گاهشماری: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز واگردانی خودکار خرابکاری بر پایه امتیاز خرابکاری. واگردانی اشتباه ربات را همراه با پیوند تفاوت در کاربر:Dexbot/گزارش اشتباه اعلام کنید. همچنین توصیه میشود حساب کاربری بسازید. برچسبها: واگردانی برگرداندهشده |
||
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱:
{{چپچین}}{{سبز|'''تقویم ماه کنونی هجری خورشیدی'''}}{{پایان چپچین}}{{تقویم ماه کنونی}}
[[پرونده:Calendars world map.svg|بندانگشتی|{{زیرنویس نقشه|#008000|کشورهایی که از تقویم میلادی استفاده میکنند.}}{{زیرنویس نقشه|#008080|کشورهایی که از نسخه دستکاری شده تقویم میلادی استفاده میکنند.}}{{زیرنویس نقشه|#ff8000|کشورهایی که در کنار تقویم میلادی از تقویمهای دیگری نیز استفاده میکنند.}}{{زیرنویس نقشه|#ff0000|کشورهایی که از تقویم میلادی استفاده نمیکنند.}}]]
'''گاهشماری'''، یا '''تقویم'''، {{به انگلیسی|Calendar}} دانش و فنّ تعیین و نگهداری حساب زمان. از طرفی تقویم، گاهنامه، سالنما یا سالنامه
== پیرامون واژه تقویم ==
واژهٔ ''تقویم'' معانی گوناگونی دارد:
در [[لغت نامه دهخدا]] ذیل این کلمه معانی مختلفی
در [[قرآن]] «لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم»<ref>سوره تین، آیه ۴</ref> تقویم به معنی اندازه، تناسب، تعدیل و ترکیب
تقویم در اصطلاح [[نجوم]]ی، مجموعهای از اصول و قوانین است که برای تنظیم [[زمان]] و تطبیق سال حقیقی (مدت زمان یک دور کامل [[زمین]] به دور [[خورشید]]) با سال مجازی (مدت زمانی که انسانها در محاسبهٔ سال و تقسیمات آن در تقویم به کار میبرند) و چگونگی تقسیم آن به بخشهای کوچکتر، جهت انجام امور کشاورزی، مالی، آیینی، اجتماعی، زناشویی، شرعی و انجام فرایض دینی مورد استفاده قرار میگیرد و در زبان فارسی با کلمهٔ «گاهشماری» و در شکل مدون آن با «گاهنامه» مترادف است.<ref>گاهشماری در تاریخ، دکترابوالفضل نبئی، انتشارات سمت، ۱۳۸۱</ref> در متون قدیمی، کتیبهها و دیوارنبشتهها واژههایی مانند «معرفة المواقیت» و «دفتر السنه» نیز دیده میشود.
سطر ۱۵ ⟵ ۱۶:
انسان متمدن در کنار دیگر نشانههای تمدن، از تقویم رومیزی به عنوان وسیلهای برای مشخص کردن زمان استفاده کرد. سنگ نبشتهها، کتیبهها و کندهکاریهای ابنیه میتواند شاهدی محکم بر این مدعا باشد.
== تاریخچه
{{اصلی|تاریخ تقویم}}
آغاز تقویم با شروع دوره تاریخی و زندگی اجتماعی و کشاورزی بشر و نیاز او برای تعیین زمانبندی کشاورزی است. تقویم قمری با استفاده از [[اهله|اهله ماه]] نخستین تقویم مدون بشریست. سپس تقویم خورشیدی-قمری و سپس تقویم خورشیدی روی کار آمدهاست. سابقهٔ استفاده از تقویم با توجه به ثبت اهله ماه به ۳۰٬۰۰۰ سال میرسد. مصریان از ۴۲۴۱ قبل از میلاد<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تقویم در تاریخ باستان|نشانی=https://iliadmag.com/fa/magazine/science/p/7544-
== اجزای گاهشماری ==
سطر ۵۰ ⟵ ۵۱:
* [[گاهشماری کردی]]
* [[گاهشماری کردی گرمسیری سلطانی]]
* [[گاهشمار اچمی|گاهشماری اچمی]]
علاوه بر موارد بالا، نظامهای گاهشماری دیگری نیز ابداع شدهاست که یا استفاده از آنها منسوخ شدهاست یا کاربردی بسیار محدود یا منطقهای دارد.
== جستارهای وابسته ==▼
* [[اثر تقویمی]]▼
* [[گاهشماری مازندرانی]]▼
* [[گاهشماری گیلکی]]▼
== پانویس ==▼
{{پانویس|۲}}▼
== منابع از کتابها ==
سطر ۹۲ ⟵ ۸۵:
۱۴-همان، ص۶۹
</small>
▲== جستارهای وابسته ==
▲* [[اثر تقویمی]]
▲* [[گاهشماری مازندرانی]]
▲* [[گاهشماری گیلکی]]
▲== پانویس ==
▲{{پانویس|۲}}
{{گاهشماریها}}
|