(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Muskiz: berrikuspenen arteko aldeak - Wikipedia, entziklopedia askea. Edukira joan

Muskiz: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 43°19′24″N 3°07′18″W / 43.3233°N 3.1217°W / 43.3233; -3.1217
Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasuna
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Laukatu (eztabaida | ekarpenak)
10.749 edits
 
(11 erabiltzailek tartean egindako 44 berrikusketa ez dira erakusten)
7. lerroa: 7. lerroa:
| ofiziala = Muskiz
| ofiziala = Muskiz
| eskualdea = [[Meatzaldea]]
| eskualdea = [[Meatzaldea]]
| postakodea =
| postakodea =48550
| irudia = Somorrostro desde El Campillo.jpg
| irudia = Somorrostro desde El Campillo.jpg
| irudiaren testua = Herria [[Gallarta]]tik ikusia.
| irudiaren testua = Herria [[Gallarta]]tik ikusia.
21. lerroa: 21. lerroa:
| sorrera =
| sorrera =
| herritarra = muskiztar
| herritarra = muskiztar
| alkatea = Borja Liaño Abarrategi ([[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJ]])
| alkatea = Eduardo Briones Lertxundi (PSE-EE/PSOE)
| webgunea = http://www.muskiz.org
| webgunea = http://www.muskiz.org
| oharrak =
| oharrak =
35. lerroa: 35. lerroa:
Muskizko [[mendi]]rik altuena hegoaldean dagoen [[Mello]] (626 [[m]].) da. Beste [[mendi]] nagusiak [[Corbera haitza]], (361 [[m]].), [[Carrascal (Muskiz)|Carrascal]] (269 [[m]].), [[Ramos (Muskiz)|Ramos]] (229 [[m]].) eta [[Janeo]] tontorrak (203 [[m]].) dira.
Muskizko [[mendi]]rik altuena hegoaldean dagoen [[Mello]] (626 [[m]].) da. Beste [[mendi]] nagusiak [[Corbera haitza]], (361 [[m]].), [[Carrascal (Muskiz)|Carrascal]] (269 [[m]].), [[Ramos (Muskiz)|Ramos]] (229 [[m]].) eta [[Janeo]] tontorrak (203 [[m]].) dira.


== Auzoak ==
=== Auzoak ===
[[Fitxategi:Panorama-la-arena.jpg|right|400px|thumb|Muskizko hondartzaren ikuspegi panoramikoa.]]
[[Fitxategi:Panorama-la-arena.jpg|eskuinera|400px|thumb|Muskizko hondartzaren ikuspegi panoramikoa.]]
Hona hemen Muskizko auzoak:<ref>[http://www.muskiz.com/biblioteca/Documentos/MUSKIZ_ENTIDADES.pdf Carlos Glariaren ikerketa]</ref><ref>[http://www.euskaltzaindia.net/eoda/bilatu.asp?nonkodea=2.4.02.03&hizkuntza=eu Euskaltzaindiaren onomastika]</ref>
Hona hemen Muskizko auzoak:<ref>[https://web.archive.org/web/20160303203152/http://www.muskiz.com/biblioteca/Documentos/MUSKIZ_ENTIDADES.pdf Carlos Glariaren ikerketa]</ref><ref>[http://www.euskaltzaindia.net/eoda/bilatu.asp?nonkodea=2.4.02.03&hizkuntza=eu Euskaltzaindiaren onomastika]</ref>


* [[El Cerro (Muskiz)|El Cerro]]
* [[El Cerro (Muskiz)|El Cerro]]
55. lerroa: 55. lerroa:
== Historia ==
== Historia ==
=== Antzinaroa ===
=== Antzinaroa ===
[[Antzinaroa]]n [[autrigoi]]ak bizi ziren eskualdean. Hala ere, [[arkeologia]] da gure bide bakarra Muskiz kokatzen den harana nolakoa zen ikertzeko. Horretarako [[Ramos (Muskiz)|Ramos haitzean]] ikerketutako aztarnak baino ez daude<ref>[http://www.muskiz.com/biblioteca/Documentos/cuevas.htm Ikerketa arkeologikoa]</ref>
[[Antzinaroa]]n [[autrigoi]]ak bizi ziren eskualdean. Hala ere, [[arkeologia]] da gure bide bakarra Muskiz kokatzen den harana nolakoa zen ikertzeko. Horretarako [[Ramos (Muskiz)|Ramos haitzean]] ikerketutako aztarnak baino ez daude<ref>[https://web.archive.org/web/20210625121047/http://www.muskiz.com/biblioteca/Documentos/cuevas.htm Ikerketa arkeologikoa]</ref>


[[I. mendea]]n [[Plinio Zaharra]]k ''Naturalis Historia'' bere liburuan adierazi zuen [[Kantabria]]ko itsas parteak hainbeste burdina zuen, non burdinazkoa zen mendi malkartsu eta garaia bazegoen. Adituen ustez, horrek esan nahi zuen [[Antzinako Erroma|erromatarrek]] gertuko [[Trianoko mendiak|Trianon]] meategiak zituztela. Hala ere, [[Flaviobriga]] ondoan izanda ere ez da [[Antzinako Erroma|erromatar]] aztarnarik aurkitu Muskizen.
[[I. mendea]]n [[Plinio Zaharra]]k ''Naturalis Historia'' bere liburuan adierazi zuen [[Kantabria]]ko itsas parteak hainbeste burdina zuen, non burdinazkoa zen mendi malkartsu eta garaia bazegoen. Adituen ustez, horrek esan nahi zuen [[Antzinako Erroma|erromatarrek]] gertuko [[Trianoko mendiak|Trianon]] meategiak zituztela. Hala ere, [[Flaviobriga]] ondoan izanda ere ez da [[Antzinako Erroma|erromatar]] aztarnarik aurkitu Muskizen.
66. lerroa: 66. lerroa:
Hala, [[Erdi Aroa]]n, [[San Julian (Muskiz)|San Juliango]] [[parrokia (erlijioa)|parrokiaren]] ondoan kontzejua sortu zen. Hori [[Enkarterri]]ko [[Somorrostro Harana]]ren zati bat zen. [[Somorrostro Harana]] bitan banatuta zegoen: alde batetik, [[Somorrostro Haraneko Hiru Kontzejuak|Hiru Kontzejuak]], eta bestetik, [[Somorrostro Haraneko Lau Kontzejuak|Lau Kontzejuak]]. Muskiz, [[Somorrostro Haraneko Lau Kontzejuak|Lau Kontzejuetako]] bat zen [[Zierbena]]ko San Roman, [[Abanto]]ko Santa Juliana (edo Susoko Abanto) eta [[Abanto]]ko San Pedro (edo Yusoko Abanto) kontzejuekin batera.
Hala, [[Erdi Aroa]]n, [[San Julian (Muskiz)|San Juliango]] [[parrokia (erlijioa)|parrokiaren]] ondoan kontzejua sortu zen. Hori [[Enkarterri]]ko [[Somorrostro Harana]]ren zati bat zen. [[Somorrostro Harana]] bitan banatuta zegoen: alde batetik, [[Somorrostro Haraneko Hiru Kontzejuak|Hiru Kontzejuak]], eta bestetik, [[Somorrostro Haraneko Lau Kontzejuak|Lau Kontzejuak]]. Muskiz, [[Somorrostro Haraneko Lau Kontzejuak|Lau Kontzejuetako]] bat zen [[Zierbena]]ko San Roman, [[Abanto]]ko Santa Juliana (edo Susoko Abanto) eta [[Abanto]]ko San Pedro (edo Yusoko Abanto) kontzejuekin batera.


