Старомакедонски јазик

Старомакедонски јазик
Зборуван во:	Античка Македонија
Исчезнување:	Кон III век п.н.е.
Јазично семејство:	Индоевропско  Старомакедонски јазик
Јазични кодови
ISO 639-1:	нема
ISO 639-2:	-
ISO 639-3:	id=xmk xmk

Старомакедонски јазик или античкомакедонски јазик — јазикот на Античките Македонци. На овој јазик зборувало населението во Античка Македонија, во текот на Ιいおた милениум п.н.е..

Сознанијата за овој јазик се многу скудни, бидејќи не постојат сочувани текстови, неспорно напишани на него, макар што, од античките извори е собран еден корпус автентични старомакедонски зборови, главно од натписи врз монети, и од лексиконот на Хесихиј Александриски (V век), кој содржи околу 700 зборови и имиња.

Особености

Како што рековме, многу малку се знае за овој јазик. Тоа што се знае е изведено само од зборовите кои ги имаме. Тука можеме да видиме гласовни преломувања карактеристични за праиндоевропскиот јазик (ПИЕ), напишани како βべーた, γがんま, δでるた за разлика од сите грчки дијалекти кај кои се нечујни, сведени на φふぁい, χかい, θしーた.

• Старомакедонскиот збор δανός дáнос (смрт, од праиндоевропскиот (ПИЕ) *d^henh₂- 'напуштање'), споредено со обичниот грчки збор θάνατος тáнатос
• Старомакедонскиот збор ἀβροῦτες аброутес или ἀβροῦϜες аброувес за разлика од обичниот грчки збор ὀφふぁいρろーῦς офрус или 'веѓи'
• Старомакедонскиот збор Βερενίκη Вереникē за разлика од обичниот грчки збор Φερενίκη Ференикē, 'победоносен'
• ἄδραια адраја ('ведро време'), за разлика од обичниот грчки збор αあるふぁἰθρία аитриа, од ПИЕ *h₂aid^h-
• βάσκιοι бáскиои ('називи'), од ПИЕ *b^hasko
• Според Хдт. 7.73 (ц. 440 п.н.е.), античките Македонци велеле дека Фригијците биле наречени Бригои пред да мигрираат од Тракија во Анадолија (околу 1200 п.н.е.).
• μάγειρος мáгеирос ('месар') бил позајмен од дорскиот во атичкиот. Виторе Писани вели дека овој збор е од првобитно старомакедонско потекло, кој изгледал вака: μάχαιρα мáхаира ('нож', <ПИЕ *mag^h-, 'борење')

Истиот третман може да се види во другите палеобалкански јазици, како на пр. фригискиот бекос ('леб'), илирскиот багарон ('топол'), но атичкиот φώγω фōгō ('пече'), сите од ПИЕ *b^heh₃g-. Бидејќи сите ови јазици ни се познати преку грчката азбука, која нема знаци за гласовни аспирации, не се знае дали деаспирацијата навистина се случила, или βべーた, δでるた, γがんま биле земени како најблиските букви за изразување на гласовните аспирати.

Доколку γοτάν готáн ('прасе') е сродно на *g^wou ('стока'), тогаш ова укажува на усненозаднонепчените согласки биле или недопрени, или се споиле со веларите, за разлика од грчкиот третман (атички βべーたοおみくろんῦς боус). Меѓутоа вакви деривати, не се непознати во грчките дијалекти; споредете го дорскиот (спартански) збор γがんまλらむだεいぷしろんπぱい- глеп- за обичен грчки βべーたλらむだεいぷしろんπぱい- блеп-, како и за дорски γλάχων глáchōn and јонски γλήχων глēхōн од обичен грчки βλήχων блēхōн.

Ред примери укажуваат на тоа дека заднонепчените согласки со време станале безвучни, особено при почетокот на зборовите: κάναδοι кáнадои, 'челуст' (<ПИЕ *genu-); κόμβους кóмбус, 'катници' (<ПИЕ *gombh-); во рамките на зборовите: ἀρκόν аркóн (атички ἀργός аргóс); македонскиот топоним Акесаменаи, од пиеријанското име Акесаменос (ако Akesa- се изведе од грчкиот збор агасомаи, агамаи, „вчудовидува“; споредете го тракиското име Агасаменос).

