میدان گدازه
میدان گدازه[۱] پهنهای وسیع و عمدتاً هموار از جریانهای گدازه بر روی سطح زمین یا زیر دریا است. این پدیده بهطور کلی از گدازههای بازالتی بسیار سیال تشکیل شده و میتواند تا دهها یا صدها کیلومتر گسترش یابد.
ساختمان و ریختشناسی
[ویرایش]ریختشناسی نهایی یک میدان گدازه میتواند ویژگیهایی مانند ساختمان درونی، ترکیب و مکانیک جریان گدازه در زمان جریانداشتن را آشکار سازد. برآمدگیها و الگوهای موجود بر روی سطح میدان گدازه، نشاندهنده جهت و مجرای جریان گدازه است.
ساحتمان جریان گدازه بسته به موقعیت جغرافیایی آن نیز تغییر میکند. برای نمونه در جریانهای گدازه زیردریایی، جریانهای گدازه ورقهای در نزدیکی آتشفشانهایی مانند تفتگاه گالاپاگوس یافت میشود که مرکز آن دارای جریان سریع گدازه است. در حالی که جریانهای گدازه بالشی در نزدیکی آتشفشانهایی مانند پشته میانی اقیانوس اطلس دیده میشود که جریان گدازه در مرکز آن بسیار کندتر است.
نمونههای مهم
[ویرایش]- میدان گدازه بورینگ (ایالات متحده آمریکا)
- حرات رهاط، که در سده ۱۳ میلادی شهر مدینه در عربستان سعودی را مورد تهدید قرار داد.
- Hell's Half Acre Lava Field (در آیداهو، ایالات متحده)
- Reykjanes در ایسلند (شبهجزیره عمدتاً از میدانهای گدازه قدیمی تشکیل شدهاست)
- سنت جرج، یوتا، یوتا، ایالات متحده آمریکا (شهر در پیرامون میدانها و پرتگاههای پوشیده از گدازه ساخته شدهاست)
- Mackenzie Large Igneous Province, کانادا
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «میدان گدازه» [زمینشناسی] همارزِ «lava field»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هشتم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۰۸-۸ (ذیل سرواژهٔ میدان گدازه)
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Lava field». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۲.