Ellen Bernstein
| Ellen Bernstein | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | 1953ko uztailaren 22a |
| Heriotza | 2024ko otsailaren 27a (70 urte) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | errabinoa |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | judaismoa |
Ellen Sue Bernstein (Newburyport, 1953ko uztailaren 22a – Filadelfia, 2024ko otsailaren 27a) estatubatuar errabino eta ekologista izan zen. Erlijioaren eta ekologiaren munduan pertsonaia nabarmena izan zen[1] eta «ekologismo juduaren ama» deitu ohi zioten[2][3]. Bernsteinen lana Bibliak eta judaismoak Lurrarekin konektatzeko eta natura sendatzeko gida nola ematen duten zentratu zen[2][4].
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Newburyporten jaio zen Etta (Feigenbaum) Bernstein eta Fred Bernsteinen familian, eta Haverhillen hazi zen ahizparekin eta nebarekin batera. Batxilergoan zegoela, ingurumen zientziekiko interesa piztu zitzaion. Kaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn-en ikasi zuen herrialdeko ingurumen-zientzietako lehen programetako batean[2][4].
Gainera, San Frantziskoko Estatu Unibertsitatean ikasi zuen, eta geroago bi master egin zituen: bata biologian, Oregon Estatuko Hegoaldeko Unibertsitatean, eta bestea hezkuntza juduan, Hebrew Collegen[2][4].
Bernsteinek «ekologismo judua» bezalako terminoak baztertzen zituen, judaismoa berez ekologikoa ez zela inplikatzen dutelako[5]. Erlijioen arteko proiektuetan ere aritu zen[5][3]. Bizitzako azken hogei urteetan Bibliaren dimentsio ekologikoak animatzen saiatu zen[6].
1988an Shomrei Adamah erakunde ekologista judua sortu zuen[2][1][4]. 2012an errabino ordenatu zuten[4]. 2016tik 2020ra identitatearen eta praxiaren aholkulari gisa lan egin zuen Hampshire Collegen[7]. 2023an, Nazio Batuen Batzar Orokorrean hitz egin zuen emakumeei eta klima-aldaketari buruz[2].
2005ean, Steven Tenenbaumekin ezkondu zen, eta bikotea Amherstera joan zen bizitzera[4].
2024ko otsailean Filadelfiako ospitalean sartu zen koloneko minbizia diagnostikatu ostean. Otsailaren 27an hil zen, 70 urte zituela[2][4].
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Liburuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ecology & the Jewish Spirit: Where Nature & the Sacred Meet (2000)
- The Splendor of Creation: A Biblical Ecology (2005)
- The Promise of the Land: A Passover Haggadah (2020)
- Toward a Holy Ecology: Reading the Song of Songs in the Age of Climate Crisis (2024)
Artikulu hautatuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Creating a Sustainable Jewish Ecology (2007)
- The Spiritual Advisor Students Need (Hint: It's Not Campus Rabbi Anymore) (2014)
- The Seder's secrets to enduring a pandemic (2020)
- Judaism's Saddest Day (2021)
- The Bible Does Not Validate Endless Exploitation and Domination of the Environment (2021)
- Love and compassion: How women can address the climate crisis (2023)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b (Ingelesez) Mickey, Sam. «Ellen Bernstein: Rabbi, Author, and Ecotheologian» Yale Forum on Religion and Ecology 2022-06-06 (Noiz kontsultatua: 2024-04-20).
- ↑ a b c d e f g (Ingelesez) Dicker, Shira. «Remembering Ellen Bernstein, 70, the ‘birthmother’ of Jewish environmentalism» Jewish Telegraphic Agency 2024-04-29 (Noiz kontsultatua: 2024-04-20).
- ↑ a b (Ingelesez) Rosenn, Jennie; Passow, Nati. «On the Passing of Ellen Bernstein, a Founding Mother of the Jewish Environmental Movement» Dayenu 2024-03-04 (Noiz kontsultatua: 2024-04-20).
- ↑ a b c d e f g (Ingelesez) Roberts, Sam. «Rabbi Ellen Bernstein, Who Saw Ecology as God’s Work, Dies at 70» The New York Times 2024-03-05 (Noiz kontsultatua: 2024-04-20).
- ↑ a b (Ingelesez) Krantz, David. «Rabbi Ellen Bernstein, 70, Mother of the Jewish-Environmental Movement» Jewcology 2024-02-27 (Noiz kontsultatua: 2024-04-20).
- ↑ (Ingelesez) Rabe, Kristen. «A Few Minutes with Ellen Bernstein, Author of 'Toward a Holy Ecology: Reading the Song of Songs in the Age of Climate Crisis'» Foreword 2024-02-16 (Noiz kontsultatua: 2024-04-20).
- ↑ (Ingelesez) «Hampshire Mourns the Loss of Former Spiritual Life Advisor and Environmentalist Ellen Bernstein» Hampshire College 2024-03-12 (Noiz kontsultatua: 2024-04-20).