Речникот на Хесихиј

Овие зборови се доаѓат од речникот на Хесихиј од Александрија:

• ἄβαγνα (абагна): роза (трендафил) (ῥόδα εいぷしろんνにゅー Μακεδόνες)
• ἀβαρκνᾷ (абаркна): коса (κかっぱοおみくろんμみゅーᾷ τたうὲ Μακεδόνες)
• ἀβαρύ (абару): оригано (ὀρίγανον Μακεδόνες)
• ἀλογεῖ (алогеиј): излее сега (σしぐまπぱいεいぷしろんῖσしぐまοおみくろんνにゅー Μακεδόνες)
• ἀβλόη (аблое): излеј го (σπένδε Μακεδόνες)
• ἀβροῦτες (аброутес) или ἀβροῦϜες (аброувес): веѓи (ὀφふぁいρろーῦς εいぷしろんνにゅー Μακεδόνες)
• ἄγημα (агема): Напредни кралски чувари; составена со слонови, коњии, и пешадија. Најдобрите во македонската армија. (τたうὸ προϊὸνにゅー τたうοおみくろんῦ βασιλέως τάγμα. ἐλεφάντων κかっぱαあるふぁὶ ἱππέων κかっぱαあるふぁὶ πεζῶνにゅー, οおみくろんἱ δでるたὲ τたうῶνにゅー ἀρίστων τたうῆς Μακεδονικῆς συντάξεως)
• ἀγκαλίς (агкалис): срп (κかっぱαあるふぁὶ δρέπανον Μακεδόνες)
• ἄδδαι (аддаиј): бандерите на кочија (ῥυμοὶ, ὑπぱいὸ Μακεδόνων)
• ἀδでるたῆ (аде): Небото, Рајот (οおみくろんὐρανός. Μακεδόνες)
• ἄδισκον (адискон): напивка (κかっぱυうぷしろんκかっぱεいぷしろんῶνにゅーαあるふぁ. Μακεδόνες)
• ἄδραια (адраиа): чисто небо (αあるふぁἰθρία Μακεδόνες)
• Ἀέροπες (Аеропес): народ во Македонија (κかっぱαあるふぁὶ ἐνにゅー Μακεδονίᾳ γένος τたうιいおた)
• Ἄθως (Атос): планина во Македонија (Света Гора; ὄρος ἐνにゅー Μακεδονίᾳ)
• ἀκόντιον (аконтион): грбот (ῥάχιν δでるたὲ Μακεδόνες)
• ἀκρέα или Ἀκρέα (акреа или Акреа): Ќерка; Атина или Афродита (πぱいαあるふぁῖς θήλεια. Μακεδόνες; ἡ Ἀθしーたηいーたνにゅーᾶ. κかっぱαあるふぁὶ ἡ Ἀφροδίτη)
• ἀκρουνοί (акроуноиј): граничник (ὅρろーοおみくろんιいおた, ὑπぱいὸ Μακεδόνων)
• ἄλιζα (ализа): Бела топола, јасика (ἡ λεύκη τたうὸ δένδρον. Μακεδόνες)
• ἀλίη (алие): вепар, свиња (κάπρος. Μακεδόνες)
• Ἀνθεμουσία (Антемоусија): Македонска војна формација од Антемоус; град во Македонија (τάγμα τたうιいおた πぱいαあるふぁρろーὰ Μακεδόσιν ἐξくしー Ἀνθεμοῦντος; πόλεως Μακεδονίας)
• ἄξος (аксос): дрво (ὕλらむだηいーた, πぱいαあるふぁρろーὰ Μακεδόσιν)
• ἀορτής (аортес): ремен којшто држи меч ([ξιφιστής S,] ὑπぱいὸ Μακεδόνων [ἄγγος] [ἄγγος δερμάτειον ἱματίων])
• ἀράντισιν (арантисин): Ериниите (ἐρινύσι. Μακεδόνες)
• ἀργιόπους (аргиопоус): орел (ἀετός. Μακεδόνες)
• Ἄρητος (Аретос): Херакле (Ἡρακλῆς, πぱいαあるふぁρろーὰ Μακεδόσιν)
• ἀρκόν (аркон): безделие, мрза (σχολήν. Μακεδόνες)
