usay

Quechua

Verb

usay

1. (auxiliary) to be able to
2. (transitive) to end, finish, create
3. (transitive) to delouse
4. (transitive) to damage, destroy

Conjugation

    Conjugation of usay

infinitive			usay
agentive			usaq
present participle			usaspa
past participle			usasqa
future participle			usana
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person inclusive	1st person exclusive	2nd person	3rd person
indicative		ñuqa	qam	pay	ñuqanchik	ñuqayku	qamkuna	paykuna
	present	usani	usanki	usan	usanchik	usayku usaniku1	usankichik	usanku
	past (experienced)	usarqani	usarqanki	usarqan	usarqanchik	usarqayku usarqaniku	usarqankichik	usarqanku
	past (reported)	usasqani	usasqanki	usasqan	usasqanchik	usasqayku usasqaniku	usasqankichik	usasqanku
	future	usasaq	usanki	usanqa	usasunchik	usasaqku	usankichik	usanqaku
imperative		—	qam	pay	ñuqanchik	—	qamkuna	paykuna
	affirmative		usay	usachun	usasun2 usasunchik		usaychik	usachunku
	negative		ama usaychu	ama usachunchu	ama usasunchu ama usasunchikchu		ama usaychikchu	ama usachunkuchu
1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety. 2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".

See also

• usa

Noun

usay

1. power
2. web, panel

Declension

declension of usay

	singular	plural
nominative	usay	usaykuna
accusative	usayta	usaykunata
dative	usayman	usaykunaman
genitive	usaypa	usaykunap
locative	usaypi	usaykunapi
terminative	usaykama	usaykunakama
ablative	usaymanta	usaykunamanta
instrumental	usaywan	usaykunawan
comitative	usaynintin	usaykunantin
abessive	usayninnaq	usaykunannaq
comparative	usayhina	usaykunahina
causative	usayrayku	usaykunarayku
benefactive	usaypaq	usaykunapaq
associative	usaypura	usaykunapura
distributive	usayninka	usaykunanka
exclusive	usaylla	usaykunalla

possessive forms of usay

ñuqap - first-person singular

ñuqap (my)	singular	plural
nominative	usayniy	usayniykuna
accusative	usayniyta	usayniykunata
dative	usayniyman	usayniykunaman
genitive	usayniypa	usayniykunap
locative	usayniypi	usayniykunapi
terminative	usayniykama	usayniykunakama
ablative	usayniymanta	usayniykunamanta
instrumental	usayniywan	usayniykunawan
comitative	usayniynintin	usayniykunantin
abessive	usayniyninnaq	usayniykunannaq
comparative	usayniyhina	usayniykunahina
causative	usayniyrayku	usayniykunarayku
benefactive	usayniypaq	usayniykunapaq
associative	usayniypura	usayniykunapura
distributive	usayniyninka	usayniykunanka
exclusive	usayniylla	usayniykunalla

qampa - second-person singular

qampa (your)	singular	plural
nominative	usayniyki	usayniykikuna
accusative	usayniykita	usayniykikunata
dative	usayniykiman	usayniykikunaman
genitive	usayniykipa	usayniykikunap
locative	usayniykipi	usayniykikunapi
terminative	usayniykikama	usayniykikunakama
ablative	usayniykimanta	usayniykikunamanta
instrumental	usayniykiwan	usayniykikunawan
comitative	usayniykintin	usayniykikunantin
abessive	usayniykinnaq	usayniykikunannaq
comparative	usayniykihina	usayniykikunahina
causative	usayniykirayku	usayniykikunarayku
benefactive	usayniykipaq	usayniykikunapaq
associative	usayniykipura	usayniykikunapura
distributive	usayniykinka	usayniykikunanka
exclusive	usayniykilla	usayniykikunalla

paypa - third-person singular

paypa (his/her/its)	singular	plural
nominative	usaynin	usayninkuna
accusative	usayninta	usayninkunata
dative	usayninman	usayninkunaman
genitive	usayninpa	usayninkunap
locative	usayninpi	usayninkunapi
terminative	usayninkama	usayninkunakama
ablative	usayninmanta	usayninkunamanta
instrumental	usayninwan	usayninkunawan
comitative	usayninintin	usayninkunantin
abessive	usayninninnaq	usayninkunannaq
comparative	usayninhina	usayninkunahina
causative	usayninrayku	usayninkunarayku
benefactive	usayninpaq	usayninkunapaq
associative	usayninpura	usayninkunapura
distributive	usaynininka	usayninkunanka
exclusive	usayninlla	usayninkunalla

