Gastronomía de Galicia: Diferenzas entre revisións
Recuperando 3 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta9) |
Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta9) |
||
Liña 88: | Liña 88: | ||
==== [[Leite callado]] e [[requeixo]] da [[A Capela|Capela]] ==== |
==== [[Leite callado]] e [[requeixo]] da [[A Capela|Capela]] ==== |
||
Fermentados do leite elaborados<ref> |
Fermentados do leite elaborados<ref>{{Cita web |url=http://www.coopcapela.com/cooperativa/index.php |título=Requeixo da Capela |data-acceso=17 de setembro de 2010 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20100913082836/http://www.coopcapela.com/cooperativa/index.php |dataarquivo=13 de setembro de 2010 |urlmorta=si }}</ref> no concello da [[A Capela|Capela]], para seren adozados con azucre ou mel. |
||
==== [[Torta de Mondoñedo]] ==== |
==== [[Torta de Mondoñedo]] ==== |
Revisión como estaba o 25 de setembro de 2018 ás 17:30
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Polbo_a_feira.jpg/220px-Polbo_a_feira.jpg)
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Cartilla_de_racionamento_%28d%C3%ADptico%29.jpg/300px-Cartilla_de_racionamento_%28d%C3%ADptico%29.jpg)
A gastronomía de Galicia ten unha gran tradición e variedade, sendo un dos aspectos de maior importancia na cultura e sociedade galegas.
Está moi establecida a celebración de grandes comidas, ben en familia, ben en eventos, actos ou encontros. En Galiza teñen lugar gran número de festas gastronómicas, a maioría delas no verán[1]. Un dos seus maiores estudosos foi o escritor Álvaro Cunqueiro.
Os petiscos, a diferenza doutros lugares, son consistentes e non se reducen a unhas simples olivas ou patacas; adoitan ser gratuítos ou de moi baixo prezo, sobre todo na provincia de Lugo, onde a súa gratuidade, ao ser acompañados por un viño ou unha cervexa, é unha tradición convertida xa nun reclamo turístico[2]. Ademais dos petiscos, tamén son frecuentes as tapas.
Características e elementos
Un dos elementos máis importantes e coñecidos da cociña galega é o marisco, sobre todo nas zonas costeiras. Cultivado nas rías galegas, nas que reside unha vasta riqueza biolóxica, a súa calidade está recoñecida como unha das máis importantes a nivel mundial[3].
Petiscos
O petisco é un elemento característico da gastronomía galega. Consiste nunha pequena porción de comida, inferior a unha ración, comunmente servida cunha bebida, en moitas ocasións de modo gratuíto, dependendo principalmente da provincia ou vila, variando no prezo e na cantidade segundo o lugar. Algúns exemplos son:
- Empanada: feita con masa de trigo, de millo ou de centeo, hai moita variedade de sabores.
- Polbo con cachelos.
- Orella e morro de porco, sazonados con sal e pementa.
- Lacón ou xamón asado, co mollo.
- Raxo ou zorza; lombo de porco adubado, o primeiro sen ou con condimento, e o segundo sazonado con pemento.
- Tortilla de patacas.
- Pementos de Padrón, que en moitas ocasións tamén acompañan outros pratos.
- Patacas cocidas, decote pementadas ou en allada. As patacas novas adoitan facerse sen pelar (cachelos).
- Caldo galego.
- Champiñóns ou cogomelos, sazonados e con perexil.
- Chipiróns ou chocos, fritidos, na súa tinta ou guisados con salsas.
Pratos
A gastronomía galega está bastante fundamentada na carne e na verdura, sendo característicos os pratos abundantes e de gran contido calórico. Isto débese á diversidade da economía de subsistencia, sobre todo no rural, e á necesidade de inxerir comidas con contido en graxa para combater o frío.
Caldo
Está elaborado con grelos, verzas ou repolos, xunto con patacas, unto ou graxa de porco para dar sustancia, fabas e chourizo, lacón ou touciño entrefebrado. Sérvese moi quente. Antigamente era, as máis das veces, prato único, na actualidade sérvese como primeiro prato. O caldo sen verdura coñécese como caldo branco.