Eskualdeak [[Ahaide nagusiak|banderizoen]] arteko gudetan parte hartu zuen, Muskiz hiriburutzat zuen Salazar leinua [[1256]] inguruan agertu zen, bertako Muñatoizekin senidetu zenean. Muskizko banderizorik famatuena [[XV. mendea|XV. mendeko]] [[Lope Gartzia Salazar]] izan zen, ''[[Istoria de las bienandanças e fortunas]]'' liburua idatzi zuena. Hark [[Muñatoizko San Martin|San Martin]] auzoko bere dorretxetik eskualdea kontrolpean zuen.
Eskualdeak [[Ahaide nagusiak|banderizoen]] arteko gudetan parte hartu zuen, Muskiz hiriburutzat zuen Salazar leinua [[1256]] inguruan agertu zen, bertako Muñatoizekin senidetu zenean. Muskizko banderizorik famatuena [[XV. mendea|XV. mendeko]] [[Lope Gartzea Salazar]] izan zen, ''[[Istoria de las bienandanças e fortunas]]'' liburua idatzi zuena. Hark [[Muñatoizko San Martin|San Martin]] auzoko bere dorretxetik eskualdea kontrolpean zuen.


Salazartarrak ez ezik, ahaide nagusietan bazegoen besterik, [[Ahaide nagusiak|banderizoak]] ere baziren Saltzedokoak, Marrokinekoak, [[Putxeta]]koak, [[Santelices]]ekoak eta [[Bañales]]ekoak. Guztira, 17 dorretxe zituen Muskizek.
Salazartarrak ez ezik, ahaide nagusietan bazegoen besterik, [[Ahaide nagusiak|banderizoak]] ere baziren Saltzedokoak, Marrokinekoak, [[Putxeta]]koak, [[Santelices]]ekoak eta [[Bañales]]ekoak. Guztira, 17 dorretxe zituen Muskizek.
78. lerroa: 78. lerroa:


=== Aro Garaikidea ===
=== Aro Garaikidea ===
[[Fitxategi:Panorama de las Batallas de Somorrostro.jpg|thumb|Somorrostroko guduen ikuspegia 1874ko martxoaren 25, 26 eta 27an. Eskuinean [[Montaño]] mendia ageri da. Ezkerrean Janeo mendia.]]
[[XIX. mendea]]n gertaera bik Muskizko historia aldatu zuten: [[karlistaldiak|karlistaldiek]] eta [[meatzaritza]]ren hazkundeak.
[[XIX. mendea]]n gertaera bik Muskizko historia aldatu zuten: [[karlistaldiak|karlistaldiek]] eta [[meatzaritza]]ren hazkundeak.


[[Lehen Karlistaldia|Lehen Gerra Karlistak]] antzinako [[Somorrostro Harana]]ren estruktura bukatu zuen, [[1841]]ean, [[San Julian (Muskiz)|Muskizko San Julian]] udala eratu zuen eta antzinako kontzejua baztertu. [[Hirugarren Karlistaldia|Hirugarren Gerra Karlistan]], Muskizen hiru guda izan ziren,izan ere, herria ezinbestekoa zen [[Bilbo]] kontrolatzeko. Herria neke eta estura handian ibili zen garai hartan, adibidez, [[San Juan Muskiz]] bonbardatu zenean. Somorrostro Proklamak ([[1876]]ko [[martxoaren 13]]a), [[Espainia]]ren batasuna aldarrikatu zuen, [[Hego Euskal Herriko foruak]] baztertuta.
[[Lehen karlistaldia]]rekin antzinako [[Somorrostro Harana]]ren egitura bukatu zen; [[1841]]ean, [[San Julian (Muskiz)|Muskizko San Julian]] udala eratu zen eta antzinako kontzejua baztertu. [[Hirugarren karlistaldia]]n, Muskizen hiru guda izan ziren (ikus [[Somorrostroko gudua]]k). Izan ere, herria ezinbestekoa zen [[Bilbo]] kontrolatzeko. Herria neke eta estura handian ibili zen garai hartan, adibidez, [[San Juan Muskiz]] bonbardatu zenean. Somorrostro Proklamak ([[1876]]ko [[martxoaren 13]]a), [[Espainia]]ren batasuna aldarrikatu zuen, [[Hego Euskal Herriko foruak]] baztertuta.


Era berean, [[XIX. mendea|XIX. mendeko]] erdiaren ingurura arte, [[meatzaritza|meategien]] jabetza herriarena bazen ere, [[foru]]-abolizioak hori aldatu egin zuen. Gainera, mende hartan, teknologiak ikaragarri aurreratu zuen. [[1859]]an lehendabiziko [[meatzaritza|meategia]] sortu zen eta [[1868]]tik aurrera lau gehiago. Atzerritarrak ere etorri ziren [[burdina]] ustiatzera (Alfred Edwards, ''Triano Iron Ore'', Mac Lennan, eta abar). Hazkunde horrek [[immigrazio]]a ekarri zuen Muskizera, eta berarekin batera, ideologia berriak ([[sozialismo]]a, [[komunismo]]a...).
Era berean, [[XIX. mendea|XIX. mendeko]] erdiaren ingurura arte, [[meatzaritza|meategien]] jabetza herriarena bazen ere, [[foru]]-abolizioak hori aldatu egin zuen. Gainera, mende hartan, teknologiak ikaragarri aurreratu zuen. [[1859]]an lehendabiziko [[meatzaritza|meategia]] sortu zen eta [[1868]]tik aurrera lau gehiago. Atzerritarrak ere etorri ziren [[burdina]] ustiatzera (Alfred Edwards, ''Triano Iron Ore'', Mac Lennan, eta abar). Hazkunde horrek [[immigrazio]]a ekarri zuen Muskizera, eta berarekin batera, ideologia berriak ([[sozialismo]]a, [[komunismo]]a...).


