Homo habilis
Homo habilis | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kranio de Homo habilis
| ||||||||||||||||||||||||
Biologia klasado | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
Homo habilis Leakey et al., 1964 | ||||||||||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||||||||||
La Homo habilis (lerta homo) estis frua specio de la genro Homo, kiu vivis antaŭ ĉirkaŭ 2,5 ĝis 1,44 milionoj da jaroj en orienta Afriko.
La unuajn fosiliojn (kranikfragmentoj kaj malsupra makzelo) trovis Jonathan Leakey en 1960 en Olduvai, Tanzanio. Ilin priskribis en 1964 Louis Leakey komune kun Phillip Thomas kaj John Napier kiel Homo habilis. Kompare kun la pli fruaj Aŭstralopitekoj kaj Paranthropus li havis je 30% pli grandan cerbvolumenon, nome ĉirkaŭ 650 cm³ (Homo sapiens 1200–1400 cm³). Oni supozas, ke li kompletigis sian nutraĵon per viando. Tamen li ne estis ĉasisto, lia nutraĵo ĉefe estis plantoj kaj kadavroj. Unuafoje en historio homo uzis ŝtonajn ilojn. Li altis ĉirkaŭ 1,45 m, la viroj pezis inter 50–90 kg, la virinoj 30–40 kg.
Pro novaj malkovroj oni dubas, ke la tezo de Louis Leakey estas ĝusta, ke Homo habilis estas praulo de Homo erectus. Meave Leakey kaj Louis Leakey kaj ŝia teamo publikigis en 2007 malkovron de Homo habilis, kiu havas la aĝon de nur 1,44 milionoj da jaroj. Tio signifus, ke Homo habilis kaj Homo erectus vivis komune dum preskaŭ duonmiliono da jaroj. La sciencistoj supozas, ke ambaŭ specioj ne estis konkurenculoj kaj vivis en propraj niĉoj.
Jam pli frue aliaj sciencistoj diris, ke Homo habilis estas speco de Australopithecus.