luaidh

Irish

Etymology

From Middle Irish lúaidid (“to move”), from Old Irish luïd (“to move”). Doublet of luaigh.

Pronunciation

• (Munster) IPA^(key): /l̪ˠuəɟ/
• Homophone: luaigh

Verb

luaidh (present analytic luaidheann, future analytic luaidhfidh, verbal noun luadh, past participle luaidhte) (literary)

1. (transitive) to move, set in motion, transport
2. (intransitive) to move, go

Conjugation

conjugation of luaidh (first conjugation – A)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	luaidhim	luaidheann tú; luaidhir†	luaidheann sé, sí	luaidhimid	luaidheann sibh	luaidheann siad; luaidhid†	a luaidheann; a luaidheas	luaidhtear
	past	luaidh mé; luaidheas	luaidh tú; luaidhis	luaidh sé, sí	luaidheamar; luaidh muid	luaidh sibh; luaidheabhair	luaidh siad; luaidheadar	a luaidh / ar luaidh*	luaidheadh
	past habitual	luaidhinn	luaidhteá	luaidheadh sé, sí	luaidhimis; luaidheadh muid	luaidheadh sibh	luaidhidís; luaidheadh siad	a luaidheadh / a luaidheadh*	luaidhtí
future		luaidhfidh mé; luaidhfead	luaidhfidh tú; luaidhfir†	luaidhfidh sé, sí	luaidhfimid; luaidhfidh muid	luaidhfidh sibh	luaidhfidh siad; luaidhfid†	a luaidhfidh; a luaidhfeas	luaidhfear
conditional		luaidhfinn	luaidhfeá	luaidhfeadh sé, sí	luaidhfimis; luaidhfeadh muid	luaidhfeadh sibh	luaidhfidís; luaidhfeadh siad	a luaidhfeadh / a luaidhfeadh*	luaidhfí
subjunctive	present	go luaidhe mé; go luaidhead†	go luaidhe tú; go luaidhir†	go luaidhe sé, sí	go luaidhimid; go luaidhe muid	go luaidhe sibh	go luaidhe siad; go luaidhid†	—	go luaidhtear
	past	dá luaidhinn	dá luaidhteá	dá luaidheadh sé, sí	dá luaidhimis; dá luaidheadh muid	dá luaidheadh sibh	dá luaidhidís; dá luaidheadh siad	—	dá luaidhtí
imperative		luaidhim	luaidh	luaidheadh sé, sí	luaidhimis	luaidhigí; luaidhidh†	luaidhidís	—	luaidhtear
verbal noun		luadh
past participle		luaidhte

* indirect relative
† archaic or dialect form

Further reading

• Dinneen, Patrick S. (1927) “luadhaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 2nd edition, Dublin: Irish Texts Society
• Ó Dónaill, Niall (1977) “luaidh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN

Scottish Gaelic

Pronunciation

• IPA^(key): /l̪ˠuəj/

Etymology 1

From Middle Irish lúaidid (“to move”), from Old Irish luïd (“to move”).

Verb

luaidh (past luaidh, future luaidhidh, verbal noun luadhadh, past participle luaidhte)

1. full, waulk

Etymology 2

From Old Irish lúad. Cognate to Latin laus.

Verb

luaidh (past luaidh, future luaidhidh, verbal noun luaidh, past participle luaidhte)

1. praise
2. mention, allude

Noun

luaidh m (genitive singular luaidh, plural luaidhean)

1. verbal noun of luaidh
2. praise

   Synonyms: cliù, moladh

3. mention, allusion
4. (colloquial) Term of endearment for a friend, family member, child, etc., particularly in the vocative case; darling, dear, loved one

Usage notes

• Use in the vocative case is not gender-specific, despite luaidh being a masculine noun.

Derived terms

• gun luaidh

Etymology 3

Noun

luaidh f (genitive singular luaidhe)

1. Alternative form of luaidhe (“lead”)