=== XX. mendea ===
=== XX. mendea ===
[[Fitxategi:Petroleo birfindegia eta Muskiz.JPG|thumb|[[Petronor]]ren [[Muskizko findegia]]ren airetiko ikuspegia.]]
[[XIX. mendea]]n hasitako bidea sakondu zen [[XX. mendea|XX. mendeko]] hasieran. Muskiz [[Enkarterri]]ko beste herriak bezala, eta ideologia berriek bultzatuta, [[Enkarterri]]ko Autonomia estatuaren proposamen batzarrean egon zen. Beste alde batetik, [[abertzaletasun]]a ere hedatu zen udalerrian.
[[XIX. mendea]]n hasitako bidea sakondu zen [[XX. mendea|XX. mendeko]] hasieran. Muskiz [[Enkarterri]]ko beste herriak bezala, eta ideologia berriek bultzatuta, [[Enkarterri]]ko Autonomia estatuaren proposamen batzarrean egon zen. Beste alde batetik, [[abertzaletasun]]a ere hedatu zen udalerrian.


96. lerroa: 98. lerroa:
|altuera=300
|altuera=300
|zabalera=500
|zabalera=500
| 1900 | 2663 | 1910 | 4069 | 1920 | 4239 | 1930 | 4345 | 1940 | 4060 | 1950 | 4077 | 1960 | 4733 | 1970 | 6011 | 1981 | 6054 | 1991 | 6358 | 2001 | 6558 | 2011 | 7449 |
| 1900 | 2663 | 1910 | 4069 | 1920 | 4239 | 1930 | 4345 | 1940 | 4060 | 1950 | 4077 | 1960 | 4733 | 1970 | 6011 | 1981 | 6054 | 1991 | 6358 | 2001 | 6558 | 2011 | 7449 | 2019 | 7507 |
}}
}}


== Politika ==
== Politika eta administrazioa ==
[[Fitxategi:Muskiz - Ayuntamiento.jpg|thumb|eskuinera|250px|Muskizko udaletxea]]
[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetan]] [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJ]] alderdia izan zen zinegotzi gehien eskuratu zituena, bost hain zuzen. Ezker abertzaleko Biltzen plataformak hiru zinegotzi eskuratu zituen, PSE-EEk eta EAk bina zinegotzi eta Por Muskiz Bai herri plataformak bat. Emaitza horiekin, EAJko Borja Liaño hautatu zuten alkate.
[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetan]] [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJ]] alderdia izan zen zinegotzi gehien eskuratu zituena, bost hain zuzen. Ezker abertzaleko Biltzen plataformak hiru zinegotzi eskuratu zituen, PSE-EEk eta EAk bina zinegotzi eta Por Muskiz Bai herri plataformak bat. Emaitza horiekin, EAJko Borja Liaño hautatu zuten alkate.


[[2015eko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2015eko udal hauteskundeetan]] EAJk zinegotzi bat gehiago eskuratu zuen, ezker abertzaleak hiru zinegotziak mantendu zituen, PSE-EEK bere biak eta Por Muskiz Bai plataformak bat gehiago eskuratu zuen. Eusko Alkartasuna [[Euskal Herria Bildu]] koalizioan aurkeztu zen. Borja Liañok errepikatu egin zuen alkate gisa.
[[2015eko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2015eko udal hauteskundeetan]] EAJk zinegotzi bat gehiago eskuratu zuen, ezker abertzaleak hiru zinegotziak mantendu zituen, PSE-EEK bere biak eta Por Muskiz Bai plataformak bat gehiago eskuratu zuen. Eusko Alkartasuna [[Euskal Herria Bildu]] koalizioan aurkeztu zen. Borja Liañok errepikatu egin zuen alkate gisa.


2019ko udal hauteskundeetan EAJk 5 zinegotzi eskuratu zituen, bat galduz. PSE-EEk 4 lortu zituen, aurreko kopurua bikoiztuz, [[Euskal Herria Bildu|EH Bildu]]<nowiki/>k hiru zinegotziak mantendu zituen, Elkarrekin Podemosek 1 lortu zuen bitartean. EAJko Borja Liaño hautatu zuten alkate EAJ eta PSE-EEren botoekin.
=== 2015eko udal hauteskundeak ===

Por Muskiz Bai herri plataforma oraingoan ez zen aurkeztu, bertako zerrenda-burua izan zenak, PSE-EEko zerrendan bigarren postuan aurkeztu zelarik.

=== 2019ko udal hauteskundeak ===
{{Udal hauteskunde infotaula
{{Udal hauteskunde infotaula
|data_b = 2019ko maiatzaren 26a
|data = 2015eko maiatzaren 24a
|data = 2015eko maiatzaren 24a
|data_a = 2011ko maiatzaren 22a
|data_a = 2011ko maiatzaren 22a
|alderdia1 = [[Euzko Alderdi Jeltzalea]] (EAJ-PNV)
|alderdia1 = [[Euzko Alderdi Jeltzalea]] (EAJ-PNV)
|kolorea1 = #CCFC66
|kolorea1 = #CCFC66
|zinegotziak1_b = 5
|botoak1_b = 1.629
|ehunekoa1_b = 38,10
|zinegotziak1 = 6
|zinegotziak1 = 6
|botoak1 = 1.859
|botoak1 = 1.859
118. lerroa: 129. lerroa:
|alderdia2 = [[Euskal Herria Bildu]] (EH BILDU) (2015) / Biltzen (2011)*
|alderdia2 = [[Euskal Herria Bildu]] (EH BILDU) (2015) / Biltzen (2011)*
|kolorea2 = #9bd225
|kolorea2 = #9bd225
|zinegotziak2_b = 3
|botoak2_b = 871
|ehunekoa2_b = 20,37
|zinegotziak2 = 3
|zinegotziak2 = 3
|botoak2 = 847
|botoak2 = 847
126. lerroa: 140. lerroa:
|alderdia3 = [[Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra|Euskadiko Alderdi Sozialista]] (PSE-EE(PSOE))
|alderdia3 = [[Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra|Euskadiko Alderdi Sozialista]] (PSE-EE(PSOE))
|kolorea3 = #F8C080
|kolorea3 = #F8C080
|zinegotziak3_b = 4
|botoak3_b = 1.374
|ehunekoa3_b = 32,13
|zinegotziak3 = 2
|zinegotziak3 = 2
|botoak3 = 708
|botoak3 = 708
134. lerroa: 151. lerroa:
|alderdia4 = Por Muskiz Bai
|alderdia4 = Por Muskiz Bai
|kolorea4 = #999
|kolorea4 = #999
|zinegotziak4_b =
|botoak4_b =
|ehunekoa4_b =
|zinegotziak4 = 2
|zinegotziak4 = 2
|botoak4 = 561
|botoak4 = 561
142. lerroa: 162. lerroa:
|alderdia6 = [[Eusko Alkartasuna]]*
|alderdia6 = [[Eusko Alkartasuna]]*
|kolorea6 = #CCFC66
|kolorea6 = #CCFC66
|zinegotziak6_b =
|botoak6_b =
|ehunekoa6_b =
|zinegotziak6 =
|zinegotziak6 =
|botoak6 =
|botoak6 =
148. lerroa: 171. lerroa:
|botoak6_a = 604
|botoak6_a = 604
|ehunekoa6_a = 14,25
|ehunekoa6_a = 14,25
|alderdia7 = [[Elkarrekin Podemos]]*
|zinegotziak7_b = 1
|botoak7_b = 338
|ehunekoa7_b = 7,90
|zinegotziak7 =
|botoak7 =
|ehunekoa7 =
|zinegotziak7_a =
|botoak7_a =
|ehunekoa7_a =
|alderdia8 = [[Alderdi Popularra (PP)]]*
|zinegotziak8_b = 0
|botoak8_b = 64
|ehunekoa8_b = 1,50
|zinegotziak8 = 0
|botoak8 = 69
|ehunekoa8 = 1,71
|zinegotziak8_a = 0
|botoak8_a = 109
|ehunekoa8_a = 2,57
|informazioa = * 2011n ezker abertzalea Biltzen herri plataforma gisa aurkeztu zen<br/>** 2015ean [[Euskal Herria Bildu]] koalizioan aurkeztu zen.
|informazioa = * 2011n ezker abertzalea Biltzen herri plataforma gisa aurkeztu zen<br/>** 2015ean [[Euskal Herria Bildu]] koalizioan aurkeztu zen.
|iturria = [http://www.euskadi.net/elecinf/2015/elecciones-municipales-juntas-generales/resultados/municipales/resultados_e.htm 2015eko eta 2011ko udal hauteskundeen behin-behineko emaitzak euskadi.eus webgunean]
|iturria = [http://www.euskadi.net/elecinf/2015/elecciones-municipales-juntas-generales/resultados/municipales/resultados_e.htm 2015eko eta 2011ko udal hauteskundeen behin-behineko emaitzak euskadi.eus webgunean]
}}
}}


