Hadrián

Hadrián^[1]^[2] é un nome propio masculino galego. A súa orixe é o latín Hadrianus, estirpe romana do emperador Hadriano. En galego tamén ten as variantes Adriano, Adrao, Hadriano e Adrán.^[2]

En xaneiro de 2023 existían 74 varóns en Galicia co nome Hadrián, cunha media de idade de 23,2 anos,^[3] 225 co nome Adriano, cunha media de idade de 49,6 anos^[4] e 11 co nome Adrán, cunha media de idade de 14 anos.^[5] Non hai persoas rexistradas coas variantes Adrao ou Hadriano.

Outras linguas

As variantes gráficas para escribir as versións deste nome noutras linguas son as seguintes:

alemán: Adrian, Adria, Adriaan, Adrijan, Adriaen, Adrián, Adriano, Adrien, Andrigan, Arian, Hadrian, Jadran
catalán: Adrià
castelán: Adrián, Adriano (papas e emperador)
checo: Hadrián, Adrián
francés: Adrien (papas), Hadrian (emperador), ás veces mesmo Arien, Adryen, Adrian, Hadrien
inglés: Adrian, Adrien, Hadrian (papas e emperador), Ade [ás veces úsase a grafía francesa Adrien (como en Adrien Brody), pero en todo caso sempre se pronuncia con ditongo inicial]
italiano: Adriano, Adreano, Adrio
neerlandés: Adriaan, Adriaen, Adrianus, Aad, Aarjen, Aat, Ad, Adri, Adrie, Aerjen, Arian, Ari, Ariaan, Arie, Arius, Arjan, Arjen, Erjen, Hadriaan, Hadrianus, Janus, Jari
polaco: Adrian
portugués: Adriano, Adrião
romanés: Adrian, Adi

Personaxes

Relixión

Hadrián I: Papa que estivo no solio pontificio do ano 772 ó 795.
Hadrián II: Papa que gobernou a igrexa cristiá dende os anos 867 ó 872.
Hadrián III: Papa que gobernou a igrexa cristiá dende os anos 884 ó 885.
Hadrián IV: Papa que gobernou a igrexa cristiá dende os anos 1154 ó 1159.
Hadrián V: Papa que gobernou a igrexa cristiá no ano 1276.
Hadrián VI: Papa que gobernou a igrexa cristiá dende os anos 1522 ó 1523.
Hadrián de Cesarea, mártir cristián finado no 309 (5 de marzo).
Hadrián de Nicomedia, mártir cristián, torturado e decapitado no ano 303 (8 de setembro).

Aristocracia

Hadriano: tamén coñecido coma "Publio Elio Hadriano"; emperador de Roma dende 117 ó 138.

Outros

Adrián Troitiño, anarcosindicalista galego.
Adrián Solleiro González, ilustrador galego.
Adrián Estévez Iglesias, filólogo, escritor e wikimedista galego.
Adrian de Vries: escultor neerlandés.
Adrian Dimítrievich Zajárov: arquitecto ruso.
Adriano Balbi: xeógrafo e estadista italiano.
Adriano Banchieri: compositor italiano.
Adriano Celentano: Cantante e actor italiano.
Adriano del Valle: poeta español.
Adriano Olivetti: político e enxeñeiro industrial italiano.

Hadrián na cultura galega

Na toponimia

Segundo o nomenclátor de Galicia oficial da Xunta, en Galiza hai 15 parroquias consagradas a este santo, aínda que ningunha delas escrita con hache:

4 delas coa variante Adrián: Vilariño, Cambados; Calvos, Fornelos de Montes; Meder, Salvaterra de Miño; e Santo Adrián de Castro, Zas.
outras 4 coa variante Adrán: Toba, Cee; Verdes, Coristanco; Corme Aldea, Ponteceso e Cobres, Vilaboa.
e outras 7 coa variante Adrao: Moneixas e Madriñán, Lalín; Ousón, Becerreá; Bieite, Leiro; Santo Adrao de Lourenzá, Lourenzá; Veiga, Ortigueira e Zapeaus, Rairiz de Veiga.

Tamén existen os lugares de Santo Adrián (A Pobra do Brollón e O Saviñao), Santo Adrián de Castro (Zas), Adrán (A Laracha, Ordes e Teo), Santadrao (Castroverde, A Pastoriza e Riotorto), Santo Adrao (Vilalba), Santadriao (Pantón) e Santradán (Cobres, Vilaboa).

Á xeografía física corresponde o cabo de Santo Hadrián, en Malpica.

Na literatura

Na literatura galega cómpre destacar o influxo deste antropónimo en Otero Pedrayo. Nado un 5 de marzo, puxo este nome a tres personaxes dos seus libros: Adrián Solovio (Arredor de si), Adrián Silva (La vocación de Adrián Silva), e Adrián Soutelo (o tío de Paio, n' Os camiños da vida). Outros personaxes literarios deste nome son Adrián Novoa (Cartas de inverno, de Agustín Fernández Paz) e Adrián Seivane (Baixo mínimos, de Diego Ameixeiras).

Na cultura tradicional

Na cultura popular galega hai unha lenda, un refrán e unha cantiga vencellados a Santo Hadrián. A lenda di como segue:

En Corme existe a Pedra da Serpe, que conserva a figura dunha serpe alada. A súa autoría é discutida, pero asóciase aos cultos precristianos ás serpes, relacionado coa chegada dos celtas, que tiñan como símbolo heráldico a serpe. Segundo a lenda, cando San Hadrián andaba predicando pola zona, esta era inhabitable debido a unha praga de serpes. Porén, o santo golpeou o chan co pé e todas foron refuxiarse baixo a pedra, quedando unha delas petrificada en sinal deste feito. Como símbolo da cristianización deste lugar púxoselle unha cruz enriba.

O refrán é: Día de san Adrián, sécalle a primeira raíz ó pan.

A cantiga, con dúas variantes, é:

Meu siñor San Adrián/é un santo milagroso/pedínlle un mozo bonito/doume un barbas de raposo.
Meu señor San Adrián/é un santo moi milagreiro/pedinlle un home bonito/doume un cara de carneiro.

Notas

↑ Xunta de Galicia (ed.). "Ímoslle chamar..." (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04 de marzo de 2018. Consultado o 13 de xuño de 2017.
↑ ^2,0 ^2,1 Boullón Agrelo, Ana Isabel (coord.): Guía de nomes galegos A Coruña: Real Academia Galega.
↑ Nome Hadrián na Web do Intituto Galego de Estatística
↑ Nome Adriano na Web do Intituto Galego de Estatística
↑ Nome Adrán na Web do Intituto Galego de Estatística

Véxase tamén

Outros artigos

[1] Xunta de Galicia (ed.). "Ímoslle chamar..." (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04 de marzo de 2018. Consultado o 13 de xuño de 2017.

[RAG-2] 2,0 ^2,1 Boullón Agrelo, Ana Isabel (coord.): Guía de nomes galegos A Coruña: Real Academia Galega.

[3] Nome Hadrián na Web do Intituto Galego de Estatística

[4] Nome Adriano na Web do Intituto Galego de Estatística

[5] Nome Adrán na Web do Intituto Galego de Estatística

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]