία άλλη χρήση, σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιώντας ένα υδραγωγείο ως τοίχο.
Η Πύλη Ματζόρε είναι μακράν η καλύτερη τοποθεσία, να επισκεφθεί κάποιος, προκειμένου να κατανοήσει καινα έχει θέα των αρχαίων υδραγωγείων.
Τομή της Πύλης Ματζόρε, που δείχνει τα δύο υδραγωγεία.
Κάτω από την πύλη περνούσαν δύο αρχαίοι δρόμοι: ηΒία ΠραινεστίνακαιηΒία Λαβικάνα. Η Βία Πραινεστίνα ήταν ο ανατολικός δρόμος προς την αρχαία πόλη Πραινέστη (σημερινή Παλεστρίνα). Η Βία Λαμπικάνα (που τώρα ονομάζεται Βία Καζιλίνα) κατευθύνεται νοτιοανατολικά από την πόλη.
Πρόκειται για μνημειακή κατασκευή με δύο τόξα, κτισμένη από λευκό τραβερτίνη. Ήταν αρχικά γνωστή ως Πόρτα Πρενεστίνα, ίσως μια αναφορά στην οδό επάνω από την οποία βρίσκεται (τη Βία Πραινεστίνα). Εκείνη την εποχή αυτά τα υδραγωγεία διέσχιζαν τους αρχαίους δρόμους Βία Λαβικάνα και Βία Πραινεστίνα, παρέχοντας έτσι την ευκαιρία να δημιουργηθεί σε αυτή την τοποθεσία ένα είδος θριαμβευτικής αψίδας γιατην κατάκτηση της φύσης καιτου κατακτητή της, τον Αυτοκράτορα Κλαύδιου.
Τροποποιήθηκε περαιτέρω, όταν ο Αυτοκράτορας Ονώριος αύξησε το ύψος των τειχών το 405. Τα θεμέλια ενός φρουραρχείου που προστέθηκε από τον Ονώριο, είναι ακόμη ορατά, ενώ το επάνω μέρος της πύλης, όπως το είχε κτίσει ο Ονώριος, έχει μεταφερθεί στην αριστερή πλευρά της Πύλης.
Σήμερα είναι γνωστή ως Πόρτα Ματζόρε· πιθανώς, λόγω του δρόμου ο οποίος διασχίζει την πύλη, που οδηγεί στηΒασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε. Η εκκλησία είναι σημαντικός χώρος προσευχής αφιερωμένος στηνΠαρθένο Μαρία.
Οι ακόλουθες επιγραφές προς έπαινο των Αυτοκρατόρων Κλαύδιου, ΒεσπασιανούκαιΤίτουγιατα έργα τους στα υδραγωγεία εμφανίζονται σε περίοπτη θέση, σε τρεις ζώνες, στο επάνω μέρος της Πόρτα Ματζόρε (από επάνω προς τα κάτω):
ΤΙ. CLAUDIUS DRUSI F. CAISAR AUGUSTUS GERMANICUS PONTIF. MAXIM., / TRIBUNICIA POTESTATE XII, COS. V, IMPERATOR XXVII, PATER PATRIAE, / AQUAS CLAUDIAM EX FONTIBUS, QUI VOCABANTUR CAERULEUS ET CURTIUS A MILLIARIO XXXXV, / ITEM ANIENEM NOVAM A MILLIARIO LXII SUA IMPENSA IN URBEM PERDUCENDAS CURAVIT.
Δηλ. [το 52 μ.Χ.] o Tιβέριος Κλαύδιος, του Δρούσου γιος, Καίσαρας Αύγουστος Γερμανικός, αρχιερέας μέγιστος, τριβουνικής εξουσίας για 12η φορά, ύπατος για 5η, αυτοκράτωρ για 27η, πατήρ της πατρίδος, τα νερά του Κλαούντια από τις πηγές, που ονομάζονται Caeruleus και Curtius στο 45ο μίλι [από τη Ρώμη], ομοίως του Άνιο Νόβους [από πηγές] στο 62ο μίλι, με δικά του έξοδα στην πόλη να έρθουν φρόντισε.