=== 2023ko udal hauteskundeak ===
== Kirolak ==

Errolda: 5.941

Abstentzioa: 1.817, %30,58koa

Parte-hartzea: 4.124, %69,42koa.

Baliogabeak: 59, %1,43a.

Zuriak: 64, %1,55a.

PSE-EE/PSOE: 1.604, %39,46a. 6 Zinegotzi.

EAJ-PNV: 1.408, %34,64a. 5 Zinegotzi.

EH BILDU: 802, %19,73a. 2 Zinegotzi.

ELK POD-EzAn-IU-ALIANZA VERDE: 145, %3,57a. Ez zuen zinegotzirik lortu.

PP: 42, %1,03a. Ez zuen zinegotzirik lortu.

Bitxikeria aipagarria: PSE-EE/PSOE-k boto bat gutxiago edo EH Bilduk boto bat gehiago lortu izan balute, PSE-EE/PSOE-k zinegotzi bat gutxiago eta EH Bilduk zinegotzi bat gehiago izango zuketen.

Iturria: https://apli.bizkaia.eus/apps/seguru/el23/eu/udalekoak/emaitzak/udalerri-guztiak/071

== Azpiegiturak ==
=== Garraioak ===
==== Errepideak ====
* [[AP-8|{{Espainiako errepidea|mota=autobidea|id=A-8}}]][[E-70|<font style="background-color:#009933;color:#ffffff"> '''&nbsp;E-70&nbsp;'''</font>]]: [[AP-8|Kantauriko Autobidea]]
* [[N-634|{{Espainiako errepidea|mota=nazionala|id=N-634}}]]: [[Irun]] - [[Santiago de Compostela|Santiago Compostelakoa]]

==== Trena ====
[[Fitxategi:Muskiz_-_Estación_de_Adif.jpg|thumb|eskuinera|220px|[[Muskizko geltokia]].]]
[[Bilboko Renfe Aldiriak|Bilboko Renfe Aldirien]] [[C-2 linea (Bilboko Renfe Aldiriak)|C-2 lineak]] geltoki bakarra du herrian:
* [[Muskizko geltokia]], linearen geltoki-buru dena.

Astelehenetik ostiralera 20 minutuko maiztasunaz ibiltzen da trena ordu gorietan, eta 30 minutukoaz egunaren gainontzeko orduetan. Larunbat eta igandeetan maiztasuna 30 minutukoa da. Horrez gain, ostiral eta larunbat gauetan ''gau jaia'' gaueko zerbitzuak eskaintzen dira.

==== Autobusa ====
[[Bizkaibus]] hiri-arteko zerbitzuko hurrengo lineak udalerria zeharkatzen dute:

{{Bizkaibus A2336}}
* A3321 [[Portugalete]] - Muskiz
{{Bizkaibus A3323}}
* A3334 [[Santurtzi]] - [[Balmaseda]]
* A3335 [[Sestao]] - Muskiz
* A3336 [[Bilbo]] - Muskiz ([[Ortuella]]tik)
* A3337 [[Bilbo]] - Muskiz ([[N-634|<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#cc0000; font-weight:bold;">N-634</span>]] errepidetik)
* A3338 Muskiz - [[Barakaldo]] - [[Areeta]]
'''[[Encartaciones S.A.]]'''
* A3345 Bilbo - [[Castro Urdiales|Urdialaitz]] ([[N-634|<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#cc0000; font-weight:bold;">N-634</span>]] errepidetik)

== Kultura ==
[[Fitxategi:Muskiz - Meatzari Aretoa.jpg|eskuinera|thumb||Meatzari Aretoa kulturgunea. Muskizko zinema eta antzokia da.]]
[[Fitxategi:Muskiz - Escultura 02.jpg|thumb|eskuinera|Meatzari Aretoaren alboan dagoen [[Harri zulaketa|harri zulatzaile]] edo barrenatzaileen omenezko eskultura, Muskizen emandako meatze-jarduera gogoratzen duena.]]
=== Kirolak ===
Gaur egun, Muskizen kirol elkarte asko daude, tartean:
Gaur egun, Muskizen kirol elkarte asko daude, tartean:
* [[Futbol]]a: [[J.D. Somorrostro]], [[El Malecon (Muskiz)|El Malecon]] futbol-zelaian jokatzen duena.
* [[Futbol]]a: [[J.D. Somorrostro]], [[El Malecon (Muskiz)|El Malecon]] futbol-zelaian jokatzen duena.
159. lerroa: 258. lerroa:
* [[Mendi]]a: [[Mello Mendi Taldea]]
* [[Mendi]]a: [[Mello Mendi Taldea]]


== Jaiak ==
=== Jaiak ===

Herriko zaindaria: [[San Juan Bataiatzailea]] ([[ekainaren 24]]). Herriko jai egun ofiziala.
Herriko zaindaria: [[San Juan Bataiatzailea]] ([[ekainaren 24]]). Herriko jai egun ofiziala.


