فرانه‌ها
| پروانه‌های پاپیلیو | |
|---|---|
| |
| دم‌چلچله‌ای جهان قدیم | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | بندپایان |
| رده: | حشرات |
| راسته: | پروانه‌سانان |
| تیره: | پروانه‌های دم‌چلچله‌ای |
| زیرخانواده: | فرانه‌ایان |
| تبار: | Papilionini |
| سرده: | فرانه‌ها کارل لینه, ۱۷۵۸ |
| گونه نماد | |
| دم‌چلچله‌ای جهان قدیم کارل لینه، ۱۷۵۸[۱]
| |
فرانه‌ها (نام علمی: Papilio) نام یک سرده از خانواده پروانه‌های دم‌چلچله‌ای و همچنین تنها نماینده از تبار Papilionini است. کلمه papilio لاتین به معنای پروانه است.[۲]
این شامل دم‌چلچله‌ای جهان قدیم (Papilio machaon) است که در نیمکره شمالی گسترده بوده و گونه نماد این جنس است و همچنین تعدادی دیگر از گونه‌های معروف آمریکای شمالی مانند دم‌چلچله‌ای ببر غربی (Papilio rutulus). گونه‌های آشنا در سایر نقاط جهان عبارتند از مورمون‌ها (دم‌چلچله‌ای مورمون معمولی، دم‌چلچله‌ای مورمون آبی، دم‌چلچله‌ای مورمون بزرگ و Papilio deiphobus) در آسیا، باغ میوه و دم‌چلجله‌ای اولیس در استرالیا (به ترتیب طاووس آبی کوهی و دم‌چلچله‌ای باغ میوه) و دم‌چلجله‌ای مرکبات در آفریقا (پروانه کریسمس).
طبقه‌بندی‌های قدیمی‌تر دم‌چلچله‌ها تمایل به استفاده از بسیاری از جنس‌های نسبتاً کوچک داشتند. طبقه‌بندی‌های اخیر محافظه‌کارانه‌تر بوده‌اند و در نتیجه تعدادی از جنس‌های سابق اکنون در Papilio جذب شده‌اند، مانند Achillides، Eleppone، Druryia، Heraclides (دم‌چلچله‌ای غول‌پیکر)، Menelaides، Princeps، Pterourus (دم‌چلچله‌ای ببر)، Sinoprinceps. این جنس که توسط سیستم‌های مدرن شناخته شده است حدود ۲۰۰ عضو دارد. جنس Chilasa توسط برخی از کارگران به عنوان یک زیرجنس از Papilio در نظر گرفته می‌شود، همانطور که دم‌چلچله‌های دم‌کیسه‌ای (Agehana) نیز وجود دارد، اگرچه آرایه دوم معمولاً زیرجنس Chilasa در نظر گرفته می‌شود.
بسیاری از لاروها در مرحله رشد شبیه مدفوع پرندگان هستند. بزرگسالان برای پرندگان خوراکی هستند و برخی از گونه‌ها تقلید هستند.[۳]
گونه‌ها
[ویرایش]زیرسرده: Papilio کارل لینه، ۱۷۵۸
- گروه گونه‌ها: machaon
_underside_Italy.jpg)
- دم‌چلچله‌ای اوزارک Papilio joanae
- دم‌چلچله‌ای ایندرا Papilio indra
- دم‌چلچله‌ای بادیان Papilio zelicaon
- دم‌چلچله‌ای جنوبی Papilio alexanor
- دم‌چلچله‌ای جهان قدیم Papilio machaon
- دم‌چلچله‌ای دم‌کوتاه Papilio brevicauda
- دم‌چلچله‌ای سیاه Papilio polyxenes
- دم‌چلچله‌ای صحرا Papilio saharae
- دم‌چلچله‌ای کرسی Papilio hospiton
زیرسرده: Princeps Hübner، ۱۸۰۷
- گروه گونه‌ها: antimachus
- بال‌پرستویی آفریقایی غول‌پیکر Papilio antimachus
- گروه گونه‌ها: zalmoxis
- دم‌چلچله‌ای آبی غول‌پیکر Papilio zalmoxis
- گروه گونه‌ها: nireus
_in_flight.jpg)
.jpg)
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز باریک Papilio nireus
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز پهن Papilio chrapkowskoides
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز دزموند Papilio desmondi