IMP. CΑESΑR VΕSPΑSΙΑΝUS AUGUST. PΟΝΤΙF. MAX. TRIB. POT. II IMP. VI COS. III DESIG. IIII PP / AQUAS CURTIAM ET CAERULEAM PERDUCTAS A DIVO CLAUDIO ET POSTEA INTERMISSAS DILAPSASQUE / PER ANNOS NOVEM SUA IMPENSA URBI RESTITUIT.
Δηλ.: [το 71 μ.Χ.] ο αυτοκράτορας Βεσπασιανός Αύγουστος, αρχιερέας μέγιστος, τριβουνικής εξουσίας για 2η φορά, αυτοκράτωρ για 6η, ύπατος για 3η, εκλεγμένος για 4η, πατήρ της πατρίδος, τα νερά των [πηγών] Kurtius και Caerulus, που είχε φέρει ο θεϊκός Κλαύδιος, αλλά μετά είχαν διακοπεί και [το υδραγωγείο είχε] ερειπωθεί για έτη εννέα, με δικά του έξοδα, στην πόλη αποκατέστησε.
IMP. T. CAESAR, DIVI F. VESPASIANUS, AUGUSTUS, PONTIFEX MAXIMUS, TRIBUNIC. / POTESTATE X, IMPERATOR XVII, PATER PATRIAE, CENSOR, CO[N]S. VIII / AQUAS CURTIAM ET CAERULEAM PERDUCTAS A DIVO CLAUDIO ET POSTEA / A DIVO VESPASIANO, PATRE SUO, URBI RESTITUTAS CUM A CAPITE, AQUARUM A SOLO VETUSTATE DILAPSAE ESSENT NOVA FORMA REDUCENDAS SUA IMPENSA CURAVIT.
Δηλ.: [το 81 μ.Χ.] ο Αυτοκράτορας Τίτος Καίσαρας, του θεϊκού γιος του Βεσπασιανού, Αύγουστος, αρχιερέας μέγιστος, τριβουνικής εξουσίας για 10η φορά, αυτοκράτωρ 17η φορά, πατήρ της πατρίδος, τιμητής, ύπατος 8η φορά, τα νερά [των πηγών] Curtius και Caeruleus, που είχαν επεκταθεί από τον θεϊκό Κλαύδιο καιστη συνέχεια από τον θεϊκό Βεσπασιανό, πατέρα του [Τίτου], γιατην πόλη αποκατέστησε από την πηγή, αφού το υδραγωγείο ως το έδαφος από παλαιότητα καταστραμμένο ήταν· [ο Τίτος] σε νέα δομή επανέφερε καιμε δικά του έξοδα φρόντισε.
Κοντά στην πύλη, ακριβώς έξω από τον τοίχο, βρίσκεται ο ασυνήθιστος Τάφος του Αρτοποιού, που κτίστηκε γιατον Μάρκο Βιργίλιο Ευρυσάκη.
Το 1917 μία υπόγεια ΝεοπυθαγόρειαΒασιλική ανακαλύφθηκε κοντά στη Βία Πραινεστίνα, που χρονολογείται από τον 1οαι. Η κάτοψη δείχνει τρεις ναούς και μία αψίδα, σχέδιο παρόμοιο με αυτό που άρχισε να υιοθετείται στις χριστιανικές βασιλικές κατά τον 4οαι. Οι θόλοι είναι διακοσμημένοι με λευκά γύψινα, που συμβολίζουν τις νεοπυθαγόρειες δοξασίες, ανκαιη ακριβής σημασία των στοιχείων της διακόσμησης παραμένει αντικείμενο συζήτησης.
Πολυμέσα
