Τοτιρολέζικο καπέλο (γερμανικά: Tirolerhut, ιταλικά: cappello alpino), γνωστό επίσης και ως βαυαρέζικο καπέλο ή καπέλο των Άλπεων, είναι ένα είδος καπέλουτο οποίο προήλθε αρχικά από τοΤιρόλο στις Άλπεις, καιπιο συγκεκριμένα στην περιοχή η οποία σήμερα είναι μέρος που μοιράζονται τα κράτη της Αυστρίας, της Γερμανίας, της Ιταλίαςκαι της Ελβετίας. Το τιρολέζικο καπέλο αποτελεί ουσιαστικό και χαρακτηριστικό στοιχείο της τοπικής παραδοσιακής φορεσιάς.
Ένα τυπικό τιρολέζικο καπέλο είναι φτιαγμένο από τσόχα πράσινου χρώματος, μεμια κορυφή η οποία αρχικά λέπταινε σε ένα σημείο και ένα γείσο το οποίο έχει κατά προσέγγιση έχει το ενός χεριού. Αυτή η μορφή είναι ιδιαίτερα κοινή ως επί το πλείστον στην περιοχή του Τσίλερταλ, μιας τιρολέζικης κοιλάδας στην Αυστρία. [1]
Εκτός από τις όποιες διαφορές μπορεί να έχουν ως προς το σχήμα καιτο πλάτος του χείλους, τα τιρολέζικα καπέλα είναι χαρακτηριστικά διακοσμημένα με ένα χρωματιστό, κορδόνι καπέλου καιμια γιρλάντα από λουλούδια, φτερά ή «βούρτσα» στο πλάι. Η παραδοσιακή «βούρτσα», γνωστή ως gamsbart, είναι φτιαγμένη από το γένι τράγου του είδους σαμουά. Ένα μεγάλο και εντυπωσιακό gamsbart μπορεί να περιέχει χιλιάδες τρίχες καινα κοστίζει ανάμεσα σε 2.500 και 3.000 δολάρια. [2] Επίσης, τοgamsbart μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, συχνά ενδέχεται να συνδυαστεί με φτερά. [3]
Κατά τον 19οκαιτον 20ό αιώνα, οι τιρολέζικες φορεσιές ανέπτυξαν έναν ορισμένο βαθμό ομοιομορφίας ως προς την εμφάνισή τους. Στις τοπικές στολές των χωριών του Τιρόλου, τα διάφορα στιλτου τιρολέζικου καπέλου χρονολογούνται από την εποχή της δεκαετίας του 1830-1840, ανκαι είναι παρόμοια με εκείνα της σύγχρονης μόδας. Αυτές οι πρώτες μορφές καπέλων ποικίλλουν, από τα ψηλά καπέλα με σχετικά στενό γείσο του Βόρειου Τιρόλου, τα οποία ήταν βαθουλωμένα στην κορυφή, έως τα μικρά, πλατύγυρα καπέλα της οινοπαραγωγικής περιοχής του Νοτίου Τιρόλου.
Αργότερα, το τιρολέζικο καπέλο έγινε ο εκπρόσωπος της «τιρολέζικης κουλτούρας» ως τουριστικό σύμβολο και παραμένει πολύ δημοφιλές σε λαϊκές συγκεντρώσεις και φεστιβάλ μπίρας, όπως τοΟκτόμπερφεστ του Μονάχου, με επιρροές από συγκροτήματα λαϊκής μουσικής. Σήμερα, αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά σουβενίρ που έχει την ευκαιρία να αγοράσει ένας τουρίστας ο οποίος θέλει να αγοράσει κάτι χαρακτηριστικό της περιοχής του Τιρόλου. [4]Ο μουσικός Μπίλι Μο έγραψε ένα τραγούδι το 1962 με τίτλο "I Prefer to Buy a Tyrolean Hat", το οποίο ενίσχυσε τη σύνδεση μεταξύ του συγκεκριμένου είδους καπέλου και της παραδοσιακής λαϊκής μουσικής των Άλπεων (που παίζεται μεχάλκινα πνευστά). Το 1965, εμφανίστηκε μια μουσική κωμωδία μετον ίδιο τίτλο. [5]
Το τιρολέζικο καπέλο έγινε ακόμη πιο γνωστό χάρη στονΕδουάρδος Η΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος, μετά την παραίτησή του, έμενε συχνά στην αυστριακή Στυρίακαι συχνά φορούσε καπέλο τιρολέζικου στιλ, ανκαιδεν προερχόταν από εκεί. [6] Λέγεται ότι το τιρολέζικο καπέλο ήταν η έμπνευση γιατοχόμπουργκ[7] ένα στιλπου διαδόθηκε πέρα από την πατρίδα του παππού του μονάρχη, τουΕδουάρδου Ζ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου. [8]
↑"[T]he pointed, green, felt hat with a hand-wide brim, which came from South Tyrol, especially from the Ziller valley, earned such a reputation that it was referred to as a Tyrolean hat." Heinrich Heine: Reisebilder II: 1828-1831: Kommentar, Volume 6. Akademie Verlag, 2003, p. 232 (N.B.: the Ziller valley lies in North Tyrol)
↑[1] Genuine Gamsbart
$2,790.00, Ernst Licht Imports, May 27, 2021
↑Kilgour, Ruth Edwards (1958). A Pageant of Hats Ancient and Modern. R. M. McBride Company.