• ἀρφύς (арфус): ремен (ἱμάς. Μακεδόνες)
• ἄσπιλος (аспилос): порој, буица (χείμαῤῥος, ὑπぱいὸ Μακεδόνων)
• βαβρήν (бабрен): Остатоци од маслиново масло (ὑπόστασις ἐλαίου, κかっぱαあるふぁτたうὰ Μακεδόνας)
• βαδάς (бадас): Катамит (κίναιδος. ὡς Ἀμερίας)
• Βαθάλη (Батале): фонтана (κρήνη. Ἀμερίας)
• βαθάρα (батара): видови на... (πυκλιή, Μακεδόνες.)
• βαυβυκᾶνας (баубуканас): пеликан (βαίβυκος πぱいεいぷしろんλらむだεいぷしろんκかっぱᾶνος Φιλίτας (fr. 47 K.) Ἀμερίας δでるたὲ βαυβυκᾶνας)
• βηματίζει (бематизеиј): да мериш со стапалка; да избегаш (τたうὸ τたうοおみくろんῖς πぱいοおみくろんσしぐまὶ μετρεῖνにゅー. ἔσしぐまτたうιいおた δέ πως ἡ λέξις Μακεδονική)
• βίῤῥοおみくろんξくしー (биррокс): обраснат, космат (δασύ. Μακεδόνες)
• Γάμψηλοι (Гампселоиј): град во Македонија (πόλις Μακεδονίας)
• γάρκαν (гаркан): гранка (ῥάβδον. Μακεδόνες)
• γόλα (гола): желудник (ἔντερα. Μακεδόνες)
• γοτάν (готан): прасе (ὗνにゅー. Μακεδόνες)
• γυλλάς (гуллас): стаклена чаша (εいぷしろんἶδος ποτηρίου, πぱいαあるふぁρろーὰ Μακεδόσιν)
• γがんまῶπας (гопас): чавка (κολοιούς. Μακεδόνες)
• δαίτας (даитас): келнер, опслужувач (μεριστάς Μακεδόνες)
• δでるたαあるふぁνにゅーῶνにゅー (данон): злодеец, убиец (κακοποιῶνにゅー. κτείνων. Μακεδόνες)
• Δάῤῥωおめがνにゅー (Даррон): Македонски бог на којшто се молат за да имаат здравје (Μακεδονικὸς δαίμων, ᾧ ὑπぱいὲρろー τたうῶνにゅー νοσούντων εいぷしろんὔχονται)
• δάρυλλος (дариллос): даб (ἡ δでるたρろーῦς, ὑπぱいὸ Μακεδόνων)
• δでるたρろーῆες (дреес или дриес): врабец, цингур (στρουθοί Μακεδόνες)
• Δύστρος (Дистрос): Македонски месец (ὑπぱいὸ Μακεδόνων μήν)
• δώραξ (доракс): далак, торакс (σπλήν ὑπぱいὸ Μακεδόνων)
• Ἔορτος ἢ Ἐορδός (Еортос или Еордос): Македонски народ (Μακεδών, ἀπぱいὸ ἔθνους)
• ἐπιδειπνίς (епидеипнис): македонско благо (Μακεδονικὸς κώθων, ἥδυσμα. †ἐθισμός)
• Ζειρηνίς (Зеиренис): Афродита во Македонија (Ἀφροδίτη ἐνにゅー Μακεδονίᾳ)
• Ἠμαθίη (Ематија): Македонија (Μακεδονία)
• Θαύλιος ή Θしーたαあるふぁῦλος (Таулиос или Таулос): Арес ('Αρης Μακεδόνιος)
• θούριδες (тоуридес): нимфите, музите (νύμφαι. Μみゅーοおみくろんῦσしぐまαあるふぁιいおた. Μακεδόνες)
• ἰζέλα (изела): желба или среќа (ἀγαθῇ τύχῃ. Μακεδόνες)
• ἴλらむだαあるふぁξくしー (илакс): црника, каменен даб (ἡ πぱいρろーῖνος, ὡς Ῥωμαῖοおみくろんιいおた κかっぱαあるふぁὶ Μακεδόνες)
