Ali Khamenei

I Ali Khamenei dia mpitondra fanjakana sy mpitondra fivavahana iraniana, efa filohan' ny Repoblika Islamika Iraniana (1982-1989), izay lasa Mpitarika Faratampon’ ny Revôlisiôna Islamika tamin' ny nahafatesan' ny ayatollah Khomeini.

Ilay olona arovan' i Khomeini

Teraka tao amin' ny tanàna masin' i Meshed any avaratra-atsinanan' ny faritanin' i Khorassan any Iràna i Ali Khamenei izay zanaky ny ouléma malaza iray; ny reniny koa dia taranak’ olona manana toerana ambony amin’ ny mpitondra fivavahana. Tamin' ny taona 1958 dia nanao fivahiniana masina tany amin' ny maozôlean' ny imam Ali ao amin' ny tanàna masin' i Najaf any Iràka izy. Ny taona nanaraka dia nifindra tany Qom, foibe siita lehibe ao Iràna izy, mba hianatra teôlôjia eo ambany fitarihan' ireo mpampianatra malaza ary lasa mpiaro ny ayatollah Khomeini.

Ny taona niofanany dia nifanandrify amin’ ny fanoheran' ny mpitondra fivavahana siita ny pôlitikam-panavaozana notarihin' ny shah, izay nitarika ny "Revôlisiôna Fotsy" tamin' ny taona 1961 izay nanan-tanjona hamatsy vola ny fanavaozana momba ny fananan-tany amin' ny alalan’ ny vola azo avy amin’ ny varotra solitany sy hampiroborobo ny fanabeazana, anisan'izany ny fanabeazana ny vehivavy.

Tamin' ny Jona 1963, taorian' ny ozona (anathema) notononin’ ny ayatollah Khomeini amin’ ny shah, dia nandefa ny tafika ny governemanta mba hanaparitaka ny vahoaka nivory tao Qom; olona efa ho 15.000 eo ho eo no maty noho izany. Taorian' ity antsoina hoe fandripahana tao Achoura ity, dia nisy fikambanana miafina niorina izay nikambanan’ i Ali Khamenei. Noterena hisesitany i Khomeini, ary mpitondra fivavahana maromaro no voasambotra fa afa-nandositra i Ali Khamenei.

Mpisehatra tao amin' ny Revôlisiôna Islamka

Tamin' ny taona 1965 dia niverina tany Meshed i Ali Khamenei mba hampianatra ny didim-pitsarana môdely, saingy nanara-maso azy akaiky ny Savak, pôlisy miafin' ny fitondrana. Ny toriteniny tamin' ny tanora dia nitarika azy higadra in’ enina teo anelanelan' ny taona 1965 sy 1979, ary voarara ny bokiny, izay nanamelohany ny sivilizasiôna tandrefana sy nanohanany an' i Iràna Islamika - ny sasany amin' ny lahatsorany dia nosoratana niaraka tamin' ny filoha iraniana ho avy Hashemi Rafsanjani ihany koa..

Tamin' ny taona 1978 tao Khorasan dia nanangana fikambanan' ny mpianatra nandray anjara tamin' ny fisandratan’ ny Revôlisiôna Islamika izy.

Mpiaro ny soatoavin' ny Revôlisiôna

Taorian' ny fanonganana ny shah sy ny fiverenan' ny ayatollah Khomeini (Febroary 1979), dia lasa mpikambana tao amin' ny Filankevitry ny Revôlisiôna izy, ary avy eo lasa sekretera jeneralin' ny Antokon’ ny Repoblika Islamika tamin' izany fotoana izany. Avy eo izy dia nitana andraikitra lehibe maro niandraikitra ny fitazonana ny ôrtôdôksa ao amin'ireo andrim-panjakana, toy ny an'ny solontenan'ny Filankevitry ny Revôlisiôna ao amin'ny Minisiteran'ny Fiarovana, toerana manan-danja nandritra ny ady amin'i Iràka, avy eo kômandin' ny Mpiambina ny Revôlisiôna.

Tamin'ny 27 Jona 1981 dia tapaka ny tanany havanana tamin'ny fanafihana azy raha nanao lahateny tao amin' ny Antenimieram-pirenena tamin'ny fametraham-pialan'i Bani Sadr, filoha voalohan'ny Repoblika Islamika. Adikany ho famantarana avy amin'Andriamanitra mandrisika azy hametraka ny fiainany ho amin'ny fanompoana ny silamo sy ny Mozilmana izany.

Tamin'ny Aogositra 1981, taorian'ny famonoana ny filoha faharoan'ny Repoblika, Mohamed Ali Rajai, dia nirotsaka hofidiana ho filoham-pirenena izy ary voafidy tamin'ny 97% n’ ny vato. Voafidy indray izy tamin’ny taona 1985.

Rehefa maty i Khomeini tamin'ny taona 1989, i Ali Khamenei dia notendren'ny Antenimieran'ny manam-pahaizana ho Mpitarika Faratampon'ny Revôlisiôna, antenimiera fihaonan'ny mpitondra fivavahana siita ambony miisa 86. Ao amin'io toerana io, izay nametraka azy eo amin'ny tampon'ny Repoblika Islamika Iraniana, dia nampiasa ny fahefany amin'ny ankamaroan’ ny rantsamangaika mpanatanteraka sy mpanao lalàna ary mpitsara ao amin'ilay firenena izy.