ñuqanchikpa - first-person inclusive plural

ñuqanchikpa (our(incl))	singular	plural
nominative	usayninchik	usayninchikkuna
accusative	usayninchikta	usayninchikkunata
dative	usayninchikman	usayninchikkunaman
genitive	usayninchikpa	usayninchikkunap
locative	usayninchikpi	usayninchikkunapi
terminative	usayninchikkama	usayninchikkunakama
ablative	usayninchikmanta	usayninchikkunamanta
instrumental	usayninchikwan	usayninchikkunawan
comitative	usayninchiknintin	usayninchikkunantin
abessive	usayninchikninnaq	usayninchikkunannaq
comparative	usayninchikhina	usayninchikkunahina
causative	usayninchikrayku	usayninchikkunarayku
benefactive	usayninchikpaq	usayninchikkunapaq
associative	usayninchikpura	usayninchikkunapura
distributive	usayninchikninka	usayninchikkunanka
exclusive	usayninchiklla	usayninchikkunalla

ñuqaykup - first-person exclusive plural

ñuqaykup (our(excl))	singular	plural
nominative	usayniyku	usayniykukuna
accusative	usayniykuta	usayniykukunata
dative	usayniykuman	usayniykukunaman
genitive	usayniykupa	usayniykukunap
locative	usayniykupi	usayniykukunapi
terminative	usayniykukama	usayniykukunakama
ablative	usayniykumanta	usayniykukunamanta
instrumental	usayniykuwan	usayniykukunawan
comitative	usayniykuntin	usayniykukunantin
abessive	usayniykunnaq	usayniykukunannaq
comparative	usayniykuhina	usayniykukunahina
causative	usayniykurayku	usayniykukunarayku
benefactive	usayniykupaq	usayniykukunapaq
associative	usayniykupura	usayniykukunapura
distributive	usayniykunka	usayniykukunanka
exclusive	usayniykulla	usayniykukunalla

qamkunap - second-person plural

qamkunap (your(pl))	singular	plural
nominative	usayniykichik	usayniykichikkuna
accusative	usayniykichikta	usayniykichikkunata
dative	usayniykichikman	usayniykichikkunaman
genitive	usayniykichikpa	usayniykichikkunap
locative	usayniykichikpi	usayniykichikkunapi
terminative	usayniykichikkama	usayniykichikkunakama
ablative	usayniykichikmanta	usayniykichikkunamanta
instrumental	usayniykichikwan	usayniykichikkunawan
comitative	usayniykichiknintin	usayniykichikkunantin
abessive	usayniykichikninnaq	usayniykichikkunannaq
comparative	usayniykichikhina	usayniykichikkunahina
causative	usayniykichikrayku	usayniykichikkunarayku
benefactive	usayniykichikpaq	usayniykichikkunapaq
associative	usayniykichikpura	usayniykichikkunapura
distributive	usayniykichikninka	usayniykichikkunanka
exclusive	usayniykichiklla	usayniykichikkunalla

paykunap - third-person plural

paykunap (their)	singular	plural
nominative	usayninku	usayninkukuna
accusative	usayninkuta	usayninkukunata
dative	usayninkuman	usayninkukunaman
genitive	usayninkupa	usayninkukunap
locative	usayninkupi	usayninkukunapi
terminative	usayninkukama	usayninkukunakama
ablative	usayninkumanta	usayninkukunamanta
instrumental	usayninkuwan	usayninkukunawan
comitative	usayninkuntin	usayninkukunantin
abessive	usayninkunnaq	usayninkukunannaq
comparative	usayninkuhina	usayninkukunahina
causative	usayninkurayku	usayninkukunarayku
benefactive	usayninkupaq	usayninkukunapaq
associative	usayninkupura	usayninkukunapura
distributive	usayninkunka	usayninkukunanka
exclusive	usayninkulla	usayninkukunalla