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز دم‌دار Papilio charopus
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز کراپکوفسکی Papilio chrapkowskii
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز متوسط Papilio sosia
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز ون سامرن Papilio interjectana
- دم‌چلچله‌ای نوارسبز هورنیمنز Papilio hornimani
- Papilio aristophontes
- Papilio thuraui
- Papilio ufipa
- Papilio wilsoni
- گروه گونه‌ها: cynorta
- دم‌چلچله‌ای تقلیدی Papilio cynorta
- دم‌چلچله‌ای تقلیدی کوهستانی Papilio plagiatus
- Papilio arnoldiana
- گروه گونه‌ها: dardanus
_male.jpg)
.jpg)
- دم‌چلچله‌ای آفریقایی Papilio dardanus
- دم‌چلچله‌ای سبز سیبی Papilio phorcas
- دم‌چلچله‌ای کنستانتین Papilio constantinus
- شاه دم‌چلچله‌ای Papilio rex
- Papilio delalandei
- گروه گونه‌ها: zenobia
- دم‌چلچله‌ای ولتا Papilio nobicea
- دم‌چلچله‌ای زنوبیا Papilio zenobia
- دم‌چلچله‌ای نوارباریک Papilio gallienus
- دم‌چلچله‌ای نوارسفید معمولی Papilio cyproeofila
- Papilio fernandus
- Papilio filaprae
- Papilio mechowi
- Papilio mechowianus
- گروه گونه‌ها: demodocus
_04.jpg)
- پروانه کریسمس Papilio demodocus
- پروانه لیمو Papilio demoleus
- دم‌چلچله‌ای امپراتور ماداگاسکاری Papilio morondavana
- Papilio erithonioides
- Papilio grosesmithi
- گروه گونه‌ها: echerioides
- دم‌چلچله‌ای کلیمانجارو Papilio sjoestedti
- دم‌چلچله‌ای نواری سفید Papilio echerioides
- طاووس جکسون Papilio jacksoni
- Papilio fuelleborni
- گروه گونه‌ها: oribazus
.jpg)
- دم‌چلچله‌ای نجیب noble swallowtail
- دم‌چلچله‌ای نوار آبی Papilio oribazus
- Papilio epiphorbas
- گروه گونه‌ها: hesperus
- دم‌چلچله‌ای جنگلی Papilio euphranor
- دم‌چلچله‌ای زردوسیاه Papilio hesperus
- Papilio horribilis
- Papilio pelodurus
- گروه گونه‌ها: menestheus
.jpg)
- دم‌چلچله‌ای امپراتور Papilio ophidicephalus
- دم‌چلچله‌ای امپراتور غربی Papilio menestheus
- دم‌چلچله‌ای امپراتور مرکزی Papilio lormieri
- گروه گونه‌ها: طبقه‌بندی نامشخص
_female.jpg)
- دم‌چلچله‌ای کوچک رئونیون Papilio phorbanta
- دم‌چلچله‌ای مکینون Papilio mackinnoni
- دم‌چلچله‌ای نوارخامه‌ای Papilio leucotaenia
- دم‌چلچله‌ای ولتا Papilio nobicea
- Papilio andronicus
- Papilio chitondensis
- Papilio luzviae
- Papilio mangoura
- Papilio manlius
- Papilio microps
- گروه گونه‌ها: noblei
- Papilio antonio
- Papilio noblei
- گروه گونه‌ها: demolion
- دم‌چلچله‌ای نواری Papilio demolion
- دم‌چلچله‌ای نواری مالابار Papilio liomedon
- Papilio euchenor
- Papilio gigon
- گروه گونه‌ها: anactus
- دم‌چلچله‌ای ظریف Papilio anactus
- دم‌چلچله‌ای ناتیوا Papilio natewa
- گروه گونه‌ها: aegeus
- دم‌چلچله‌ای باغ میوه Papilio aegeus
- دم‌چلچله‌ای وودفورد Papilio woodfordi
- Papilio bridgei
- Papilio erskinei
- Papilio gambrisius
- Papilio inopinatus
- Papilio ptolychus
- Papilio tydeus
- Papilio weymeri
