Fiteny pôlôney
Ny fiteny pôlôney dia fiteny indô-eorôpeana ao anatin' ny vondrom-piteny slava andrefana. Io no dia fiteny ôfisialin' i Pôlônia sady ampiasain' ny olona 40 tapitrisa eo ho eo sy ampiasain' ny Pôlôney vitsy anisa any amin' ny firenena manodidina sy mpifindra monina pôlôney marobe monina any amin' ny kôntinenta rehetra. Ny abidy pôlôney izay anoratana azy dia voasintona avy amin' ny abidy latina, miaraka amin' ny litera sasany misy mari-tsoratra. Amin' ny teny pôloôney dia ato hoe język polski (vakina hoe /ˈjɛ̃zɨk ˈpɔlskʲi/) na polszczyzna, (vakina hoe /pɔlˈʂt͡ʂɨzna/) na polski (vakina hoe /ˈpɔlskʲi/) ny fiteny pôlôney.
Na dia teo aza ny fanerena nataon' ny fitondrana nifandimby nibodo ny fizaràn-tany pôlôney, izay nanandrana nanafoana ny fiteny sy ny kolontsaina pôlôney, dia nisy literatiora niroborobo, ary ankehitriny, ny fiteny pôlôney no fiteny slava faharoa be mpampiasa indrindra eran' izao tontolo izao. Izy io koa no laharana fahenina be mpampiasa indrindra amin' ny fiteny ao amin' ny Vondrona Eorôpeana.
Ny abidy pôlôney misy litera 32 mahazatra dia misy fanampiny sivy (ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż) amin' ny literan' ny abidy latina izay misy litera fototra 26 anesorana telo (x, q, v). Ireo litera telo ireo indraindray dia tafiditra ao amin' ny abidy naitatra misy litera 35. Ny abidy mahazatra dia misy renisoratra 23 sy zanatsoratra 9, anisan' izany ny zanatsoratra kentsona roa (ę, ą) fantatra amin' ny fisian' ny faraingo spratana eo ambany, antsoina hoe ogonek. Ny fiteny pôlôney dia misy kaso fito. Iray amin' ny fiteny vitsy dia vitsy eto amin' izao tontolo izao izay manana tsindrim-peo amin' ny vaninteny alohan' ny farany (misy maningana vitsivitsy) ary ny hany, ao amin' ny vondrona misy azy, manana renifeo an-danilany be dia be. Ny fiteny pôlôney ankehitriny dia nivoatra tamin' ny taompolo 1700 amin' ny maha mpandimby ny fiteny pôlôney tranainy azy (taonjato faha-10 hatramin' ny faha-16) sy ny fiteny pôlôney antenatenany (taonjato faha-16 hatramin' ny faha-18).
Amin' ny fiteny be mpampiasa dia mifandray akaiky indrindra amin' ny fiteny slôvaka sy amin' ny fiteny tseky izy io saingy tsy mitovy amin' ny lafiny fanononana sy fitsipi-pitenenana ankapobeny. Fanampin' izany, ny fiteny pôlôney dia niharan' ny fitaoman' ny fiteny latina sy fiteny romana hafa toy ny fiteny italiana sy ny fiteny frantsay ary koa ny fiteny jermanika (indrindra fa ny fiteny alemàna), izay nindramany teny sy rafitra ara-pitsipi-pitenenana. Ny fampiasana be dia be ny fitenim-paritra tsy manara-penitra koa dia namolavola ny endriky ny fiteny manara-penitra; fomba fiteny sy andian-teny maro no nindramina mivantana avy amin' ny fiteny alemàna na amin' ny fiteny idisy ary avy eo dia nampidirina ao amin' ny fiteny fampiasa andavanandro.
Ara-tantara, ny fiteny pôlôney dia lingua franca, manan-danja na teo amin' ny diplômasia na teo amin' ny fianarana tany Eorôpa Afovoany sy tany amin' ny faritra sasany any Eorôpa Atsinanana. Ankoatra ny maha fiteny ôfisialin' i Pôlônia azy, ny fiteny pôlôney koa dia ampiasaina ho fiteny faharoa any amin' ny tapany atsinanan' i Alemaina, any amin' ny tapany avaratr' i Tsekia sy any Slôvakia, any amin' ny tapany andrefan' i Belarosia sy i Okraina ary koa any any amin' ny tapany atsimo-atsinanan' i Litoania sy i Letônia. Noho ny fifindra-monina avy any Pôlônia nandritra ny vanim-potoana samihafa, indrindra taorian' ny Ady Lehibe Faharoa, dia hita any amin' ny firenena toa an' i Kanada, i Arzantina, i Brezila, i Israely, i Aostralia, ny Fanjakana Mitambatra ary i Etazonia koa ny mpiteny pôlôney an-tapitrisany.