Auzoetan:
Auzoetan:

* [[San Julian (Muskiz)|San Julian]]: [[urtarril]]eko lehenengo asteburua.
* [[San Julian (Muskiz)|San Julian]]: [[urtarril]]eko lehenengo asteburua.
* [[San Juan Muskiz]]: Inauteriak.
* [[San Juan Muskiz]]: Inauteriak.
* [[Cobaron|Kobaron]]: [[Maiatzaren 1]].
* [[Cobaron|Kobaron]]: [[Maiatzaren 1]].
* La Glorieta (edo Poligonoa): Uztaileko lehen asteburuan.
* La Glorieta (edo Poligonoa): Uztaileko lehen asteburuan.
* [[Memerea]]: Santa Maria Magdalena ([[Uztailaren 22]])
* [[Rigada]]: Ama Birjina eta San Roke ([[Abuzturen 15]]-[[Abuzturen 17|17]])
* [[Rigada]]: Ama Birjina eta San Roke ([[Abuzturen 15]]-[[Abuzturen 17|17]])
* [[Pobeña]]: Soroskundeko Ama ([[Irailaren 8]])
* [[Pobeña]]: Soroskundeko Ama ([[Irailaren 8]])
* Abere eta Ortuari Azoka: Iraileko hirugarren igandean.
* Abere eta Ortuari Azoka: Iraileko hirugarren igandean.
* Ehiza eta Arrantza Azoka: Gehienetan, iraileko laugarren igandean.
* La Rabuda: Iraila.
* [[Pobeña]]: ''El Socorrillo'' ([[urri]]aren lehenengo [[igande]]a)
* [[Pobeña]]: ''El Socorrillo'' ([[urri]]aren lehenengo [[igande]]a)


== Ondasun nabarmenak ==
== Ondasun nabarmenak ==
[[Fitxategi:Muskiz_San_Martin_de_Muñatones.jpg|thumb|300px|[[Muñatoizko San Martin gaztelua|Muñatonesko San Martin gaztelua]]]]


* [[Muñatoizko San Martin gaztelua|Muñatonesko San Martin gaztelua]] ([[XIII. mendea]])
* [[Muñatoizko San Martin gaztelua|Muñatonesko San Martin gaztelua]] ([[XIII. mendea]])
185. lerroa: 278. lerroa:
* [[San Julian eliza (Muskiz)|San Julian parrokia]] ([[XVI. mendea]])
* [[San Julian eliza (Muskiz)|San Julian parrokia]] ([[XVI. mendea]])
* [[El Pobaleko burdinola]] ([[XIII. mendea|XIII.]]-[[XIV. mendea]])
* [[El Pobaleko burdinola]] ([[XIII. mendea|XIII.]]-[[XIV. mendea]])
* [[Kobarongo zamatokia]], [[2008]]an [[enbata|galernak]] suntsitua.
* [[Kobarongo zamatokia]], [[2008]]an [[enbata|galerna]] batek suntsitua.
* [[El Pobaleko zubi erromanikoa]] ([[XIII. mendea]])
* [[El Pobaleko zubi erromanikoa]] ([[XIII. mendea]])
* [[Memerea dorretxea]]
* [[Montaño dorretxea]]
* [[Santelices dorretxea]]


<gallery mode="packed" heights="165">
== Garraiobideak ==
Irudi:Muskiz_San_Martin_de_Muñatones.jpg|[[Muñatoizko San Martin gaztelua]].
=== Errepidea ===
Irudi:048 Muñatones jauregia.jpg|[[Salazartarren jauregia (Muskiz)|[[Salazartarren jauregia (Muskiz)|Muñatoiz-Salazar jauregia]].
* [[AP-8|<font style="background-color:#003399;color:#ffffff"> '''&nbsp;A-8&nbsp;'''</font>]][[E-70|<font style="background-color:#009933;color:#ffffff"> '''&nbsp;E-70&nbsp;'''</font>]]: [[AP-8|Kantauriko Autobidea]]
Irudi:Muskiz - Barrio de San Juan, Iglesia de San Julián 7.jpg|[[San Julian eliza (Muskiz)|San Julian parrokia]].
* [[N-634|<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#cc0000; font-weight:bold;">N-634</span>]]: [[Irun]] - [[Santiago de Compostela|Santiago Compostelakoa]]
Irudi:Pobeña,_Muskiz_-_Nuestra_Señora_del_Socorro_baseliza_4.jpg|[[Soroskundeko Amaren baseliza]], [[Pobeña]]n.

Irudi:Pobeña 1.jpg|La Bodega etxea, Pobeñan.
=== Autobusa ===
Irudi:Pobeña - Cargadero del Castillo (Mac Lennan) 2.jpg|[[Kobarongo zamatokia]] (2008an suntsitua).
'''[[Bizkaibus]]'''
Irudi:Pobaleko burdinola, Barbadun ibaiaren bazterrean.jpeg|[[El Pobaleko burdinola]].
* A2336 Muskiz - [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHU]]
Irudi:Muskiz - Santelizeseko Dorrea I 001.jpg|[[Santelices dorretxea]]
{{Bizkaibus A2336}}
</gallery>
* A3321 [[Portugalete]] - Muskiz
* A3323 [[Portugalete]] - [[Galdames]]
* A3334 [[Santurtzi]] - [[Balmaseda]]
* A3335 [[Sestao]] - Muskiz
* A3336 [[Bilbo]] - Muskiz ([[Ortuella]]tik)
* A3337 [[Bilbo]] - Muskiz ([[N-634|<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#cc0000; font-weight:bold;">N-634</span>]] errepidetik)
* A3338 Muskiz - [[Barakaldo]] - [[Areeta]]
'''[[Encartaciones S.A.]]'''
* A3345 Bilbo - [[Castro Urdiales|Urdialaitz]] ([[N-634|<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#cc0000; font-weight:bold;">N-634</span>]] errepidetik)

=== Trena ===
[[Bilboko Renfe Aldiriak|Bilboko Renfe Aldirikoak]]
* [[Fitxategi:C-2 green.svg|20px]] '''[[Abandoko Indalecio Prieto geltokia|Abando]] - Muskiz'''.


