Rondeau

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'n Rondo (ooch: rondeau of rondeel) is 'n oet de middelieëwe afkomstige vers- en muziekvorm, die es muziekvorm, mae dan verenderd, in d'r loop van der tied behaowe bleef en bies nao d'r romantiek gebroekd waoërd.

Dichvorm

't Middeleeuwse rondeau (oetgesjpraoëke es: 'rondó') how ach regels mèt 'n ingewikkeld riemsjtelsel:

A1
B1
A2
A1
A3
B2
A1
B1

D'r örsjte, veerde en zaeëvende regel waore identiek en dat gól ooch vör d'r twiede en d'r lètste regel. Op muziek gezat waore d'r twieë melodische regels A en B die zich dus es ABAAABAB herhaolde.

E good väörbeeld van 'n rondeau oet de Nederlandse literatuur (en muziek) is 't leed 'Egidius waer bestu bleven'.

'n Aander väörbeeld van Anthonis de Roovere:

Die door de wereldt sal gheraken,
Die moet connen huylen metten honden.
Ende moet oock connen diverssche spraken,
Die door de wereldt sal gheraken.
Hier waerheyt segghen en ghinder missaecken,
Vooren salven ende achter wonden.
Die door de wereldt sal gheraken,
Die moet connen huylen metten honden.

Muziekvorm

In de rondovorm vanaaf de 18e ieëwse klassieke muziek, kieërt ömmer 't hoofdthema, 't zoegenaamde rondothema, es 'n saoërt refrein truuk. De tusjeliegkende dele, mèt aander thema's, neumt me dan ooch de couplette. Me makt 'n oondersjèèd tusje 't Frans rondo en 't oetgebreider Weens rondo.

E väörbeeld van e Weens rondo is 't sjlótdeel van de 2e pianosonate van Ludwig van Beethoven. E aander karakteristiek väörbeeld is 't sjlótdeel van de pianosonate in Bes groeët KV 333 van Wolfgang Amadeus Mozart.