Abistrana
| Abistrana | |
|---|---|
| |
| Bulbulong ken sabsabong ti abistrana | |
| Taksonomia | |
| Pagarian: | |
| (di nairanggo): | |
| (di nairanggo): | |
| (di nairanggo): | |
| Urnos: | |
| Pamilia: | |
| Henero: | |
| Sebbangan: | B. pinnatum
|
| Dua a nagan | |
| Bryophyllum pinnatum | |
| Kapada a nagan[1] | |
| |
Ti abistrana wenno abisrana[2] (sin. Bryophyllum calycinum, Bryophyllum pinnatum, ken ammo pay iti Ingles a kas ti Air Plant, Life Plant, Miracle Leaf, Patharkuchi Pata, Goethe Plant ken iti Filipino ken Tagalog a kas Katakataka) ket natubbog a mula a patneng iti Madagascar. Daytoy ket naisangayan gapu ti panagtubona kadagiti bassit nga uggot nga agporma kadagiti baetan ti bulbulong, daytoy ket kadawyan kadagiti kameng ti Bryophyllum a paset ti henero ti Kalanchoe.
Daytoy ket nadayeg a masetas ken nagbalinen a kadawyan kadagiti rehion ti Asia, Pasipiko ken Karibe.
Deskripsion
[urnosen | urnosen ti taudan].jpg)
Dagiti "bulong" ti daytoy a sebbangan ket pudno a kombinasion iti bulong-ungkay a tinawtawagan kadagiti kladodio. Napuskol dagitoy, nalasag, immitlog iti sukog, nakillo, nga agraman iti maysa a krenata wenno rimmagadi a paraigid, masansan a maralabbasit. Simple iti puon iti ungkay, dagiti bulong ket pinnado iti ngato, 10-30 cm iti kaatiddog , nga agraman kadagiti 3-5 a paris iti nalasag a pingir nga ungkay.
Nakakaskasdaaw dagiti bulong gapu iti abilidadda nga agpataud kadagiti bassit nga uggot. Iti paraigidda, iti baetan dagiti ngipen, rummuar dagiti uggot, a rumang-ay nga agpataud kadagiti ramut, ungkay ken bulong. Matnag no mabukel dagiti bunobon, agramutda ket napardasda nga agbalin a baro a mula. Daytoy ket kadawyan a pannakkel ti subhenero ti Bryophyllum. Dagiti bunga ket dagiti polikulo (10-15 mm ) a mabirukan iti napinget a calyx ken corolla.[3]
Ti terminal inploresensia ket maysa a panikula, nga agraman kadagiti adu nga agbitbitin, nalabbasit-narangha a sabsabong. Ti porma ti calyx ket atiddog a tubo, nalabbasit iti puon, nauratan iti maraduyaw-berde (wenno naturikan iti berde nga agraman iti maralabbasit-kayumanggi), nga addaan kadagiti uppat a bassit-usit a trianggular a pingir iti patinggana. The tubular korola, nga addaan iti maysa nasayaat iyiilet a mangisina iti subespesikal a parte iti immitlog a parte, pinatinggaan dagiti uppat a pingir a makaabot iti 5 cm iti kaatiddog. Daytoy ket maraduyaw iti maris nga araman kadagiti garit iti nalabbasit-morado. Dagiti 8 nga estabre (4 cm iti kaatiddog ) ket adda kadagiti dua balikoskos, a naidekket kadagiti korola. Ti iitlogan ket addaan kadagiti uppat a carpel, agdekketda bassit iti tengnga, nga agraman kadagiti narapis nga estilo.[4]
Pannakaiwarwaras
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti Bryophyllum pinnatum ket nagbalin a naturalisado kadagiti tropikal ken subtropikal a lugar, agginggana kadagiti nabara ken kalalainganna a klima manipud iti pantar ti baybay aginggana iti 2,600 a metro, mabirukan kadagiti lugar iti bato kadagiti tropikal a kankanayon a berde ken matmatnag iti bulong a bakir, ken dagiti bakir ti bantay. Mabirukan daytoy kadagiti parte ti Asia, Australia, Baro a Selanda, ti Laud nga India, ti Filipinas, Macaronesia, ti Mascarenes, ti Is-isla ti Galapagos, Melanesia, Polinesia, ken Hawaii.[5] Iti kaaduan kadagitoy, a kas ti Hawaii, daytoy ket naikeedeng a makaraut a sebbangan.[6] Kaaduan a rason para iti kaadu daytoy a mula ket matugotan iti kadayegna a kas masetas.