== Muskiztar ezagunak ==
== Muskiztar ezagunak ==
* [[Lope Gartzia Salazar]] ([[1400]]-[[1476]]), [[Leinu gerrak|bandokidea]] eta historialaria.
* [[Lope Gartzea Salazar]] ([[1400]]-[[1476]]), [[Leinu gerrak|bandokidea]] eta historialaria.
* [[Andres Salazar]] ([[XVI. mendea]]), elizgizona.
* [[Andres Salazar]] ([[XVI. mendea]]), elizgizona.
* [[Juan Lopez de la Quadra]] ([[XVI. mendea]]), [[Karlos Habsburgokoa|Karlos I.a Espainiakoaren]] alaben maisua.
* [[Juan Lopez de la Quadra]] ([[XVI. mendea]]), [[Karlos Habsburgokoa|Karlos I.a Espainiakoaren]] alaben maisua.
219. lerroa: 303. lerroa:
* [[Sebastian Llano|Sebastian Llano de la Quadra]] ([[XVIII. mendea]]), enbaxadorea.
* [[Sebastian Llano|Sebastian Llano de la Quadra]] ([[XVIII. mendea]]), enbaxadorea.
* [[Jose Agustin Llano|Jose Agustin Llano de la Quadra]] ([[XVIII. mendea]]), [[Karlos IV.a Espainiakoa]]ren ministroa.
* [[Jose Agustin Llano|Jose Agustin Llano de la Quadra]] ([[XVIII. mendea]]), [[Karlos IV.a Espainiakoa]]ren ministroa.
* [[Jose Antonio Ybarra]] ([[1774]]-[[1849]]), merkatari, enpresaburu eta industrialaria.
* [[Trifon Etxebarria]] (1912-1998), politikari eta kazetari abertzalea.
* [[Trifon Etxebarria]] ([[1912]]-[[1998]]), politikari eta kazetari abertzalea.
* [[Primi Abad|Primitivo Abad Gorostiza]] ([[1912]]-[[2005]]), [[eusko abertzaletasun]]eko militante historikoa.
* [[Primi Abad|Primitivo Abad Gorostiza]] ([[1912]]-[[2005]]), [[eusko abertzaletasun]]eko militante historikoa.
* [[Rubén Ruiz Ibarruri|Ruben Ruiz Ibarruri]] ([[1920]]-[[1942]]), [[Armada Gorria|Armada Gorriko]] tenientea. [[Dolores Ibarruri|Dolores Ibarruri ''Pasionariaren'']] semea.
* [[Rubén Ruiz Ibarruri|Ruben Ruiz Ibarruri]] ([[1920]]-[[1942]]), [[Armada Gorria|Armada Gorriko]] tenientea. [[Dolores Ibarruri|Dolores Ibarruri ''Pasionariaren'']] semea.
* [[Jose Ramon Campos|Jose Ramon Campos Martin]] ([[1944]]), margolaria.
* [[Jose Ramon Campos|Jose Ramon Campos Martin]] ([[1944]]), margolaria.
* [[Miguel González San Martín|Miguel Gonzalez San Martin]] ([[1953]]), idazlea. [[2002]]ko [[Euskadi Literatura Sariak|Euskadi Literatura Saria]] eman zioten.
* [[Miguel González San Martín|Miguel Gonzalez San Martin]] ([[1953]]), idazlea. [[2002]]ko [[Euskadi Literatura Sariak|Euskadi Literatura Saria]] eman zioten.
* [[Ismael Urtubi]] ([[1961]]), futbolaria, [[Athletic|Athleticen]] jokatua.
* [[Ismael Urtubi]] ([[1961]]), futbolaria, [[Athletic]]en jokatua.


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}
{{Erreferentzia zerrenda}}


== Kanpo loturak ==
== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}}
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}}
* [http://www.muskiz.org/ Muskizko Udalaren webgune ofiziala]
* [https://web.archive.org/web/20110202120746/http://www.muskiz.org/ Muskizko Udalaren webgune ofiziala]
* [http://www.bizkaia.net/Kultura/Museos/elpobal/index.asp?Tem_Codigo=3022&Idioma=EU El Pobaleko burdinola]
* [https://web.archive.org/web/20111124190048/http://www.bizkaia.net/Kultura/Museos/elpobal/index.asp?Tem_Codigo=3022&Idioma=EU El Pobaleko burdinola]
* [http://maps.google.es/maps?f=q&hl=es&q=Muskiz&ie=UTF8&z=13&ll=43.323055,-3.115482&spn=0.085045,0.215607&t=k&om=1 Muskiz Google Mapetan]
* [http://maps.google.es/maps?f=q&hl=es&q=Muskiz&ie=UTF8&z=13&ll=43.323055,-3.115482&spn=0.085045,0.215607&t=k&om=1 Muskiz Google Mapetan]
* [http://www.muskiz-liburutegia.org/muskizdigital.html Muskizko Liburutegiak bildutako Muskizi buruzko dokumentuak]
* [http://www.muskiz-liburutegia.org/muskizdigital.html Muskizko Liburutegiak bildutako Muskizi buruzko dokumentuak]
{{autoritate kontrola}}



{{Muskizko auzo aurkibidea}}
{{Muskizko auzo aurkibidea}}

Hauxe da oraingo bertsioa, 13:15, 21 ekaina 2024 data duena

Artikulu hau Bizkaiko udalerriari buruzkoa da; Nafarroako herria gaitzat duena beste hau da: «Muskitz»
Muskiz
 Bizkaia, Euskal Herria
Herria Gallartatik ikusia.
Muskizgo bandera

Muskizgo armarria

Administrazioa
EstatuaEspainia
ErkidegoaEuskal Autonomia Erkidegoa
LurraldeaBizkaia
EskualdeaMeatzaldea
Izen ofiziala Muskiz
AlkateaEduardo Briones Lertxundi (PSE-EE/PSOE)
Posta kodea48550
INE kodea48071
Herritarramuskiztar
Kokapena
Koordenatuak43°19′24″N 3°07′18″W / 43.3233°N 3.1217°W / 43.3233; -3.1217
Map
Azalera22 km²
Distantzia26 km Bilbora
Demografia
Biztanleria7.342 (2023)
−25 (2022)
alt_left 3.816 (%52) (%50,3) 3.691 alt_right
Dentsitatea333,73 bizt/km²
Hazkundea
(2003-2013)[1]		% 15,93
Zahartze tasa[1]% 18,89
Ugalkortasun tasa[1]‰ 48,01
Ekonomia
Jarduera tasa[1]% 77,51 (2011)
Genero desoreka[1]% 8,9 (2011)
Langabezia erregistratua[1]% 13,67 (2013)
Euskara
Euskaldunak[1]% 23,35 (2010)
Kaleko erabilera [2]%  (2016)
Etxeko erabilera [3]% 7.53 (2016)
Datu gehigarriak
Webguneahttp://www.muskiz.org

Muskiz Bizkaiko ipar-mendebaldeko udalerri bat da. Administratiboki, Bilboaldea eskualdekoa da, zehatzago Meatzaldekoa; hala ere, historikoki, Enkarterrikoa izan da. 2016. urtean 7.449 biztanle zituen.

Geografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Muskizko kostaldea.

Udalerria Bizkaiko kostaldeko mendebaldeko muturrean dago. Iparraldean Bizkaiko golkoa; hegoaldean Galdames; ekialdean Abanto-Zierbena eta Zierbena eta mendebaldean Kantabriako Urdialaitz ditu mugakideak.

Barbadun ibaiak udalerria zeharkatzen du. Honek Bizkaiko golkoan du ahoa, zehazki Zierbenarekin erdibanatua duen La Arena hondartzan.

Muskizko mendirik altuena hegoaldean dagoen Mello (626 m.) da. Beste mendi nagusiak Corbera haitza, (361 m.), Carrascal (269 m.), Ramos (229 m.) eta Janeo tontorrak (203 m.) dira.

Auzoak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Muskizko hondartzaren ikuspegi panoramikoa.

Hona hemen Muskizko auzoak:[4][5]

Historia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Antzinaroa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Antzinaroan autrigoiak bizi ziren eskualdean. Hala ere, arkeologia da gure bide bakarra Muskiz kokatzen den harana nolakoa zen ikertzeko. Horretarako Ramos haitzean ikerketutako aztarnak baino ez daude[6]

I. mendean Plinio Zaharrak Naturalis Historia bere liburuan adierazi zuen Kantabriako itsas parteak hainbeste burdina zuen, non burdinazkoa zen mendi malkartsu eta garaia bazegoen. Adituen ustez, horrek esan nahi zuen erromatarrek gertuko Trianon meategiak zituztela. Hala ere, Flaviobriga ondoan izanda ere ez da erromatar aztarnarik aurkitu Muskizen.

Erdi Aroa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

IX. mendera arte ez dago Muskizi buruzko testurik. Alfontso III.a Asturiaskoaren kronikan, 880. urte ingurukoa, esaten da Alfontso I.a Asturiaskoak Karrantza eta Sopuerta birpopulatu zituela. Somorrostro Harana aipatzen duen lehendabiziko dokumentua 1068. urtekoa da.

Kristautasuna hedatu ahala, elementu berri bat agertu zen: elizak. Eskualdeko antzinakoenak Pobeñako Andra Mari eta Cardeokoa dira. XIII. mendean Haroko Diego Lopez II.ak, Bizkaiko Jaunak, 1212an Antso Ortiz Marrokin Montehermosokoari Somorrostro Haranean zenbait eliza (tartean San Juliangoa) eta Barbadun ibaitik itsasoratzen zen mea guztia zergapetzeko eskubidea eman zion.

Hala, Erdi Aroan, San Juliango parrokiaren ondoan kontzejua sortu zen. Hori Enkarterriko Somorrostro Haranaren zati bat zen. Somorrostro Harana bitan banatuta zegoen: alde batetik, Hiru Kontzejuak, eta bestetik, Lau Kontzejuak. Muskiz, Lau Kontzejuetako bat zen Zierbenako San Roman, Abantoko Santa Juliana (edo Susoko Abanto) eta Abantoko San Pedro (edo Yusoko Abanto) kontzejuekin batera.

Eskualdeak banderizoen arteko gudetan parte hartu zuen, Muskiz hiriburutzat zuen Salazar leinua 1256 inguruan agertu zen, bertako Muñatoizekin senidetu zenean. Muskizko banderizorik famatuena XV. mendeko Lope Gartzea Salazar izan zen, Istoria de las bienandanças e fortunas liburua idatzi zuena. Hark San Martin auzoko bere dorretxetik eskualdea kontrolpean zuen.

Salazartarrak ez ezik, ahaide nagusietan bazegoen besterik, banderizoak ere baziren Saltzedokoak, Marrokinekoak, Putxetakoak, Santelicesekoak eta Bañalesekoak. Guztira, 17 dorretxe zituen Muskizek.

Aro Modernoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

XVI. mendea industriaren mendea izan zen Muskizen. Indar hidraulikoak eta gabiak siderurgia izugarri aurreratu zuten, muskiztar askok ontzigintzan eta itsas arloko jardueretan lan egin zuten: itsasgizonak, pilotuak eta beste. Mende hartan San Nikolas kofradia sortu zen.

XVII. mendean, siderurgiak herriko jauntxoak aberastu zituen. Kontzejuko aberatsena Simon de la Quadra izan zen, El Pobalren eta Bilotxiko burdinolen jabea. Hala, botere-zentroa Muñatoizetik San Juanera aldatu zen. Kontzejua bost koadrilatan banatuta zegoen: (Rigada, El Valle, Memerea, San Julian eta Pobeña), eta gobernua Cruceron ezarri zen.

XVIII. mendea burokraziaren arrakastarena izan zen Muskizen. Sebastian de la Quadra Llarena Felipe V.aren ministro bihurtu (1736-1746) eta Villariasko markes izendatu zuten. Burdinaren salmentarekiko bere jarrerak Enkarterri eta Bizkaiko Jaurerria aurrez aurre jarri zituen.

Aro Garaikidea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Somorrostroko guduen ikuspegia 1874ko martxoaren 25, 26 eta 27an. Eskuinean Montaño mendia ageri da. Ezkerrean Janeo mendia.

XIX. mendean gertaera bik Muskizko historia aldatu zuten: karlistaldiek eta meatzaritzaren hazkundeak.

Lehen karlistaldiarekin antzinako Somorrostro Haranaren egitura bukatu zen; 1841ean, Muskizko San Julian udala eratu zen eta antzinako kontzejua baztertu. Hirugarren karlistaldian, Muskizen hiru guda izan ziren (ikus Somorrostroko guduak). Izan ere, herria ezinbestekoa zen Bilbo kontrolatzeko. Herria neke eta estura handian ibili zen garai hartan, adibidez, San Juan Muskiz bonbardatu zenean. Somorrostro Proklamak (1876ko martxoaren 13a), Espainiaren batasuna aldarrikatu zuen, Hego Euskal Herriko foruak baztertuta.

Era berean, XIX. mendeko erdiaren ingurura arte, meategien jabetza herriarena bazen ere, foru-abolizioak hori aldatu egin zuen. Gainera, mende hartan, teknologiak ikaragarri aurreratu zuen. 1859an lehendabiziko meategia sortu zen eta 1868tik aurrera lau gehiago. Atzerritarrak ere etorri ziren burdina ustiatzera (Alfred Edwards, Triano Iron Ore, Mac Lennan, eta abar). Hazkunde horrek immigrazioa ekarri zuen Muskizera, eta berarekin batera, ideologia berriak (sozialismoa, komunismoa...).