- گروه گونه‌ها: godeffroyi
- دم‌چلچله‌ای گودفری Papilio godeffroyi
- دم‌چلچله‌ای نورفلک Papilio amynthor
- Papilio schmeltzi
- گروه گونه‌ها: polytes
- دم‌چلچله‌ای آمبراکس Papilio ambrax
- دم‌چلچله‌ای مورمون معمولی Papilio polytes
- Papilio phestus
- گروه گونه‌ها: castor
- دم‌چلچله‌ای غراب معمولی Papilio castor
- دم‌چلچله‌ای غراب مالابار Papilio dravidarum
- دم‌چلچله‌ای غراب برمه‌ای Papilio mahadeva
- گروه گونه‌ها: fuscus
- دم‌پرستویی جردن Papilio jordani
- دم‌چلچله‌ای هلن آبی Papilio prexaspes
- دم‌چلچله‌ای کانوپوس Papilio fuscus
- Papilio albinus
- Papilio diophantus
- Papilio hipponous
- Papilio pitmani
- Papilio sakontala
- گروه گونه‌ها: helenus
- دم‌چلچله‌ای هلن بزرگ Papilio iswara
- دم‌چلچله‌ای هلن قرمز Papilio helenus
- Papilio iswaroides
- Papilio nephelus
- Papilio nubilus
- Papilio sataspes
- گروه گونه‌ها: memnon
- دم‌چلچله‌ای آسکالافوس Papilio ascalaphus
- دم‌چلچله‌ای مورمون آبی Papilio polymnestor
- دم‌چلچله‌ای مورمون آندامان Papilio mayo
- دم‌چلچله‌ای مورمون بزرگ Papilio memnon
- دم‌چلچله‌ای مورمون زرد بزرگ Papilio lowi
- دم‌چلچله‌ای مورمون قرمز Papilio rumanzovia
- Papilio acheron
- Papilio deiphobus
- Papilio forbesi
- Papilio lampsacus
- Papilio oenomaus
- گروه گونه‌ها: protenor
- پروانه کلاغی Papilio macilentus
- دم‌چلچله‌ای پولکی Papilio protenor
- دم‌چلچله‌ای سینه‌قرمز Papilio alcmenor
- دم‌چلچله‌ای فورموسان Papilio thaiwanus
- گروه گونه‌ها: bootes
- دم‌چلچله‌ای سینه‌قرمز دم‌دار Papilio bootes
- Papilio elwesi
- Papilio maraho
زیرسرده: Chilasa Moore، ۱۸۸۱
- گروه گونه‌ها: agestor
- دم‌چلچله‌ای مقلد آبی راه‌راه Papilio slateri
- دم‌چلچله‌ای مقلد کوچک Papilio epycides
- دم‌چلچله‌ای مقلد گندم‌گون Papilio agestor
- گروه گونه‌ها: clytia
- دم‌چلچله‌ای مقلد آبی بزرگ Papilio paradoxa
- دم‌چلچله‌ای مقلد معمولی Papilio clytia
- گروه گونه‌ها: veiovis
- Papilio veiovis
- گروه گونه‌ها: laglaizei
- Papilio laglaizei
- Papilio moerneri
- Papilio toboroi
- گروه گونه‌ها: unnamed
- طاووس کارولینا Papilio carolinensis
- Papilio osmana
زیرسرده: دم‌چلچله‌ای طاووسی Hübner، ۱۸۱۹
- گروه گونه‌ها: paris
- زرین‌تاج پولکی Papilio elephenor
- طاووس آبی Papilio arcturus
- طاووس پاریس Papilio paris
- طاووس تایوانی Papilio hoppo
- طاووس چینی جنوبی Papilio dialis
- طاووس چینی Papilio bianor
- طاووس دودسی Papilio doddsi
- طاووس کارنا Papilio karna
- طاووس کریشنا Papilio krishna
- طاووس لانگیمکولا Papilio longimacula
- طاووس لوزون Papilio chikae
- طاووس ماکی Papilio maackii
- طاووس معمولی Papilio polyctor
_underside.jpg)
- گروه گونه‌ها: palinurus
- طاووس زمردین Papilio palinurus
- طاووس سبز Papilio blumei
- طاووس نواری مالابار Papilio buddha
- طاووس نواری معمولی Papilio crino
- گروه گونه‌ها: unnamed
- طاووس پرانتوس Papilio peranthus
- طاووس پریکلس Papilio pericles