• ἰνにゅー δέᾳ (ин деа): пладне (μεσημβρίᾳ. Μακεδόνες)
• Ἰχναίην χώραν (Ичнаиен чоран): земја во Македонија каде Аполон и неговиот Оракул бил боготворен (τたうὴνにゅー Μακεδονίαν, ἔνにゅーθしーたαあるふぁ τたうὸ μαντεῖοおみくろんνにゅー ὁ Ἀπόλλων κατέσχε, κかっぱαあるふぁὶ τιμᾶτたうαあるふぁιいおた)
• κかっぱἄγχαρμον (канчармон): со копјето кренато (τたうὸ τたうὴνにゅー λόγχην ἄνにゅーωおめが ἔχかいοおみくろんνにゅー. [Μακεδόνες])
• κかっぱαあるふぁλらむだαあるふぁῤῥυγαί (каларругаиј): ендек, ископ (τάφροι. Ἀμερίας)
• κάλιθος (калитос): вино (οおみくろんἶνος. Ἀμερίας)
• καμαστίς (камастис): премер, мера (μέτρον τたうιいおた. Ἀμερίας)
• κάραβος (карабос): врата (ὑπぱいὸ δでるたὲ Μακεδόνων ἡ πύλη.)
• καρπαία (карпаиа): македонско оро (ὄρχησις Μακεδονική)
• κίκεῤῥοおみくろんιいおた (кикерроиј): кикиритка (ὦχροι. Μακεδόνες)
• Κισσοῦς (Киссоус): планина во Македонија (ὄρος ἐνにゅー Μακεδονίᾳ)
• κομμάραι ἢ κομάραι (коммараиј или комараиј): рак, омар (καρίδες. Μακεδόνες)
• Κόραννος (Кораннос): крал, цар (βασιλεὺς Μακεδονίας)
• κかっぱυうぷしろんνにゅーοおみくろんῦπες (куноупес): мечка (ἄρκτος. Μακεδόνες)
• λακεδάμα (лакедама): солена вода со лук што ја пијат Македонците што живеат во селото (ὕδωρ ἁλμυρὸνにゅー ἄλικι ἐπικεχυμένον, ὃ πίνουσιν οおみくろんἱ τたうῶνにゅー Μακεδόνων ἀγροῖκかっぱοおみくろんιいおた)
• λείβηθρον (леибетрон): место во Македонија близко до реката Хеликон (κかっぱαあるふぁὶ τόπος ἐνにゅー Μακεδονίᾳ κかっぱαあるふぁὶ κατὰ τたうὸνにゅー Ἑλικῶνにゅーαあるふぁ)
• Λυγκαίη (Линкаие): град во Македонија (πόλις Μακεδονίας)
• Μακετία (Макетија): Македонија (ἡ Μακεδονία)
• ματτύης (маттиес): запознаено Македонско јадење составено од птици што се готвени со својата течност и служени со зеленчук (ἡ μみゅーὲνにゅー φふぁいωおめがνにゅーὴ Μακεδονική, ὄρνις. κかっぱαあるふぁὶ τたうὰ ἐκかっぱ τたうοおみくろんῦ ζωμοῦ αあるふぁὐτたうοおみくろんῦ λάχανα περιφερόμενα)
• Νにゅーῦσしぐまαあるふぁ κかっぱαあるふぁὶ Νυσήϊον (Ниса или Нисејон): планина што постои не само во едно место; имено, постои во ... Македонија (ὄρος, οおみくろんὐ καθ' ἕνにゅーαあるふぁ τόπον. ἔσしぐまτたうιいおた γがんまὰρろー ... Μακεδονίας)
• Ξανθικά (Ксантика): Македонски фестивал во месецот Ксандика (ἑορτὴ Μακεδόνων, Ξανδικοῦ μみゅーηいーたνにゅーὸς ἢ Ξανθικοῦ ἀγομένη.)
• Ὄλυμπος (Олимп): планина во Македонија (κかっぱαあるふぁὶ ὄρος ἐνにゅー Μακεδονίᾳ)