XX. mendea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Petronorren Muskizko findegiaren airetiko ikuspegia.

XIX. mendean hasitako bidea sakondu zen XX. mendeko hasieran. Muskiz Enkarterriko beste herriak bezala, eta ideologia berriek bultzatuta, Enkarterriko Autonomia estatuaren proposamen batzarrean egon zen. Beste alde batetik, abertzaletasuna ere hedatu zen udalerrian.

Gerra Zibilean, herria Bilboren pentzutan egon zen berriz ere. Euzko Jaurlaritzak herrian aireportu bat eraiki zuen Bilbo defendatzeko. Hori zela eta, faxistek askotan bonbardatu zuen herria.

Frankismoak industrializazio berria ekarri zuen Muskizera, meak agortu ahala. Petronor eta CAMPSA konpainia kimikoek, besteak beste, Barbadun ibaiaren arroa betiko aldatu zuten. Industria horiek bertan diraute XXI. mendean ere.

Demografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Muskizko biztanleria

Politika eta administrazioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Muskizko udaletxea

2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetan EAJ alderdia izan zen zinegotzi gehien eskuratu zituena, bost hain zuzen. Ezker abertzaleko Biltzen plataformak hiru zinegotzi eskuratu zituen, PSE-EEk eta EAk bina zinegotzi eta Por Muskiz Bai herri plataformak bat. Emaitza horiekin, EAJko Borja Liaño hautatu zuten alkate.

2015eko udal hauteskundeetan EAJk zinegotzi bat gehiago eskuratu zuen, ezker abertzaleak hiru zinegotziak mantendu zituen, PSE-EEK bere biak eta Por Muskiz Bai plataformak bat gehiago eskuratu zuen. Eusko Alkartasuna Euskal Herria Bildu koalizioan aurkeztu zen. Borja Liañok errepikatu egin zuen alkate gisa.

2019ko udal hauteskundeetan EAJk 5 zinegotzi eskuratu zituen, bat galduz. PSE-EEk 4 lortu zituen, aurreko kopurua bikoiztuz, EH Bilduk hiru zinegotziak mantendu zituen, Elkarrekin Podemosek 1 lortu zuen bitartean. EAJko Borja Liaño hautatu zuten alkate EAJ eta PSE-EEren botoekin.

Por Muskiz Bai herri plataforma oraingoan ez zen aurkeztu, bertako zerrenda-burua izan zenak, PSE-EEko zerrendan bigarren postuan aurkeztu zelarik.

2019ko udal hauteskundeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Muskizko udalbatza

Alderdia

2015eko maiatzaren 24a

2011ko maiatzaren 22a
Zinegotziak Boto kopurua Zinegotziak Boto kopurua
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ-PNV)
6 / 13
1.859 (% 45,97)
5 / 13
1.473 (% 34,75)
Euskal Herria Bildu (EH BILDU) (2015) / Biltzen (2011)*
3 / 13
847 (% 20,94)
3 / 13
782 (% 18,45)
Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE))
2 / 13
708 (% 17,51)
2 / 13
707 (% 16,68)
Por Muskiz Bai
2 / 13
561 (% 13,87)
1 / 13
483 (% 11,39)
Eusko Alkartasuna*
2 / 13
604 (% 14,25)
Elkarrekin Podemos*
Alderdi Popularra (PP)*
0 / 13
69 (% 1,71)
0 / 13
109 (% 2,57)
* 2011n ezker abertzalea Biltzen herri plataforma gisa aurkeztu zen
** 2015ean Euskal Herria Bildu koalizioan aurkeztu zen.
Datuen iturria: 2015eko eta 2011ko udal hauteskundeen behin-behineko emaitzak euskadi.eus webgunean

2023ko udal hauteskundeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errolda: 5.941

Abstentzioa: 1.817, %30,58koa

Parte-hartzea: 4.124, %69,42koa.

Baliogabeak: 59, %1,43a.

Zuriak: 64, %1,55a.

PSE-EE/PSOE: 1.604, %39,46a. 6 Zinegotzi.

EAJ-PNV: 1.408, %34,64a. 5 Zinegotzi.

EH BILDU: 802, %19,73a. 2 Zinegotzi.

ELK POD-EzAn-IU-ALIANZA VERDE: 145, %3,57a. Ez zuen zinegotzirik lortu.

PP: 42, %1,03a. Ez zuen zinegotzirik lortu.

Bitxikeria aipagarria: PSE-EE/PSOE-k boto bat gutxiago edo EH Bilduk boto bat gehiago lortu izan balute, PSE-EE/PSOE-k zinegotzi bat gutxiago eta EH Bilduk zinegotzi bat gehiago izango zuketen.

Iturria: https://apli.bizkaia.eus/apps/seguru/el23/eu/udalekoak/emaitzak/udalerri-guztiak/071

Azpiegiturak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Garraioak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errepideak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Trena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Muskizko geltokia.

Bilboko Renfe Aldirien C-2 lineak geltoki bakarra du herrian:

Astelehenetik ostiralera 20 minutuko maiztasunaz ibiltzen da trena ordu gorietan, eta 30 minutukoaz egunaren gainontzeko orduetan. Larunbat eta igandeetan maiztasuna 30 minutukoa da. Horrez gain, ostiral eta larunbat gauetan gau jaia gaueko zerbitzuak eskaintzen dira.

Autobusa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bizkaibus hiri-arteko zerbitzuko hurrengo lineak udalerria zeharkatzen dute:


Encartaciones S.A.

Kultura

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Meatzari Aretoa kulturgunea. Muskizko zinema eta antzokia da.
Meatzari Aretoaren alboan dagoen harri zulatzaile edo barrenatzaileen omenezko eskultura, Muskizen emandako meatze-jarduera gogoratzen duena.

Kirolak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun, Muskizen kirol elkarte asko daude, tartean:

Jaiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herriko zaindaria: San Juan Bataiatzailea (ekainaren 24). Herriko jai egun ofiziala.

Auzoetan:

Ondasun nabarmenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Muskiztar ezagunak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  3. ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  4. ↑ Carlos Glariaren ikerketa
  5. ↑ Euskaltzaindiaren onomastika
  6. ↑ Ikerketa arkeologikoa

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa


Muskiz Muskizko auzoak Muskiz

Cobaron · El Cerro · El Haya · El Pobal · La Caseria · Memerea · Muñatoizko San Martin · Oiankas · Pobeña· Rigada · San Juan Muskiz · San Julian · Santelices

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Muskiz&oldid=9826244"(e)tik eskuratuta