Taksonomia ken nomenklatura
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti mannurat a ni Johann Wolfgang von Goethe – nga isu idi ket agdadamo a naturalista ket "nagay-ayat unay" idi ti daytoy a mula ken nagit-ited kadagiti uggot daytoy a mula a kas regalo kadagiti gayyemna a nagbisbisita idiay balayna. Isu ket adu pay a nangibagbaga ti mulana iti salasay a natituluan iti Geschichte meiner botanischen Studien ("Pakasaritaan dagiti panagadalko iti botanika").
Ti mula a Kalanchoe pinnata ket inap-apit idi babaen ni Pierre Sonnerat iti Isle de France (Maurisio) ken nakisinnarita ken ni Lamarck a nagipalawag daytoy idi 1786 a kas ti Cotyledon pinnata. Iti kanungpalan, ti naturalista iti Paris a ni Christiaan Hendrik Persoon ket indasigna manen daytoy iti Kalanchoe (tinawtawaganna iti Calanchoe pinnata 1805–1807, iti maysa nga ortograpiko a karuay). Iti isu met laeng a panawen, idiay Londres, ti botaniko a ni Richard Anthony Salisbury ket inpalawagna ti isu met laeng a mula namipud iti espesimen a naawatna manipud iti Bengal, babaen ti nagan iti Bryophyllum calycinum, ken iti isu met laeng a panawen ket nagpartuat iti baro a henero iti Bryophyllum.[7]
Kadawyan a nagnagan
[urnosen | urnosen ti taudan]Iti estado ti India iti Laud a Bengal, daytoy ket tinawtawagan iti Patharkuchi (পাথরকুচি) iti Bengali. Daytoy ket tinawtawagan iti "Leaf of Life" ken "Wonder of the World" iti agsasao iti Ingles a Karibe. Iti estado ti India iti Maharashtra, daytoy ket tinawtawagan iti "Panfuti" (bulbulong nga agtubo manipud iti bulong). Iti estado ti India iti Odisha, daytoy ket kadawyan nga ammo a kas Amarapoi (ଅମରପୋଇ) (a ti kayatna a sawen ket di mapatay a mula). Daytoy ket adu pay a naiwarwaras idiay Filipinas ken ammo a kas katakataka wenno kataka-taka iti Tagalog,[8][9][10] aritana iti Bikolano, balangbang iti Ifugao, ken inginga iti Igorot,.[11]
Kinasabidong ken tradisional nga agas
[urnosen | urnosen ti taudan]Iti pannakaipadana kadagiti sabali a Crassulaceae (a kas dagiti henero ti Tylecodon, Cotyledon ken Adromischus), Kalanchoe pinnata dagitoy ket nabirukanen nga aglaon ti bufadienolide glokosido kardiako[12] Daytoy ket gapuanan ti pannakasabidong ti puso, a naisangayan dagiti agar-arab nga ayup.[13][14]
Idiay Hamaika ti tubbog ti bulongna ket inus-usar nga agas ti panateng ken uyek. Ti tubbogna ket sagpaminsan nga inlalaok iti asin wenno diro, para iti sakit ti ulo, panateng ken dagiti problema ti panaganges ken nangato a presion ti dara.
Ti naipapudot a bulbulong ket mabalin nga usaren para kadagiti nana ken litteg. Add met dagiti kapada a panagusar idiay Aprika, nga inus-usar pay idiay a kas agas ti sakit ti lapayag, mata ken agas ti panagisbo.
Idiay Daya a Karibe daytoy ket inus-usar a kas tsa para it panateng ken ti tubbog ket inus-usar kadagiti litteg ken sakit ti ulo. Idiay Brasil, daytoy ket inus-usar para kadagiti problema ti respiratorio. Inus-usar pay a panagagas ti bato ken ulser ken para kadagiti litteg, sinit, ulser, dagiti kagat ti insekto ken dagiti alis ti mata.
