Александр Флеминг
Александр Флеминг | |
ағылш. Sir Alexander Fleming | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері |
Лондон (Ұлыбритания) |
Ғылыми аясы | |
Жұмыс орны | |
Альма-матер | |
Несімен белгілі |
пенициллинді ашқан |
Марапаттары |
|
Сэр Александр Флеминг (ағылш. Sir Alexander Fleming, 6 тамыз 1881, Дарвел — 11 наурыз 1955, Лондон) — британдық бактериолог. Лизоцимді (адам ағзасында өндірілген бактерияға қарсы фермент) және бірінші рет Penicillium notatum зең саңырауқұлақтарынан пенициллинді — тарихи алғашқы антибиотикті бөліп алған.
Екі жаңалық та, 1920-ші жылдары және көп дәрежеде кездейсоқ болған. Бірде, Флеминг суық тигізіп алған кезде, ол Петри тостағанына мұрнынан шырышын егеді, шырышта бактериялар болған, және бірнеше күннен кейін шырыш қолданылған жерлерде, бактериялар жойылғанын байқаған. Лизоцим туралы бірінші мақала1922 жылы шықты.
Флемингтың зертханасында бейберекеттілік бір рет оған пайдасын тиігізді. 1928 жылы Staphylococcus aureus бактериялары бар Петри кеселеріндегі агарда саңырауқұлақтар колониясы өсіп шыққанын тапқан. Зең айналасында бактериялардың отарлары жасушаларының бұзылуына байланысты мөлдір түстес болған. Флемингу бактериялық жасушаларды жоятын белсенді затты бөліп алып үлгереді, — бұл пенициллин болатын, жұмыс 1929 жылы жарияланды.
Флеминг дәрі алу өте қиын санап, өзінің ашқанын бағаламаған. Оның жұмысын Говард Флори және Эрнст Борис Чейн жалғастырды[1], олар пенициллинді тазартатын әдісті әзірленді. Пенициллин жаппай өндірісі Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде құрылды.
1945 жылы Флеминг, Флори және Чейн Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығымен марапатталды.
1999 жылы, «Тайм» журналы Флемингті пенициллинді ашқаны үшін ХХ ғасырдың жүз ең маңызды адамдарына жатқызды және айтты:
«Бұл жаңалық тарих барысын өзгертетін болады. Флеминг пенициллин деп аталатын зат, инфекцияға қарсы өте белсенді құрал.»
Осы қосылыстар мүмкіндігі бағаланған соң, пенициллин бактериялық инфекциялар емдеуде кез келген әдістердің ажырамас бөлігіне айналды.
Ғасырдың ортасына, Флеминтың ашқан зат фармацевтикалық өнімдерді өндіруге кең жолға қойылды, оның жасанды синтезі жүзеге асырыла бастады, сифилис, гангрена және туберкулез сияқты ежелгі аурулардың көпшілігін жеңуге көмектесті.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Александр Флеминг 1881 жылы 6 тамызда Эйршир патшалығында Хью Флеминг есімді фермердің және оның екінші әйелі Грейс (Мортон) Флемингтің отбасысында туды. Ол әкесінің балаларынан жетінші болса,анасының балаларынан үшщінші болған. Александр алты жасқа келгенде, әкесі қайтыс болып, анасына ферманы басқару қалды. Оның көмекшісі оның әкесі жағынан үлкен ағасы Томас болатын.
Оның иммунологиядан, ортақ бактериологиядан және химиотерапиядан еңбектері бар. 1922 жылы лизоцимді ашты. 1929 жылы саңырауқұлақтардың бір түрі антибактериалды зат пенициллин бөлетіндіген анықтады. 1945 жылы патолог Хауард Уолтер Флори мен биохимик Эрнст Борис Чейнмен бірге Нобель сыйлығын алды. 1943 жылы Лондон патшалық қауымының мүшесі атанды,1946 жылы Париж ҒА мүшесі болды. Ортақ микробиология қауымының алғашқы президенті.
Соңғы жылдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1955 жылы Флеминг өзінің Лондондағы үйінде жүрек ақауынан қаза тапты. Оны бір аптадан кейін Әулие Павл соборында жаназалады.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Karl Grandin, ed. (1945). «Alexander Fleming Biography». Les Prix Nobel. The Nobel Foundation. Retrieved 2008-07-24.
Сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Нобель комитетінің сайтындағы өмірбаяны (ағыл.)
- Электр техникалық энциклопедиясы. Табиғаттағы кездейсоқтық оқиғалар
- Александр Флеминг туралы, Марлен Дитрих «Ой толғау» (Размышления) кітабынан үзінді Мұрағатталған 17 қарашаның 2010 жылы.
|
- Алфавит бойынша тұлғалар
- Алфавит бойынша ғалымдар
- 6 тамызда туғандар
- 1881 жылы туғандар
- 11 наурызда қайтыс болғандар
- 1955 жылы қайтыс болғандар
- Лондонда қайтыс болғандар
- Алфавит бойынша Нобель сыйлығының иегерлері
- Медицина саласындағы Нобель сыйлығының иегерлері
- Нобель сыйлығының иегерлері
- Ұлыбритания биологтары
- Бактериологтар
- Лондон корольдік қоғамы
- Папа ғылым академиясының мүшелері
- Шотландия масондары