Polbo á feira
Recibe o nome pola tradición de ser preparado polas polbeiras nas feiras de gando, e máis recentemente nas festas e romarías[4]. O polbo é cocido e aderezado con sal gordo, pementa e aceite de oliva. Acompáñase con cachelos. En castelán, fóra de Galiza, coñécese como pulpo a la gallega.
Chourizo con cachelos
Adoita estar acompañado tamén por algunha verdura. É moi usual no medio rural, onde se usaba sobre todo o chourizo negro, especialmente elaborado para cocer, e feito coas carnes menos valiosas procedentes da matanza, principalmente o corazón e outras vísceras e sebo, xunto con cebola e allo picados, pimentón e sal. Outra variedade de grande arraigo é o chourizo ceboleiro.
Cocido
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Cocido_galego._Galicia_%28Spain%29.jpg/220px-Cocido_galego._Galicia_%28Spain%29.jpg)
O cocido galego é máis abundante e forte có cocido madrileño. Adoita levar touciño, chourizo, polo ou galiña, garavanzos e verduras.
Churrasco
O churrasco adoita facerse á brasa, pero tamén se pode facer ao forno. Adoita servirse con patacas fritidas e con dúas salsas, unha picante e outra de allo.
Mariscada
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Mariscada.jpg/220px-Mariscada.jpg)
A mariscada consiste nunha variedade de mariscos, como navallas, lumbrigante, lagostas, cigalas ou gambas. Outros mariscos de grande aceptación son a centola, a nécora, o boi, o percebe, a vieira, o santiaguiño[5], a cigala ou a ostra.
Pode presentarse nunha bandexa combinando os diferentes mariscos, ou con diferentes bandexas cos produtos separados. Adoita acompañarse de arroces caldosos e viño branco.
Empanada
- Artigo principal: Empanada.
Os sabores máis frecuentes son a zorza, xoubas, carne, zamburiña, bacallau (xeralmente con pasas), atún ou vexetais.
Lacón con grelos
Tras desalgar o lacón durante 48 horas, cócese con touciño, chourizo, pataca e grelos, os brotes do nabo onde aparecen as flores[6]. Adoita facerse en inverno, especialmente cara o entroido.
Pementos de Padrón
Os pementos de Padrón (sendo afamados os da parroquia de Herbón, adoitan fritirse e sazonarse con sal. Segundo o refran, uns pican e outros non.
Pan de Cea
Sobremesas e queixos
A torta de Santiago está feita con améndoa.
As filloas, tamén chamadas freixós, son similares ás crêpes francesas, pero o recheo adoita ser doce (mel, nata, crema ou chocolate) en vez de salgado. Logo da matanza, adoita usarse o sangue do porco para facer filloas.
O leite fritido é outra sobremesa típica e de fácil elaboración, así como as torradas, coas que se aproveita o pan reseso.
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Almendrados_de_Allariz_%28Ourense%2C_Espa%C3%B1a%29.jpg/220px-Almendrados_de_Allariz_%28Ourense%2C_Espa%C3%B1a%29.jpg)
A bica é típica da provincia de Ourense. Ten textura esponxosa e adoita complementarse con queixos graxos e acompañarse de licor ou café.
A castaña é propia do outono, e ademais de como gornición, tómase como sobremesa. Foi moi importante o seu uso na gastronomía galega, desde os primitivos poboadores até o século XVIII, antes da chegada do millo e a pataca[7]. A festa do magosto celébrase en novembro. Outra sobremesa derivada da castaña é o marron glacé.
Queixo de Arzúa-Ulloa
Ten diferentes variedades, sendo o máis común o queixo de tetilla, que se acostuma tomar con marmelo.
Queixo de San Simón
É afumado e semicurado, e ten forma cónica.
Queixo do Cebreiro
Queixo moi fresco.
Leite callado e requeixo da Capela
Fermentados do leite elaborados[8] no concello da Capela, para seren adozados con azucre ou mel.