• παραός (параос): орел (ἀεいぷしろんτたうὸς ὑπぱいὸ Μακεδόνων)
• Πελλαῖοおみくろんνにゅー (Пеллаион): пепел и Македонски (град) ([φαιόν. κかっぱαあるふぁὶ] Μακεδονικόν)
• περιήτης (периетес): чувач (οおみくろんἱ φύλακες)
• περίπετεια (перипетеиа): Македонски фестивал (περί[πぱいεいぷしろん]τたう[εいぷしろん]ιいおたαあるふぁ δでるたὲ Μακεδονικὴ ἑορτή)
• πέχαρι (печари): елен, срна (ἔλαφος. Ἀμερίας)
• πίγγαν (пинган): мала птица, був (νεόσσιον. Ἀμερίας. γλαυκόν.)
• Πιερίδες (Пиеридес): музите во Македонија (αあるふぁἱ Μみゅーοおみくろんῦσαι ἐνにゅー Μακεδονίᾳ)
• Πιέρι (Пиери): врвот на Македонските планини (ἡ ἀκρώρεια τたうοおみくろんῦ ἐνにゅー Μακεδονίᾳ ὄρους)
• Πίπλειαι (Пиплеиаи): музите во Македонскиот Олимп; од изворот "Пиплеија" (αあるふぁἱ Μみゅーοおみくろんῦσαι ἐνにゅー τたうῷ Μακεδονικῷ Ὀλύμπῳ, ἀπぱいὸ κρήνης Πιπλείας)
• ῥάματα (рамата): грозд (βべーたοおみくろん[ς]τρύδια. σταφυλίς. Μακεδόνες)
• ῥοおみくろんῦτたうοおみくろん (роуто): оваа (τたうοおみくろんῦτたうοおみくろん. Μακεδόνες)
• σάριςα ή σάρισσα (сариса или сарисса): Грчкото копје, варварката шпага; Македонски збор (εいぷしろんἶδος ἀκοντίου Ἑλληνικοῦ, σπάθη βαρβαρική. Μακεδόνες)
• σしぐまαあるふぁυうぷしろんᾶδでるたαあるふぁιいおた. σしぐまαあるふぁῦδでるたοおみくろんιいおた. (сауадаи. саудои): според Амер, името на Силен во Македонија (Ἀμερίας τたうοおみくろんὺς σειλείνους οおみくろんὕτたうωおめが κかっぱαあるふぁλらむだεいぷしろんῖσθαί φふぁいηいーたσしぐまιいおたνにゅー ὑπぱいὸ Μακεδόνων)
• σしぐまκかっぱοおみくろんῖδος (скоидос): судиите во Македонската власт (ἀρχή τις πぱいαあるふぁρろーὰ Μακεδόσι τεταγμένη ἐπぱいὶ τたうῶνにゅー δικαστηρίων.)
• σμώγη (смоге): капка, јазикот на волот (ῥανίς. τたうὸ τυχόν. Ἀμερίας βべーたοおみくろん(ύ)γがんまλらむだωおめがσしぐまσしぐまοおみくろんνにゅー)
• Στρεψαῖοおみくろんιいおた (Стрепсаиои): Македонски народ (ἔθνος πぱいεいぷしろんρろーὶ Μακεδονίαν)
• σχερόν (счерон): бранови (κかっぱῦμみゅーαあるふぁ ἕτοιμον. Ἀμερίας)
• ταγόναγα (тагонага): Македонската власт (Μακεδονική τις ἀρχή)
• τεθολώς (тетолос): преполно (ἀνάπλεως. Ἀμερίας)
• ὑφαίνει (хифаинеи): да направи, да разигра (ἐμπρῆσしぐまαあるふぁιいおた. ὑφふぁいᾶτたうαあるふぁιいおた. Ἀμερίας)
• Χαλαστραίων σしぐまυうぷしろんῶνにゅー (Чаластраион суон): место и езеро во Македонија каде што се прави Чаластричкиот сол (πόλις τたうῆς Μακεδονίας κかっぱαあるふぁὶ λίμνη ἔνにゅーθしーたαあるふぁ τたうὸ Χαλαστραῖοおみくろんνにゅー νίτρον γεγένηται; Чаластра: Кулакија во Егејска Македонија)

