hêdî
Bilêvkirin
[biguhêre]Rengdêr
[biguhêre]| Pozîtîv | Komparatîv | Sûperlatîv |
|---|---|---|
| hêdî | hêdîtir | herî hêdî hêdîtirîn |
hêdî
- ne zû, ne bi lez, ne bi lez û bizav
- Tu çima wisa hêdî dixwî?
- ne lezgîn, ne bilez, ne bilezûbizav
- Ev ji wê hêdîtir e.
Bi zaravayên din
[biguhêre]- Soranî: hêwaş
Etîmolojî
[biguhêre]Ji erebî هدوء (hudûʔ), navdêra lêkerî a هَدَأَ (hadaʾa, “aram”). Bi etîmoljiya gelêrî peywendî hêmin û hêwaş jî hatiye kirin nê ew ne hevreh in. A îranî a xwemalî di zimanên din ên îranî de jî hevwateyên aram e, bide ber farisî آهسته (aheste).
Werger
[biguhêre]- Almanî: langsam → de
- Asamî: লেহেম → as (lehem), লেহেমীয়া → as (lehemia)
- Astûrî: lentu → ast
- Baskî: geldi → eu
- Başkîrî: яй → ba (yay)
- Belarusî: паво́льны → be (pavólʹny)
- Bîkoliya naverast: maluhay → bcl
- Bulgarî: бавен → bg (baven)
- Burmayî: နှေး → my (hne:)
- Çamicuroyî: yakameleste
- Çekî: pomalý → cs n
- Danmarkî: langsom → da
- Endonezyayî: lambat → id, pelan → id, perlahan → id
- Erebî: بَطِيء → ar (baṭīʾ)
- Ermenî: դանդաղ → hy (dandaġ)
- Esperantoyî: malrapida → eo
- Estonî: aeglane → et
- Farisî: آهسته → fa
- Ferî: seinur → fo, pjakutur → fo, pjákutur → fo, seinførur → fo, høsnutur → fo, døllutur → fo, seinpjakutur → fo, putlutur → fo, drúgvur → fo, ótíttur → fo
- Fînî: hidas → fi
- Fransî: lent → fr n, lente → fr m
- Friyolî: lent → fur
- Gaelîka skotî: mall → gd, slaodach → gd
- Gurcî: ნელი → ka (neli)
- Hindî: धीमा → hi (dhīmā), सुस्त → hi (sust)
- Holendî: traag → nl, langzaam → nl, sloom → nl
- Îbranî: איטי → he
- Îdoyî: lenta → io
- Îngilîziya kevn: læt → ang
- Îngilîzî: slow → en
- Îrlendî: mall → ga, righin → ga
- Îtalî: lento → it n, lenta → it m
- Îzlendî: hægur → is, seinn → is
- Japonî:
遅 い → ja, ゆっくり → ja,鈍 足 → ja - Kalalîsûtî: arriitsoq → kl, kigaatsoq → kl, sukkaatsoq → kl
- Kantonî: 慢 → yue
- Katalanî: lent → ca
- Koreyî: 느린 → ko (neurin), 느리다 → ko (neurida)
- Latînî: lentus → la, tardus → la
- Latviyayî: lēns → lv
- Lawsî: ຊ້າ → lo (sā)
- Luksembûrgî: lues → lb
- Makedonî: бавен → mk (baven)
- Malezî: lambat → ms, perlahan → ms, pelan → ms
- Mandarînî: 慢 → zh
- Mecarî: lassú → hu
- Mongolî: удаан → mn (udaan)
- Napolîtanî: liento → nap
- Navajoyî: chʼééh → nv
- Normandî: lent → nrm
- Norwecî: langsom → no n, langsomt → no, langsomme → no
- Oksîtanî: lent → oc
- Polonî: wolny → pl, powolny → pl
- Portugalî: lento → pt, devagar → pt
- Romancî: plaun → rm, lamaschi → rm
- Romanyayî: încet → ro
- Rusî: ме́дленный → ru (médlennyj)
- Samiya bakurî: njoahci → se, hillján → se, hillji → se
- Sicîlî: lentu → scn
- Sirboxirwatî: спор → sh, spor → sh
- Slovakî: pomalý → sk
- Slovenî: počasen → sl
- Sorbiya jorîn: pomałki → hsb, pomały → hsb
- Spanî: lento → es
- Swahîlî: pole → sw, aste → sw
- Swêdî: långsam → sv, seg → sv
- Tagalogî: mabagal → tl
- Tayî: ช้า → th (cháa)
- Telûgûyî: నిదానము → te (nidānamu)
- Tirkî: yavaş → tr
- Tuvanî: оожум → tyv (oojum)
- Ûkraynî: пові́льний → uk (povílʹnyj)
- Venîsî: slofio → vec, piajo → vec
- Viyetnamî: chậm → vi, chậm chạp → vi
- Volapûkî: nevifik → vo
- Walonî: londjin → wa n, loyminoye → wa n, lintiveus → wa n
- Weylsî: araf → cy
- Ximêrî: យឺត → km (yɨɨt)
- Yidîşî: פּאַמעלעך → yi (pamelekh)
- Yûnaniya kevn: βραδύς → grc (bradús)
- Yûnanî: αργός → el n (argós), βραδύς → el n (vradýs)
- Zhuangî: menh → za, yaeng → za
Hoker 1
[biguhêre]hêdî
- ne bi dengekê bilind
- Hêdî biaxive daku zarokên di xewê de hişyar nebin!
- aram, aşt, tena
- Zarok digirî, divê ez wî hêdî bikim.
Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Bê dev û qîl û qal bibej
Hêdî bi lefzê hal bibêj
Ber “Mîm û Hê û Dal” bibêj — (Feqiyê Teyran, )
Etîmolojî
[biguhêre]
Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.Ji erebî hidû هدوء
Jê
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Almanî: bedächtig → de, diskret → de, ?langsam → de
- Farisî: آرام → fa, آھستھ → fa, یواش → fa, یواش → fa, ?آهسته → fa
- Îngilîzî: brady → en, brady- → en, ?leaden → en, ?quietly → en, ?slow → en, ?tardily → en, ?cunctation → en, ?cumbersome → en, ?larghetto → en, ?largo → en, ?lentamente → en, ?lentissimo → en, ?snail-paced → en
- Tirkî: aheste → tr, bati → tr, yavaş → tr, ?usul → tr, ?ağır ol! → tr, ?yavaş! → tr, ?ağır ol → tr
Hoker 2
[biguhêre]hêdî