Jan Arnošt Holan
Jan Arnošt Michał Holan (němsce Ernst Holan, rusce Иван Михайлович Голан/Iwan Michailowič Golan; * 25. měrca 1853 w Drječinje, † 1. februara 1921 w Lukojanowje, Ruska) bě serbski gymnazialny wučer a spisowaćel.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Jan Arnošt Holan narodźi so jako syn małoratarja. Wón wopytowaše Drječinjansku ludowu šulu pola wučerja Michała Rostoka a wot 1866 do 1874 Budyski gymnazij. Po wojerskej słužbje studowaše 1875–78 w Lipsku klasisku a němsku filologiju a běše ze stipendiatom Ruskeho filologiskeho seminara. Po zakónčenju studija so do Ruskeje přesydli. Wot 1878 do 1881 běše wučer łaćonšćiny a grjekšćiny w Jekaterinoslawje, 1881–86 w Tartuwje a 1886–1908 na zemjanskim gymnaziju w Nižnym Nowgorodźe. Wot 1908 do 1917 běše z direktorom gymnazija w Tallinnje [1] a po přesydlenju gymnaziju do Lukojanowa w běhu rewolucije a wójny hišće hač do 1919 předsyda šulskeje rady. 1919 poda so na wuměnk.
Skutkowanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Holan bě hromadźe z Arnoštom Muku sobuzałožer schadźowanki serbskeje studowaceje młodźiny, hłowny starši na druhej schadźowance 1876 w Chrósćicach a soburedaktor Lipy Serbskeje. W młodych lětach wozjewi někotre basnje a dwě nowelce. Hłowne polo jeho literarneje dźěławosće běchu pak reportaže, najprjedy z Delnjeje Łužicy, hdźež z Muku pućowaše, a pozdźišo z Ruskeje a dalšich słowjanskich krajow. Nimo toho přełoži tež někotre bajki Lewa Tolstoja. Ze serbskimi prócowarjemi w domiznje wudźeržowaše stajny zwisk přez listowanje a wopyty. Za swoje pedagogiske zasłužby w Ruskej bu tam 1911 do zemjanstwa pozběhnjeny. Wot 1874 bě z čłonom Maćicy Serbskeje.
Spisy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Tři lěta w Ruskej. Budyšin 1966.
- Hronow a druhe powědančka. Budyšin 1967.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Žórło
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Jurij Młynk: Holan, Jan Arnošt. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 200sl. (online)