Од Суда речникот

"Свидас," или поправилно "Суда" е обемна византиска историска енциклопедија на древниот средоземни свет од 10 век.[1]

• ἀβερτήν (абертен): чанте, торба (Ἀορτήν: λέγουσιν οおみくろんἱ πολλοὶ νにゅーῦνにゅー ἀβερτήν. Μακεδονικὸνにゅー δでるたὲ κかっぱαあるふぁὶ τたうὸ σκεῦος κかっぱαあるふぁὶ τたうὸ ὄνομα. Аортен: многу сега велат "абертен" наместо "аортен." Објектот и името се македонски.)
• Ἀλκίμαχος (Алкимакос): името на еден Македонец (ἕτερος δέ ἐστιν ὁ Μακεδὼνにゅー)
• Ἄργελλα (Аргелла): бања, туш (οおみくろんἴκημα Μακεδονικὸνにゅー, ὅπぱいεいぷしろんρろー θερμαίνοντες λούονται. Македонска градба којашто ја топлат за капење.)
• Ἀργόλαι (Арголаи): вид змија (εいぷしろんἶδος ὄφεων, οおみくろんὓς ἤνεγκε Μみゅーαあるふぁκかっぱεいぷしろんδでるたὼνにゅー Ἀλέξανδρος ἐκかっぱ τたうοおみくろんῦ Ἄργους τたうοおみくろんῦ Πελασγικοῦ. Вид змија што ја донел Александар Македонски од Пелазгичкиот Аргос.)
• Ἥλικες (Хеликес): така ги викаа тие што биле членови во другарството на Антиокус Епифанес (οおみくろんὕτως ἐλέγοντο οおみくろんἱ Ἀντιόχου τたうοおみくろんῦ Ἐπιφανίου Μακεδόνων σしぐまτたうῖφος.)
• Ἐναγίζων (Енагизон): убивање, утепување (φονεύων, κατακαίνων. ἐναγίζουσιν οおみくろんὖνにゅー τたうῷ Ξανθῷ Μακεδόνες κかっぱαあるふぁὶ καθαρμὸνにゅー πぱいοおみくろんιいおたοおみくろんῦσしぐまιいおた σしぐまὺνにゅー ἵπποις ὡπλισμένοις. начинот на жртвување на Македонците за богот Ксантос со коњи облечени со опрема.)
• Ἐρημωτής (Еремотес): уништувач (ἐρημοποιός. ἐνにゅー Ἐπιγράμμασι: τたうαあるふぁῦρろーοおみくろんνにゅー τたうὸνにゅー πぱいρろーὶνにゅー ἐρημωτὰνにゅー θしーたῆρろーαあるふぁ Μακηδονίης. Уништувач. во Епиграмите: бик, тој што уништил, Македонски ѕвер.)
• Γορπιαῖος (Горпиаиос): Септември месецот според Македонците (μみゅーὴνにゅー Σεπτέμβριος. κかっぱαあるふぁτたうὰ Μακεδόνας.)
• Ὁπぱいλらむだῖτたうαあるふぁιいおた (Хоплитаи): "Хоплитаи" е името за тие што употребват тешка опрема на Македонскиот начин со тркалезни штитови и многу долги копјиња. (ὁπぱいλらむだῖτたうαあるふぁιいおた μみゅーὲνにゅー γがんまὰρろー λέγονται οおみくろんἱ βαρυτάτῃ κεχρημένοι ὁπλίσει  κατὰ τたうὸνにゅー Μακεδονικὸνにゅー τρόπον ἀσπίσι περιφερέσι κかっぱαあるふぁὶ δόρασι περιμηκεστέροις.)
• Ὑπερβερεταῖος (Хиперберетаиос): според Македонците, името на месецот Октомври (κかっぱαあるふぁτたうὰ Μακεδόνας, ὄνομα μηνός. ὁ Ὀκτώβριος.)
• Ἴστρος (Истрос): син на Менандрос, од Кирена или Македонија, е историчар (Μενάνδρου, Ἴστρου, Κυρηναῖος ἢ Μακεδών, συγγραφεύς)
• κέβην (кебен): главата (Κεφαλή: παρὰ τたうὸ κεκυφῶσθαι, ἤγουν κεκάμφθαι ... Μακεδόνες δでるたὲ κέβην, τたうὸ βべーた ἀνにゅーτたうὶ τたうοおみくろんῦ φふぁい. Кефале (Глава): од како што е крив грбот, или дека се криви (главата) ... Македонците велат "кебен," бидејќи употребват "б" на место за "ф")
• Λιτή (Лите): (град) во Македонија (τたうῆς Μακεδονίας)
• Λοιδίας (Лоидиас): река во Македонија (ποταμὸς Μακεδονίας)
• Περίτιος (Перитиос): месецот февруари во Македонија (μήν, ὁ Φεβρουάριος κかっぱαあるふぁτたうὰ Μακεδόνας)
• Πιερία (Пиериа): планина во Македонија (ὄρος Μακεδονίας)
• Πολύαινος (Полиаинос): Македонец, ретор, напиша за Теба (Μακεδών, ῥήτωρ. Πぱいεいぷしろんρろーὶ Θηβῶνにゅー)