Torta de Mondoñedo
Parte das receitas medievais de tortas de froitos secos e froitas confitadas e escarchadas. Acadaron sona recentemente grazas ao establecemento do reposteiro coñecido como o "rei das tortas", onde se achegaron moitas personalidades.[Cómpre referencia]
Amendoados de Allariz
Son unha mestura de améndoa moída con azucre e clara de ovo. Tras solidificarse a masa, colócase troceada sobre unhas obleas e fornéase.
Bebidas
Viños
- Artigo principal: Viño de Galicia.
Galiza é particularmente coñecida pola calidade e variedade dos seus caldos.[Cómpre referencia]
Albariño
O albariño é unha variedade de uva branca. Dá un viño amplo, lixeiro, afroitado, saboroso e de gran calidade, que se usa especialmente para acompañar o marisco. Comercialízase baixo a denominación de orixe "Rías Baixas", que inclúe o Condado, o Salnés e Soutomaior.
Ribeiro
O ribeiro é un viño xove e lixeiro, branco e tinto. É costume servilo en cuncas.
Ribeira Sacra
Nesta variedade dominan os tintos, ao ser un viño de marcado corpo, propio das Ribeiras do río Sil e do Miño. É moi apreciado o Amandi.
Augardente e derivados
Augardente, branca, tostada e de herbas
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Queimada_fuego.jpg/220px-Queimada_fuego.jpg)
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Crema_de_orujo_y_licor_caf%C3%A9.jpg/220px-Crema_de_orujo_y_licor_caf%C3%A9.jpg)
A augardente, tamén coñecida como augardente de bagazo, augardente bagaceira, é a bebida de alta graduación que se obtén da destilación do bagazo nun alambique. O bagazo son os restos que quedan despois de extraer o mosto da uva para facer viño.
Porén a denominación de orixe xeográfica recolle as denominacións galegas Augardente de Galicia, Augardente de herbas de Galicia, e fai referencia ao bagazo só na súa versión en castelán Orujo de Galicia[9].
A augardente adoita tomarse en pequenas cantidades (unha parva), despois da comida ou mesturado co café. Antigamente adoitaba tomarse a parva despois do almorzo, antes de ir traballar.
A augardente branca, segundo a maceración, dá augardente de herbas, froita ou froitos secos, e así dá lugar a diferentes variedades.
Queimada
A queimada é unha mestura de augardente, azucre, froita e grans de café. Arredor do proceso da súa preparación hai todo un ritual, prendéndolle lume ao líquido mentres se remove e se recita o conxuro da queimada.
Licor Café
O licor café elabórase macerando o café con azucre, un pouco de anís e pel de laranxa, aínda que os ingredientes (e o tempo de maceración) varían en función da persoa que o faga.
Crema de Augardente
- Artigo principal: Crema de augardente.
A augardente feita crema cunha mestura de leite, crema de leite, cacao etc. Semellante á crema de whiskey escocesa.
Notas
- ↑ "El verano en Galicia: una ruta sin perder bocado", en 20minutos, 13 de xullo de 2006.
- ↑ "Lugo, o paraíso das tapas Arquivado 09 de abril de 2010 en Wayback Machine., La Voz de Galicia, 26 de agosto de 2000.
- ↑ "El mar es el protagonista de la gastronomía gallega", www.cocinayhogar.com (en castelán).
- ↑ Recita de polbo á feira
- ↑ "Los despreciados Santiaguiños" Arquivado 14 de marzo de 2010 en Wayback Machine., www.enciclopediadegastronomia.es (en castelán).
- ↑ "A verdura nacional" Arquivado 04/03/2016, en Wayback Machine., La Voz de Galicia, 1 de marzo de 2006.
- ↑ "As castañas no Caurel" Arquivado 18 de outubro de 2009 en Wayback Machine., en www.cocinalia.eu (en castelán).
- ↑ "Requeixo da Capela". Arquivado dende o orixinal o 13 de setembro de 2010. Consultado o 17 de setembro de 2010.
- ↑ Augardente de Galicia-Orujo de Galicia
Véxase tamén
Bibliografía
- Cunqueiro, Álvaro (1973). A cociña galega. Galaxia (incluído despois na Biblioteca Básica da Cultura Galega).
- Dicionario da alimentación e restauración (CIRP)