Хилма Борелиус
.jpg)
Хилма Јохана Улрика Борелиус (1869–1932) била книжевна историчарка која станала првата жена доцент на Лундскиот универзитет во 1910 година и заменик професор во 1922 година. Во 1931 година објавила историја на скандинавската литература на германски: Die Nordischen Literaturen. Handbuch der Literaturwissenschaft. Како силна поддржувачка на движењето за право на глас, таа претседавала со здружението на жени во Лунд, Föreningen för kvinnans politiska rösträtt i Lund, од нејзиното основање во 1903 до 1908 година. Борелиус често придонесувала со написи за женски авторки во списанијата за право на глас за жени Дагни и Херта. Во текот на животот, таа правела сè што можела за да го зајакне статусот на жените на шведските универзитети.[1][2][3]
Ран живот и образование
[уреди | уреди извор]Родена во Лунд на 18 декември 1869 година, Хилма Јохана Улрика Борелиус била ќерка на филозофот Јохан Јакоб Борелиус (1823–1909) и неговата сопруга Хедвиг Аугуста Вилхелмина, родено Лонбом (1839–1917).[4] Таа била воспитана заедно со нејзиниот помал брат во добро ситуиран дом полн со книги, поттикната од нејзината мајка да се заинтересира за литературата. Кога имала 12 години, таа посетувала женско училиште во Лунд, добивајќи го сертификатот за завршување на училиштето како приватен ученик во градското катедрално училиште во 1891 година. Влегувајќи во Лундскиот универзитетЖ истата година, таа прво слушала предавања по филозофија од нејзиниот татко, пред да студира историја на уметност и литература, како и романски јазици, што довело до нејзиното дипломирање во 1895 година. Во 1893 година, таа се приклучила на новоформираното здружение на студентки во Упсала, каде што развила блиско пријателство со нејзината претседавачка, историчарката Лидија Валстром, која исто така била жестока застапничка за правата на жените. Во 1900 година, Борелиус основала и претседавала со женско студентско здружение во Лунд, Lunds Kvinnliga Studentförening. Меѓу оние кои зборувале на неговите состаноци биле Амалија фон Хелвиг, Шарлот Гилман, Роза Мајредер и Викторија Бенедиктсон. Некои од разговорите биле објавени во Дагни, кој подоцна станал Херта.[1]
По дипломирањето, Борелиус го посетила Париз со нејзината мајка и продолжила да учи француски. Во 1898 година, таа работела како заменик наставник по француски и шведски јазик во напредното женско училиште во Мариештад. Таа продолжила да студира во Лунд до 1901 година, добивајќи диплома за естетика и историја на уметност и литература во 1909 година со теза за шведската драма од 17 век. Охрабрена од Валстром, таа ги продолжила студиите, докторирајќи во мај 1910 година со тезата за писателот и композитор Ерик Густаф Гејер.[1][2]
Кариера
[уреди | уреди извор]Во 1910 година, таа била првата жена на Лундскиот универзитетЖ што ја добила титулата „доцент“, со фокус на поновата книжевна историја. Титулата ја потврдувала академската способност, но не била придружена со плата. Како резултат на тоа, Борелиус го продолжила своето истражување дома, објавувајќи биографии на Карл Густаф фон Бринкман и серија статии во списанија. Во 1922 година, таа била воодушевена што била назначена за платен заменик професор на Лундскиот универзитетЖ. Таа била единствената жена наставник меѓу 70-те академици на универзитетот. Во 1925 година, таа била поттикната од германскиот професор по литература Оскар Валцел да напише историја на скандинавската литература на германски јазик. Насловен како Die Nordischen Literaturen. Handbuch der Literaturwissenschaft, била објавен во 1931 година, добивајќи мешани критики.[1][3]
Правата на жените
[уреди | уреди извор]За време на нејзините многу години на Лундскиот универзитетЖ, Борелиус продолжила да биде силна поддржувачка на правата на жените, активно учествувајќи во движењето за право на глас. Таа напишала многу статии во списанија за писателки и придонела со есеи за Фредрика Бремер. Како дел од серијалот Свенска Квиннор, таа објавила популарна биографија на поетесата Хедвиг Шарлота Норденфлихт. Покрај основањето и претседавањето со здружението на студентки во Лунд, таа била активна во академското женско здружение на Стоххолм, Akademiskt bildade kvinnors förening. Таа оставила 50.000 шведски круни на универзитетот како средства за финансирање стипендии за талентирани студентки.[1]
Хилма Борелиус починала во Лунд на 28 јануари 1932 година. Таа е погребана во градскиот Östra kyrkogården.[1]
Почести
[уреди | уреди извор]- Член на Здружението на науките во Лунд
Дополнително читање
[уреди | уреди извор]- Hilma Borelius на Svenskt kvinnobiografiskt lexikon
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Nordenstam, Anna (8 March 2018). „Hilma Johanna Ulrika Borelius“. Svenskt kvinnobiografiskt lexikon. Посетено на 8 May 2021. Грешка во наводот: Неважечка ознака
<ref>; називот „skbl“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ 2,0 2,1 Ek, Sverker (1925). „Hilma J U Borelius“. Svenskt biografiskt lexikon. Посетено на 8 May 2021. Грешка во наводот: Неважечка ознака
<ref>; називот „sbl“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ 3,0 3,1 Kauko, Miriam; Mieszkowski, Sylvia; Tischel, Alexandra (2005). Academia's Gendered Fringe: A Historical Perspective 1890-1945. Wallstein Verlag. стр. 182–. ISBN 978-3-89244-835-8. Грешка во наводот: Неважечка ознака
<ref>; називот „KaukoMieszkowski2005“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ „Hilma Johanna Ulrika Borelius“. Geni. Посетено на 8 May 2021.