- طاووس سومبا Papilio neumoegeni
- طاووس فیروزه‌ای دریا Papilio lorquinianus
- گروه گونه‌ها: unnamed
- طاووس آبی کوهی Papilio ulysses
- طاووس سیفانیوس Papilio syfanius
- طاووس کالدونیای جدید Papilio montrouzieri
زیرسرده: Heraclides Hübner، ۱۸۱۹
- گروه گونه‌ها: anchisiades
_underside.JPG)
- دم‌چلچله‌ای اروستراتوس Papilio erostratus
- دم‌چلچله‌ای خاکستر خاردار Papilio pelaus
- دم‌چلچله‌ای خال صورتی Papilio rogeri
- دم‌چلچله‌ای خالدار یاقوتی Papilio anchisiades
- دم‌چلچله‌ای سیاه کوبایی Papilio oxynius
- Papilio chiansiades
- Papilio epenetus
- Papilio hyppason
- Papilio isidorus
- گروه گونه‌ها: thoas
_underside.jpg)
- دم‌چلچله‌ای اورنیتیون Papilio ornythion
- دم‌چلچله‌ای باهامایی Papilio andraemon
- دم‌چلچله‌ای ترسیتس Papilio thersites
- دم‌چلچله‌ای سیاه پوی Papilio caiguanabus
- دم‌چلچله‌ای شاوس Papilio aristodemus
- دم‌چلچله‌ای غول‌پیکر دروغین Papilio homothoas
- دم‌چلچله‌ای غول‌پیکر Papilio cresphontes
- دم‌چلچله‌ای کمیاب هائیتی Papilio aristor
- دم‌چلچله‌ای نوارپهن Papilio astyalus
- شاه دم‌چلچله‌ای Papilio thoas
- ملکه دم‌چلچله‌ای Papilio androgeus
- Papilio machaonides
- Papilio melonius
- Papilio paeon
- Papilio rumiko
- گروه گونه‌ها: torquatus
- طاووس طوقی Papilio torquatus
- Papilio garleppi
- Papilio hectorides
- Papilio himeros
- Papilio lamarchei
- گروه گونه‌ها: torquatus
- طاووس اوکیناوا Papilio okinawensis
زیرسرده: Pterourus Scopoli، ۱۷۷۷
- گروه گونه‌ها: troilus
- Papilio palamedes
- Papilio troilus
- گروه گونه‌ها: glaucus
- دم‌چلچله‌ای اسپرانزا Papilio esperanza
- دم‌چلچله‌ای ببر آپالاچی Papilio appalachiensis
- دم‌چلچله‌ای ببر سه دم Papilio pilumnus
- دم‌چلچله‌ای ببر شرقی Papilio glaucus
- دم‌چلچله‌ای ببر غربی Papilio rutulus
- دم‌چلچله‌ای ببر مکزیکی Papilio alexiares
- دم‌چلچله‌ای دو دم Papilio multicaudata
- دم‌چلچله‌ای کم‌رنگ Papilio eurymedon
- طاووس کانادایی Papilio canadensis
- گروه گونه‌ها: zagreus
- Papilio bachus
- Papilio neyi
- Papilio zagreus
- گروه گونه‌ها: scamander
- Papilio birchallii
- Papilio hellanichus
- Papilio scamander
- Papilio xanthopleura
- گروه گونه‌ها: homerus
- دم‌چلچله‌ای جامائیکایی Papilio homerus
- Papilio cacicus
- Papilio euterpinus
- Papilio garamas
- Papilio judicael
- Papilio menatius
- Papilio warscewiczii
زیرسرده: Sinoprinceps Hancock، ۱۹۸۳
- Papilio benguetanus
- گروه گونه‌ها: xuthus
- دم‌چلچله‌ای زرد چینی Papilio xuthus
پانویس
[ویرایش]- Canadian Biodiversity Information Facility —P
- Genus Papilio at Lepidoptera.pro
- GART checklist
- ↑ Papilio at Butterflies and Moths of the World, موزه تاریخ طبیعی لندن
- ↑ Fabales. (2009) In Encyclopædia Britannica. Retrieved 8 September 2009, from Encyclopædia Britannica Online: [۱]
- ↑ The Butterflies of North America, James A. Scott, شابک ۰−۸۰۴۷−۱۲۰۵−۰, 1986