ΗATEbank (πρώην Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος) ήταν ο κατ΄ εξοχήν χρηματοπιστωτικός φορέας που ασκούσε αποκλειστικά τηναγροτική πίστηστηνΕλλάδα. Ιδρύθηκε και άρχισε να λειτουργεί[2]το1929, με βάση τον νόμο 4332/1929, με έδρα τηνΑθήνα, ως "αυτόνομος τραπεζικός οργανισμός κοινωφελούς χαρακτήρος". Τον Ιούλιο του2012, το υγιές τμήμα της απορροφήθηκε από τηνΤράπεζα Πειραιώς.
Η ίδρυση της ΑΤΕ συνιστά μέρος των προσπαθειών που κατέβαλε το κράτος γιανα ελέγξει το τραπεζικό σύστημα καινα σταθεροποιήσει το εθνικό νόμισμα, αφού το διεθνές νομισματικό σύστημα δεν είχε μείνει ανεπηρέαστο από τονΑ΄Παγκόσμιο. Η δραχμή ήταν υποτιμημένη στο 1/10 της προπολεμικής της αξίας. Η σταθεροποίηση του εθνικού νομίσματος προϋπέθετε την σύναψη εξωτερικού προσφυγικού δανείου. Επίσης ο ερχομός των προσφύγων έκανε επιτακτικότερη τη διεύρυνση της αγροτικής πίστης. Η σύσταση μιας ξεχωριστής αγροτικής τράπεζας θα περιόριζε τις τραπεζιτικές δικαιοδοσίες της Ε.Τ.Ε., θα κάλυπτε με μεγαλύτερη άνεση τις πιστοδοτικές ανάγκες των αγροτών καιθα ενίσχυε την αγροτική παραγωγή. Δεν έλειψαν οι αντιδράσεις μέσα στο κοινοβούλιο αλλά και εκτός αυτού από τηνΕ.Τ.Ε. Περισσότερο από κάθε άλλον ταυτίστηκε μετη δημιουργία της Γεωργικής ΤράπεζαςοΑλέξανδρος Παπαναστασίου. Στις διαπραγματεύσεις της Ελλάδας μετηνΚοινωνία των Εθνώντο1927ο Παπαναστασίου συμμετείχε ως υπουργός Γεωργίας. Εκεί έλαβε την υπόσχεση του Ελληνικού Κράτους, της Ε.Τ.Ε., και της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων ότι θα συνεργάζονταν γιατην ίδρυση καιτη λειτουργία της Γεωργικής Τράπεζας.[3] Πράγματι, στο πρωτόκολλο της συμφωνίας γιατην έκδοση δανείου που υπογράφτηκε στις 15 Σεπτεμβρίουτου1927, στηΓενεύη μεταξύ της ελληνικής κυβερνήσεως και της δημοσιονομικής επιτροπής της Κ.Τ.Ε. περιλήφθηκε καιη υποχρέωση της ίδρυσης Γεωργικής Τράπεζας. Στις 23 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς επιτεύχθηκε συμφωνία ανάμεσα σε κυβέρνηση καιΕ.Τ.Ε. η οποία καθόριζε τις βάσεις γιατην σύσταση και λειτουργία αυτής της τράπεζας. Στις 3 Φεβρουαρίου παραιτείται ο Παπαναστασίου καιη κυβέρνηση επιταχύνει τη διαδικασία σύστασης της τράπεζας γιαναμην θεωρηθεί ότι δεν υποστηρίζει τα αγροτικά συμφέροντα. Στις 23 Φεβρουαρίου 1928 υπογράφηκε νέα σύμβαση ανάμεσα στο κράτος καιτηνΕΤΕγιατην ίδρυση και λειτουργία της Γεωργικής Τράπεζας χωρίς όμως να προωθηθεί για επικύρωση στη Βουλή επειδή τα κεφάλαια της νέας τράπεζας δεν επαρκούσαν.[4]
Τον Ιούλιο του1929, περίπου 100 χρόνια από την ανακήρυξη του ελληνικού κράτους, ο τότε Υπουργός Γεωργίας Κ. Σπυρίδης (τουΚόμματος Φιλελευθέρων) εισήγαγε στηΒουλή των Ελλήνων σχέδιο νόμου περί ιδρύσεως ιδιαίτερης τράπεζας γιατην κάλυψη των αναγκών αλλά καιτον συντονισμό και αύξηση της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Η πρόταση εκείνη της τότε κυβέρνησης έγινε δεκτή κατά πανηγυρικό τρόπο και ψηφίσθηκε απ' όλα τα τότε κόμματα της αντιπολίτευσης, ανεπιφύλακτα. Έτσι το νομοσχέδιο εκείνο έγινε νόμος το 1929 μετον οποίο και ιδρύθηκε ηΑΤΕ ως κοινωφελής οργανισμός, δηλαδή χωρίς μετόχους και χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα.
