خودیاری
خودیاری (Self-Help) مکتبی است که از طریق آگاه کردن فرد با اصولی مبتنی بر روانشناسی، او را در راه بهبود زندگی شخصی، اقتصادی، عاطفی، با ایجاد تغییر از درون، کمک می‌کند.[۱]
درمان‌های خودیاری، درمان‌هایی هستند که کمک می‌کنند با ابزارهای کمکی روانشناسی مثل کتابچه تمرین، دوره‌های آنلاین، ژورنال‌های توسعه فردی یا اپلیکیشن‌های کاربردی، برای ارتقای سلامت ذهن خود قدم برداریم. استفاده از ابزارهای درمانی خودیاری، یک نوع خودمراقبتی است.[۲]
در غرب گروه‌های خودیاری متعددی برای کمک افراد در رهایی از اعتیاد، چاقی، خشونت و… وجود دارند.[۳]
در ایران نیز کتابهای متعدد خودیاری در زمینه‌های روانشناسی و اقتصادی ترجمه و منتشر شده‌اند. یکی از این کتابها، کتاب چگونه تصمیم می‌گیریم نوشته جونا لرر به ترجمه نوید ملایی است.
وقتی این کتاب را مطالعه می‌کنید، شما هم مانند بسیاری از مردم، با پی بردن به نقش پررنگ هیجانات و احساسات در تصمیم‌گیری‌های مهم شگفت‌زده خواهید شد. احتمالا برای شما هم جالب است که بدانید رعایت اخلاقیات توسط انسانها، ناشی از هیجان است، نه منطق! با دیدن آزمایش‌ها و بازی‌های مختلف ذهنی، متقاعد می‌شوید که تا کنون به مغز منطقی خود، بیشتر از توان واقعی آن، اعتماد کرده بودید و اکنون وقت آن رسیده که این احساسات را به انتخاب‌های مهم زندگی خود، باز کنید.
انتقادهای وارد شده به فرهنگ خودیاری
[ویرایش]انتقادهای زیادی به فرهنگ خودیاری وارد شده است. اولین انتقاد این است که در کتابهای خودیاری به افراد القا می‌شود که هرچه می‌خواهند ، می توانند انجام دهند و اگر این اتفاق به هر دلیلی نیفتد افراد به انتقاد از خود، سرزنش خود و حتی خودزنی روی می‌آوردند. مورد دیگری که در این کتابها روی آن تاکید می شود این است که خوشبختی هر فرد بیشتر تابع عوامل درونی و نه بیرونی (مثل عوامل اجتماعی و وضعیت اقتصادی-اجتماعی) است و به افراد القا می‌شود که اگر احساس خوشحالی و خوشبختی نمی‌کنید، خودتان مقصر هستید. برینکمان در کتاب "محکم بایستید: مقاومت در برابر تب توسعه فردی" توصیه می‌کند که از خواندن کتابهای خودیاری دوری کنید به این دلیل که تصویری واقعی از زندگی انسانها ارایه نمی‌دهند و این ذهنیت را تقویت می کنند که زندگی تحت کنترل ما انسانهاست. با خواندن این کتابها از ناکامی خودتان در رسیدن به خوشبختی، ثروت و سلامت دلسرد می‌شوید. وی با استدلال مشابه توضیح می‌دهد که کتابهای زندگینامه و خودزندگی‌نامه هم همین وضعیت را دارند و روایت خیلی خطی و فردگرایانه ای از زندگی افراد ارایه می‌دهند که با واقعیت پیچیده زندگی خیلی فاصله دارد. وی توصیه می‌کند که خواندن رمان می‌تواند تصویر بهتری از زندگی انسانها با همه محدودیت ها، پیچیدگی ها و غیر قابل مدیریت بودنش ارائه دهد. وی توصیه می‌کند که حداقل یک رمان در ماه بخوانید و خواندن رمان های چارلز دیکنز، ولادیمیر نابوکوف و کورمک مک‌کارتی را توصیه می‌کند زیرا خواندن این رمان ها ما را انسانهای بهتری می‌کند نسبت به زمانی که آثار آنتونی رابینز یا کتابهای روانشناسی مثبت‌گرای مارتین سلیگمن را بخوانیم[۴].
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ VandenBos, Gary R., ed. (2007). APA Dictionary of Physicology (1st ed.). Washington: American Psychological Association.
- ↑ Behnegarsoft.com (۲۰۲۳-۰۳-۲۹). «میگنا - خودیاری چیست ؟». ميگنا : پایگاه خبری روانشناسی و سلامت. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۹.
- ↑ McGee, Micki (2005). Self-Help, Inc.: Makeover Culture in American Life. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ Brinkmann, Svend (2017-03-13). Stand Firm. Cambridge Malden (Mass.): Polity. p. 7, 38, 86-100, 109. ISBN 978-1-5095-1426-7.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Self-Help». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۸ آوریل ۲۰۱۴.