Од Амер (или Америас)

• γράβιον (грабион): ламбада, факла или факел (Ath.15.699e)
• δραμίς (драмис): леб (Селеук кажува за еден наречен δραμίς (драмис), што го има ова име меѓу Македонците. Ath. 3.81)
• ἑλάνη (хелани): ламбада, факла или факел (Факел се вика и "ἑλάνη (хелани)" како што ни кажува Америас Ath. 15.61)
• ἐρίνακαι (еринакаи): смоквите (И Америас вели дека смоквите што се на фикусот се викат "еринакаи". Ath. 3.10.)
• ἕρκιται (херкитаи): тој што работи на нивата (И Америас вели дека робовите што работат на нивите се викат ἕρκιται (херкитаи) Ath. 6.93.)
• εいぷしろんὔκονος (еуконос): леб напраен од трици (Ath.3.114e)
• ζακελτίδες (закелтидес): тиквии (Америас и Тимачидас тврдат дека тиквите се викат ζακελτίδες (закелтидес) Ath. 9.8)
• κάλαμαυλες (каламаулес): свирач на шупелка (Тие ги викат тие што свират на шупелка "κάλαμαυλες (каламаулес)." Ath. 5.78)
• λεπαστή (лепасте): кутел или лажица (Америас вели дека лажицата со што се дотурва вино во чашите се вика λεπαστή (лепасте) Ath. 11.pos=959)
• ξηροπυρίτα (ксеропирита): леб составен од жито (И Америас кажува за леб наречен ξηροπυρίτα (ксеропирита), составен од жито и ништо друго. Ath. 3.81)
• ῥαπαύλης (рапаулес): свирач на луле (Ath.4.176e)
• ῥιζοτομικόν (ризотомикон): ботаничката книга на Америас (Ath.15.681f)
• σαυτορία (сауториа): спасението (σωτηρία [сотериа]: "спасението"; Amerias ap.Hsch.)

Од други извори

• Аддее - Ајде! (Хесихиј)
• Акмон - Камен (Од топонимот Халиакмон)
• Амале - Омилен (Хесихиј)
• Аппа - Татко (EM 167.32)
• Афао - Пофали (AP 11.366)
• Веду - Вода и бог на воздухот (Климент Александриски)
• Берга - Брегa, Брдо (Покорни)
• Гавалан - Глава (Хесихиј)
• Гортунија - Град (Хеијнриш Тишнер)
• Грабијон - Габер (Америас)
• Дуа - Два (Ото Хофман)
• Краббатос - Кревет (Хесихиј)
• Каусија - Кацига (Plu. Ant. 54)
• Кебле - Келав (Хесихиј)
• Клинотрокон - Клен (Теофраст)
• Леугаја - Легија (Arr. An. 2.9.3)
• Ниба - Снег (Ото Хофман)
• Нива - Нива, ливада (Ото Хофман)
• Пелла - Поле (Хеијнриш Тишнер)
• Хетаирои - Хетера (Покорни)
• Схојдос - Судии (H.G. Liddell, Perseus)
• Теијно - Тегни (H.G. Liddell, Perseus)
• Тшелнику - Челникот, Водачот (Richard Gabriel)
• Закелтидес - Зелкила, Зеленило, Зеленчук (Америас)

Поврзано

• Античка Македонија
• Палеобалкански јазици
  • Фригиски јазик
  • Тракиски јазик
  • Пајонски јазик