Σημειώνεται όμως ότι προσπάθειες σύστασης Αγροτικής Τράπεζας είχαν καταβάλει και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις και ειδικότερα η κυβέρνηση συνασπισμού που είχε καταρτίσει σχέδιο σύμβασης οργάνωσης μετην Εθνική Τράπεζα. Η τελευταία αυτή σύμβαση λήφθηκε ως βάση από την κυβέρνηση των Φιλελευθέρων γιατη σύσταση ανεξάρτητης και αυτόνομης τράπεζας.
Σύμφωνα μετον ιδρυτικό νόμο όπως στη συνέχεια συμπληρώθηκε και τροποποιήθηκε κύριος σκοπός είναι η άσκηση αγροτικής πίστεωςσε όλες τις μορφές της, η ενίσχυση της συνεταιριστικής οργάνωσης καιη βελτίωση των όρων διεξαγωγής των πάσης φύσεως αγροτικών συναλλαγών στην ελληνική επικράτεια. Παράλληλα είναι καιο κύριος συνεργάτης του κράτους στην άσκηση της αγροτικής πολιτικήςστην ανάπτυξη της εθνικής παραγωγής. Ειδικότερα στους σκοπούς της ΑΤΕ περιλαμβάνονται:
Χορήγηση δανείων σε γεωργούς, κτηνοτρόφους, αλιείς, γεωργικούς συνεταιρισμούς καισε νομικά και φυσικά πρόσωπα γεωργικών επιχειρήσεων, καθώς καιγιατην εκτέλεση έργων κοινής ωφελείας.
Η προμήθεια και διάθεση στους παραπάνω εργαλείων, μηχανημάτων, λιπασμάτων, γεωργικών φαρμάκων κλπ.
Η διευκόλυνση των παραπάνω σε θέματα συγκέντρωσης, αποθήκευσης, επεξεργασίας και πώλησης των προϊόντων στην αγορά (εσωτερικού-εξωτερικού).
Η ενίσχυση και διάδοση των τελειότερων μεθόδων καλλιέργειας, κτηνοτροφίας και αλιείας, με παράλληλη τόνωση της αποταμίευσης καθώς καιη οργάνωση διοίκησης υπηρεσιών ή οργανισμών αγροτικής ασφάλειας ή αντασφάλειας προϊόντων, καλλιεργειών, ζώων, μέσων, οικημάτων και εγκαταστάσεων.
Η συστηματοποίηση της εμπορίας των γεωργικών προϊόντων.
Η τόνωση του συνεργατικού πνεύματος με προπαγάνδα και διαπαιδαγώγηση τωναγροτικών κοινωνιών, καθώς καιο έλεγχος των γεωργικών συνεταιρισμών επί παντός βαθμού και φύσης.
Η διάδοση καιη ενίσχυση οικοτεχνιών στις καθαρά γεωργικές οικογένειες για επικερδή απασχόληση στις νεκρές γεωργικές περιόδους.
Και τέλος η προστασία της αλιείας, των πάσης φύσεως δασικών επιχειρήσεων ή εκμετάλλευσης με παροχές δανείων ή πιστώσεων.
Τα πρώτα κεφάλαια γιατη λειτουργία της ΑΤΕ ήταν οι ακόλουθες προικοδοτήσεις του ελληνικού δημοσίου και πιστώσεις:
Χρηματικό ποσό 450.000.000₯χ. χωρίς τόκο και χρεολύσιο.
Χρηματικό ποσό 500.000.000₯χ., από παραγωγικό δάνειο πουθα καταβάλλονταν αναλόγως των αναγκών της ΑΤΕ.
Χρηματικό ποσό εκτων 3/4 της διαφοράς που προέκυπτε από τη διάθεση 26.667 ανέκδοτων μετοχών της Εθνικής Τράπεζας.
