Vicente Cutanda

Vicente Cutanda
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Madril, 1850
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Toledo, 1925 (74/75 urte)
Familia
Aita	Vicente Cutanda y Jarauta
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	margolaria eta marrazkilaria
Lantokia(k)	Espainia
Genero artistikoa	erretratua

Vicente Cutanda Toraya (Cella, Teruel, 1850-Toledo, 1925) margolari espainiarra izan zen. Aita Vicente Cutanda y Jarauta botanikari ospetsua izan zen. Euskal Herrian bizi izan zen. Bere obra asko errealismo soziala erakusten dute, esaterako Labe Garaiak lantegiaren bizimodua. Bere obraren beste joera margolaritza historikoaren inguruan sortu zuen.^[1]

Biografia

Seme bakarra izan zen baina, hala ere, bere haurtzaroa ez zen erraza izan. Arkitektura ikasketak hasi zituen baina laster utzi zituen, Madrilen margolaritza ikasteko. Bere lehen lanarekin, Un mercado de Ávila, Bosch etxearen erakusketan parte hartu zuen. Joaquín Sorolla eta Mariano Fortuny handiak ezagutu zituen. 1884an Toledoko Langileen Kooperatiba Elkartearen marrazki-irakaslearen lanpostua irabazi zuen. Toledo hiriak bere biografian garrantzi handia izan zuen, bai hiriaren paisaiei esker baita ere han ezagutu zituen pertsoneei esker. Lan finko izan zuenean bere betiko neskalagunarekin ezkondu zen, Luisa Salazar nafarrarekin alegia.

1887an Arte Ederren Erakusketa Nazionalean hirugarren domeina irabazi zuen Salbatzailearen oinetan margolanarekin. Toledoko giroarekin aspertuta Erromako Regio Instituto delle Belle Arteren ikasketa bekaren leihaketara aurkeztu zuen, lehen postua lortuz. Leon III.a aitasantuaren “Rerum novarum” (1891) entziklikak eragin handia izan zuen margolariarengan: une horretan langileen aldeko lanak hasi zituen. 1900. urtean Segovian klaseak eman zituen eta 1903 eta 1904an Logroñoko Arteak eta Lanbideak Eskolaren zuzendaria izan zen. Berriro ere Toledon Arte Industrialen Goi Mailako Eskolaren zuzendaria izan zen.

Euskal Herrian noiz egon zen ez dago oso garbi baina bai behin baino gehiagotan izan zela. Azken buruan emaztea nafarra zen. Bisita Horien adierazlea ere bere margolan ospetsuena da, Langile greba bat Bizkaian izenburukoa, 1892an egina. Lan hori Pradoko museoak erosi zuen.

Teknikak

Vicente Cutanda teknika desberdinetan espezialista izan zen: arkatzez egindako marrazkiak, grabatuak, olioak, urmargolanak edo akuarelak... Bere nagusitasuna, dena dela, olioaz erakutsi zuen.

Sariak

Beste artean hauek izan ziren garrantzitsuenak:

1887: Arte Ederren Erakusketa Nazionalean hirugarren domeina, Salbatzailearen oinetan margolanarekin.
1892: Arte Ederren Erakusketa Nazionalaren lehen mailako domeina, Langile greba bat Bizkaian margolanarekin.

Obra

Autorretrato
Una huelga de obreros en Vizcaya, 1892, Pradoko museoa
Un mercado de Ávila
A los pies del Salvador, 1887, Pradoko museoa (Zaragozako museoan utzita)
Ensueño / Virgen obrera, 1897, óleo sobre lienzo, Toledo, Santa Cruz museoa
Retablo de la crucifixión
Hasta la muerte
Humanidad
Toledano
Lagarterana
Responso del mar
Epílogo, 1895, Pradoko museoa (A Coruñako Arte Ederren museoan utzita)
Alegría y amargura
Regreso de Cuba
Soldados de paz
Niñas atravesando un puente
Niños jugando en el jardín
El puente de Toledo de Madrid
El adiós del maquinista
Llegada del primer tren
El pulso de los ferrones
Arte y trabajo
Preparativos del 1º de mayo
El pintor Ricardo Arredondo, 1896, Museo del Prado

Iruditegia

Langile greba bat Bizkaian (1892). Pradoko museoa.
Gudu-zelaian (1893).
Maiatzaren Lehenaren prestaketa (1894). Bilboko Arte Ederren Museoa.
Epílogo (1895). Pradoko museoa (A Coruñako Arte Ederren museoan utzita).
Ameskizuna edo Langile birjina (1897).
Harria.
Lanaren gurutzea (1897). La Ilustración Española y Americana aldizkarian argitaratutako marrazkia.