Recia (provincia romana)
Epónimo | Rhaetian people (en) | ||||
---|---|---|---|---|---|
Localización | |||||
| |||||
Capital | Augsburgo | ||||
Xeografía | |||||
Comparte fronteira con | |||||
Sucedido por | Ostrogodos | ||||
Recia (en latín Raetia ou tamén chamada Rhaetia) foi unha provincia romana do Imperio romano, chamada así pola xente retica (Raeti ou Rhaeti). Limita ao oeste co país dos helvecios, ao leste con Nórico, ao norte cos Vindélicos, ao suroeste con Galia Transalpina e ao sur con Venetia e Histria.
Comprendía así os distritos ocupados nos tempos modernos por Suíza oriental e central (que conteñen o Alto Rin e o Lago Constanza), ao sur de Alemaña (Baviera e a maioría de Baden-Württemberg), Vorarlberg e a maior parte do Tirol en Austria e parte do norte da Lombardía en Italia. A rexión de Vindelicia (hoxe no leste de Württemberg) e o oeste de Baviera) foi anexionada á provincia nunha data máis tarde que as outras. A fronteira norte de Raetia durante os tempos de Augusto e Tiberio foi o río Danubio. Posteriormente, o Limes Germanicus marcou o límite norte, estendéndose a 166 km ao norte do Danubio. Raetia vinculouse a Italia a través dos Alpes sobre o paso do Reschen, pola Via Claudia Augusta.
A capital da provincia era Augusta Vindelicorum, actual Augsburgo no sur de Alemaña.
Historia
[editar | editar a fonte]Pouco se sabe da orixe ou historia dos raetianos, que aparecen nos rexistros como unha das tribos máis poderosas e bélicas dos Alpes. Tito Livio afirma claramente[1][2] que eran de orixe etrusca. Unha crenza favorecida por Xustino[3] e Plinio o Vello[1][4] que afirmaron que eran unha parte dese pobo que se instalou nas chairas do río Po e foron obrigados a retirarse ás montañas polos invasores galos, foi cando asumiron o nome de "raetianos" un epónimo do seu líder Raetus. Aínda que se acepte a súa orixe etrusco, no momento en que chegaron os romanos, as tribos celtas xa estaban nela completamente mexturados cos habitantes orixinais, en xeral, os raetianos dos tempos posteriores poden considerarse como un pobo celta, aínda que tribos non celtas (es. Euganei) asentáronse entre eles.[1]
Os raetianos son mencionados primeiro (pero só incidentalmente) por Polibio,[1][5] e pouco se oe falar deles ata o final da República romana. Non obstante, hai poucas dúbidas de que mantiveron a súa independencia ata a súa subxugación no 15 a.C. por Tiberio e Nero Claudio Druso.[1][6]
Nun principio Raetia formou unha provincia distinta, pero a finais do século I engadíuselle Vindelicia, de aí Tacito (Xermania, 41) puido falar de Augusta Vindelicorum (Augsburgo) como unha colonia da provincia de Raetia. Toda a provincia (incluída Vindelicia) estaba inicialmente baixo un prefecto militar, e despois baixo un procurador non tiña ningún exército acuartelado permanentemente, pero contaba coas súas propias tropas nativas e milicias para a súa protección ata o século II d.C.[1]
Durante o reinado de Marco Aurelio, Raetia foi gobernada polo comandante da Legio III Italica, con base en Castra Regina (Regensburg) no 179 d.C.. Baixo Diocleciano, Raetia formou parte da dicese de vicarius Italiae, e subdividiuse en 'Raetia prima', cun praeses en Curia Raetorum (Chur) e Raetia secunda, cun praeses en Augusta Vindelicorum (Augsburg), o primeiro corresponde á antiga Raetia, a última a Vindelicia. O límite entre elas non está claramente definido, pero pode ser afirmar como unha liña trazada cara ao leste do lacus Brigantinus (Lago Constanza) ao Oenus (río Inn).[1]
Durante os últimos anos do Imperio romano occidental, a terra estaba nunha condición desolada, pero a súa ocupación polos ostrogodos no tempo de Teodorico o Grande, que a colocou baixo un "dux", e ata certo punto, reavivou a súa prosperidade. Gran parte da "Raetia prima" permaneceu como unha unidade política separada, Raetia Curiensis, durante varios séculos, ata que uniuse ao ducado de Suabia no ano 917.
Economía
[editar | editar a fonte]A terra era moi montañosa, e os habitantes, cando non se dedicaban a expedicións depredadoras, adicábanse principalmente a cría de gando e talla de madeira, prestando pouca atención á agricultura. Con todo, algúns dos vales eran ricos e fértiles, producían viño, que era considerado como calquera de Italia. Augusto César preferiu o viño raetiano a calquera outro. Produxose un comercio considerable de brea, mel, cera e queixo.[1]
Xeografía
[editar | editar a fonte]As cidades principais de Raetia (excluíndo Vindelicia) eran Tridentum (Trento) e Curia (Coire ou Chur). Estaba atravesada por dúas grandes vías romanas, a Vía Claudia Augusta que ía desde Verona e Tridentum a través do paso de Reschen ata o paso de Fern e de alí a Augusta Vindelicorum (Augsburgo),[1][7] a outra de Brigantium (Bregenz) no lago Constanza por Chur e Chiavenna a Como e Milán.[1]
A cordillera de Rätikon deriva o seu nome de Raetia.
Cidades importantes
[editar | editar a fonte]- Alae (Aalen)
- Arbor Felix (Arbon)
- Abodiacum (Epfach)
- Aquileia (Heidenheim an der Brenz)
- Augusta Vindelicorum (Augsburgo)
- Ausugum (Borgo Valsugana)
- Bauzanum ou Pons Drusi (Bolzano)
- Belunum (Belluno)
- Bilitio (Bellinzona)
- Brigantium (Bregenz)
- Cambodunum (Kempten im Allgäu)
- Castra Batava (Passau)
- Castra Regina (Regensburg)
- Clavenna (Chiavenna)
- Clunia (probablemente Feldkirch ou Balzers)
- Curia (Chur)
- Endidae (Neumarkt)
- Feltria (Feltre)
- Foetes (Füssen)
- Guntia (Günzburg)
- Gamundia Romana (Schwäbisch Gmünd)
- Oscela (Domodossola)
- Parthanum (Partenkirchen)
- Sebatum (San Lorenzo di Sebato/St. Lorenzen)
- Sorviodurum (Straubing)
- Sublavio (Ponte Gardena/Waidbruck)
- Tridentum (Trento)
- Veldidena (Wilten distrito de Innsbruck)
- Vipitenum (Vipiteno/Sterzing)
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09
- Este artigo contén textos da edición de 1911 da Encyclopædia Britannica, dispoñible sen restricións coñecidas de dereito de autor.
- ↑ Ab Urbe Condita v. 33
- ↑ xx.5
- ↑ Naturalis Historia, iii. 24, 133
- ↑ Histories xxxiv. 10, iS
- ↑ compare Horace, Odes, iv. 4 e 14
- ↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 27 de xuño de 2018. Consultado o 09 de xullo de 2019.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Recia |
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Bagnall, R., J. Drinkwater, A. Esmonde-Cleary, W. Harris, R. Knapp, S. Mitchell, S. Parker, C. Wells, J. Wilkes, R. Talbert, M. E. Downs, M. Joann McDaniel, B. Z. Lund, T. Elliott, S. Gillies. "Places: 991348 (Raetia)". Pleiades. Consultado o 8 de marzo de 2012.