Janez Janša
Ivan Janez Janša (* 17. septembra 1958 w Ljubljanje) je słowjenski politikar, wot lěta 1993 předsyda Słowjenskeje demokratiskeje strony (SDS) a wot 13. měrca 2020 znowa ministerski prezident Słowjenskeje. Tute zastojnstwo měješe hižo wot 2004 do 2008 a wot 2012 do 2013.
Janša bě w 1980tych lětach aktiwny w komunistiskej młodźinskej organizaciji Słowjenskeje a wozjewješe kritiske nastawki w jeje časopisu Mladina. Dla tutych aktiwitow bu 1988 k 18 měsacam jastwa zasudźeny. 1989 bě wobdźěleny na załoženju prěnjeje wjetšeje opozicionelneje strony Słowjenskeje, Słowjenskeje demokratiskeje unije (SDZ) a po tym jeje městopředsyda. Po dobyću wólbneho zwjazka DEMOS při prěnich demokratiskich wólbach 1990 sta so Janez Janša ze zakitowanskim ministrom a bě w tutej funkciji wyši rozkazowar słowjenskich jednotkow w dźesaćdnjowskej wójnje wo njewotwisnosć 1991. Po rozpušćenju koalicije DEMOS wosta zakitowanski minister a zastupi do Socialdemokratiskeje strony Słowjenskeje, kotraž so 2003 na Słowjensku demokratisku stronu přemjenowa.
Při wólbach dnja 3. oktobra 2004 dósta SDS 30 % wolerskich hłosow a sta so tuž z najsylnišej stronu w parlamenće. Při wólbach 2008 zhubi knježerstwowa koalicija pod Janezom Janšu swoju wjetšinu na socialdemokratiski zwjazk.
Po wólbach w decembrje 2011 twori Janša jako nawoda druheje najsylnišeje strony koaliciju z wjacorymi mjeńšimi srjedźno-prawicowymi stronami a sta so druhi raz z ministerskim prezidentom, zhubi zastojnstwo pak lěto pozdźišo po porokach korupcije, dla kotrychž bu tež zasudźeny.
Při parlamentowych wólbach 2018 bu SDS znowa najsylniša strona, njenamaka pak dosć partnerow za koaliciju. Po wotstupje ministerskeho prezidenta Marjana Šareca poradźi so Janši wutworjenje noweje koalicije ze štyrjoch stronow a sta so 13. měrca 2020 k třećemu razej z ministerskim prezidentom.
Pozicije
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]W zašłych lětach zastupuje Janša přiběrajcy kontrowersne pozicije. Tak dwěluje na čłowjeskim podźělu na globalnym woćoplenju a wupraji so za prawo na priwatne brónje. Na Twitteru rozšěrješe wjacore přinoški Identitarneho hibanja.
Priwatne
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Janša ma dwě dźěsći z prjedawšeho partnerstwa a dalšeho syna ze swojej tuchwilnej partnerku.
Wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Janez Janša – Literatura w katalogu Němskeje narodneje biblioteki (němsce)
- Oficielna webstrona ministerskeho prezidenta (słowjensce/jendźelsce)
Karl Nehammer (Awstriska) | Alexander De Croo (Belgiska) | Dimitar Glawčew (Bołharska) | Nikos Christodoulidis (Cypernska) | Petr Fiala (Čěska) | Mette Frederiksen (Danska) | Kaja Kallas (Estiska) | Petteri Orpo (Finska) | Michel Barnier (Francoska) | Kyriakos Mitsotakis (Grjekska) | Andrej Plenković (Chorwatska) | Simon Harris (Irska) | Giorgia Meloni (Italska) | Evika Siliņa (Letiska) | Ingrida Šimonytė (Litawska) | Luc Frieden (Luxemburgska) | Viktor Orbán (Madźarska) | Robert Abela (Malta) | Olaf Scholz (Němska) | Mark Rutte (Nižozemska) | Donald Tusk (Pólska) | Luís Montenegro (Portugalska) | Marcel Ciolacu (Rumunska) | Robert Fico (Słowakska) | Robert Golob (Słowjenska) | Pedro Sánchez (Španiska) | Ulf Kristersson (Šwedska)