Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 02/09/2016.
Τορετσιτατίβο (recitativo) είναι μια μορφή μουσικής σύνθεσης, περισσότερο μουσικής επένδυσης, περιορισμένης χρονικής διάρκειας, ιδιαίτερα όμως συνηθισμένη στηνόπερα, τοορατόριοκαιτηνκαντάτα. Αποτελεί ένα είδος μελωδικής αφήγησης για φωνή, την οποία συνοδεύει ένα μικρό μουσικό σύνολο (recitativo secco), συνήθως μετην παρουσία τσέμπαλουκαιβιολοντσέλου, ή μιαορχήστρα (recitativo accompagnato), ακολουθώντας όμως τις διακυμάνσεις του λόγου.
Ως μέρος της δομής της όπερας, το ρετσιτατίβο έχει τη μορφή διαλόγου ή μονολόγου που προάγει την πλοκή του έργου και αναφέρεται συχνά σε αντιδιαστολή μετηνάρια. Χαρακτηρίζεται ανάλογα μετο είδος του έργου, π.χ. δραματικό, ελαφρύ, κ.λπ.. Η χρήση του ρετσιτατίβου σε όλα τα μουσικά είδη, ειδικά όμως στην όπερα, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική αλλά και χρηστική, εφόσον συμβάλλει αποφασιστικά στην εξέλιξη και προώθηση της πλοκής, διευκολύνοντας συγχρόνως τον θεατή να κατανοήσει ευκολότερα το έργο καινα συνδέσει το εξελισσόμενο τμήμα τουμετα προηγούμενα.
Ο όρος χρησιμοποιείται κάποτε καιγια τμήματα καθαρά οργανικών έργων, όπως ησονάτα ή συμφωνία. Τα μέρη αυτά είναι γραμμένα για σόλο όργανο και χαρακτηρίζονται από μια μελωδική γραμμή που θυμίζει φωνητική μουσική.
Ο όρος «ρετσιτατίβο» άρχισε να καθιερώνεται μετην κοσμική μουσική της καμεράταςτου Κόμη Μπάρντι, στα τέλη του 16ου αιώνα, στηΦλωρεντία. Τον 17οκαι 18ο αιώνα εμφανίζεται στην Ιταλία ως θρησκευτική μουσική το λεγόμενο ρετσιτατίβο σέκο, όπως επίσης τορετσιτατίβο ακομπανιάτο ή ρετσιτατίβο στορμεντάτο, καθώς καιτορετσιτατίβο αριόζο (αναφερόμενο σε άριες).