Μετο συνολικό κεφάλαιο εν γένει που διατηρούσαν μέχρι τότε οι Τράπεζες Μακεδονίας, Θράκης, Ηπείρου, νήσων Αιγαίου καιτου κοινωφελούς Ταμείου Κρήτης, οι οποίες και συγχωνεύθηκαν αμέσως μετη ίδρυση της ΑΤΕ. Σημειώνεται ότι οι παραπάνω πέντε τράπεζες ήταν ιδρύματα αγροτικής πίστης που προϋπήρχαν από τουρκοκρατίαςκαι συνέχιζαν να λειτουργούν και μετά την απελευθέρωση των περιοχών εγκατάστασής τους.
Επίσης μετο αναλογούν στο Δημόσιο ποσό από τη συμμετοχή τουστα κέρδη της Εθνικής Τράπεζας σύμφωνα μετην από 23 Φεβρουαρίου 1928 σύμβαση Δημοσίου - ΕΤΕ.
Τέλος η Εθνική Τράπεζα ανέλαβε με ειδική σύμβαση του 1929 την υποχρέωση να παρέχει στηνΑΤΕ, κατά την πρώτη δεκαετία της λειτουργίας της πιστώσεις μέχρι του ποσού των 850.000.000 δραχμών. Παράλληλα στηνΑΤΕ παραχωρήθηκε το δικαίωμα να δέχεται καταθέσεις κάθε μορφής οι οποίες τελούνταν υπό την εγγύηση του κράτους.
Το1991ηΑΤΕ από πιστωτικό ίδρυμα μετατράπηκε σεΑνώνυμη Εταιρείακαι μετεξελίχθηκε σε τράπεζα πολλαπλών δραστηριοτήτων. Το2000μετην είσοδό της στοΧρηματιστήριο Αξιών Αθηνών σηματοδότησε μια νέα εποχή υλοποίησης ενός φιλόδοξου προγράμματος εξυγίανσης, εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης ακόμα και πέρα του αρχικού τομέα των δραστηριοτήτων της.
Το 2009, συμπληρώθηκαν 80 χρόνια από της ίδρυσης της ΑΤΕ. Στη διαδρομή αυτή της ζωής της καθοριστική υπήρξε η συμβολή της στη γεωργική παραγωγή καικατ' επέκταση στην ελληνική αγροτική οικονομίαστην οποία διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο, ειδικότερα στις μεταρρυθμίσεις καιστην ανάπτυξη συνεταιρισμών αλλά και ακόμη των βιομηχανιών του κλάδου. Έντονη θεωρείται καιη παράλληλη κοινωνική της συνεισφορά σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους, (πολέμου, κατοχής, αντίστασης) καιστην ανασυγκρότηση της Χώρας.
Η εθελοντική συμμετοχή της ATE στη διαγραφή του δημοσίου χρέους κατά 53,5% (PSI) είχε καταλυτική επίπτωση στα ίδια κεφάλαια καιστην κεφαλαιακή επάρκεια της Αγροτικής Τράπεζας. Στο πλαίσιο των διαδικασιών που όρισαν η Τράπεζα της Ελλάδος καιτο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με σκοπό την αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος καιτην ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, αλλά καιμε βασική παράμετρο τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας, ηΤράπεζα Πειραιώς απορρόφησε το υγιές τμήμα της Αγροτικής Τράπεζας, στα τέλη Ιουλίου 2012.
Στις 25 Ιουνίου2013, ολοκληρώθηκε η ενοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων της πρώην ATEbank μετην Τράπεζα Πειραιώς, καταργήθηκαν τα εναλλακτικά δίκτυα εξυπηρέτησης καιη ιστοσελίδα της ATEbank, καιοι πελάτες εξυπηρετούνται πλέον από τα αντίστοιχα της Τράπεζας Πειραιώς. Σχεδόν άμεσα ξεκίνησε καιη αντικατάσταση της εταιρικής ταυτότητας των καταστημάτων της πρώην ΑΤΕbank, που ως τότε διατηρούσαν την εμπορική επωνυμία ATEbank, με αυτή της Τράπεζας Πειραιώς.
Η ιστορική διαδρομή της ΑΤΕθα μπορούσε να διακριθεί σε πέντε περιόδους, α) Προπολεμική (1929-1940), β) Μεταπολεμική (1940-1966) γ) Περίοδος 1967-1981 (περίοδος δικτατορίας και μεταπολίτευσης), δ) Περίοδος 1982-1998 (περίοδος γενικής ανασυγκρότησης) καιε) Περίοδος 1999-2013, που αποτελεί καιτη "νέα εποχή" της τράπεζας.