Robert Oppenheimer
Julius Robert OPPENHEIMER (naskiĝis la 22-an de aprilo, 1904 en New York, mortis la 18-an de februaro, 1967 en Princeton) estis usona fizikisto.
Robert Oppenheimer venis el juda familio, studis fizikon, klasikan filologion, orientalistikon kaj kemion en la Universitato Harvard. Li plistudis en Cambridge kaj konatiĝis tie kun Ernest Rutherford. Li laboris en Göttingen kun Niels Bohr kaj Edward Teller. Li doktoriĝis en Göttingen.
En 1929 elektiĝis profesoro en Universitato de Kalifornio, Berkeley. Li instruis fizikon en la Kalifornia Instituto de Teknologio en Pasadena. Li edukis multajn studentojn al konata natursciencisto. Li devenis de riĉa familio, sed li de jaroj 1930-aj simpatiiĝis por komunismo, kio kaŭzis malfidon de la plej dekstrema en la usona registularo. Li estis ege klera homo, li scipovis la sanskritan lingvon, kaj kiam li elektis universitaton, li elektis Stanford pro tio, ke li eksciis, ke en ties biblioteko kuŝis bona kolekto de la francaj poetoj de la ek-17-a jarcento!
Ekde 1943 ĝis 1945 gvidis li Manhattan-planon en Los Alamos en usona ŝtato Nov-Meksiko, kio celis la evoluon de atombombo. Oppenheimer teruriĝis pro sekvoj de atombombado kaj ne volis partopreni en la esploroj pri la hidrogenbombo. Li aktivis en la sekvaj jaroj por la armado-kontrolo. Pro tio li estis forigita el la atomenergia komisiono. Li partoprenis poste neniam en ŝtataj programoj. Nur la usona prezidento John F. Kennedy rehabilitis la scienciston.
Li ricevis en 1963 la premion Enrico-Fermi, la plej altan ordenon de la atomenergia instanco.
Verkaro
[redakti | redakti fonton]- Oppenheimer, J. Robert (1954). Science and the Common Understanding. New York: Simon and Schuster. OCLC 34304713.
- Oppenheimer, J. Robert (1955). The Open Mind. New York: Simon and Schuster. OCLC 297109.
- Oppenheimer, J. Robert (1964). The Flying Trapeze: Three Crises for Physicists. London: Oxford University Press. OCLC 592102.
- Oppenheimer, J. Robert; Rabi, I.I (1969). Oppenheimer. New York: Scribner. OCLC 2729
- Lectures on Electrodynamics (1970 postmorte aperis).
- Oppenheimer, J. Robert; Smith, Alice Kimball; Weiner, Charles (1980).
- Robert Oppenheimer, Letters and Recollections. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-77605-0. OCLC 5946652.
- Oppenheimer, J. Robert; Metropolis, N.; Rota, Gian-Carlo; Sharp, D. H. (1984). Uncommon Sense. Cambridge, Massachusetts: Birkhäuser Boston. ISBN 978-0-8176-3165-9. OCLC 10458715.
- Oppenheimer, J. Robert (1989). Atom and Void: Essays on Science and Community. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-08547-0. OCLC 19981106
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Biografiaj rememoroj de Hans Albrecht Bethe Arkivigite je 2005-09-24 per la retarkivo Wayback Machine angle
- Biografio kaj reta ekspozicio cent jarojn post la naskiĝo de Oppenheimer[rompita ligilo] angle