[[پرونده:Median Empire.jpg|بندانگشتی|امپراتوری‌های ماد، لیدی، بابل و مصر]]آستیاگ،آستیاک، فرزند [[هووخشتره]] بود. وی پس از مرگ پدرش در ۵۸۴ پیش از میلاد، به‌جای او بر تخت نشست و بنا به گفتهٔ هرودوت، به‌مدت ۳۵ سال یعنی تا ۵۵۰ پیش از میلاد حکومت کرد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://iranicaonline.org/pages/chronology-1|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2021-04-06|کد زبان=en|عنوان=CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1}}</ref> در مورد نخستین حوادث حکومت آستیاگآستیاک کتزیاس از لشکرکشی او به سرزمین کادوسی<ref group="پانوشت">کادوس سرزمینی در کوهستان‌های جنوب [[رود ارس]] در آذربایجان بود.</ref> سخن به میان می‌آورد، در حالی که گزنفون از یک لشکرکشی به ارمنستان، آن هم به انگیزه پایان دادن به جنگ میان [[مردم ارمنی|ارمنی‌ها]] و قبیلهٔ [[زبان گرجی|گرجی‌زبان]] کلدایی<ref group="پانوشت">کلدایی یا کالیبس یا چانی یا لازی کنونی را نباید با [[اورارتویی‌ها]]، که خدای اعلی‌مرتبه‌شان «خَلَدی» بوده یا با کلدانی‌ها (بابل سامی زبان) اشتباه کرد.</ref> سخن می‌گوید.
آستیاگآستیاک در گزارش‌های تاریخی هرودوت و کتزیاس بسیار متفاوت به تصویر کشیده شده‌است.
=== جنگ با لیدیه ===
مهم‌ترین اقدام سیاسی آستیاگ،آستیاک، ادامهٔ جنگ‌های زمان [[هووخشتره]] با کشور [[لیدیه]] بود که آن نیز به نتیجه‌ای نرسید و سرانجام به دنبال این نبردهای بی‌حاصل، معاهده صلحی بین دو طرف منعقد شد که طی آن، دختر فرمانروای لیدیه، به همسری آستیاگآستیاک درآمد. بدین ترتیب، دشمنی‌ها تبدیل به دوستی شد. این خویشاوندی سبب شد که مادها در مورد حاکمیت بر لیدیه، حقی برای خود قائل شوند. [[کرزوس]]، برادر همسر آستیاگ، در آینده‌ای نه چندان دور، فرمانروای لیدیه شد که این موضوع، در نبردهای بعدی بین پارس‌ها و لیدیایی‌ها تأثیر گذاشت.<ref>{{پک|بیانی|۱۳۹۰|ک=تاریخ ایران باستان|ص=۶۰}}</ref>
=== ازدواج‌ها و روابط سیاسی ===
علاوه بر ازدواج خود آستیاگآستیاک با دختر فرمانروای [[لیدیه]]، [[ماندانا]] و [[آمیتیس]] دو دختر آستیاگ نیز ازدواج‌های سیاسی داشتند. بر اساس منابع کلاسیک یونانی ماندانا با [[کمبوجیه یکم]] حاکم [[پارس]] ازدواج کرد. از این ازدواج در منابع کلاسیک تعبیرهای متفاوتی شده از جمله تلاش برای برقراری یک رابطه مستقیم بین مادها و پارس‌ها.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://iranicaonline.org/articles/mandane|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2021-04-06|عنوان=MANDANE|کد زبان=en}}</ref> تعبیر دیگر از این ازدواج این بود که بر اساس خواب آستیاگآستیاک پسر [[ماندانا]] تبدیل به خطری برای خود آستیاگآستیاک می‌شد و آستیاگآستیاک برای رفع این خطر ماندانا را به عقد [[کمبوجیه یکم]] پارسی درآورد که از دید آستیاگآستیاک از لحاظ اجتماعی در رده پایین‌تری قرار داشت و خطری از سوی او پادشاهی‌اش را تهدید نمی‌کرد.<ref name=":1">{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=خالقی مطلق|نام۱=جلال|تاریخ=بهار ۱۳۷۴|عنوان=کیخسرو و کوروش|پیوند=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/370620/کیخسرو-و-کوروش|ژورنال=مجله ایران‌شناسی|دوره=|شماره=۱|صفحات=۱۵۸|doi=|تاریخ بازبینی=}}</ref>
=== کاخ آستیاگ ===
خط ۴۹:
=== نبرد با پارسیان ===
{{اصلی|شورش پارس‌ها}}
[[پرونده:Jean Charles Nicaise Perrin - Cyrus and Astyages - WGA17209.jpg|بندانگشتی|نگاره آستیاگ،آستیاک، [[پادشاهی ماد|پادشاه ماد]]، در حال فرمان دادن و گسیل داشتن [[هارپاگ]] برای کشتن [[کورش کبیر|کوروش خردسال]]]]
در ۵۵۸ پ. م، کوروش دوم شاه اقوام و طوایف پارسی شد.<ref name=":0"/> مرکز فرماندهی او در [[پاسارگاد]] بود. کوروش نیز مانند پدرش [[کمبوجیه اول]]، در آغاز در مقابل آستیاگ مطیع و فرمانبردار بود.<ref>{{پک|داندامایف|1389|ک=تاریخ سیاسی هخامنشیان|ص=19}}</ref> در این دوران، ماد خود را برای حمله‌ای به [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] آماده می‌کرد. ولی حمله آستیاگآستیاک به بابل به دلیل شوریدن کوروش و نبردهای او با آستیاگآستیاک انجام نشد.
بنابر تاریخ بابلی، در سال ششم سلطنت نبونئید، آستیاگآستیاک سپاهیان خود را گردآوری کرد و علیه کوروش پادشاه اَنشان به جنگ پرداخت. سپاهیان آستیاگآستیاک علیه وی شوریدند و او را اسیر کردند. آن‌ها وی را تحویل کوروش دادند. آنگاه کوروش به سوی پایتخت یعنی شهر آگام تانو (که همان [[هگمتانه|اکباتان]] است) پیش رفت. نقره، طلا و سایر اجناس گرانبهایی را که وی به عنوان غنیمت جنگی در آن شهر تصاحب کرد به اَنشان منتقل نمود.<ref>{{پک|داندامایف|1389|ک=تاریخ سیاسی هخامنشیان|ص=25-26}}</ref><ref>{{پک|بریان|1387|ک=امپراتوری هخامنشی|ص=47}}</ref><ref>{{پک|Kuhrt|۲۰۰۷|ک=The Persian Empire|ص=۵۰}}</ref>