Moderno a panagsukisok
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti kompuesto a bufadienolide a naala manipud iti abistrana ket mairaman ti bryophillin A a nangipakpakita ti napigsa a panagkontra ti dugol, ken ti saan unay nga aktibo a bersaldegenin-3-acetate ken bryophillin C.[15] Bryophillin C also showed insecticidal properties.[16]
Dagiti ladawan
[urnosen | urnosen ti taudan]-
Sabsabong -
Panagtubo kadagiti baetan ti bulong -
Bulbulong -
Kas bassit a mula -
Manipud iti botanikal a hardin
_-_Jardim_Bot%C3%A2nico_de_Bras%C3%ADlia_-_DSC09671.JPG)
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "The Plant List: A Working List of All Plant Species". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 21 January 2016. Naala idi 12 January 2014.
- ^ Elmer, Merril (1925). Enumerasion ti mulmula nga agsabsabong ti Filipinas, tom. 2. Filipinas: Opisina ti Pagmalditan, Manila. p. 217. ISBN 9061230950.
- ^ Kamboj Anjoo, Ajay Kumar Saluja , " Microscopical and Preliminary Phytochemical Studies on Aerial Part (Leaves and Stem) of Bryophyllum pinnatum Kurz. " PHCOG J. , Vol. 2, n o 9,2010, p. 254-59
- ^ Batygina, T. B.; Bragina, E. A.; Titova, G. E. (1996). "Morphogenesis of propagules in viviparous species Bryophyllum daigremontianum and B. calycinum". Acta Societatis Botanicorum Poloniae. 65: 127. doi:10.5586/asbp.1996.022.
- ^ "Kalanchoe pinnata". Germplasm Resources Information Network (GRIN). Agricultural Research Service (ARS), United States Department of Agriculture (USDA). Naala idi 2007-10-01.
- ^ "Kalanchoe pinnata". Hawaii's Most Invasive Horticultural Plants. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2007-11-03. Naala idi 2007-10-01.
- ^ V. Hequet Mr Le Corre, F. Rigault V. Blanfort " Invasive alien species of New Caledonia ", Southern Province Convention , vol. C153-08,2009
- ^ "Katakataka". Philippine Medicinal Plants. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-08-05. Naala idi 2008-11-20.
- ^ "Kataka-taka". Filipino Herbs Healing Wonders. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi Oktubre 17, 2008. Naala idi 2008-11-20.
- ^ "Katakataka It usually used as a medicine to cure kidney stone". Tagalog English Dictionary. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2010-10-28. Naala idi 2008-11-20.
- ^ Elmer, Merril (1925). Enumerasion ti mulmula nga agsabsabong ti Filipinas, tom. 2. Filipinas: Opisina ti Pagmalditan, Manila. p. 217. ISBN 9061230950.
- ^ Steyn, Pieter S; van Heerden, Fanie R. (1998). "Bufadienolides of plant and animal origin". Natural Product Reports. Royal Society of Chemistry. Naala idi 2007-09-19.
- ^ McKenzie RA; Dunster PJ (Hulio 1986). "Hearts and flowers: Bryophyllum poisoning of cattle". Aust. Vet. J. 63 (7): 222–7. doi:10.1111/j.1751-0813.1986.tb03000.x. PMID 3778371.
- ^ McKenzie RA; Franke FP; Dunster PJ (Oktubre 1987). "The toxicity to cattle and bufadienolide content of six Bryophyllum species". Aust. Vet. J. 64 (10): 298–301. doi:10.1111/j.1751-0813.1987.tb07330.x. PMID 3439945.
- ^ Supratman U; Fujita T; Akiyama K; et al. (Abril 2001). "Anti-tumor promoting activity of bufadienolides from Kalanchoe pinnata and K. daigremontiana x tubiflora" (PDF). Biosci. Biotechnol. Biochem. 65 (4): 947–9. doi:10.1271/bbb.65.947. PMID 11388478.[permanente a natay a silpo]
- ^ Supratman U; Fujita T; Akiyama K; Hayashi H (Hunio 2000). "New insecticidal bufadienolide, bryophyllin C, from Kalanchoe pinnata" (PDF). Biosci. Biotechnol. Biochem. 64 (6): 1310–2. doi:10.1271/bbb.64.1310. PMID 10923811.[permanente a natay a silpo]
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti midia a mainaig iti Kalanchoe pinnata iti Wikimedia Commons
Dagiti datos a mainaig iti Kalanchoe pinnata iti Wikispecies
- Arvigo, R. (2001). Rainforest Home Remedies: The Maya Way to Heal Your Body and Replenish Your Soul. New York: Harper Collins. pp. 48–49, 114–15. ISBN 0-06-251637-X.