(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
Wikipedia

Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu

parti politik di Malaysia
(Dilencongkan daripada UMNO)

Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (Jawi: ‏ڤرتوبوهن کبڠساءن ملايو برساتو‎‎, juga dikenali sebagai PEKEMBAR (Jawi: ‏ڤکمبر‎‎) atau UMNO; /ˈəmnoʊ/ ) ialah sebuah parti politik di Malaysia yang dipimpin oleh Presiden, Ahmad Zahid Hamidi. UMNO merupakan tulang belakang bagi gabungan politik Barisan Nasional, yang menjadi komponen gabungan parti pemerintah Kerajaan Persekutuan di Malaysia, dan menjadi parti pemerintah bagi kerajaan negeri Perak, Pahang, Johor dan Melaka. UMNO tidak menubuhkan mana-mana bahagian atau cawangan di negeri Sarawak.

Laman ini telah dilindungi separa dari disunting
"UMNO" dan "PEKEMBAR" dilencongkan di sini.
Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu
ڤرتوبوهن كبڠسأن ملايو برساتو
Nama Bahasa InggerisUnited Malay National Organisation
SingkatanPEKEMBAR, UMNO
PresidenAhmad Zahid Hamidi
PengerusiBadruddin Amiruddin
Setiausaha agungAhmad Maslan
SetiausahaMohd Sumali Reduan
JurucakapAzalina Othman Said
Timbalan PresidenMohamad bin Hasan
Naib Presiden
Ketua WanitaNoraini Ahmad
Ketua PemudaMuhamad Akmal Saleh
Ketua PuteriNurul Amal Mohd Fauzi
PengasasOnn Jaafar
Diasaskan11 Mei 1946; 78 tahun yang lalu (1946-05-11)
Didaftarkan11 Mei 1946
Disahkan13 Februari 1988
Dibubarkan4 Februari 1988
Didahului olehPertubuhan Melayu Bersatu
Ibu pejabatTingkat 38, Menara Dato’ Onn, Pusat Dagangan Dunia Putra, Jalan Tun Ismail, 50480 Kuala Lumpur
AkhbarNew Straits Times
Berita Harian[nb 1]
Harian Metro[nb 2]
Sayap beliaPergerakan Pemuda UMNO
Sayap wanitaWanita UMNO
Sayap beliawanisPergerakan Puteri UMNO
Keanggotaan (2024)3.399
IdeologiNasionalisme, [2][3] Konservatisme
Demokrasi Islam
Kedudukan politikParti haluan kanan jauh
AgamaIslam: Ahli Sunah Waljamaah
Penggabungan kebangsaanParti Perikatan (1952-1973)
Barisan Nasional (1973–kini)
Muafakat Nasional (2019-2022)
Kerajaan Perpaduan (2022-kini)
Warna     Merah dan putih1
SloganBersatu, Bersetia, Berkhidmat
Lagu partiBersatu, Bersetia, Berkhidmat
Dewan Negara:
11 / 70
Dewan Rakyat:
26 / 222
Dewan Undangan Negeri:
105 / 607
Simbol pilihan raya
Bendera parti
Laman sesawang
umno.org.my
umno-online.my
Merah putih telah digunakan semenjak sebelum kemerdekaan

UMNO dianggap sebagai parti nasionalisme Melayu.[4] Menurut perlembagaan parti ini, UMNO adalah sebuah parti politik yang berjuang mendukung cita-cita Agama Islam, Kebangsaan Melayu, Bumiputera, Anak Negeri Sabah dan Orang Asli serta perpaduan Malaysia demi kemakmuran dan kestabilan Negara.[5] Ia juga yang memperjuangkan hak-hak istimewa orang Melayu dan orang Bumiputera.[6]

Dalam pemilihan UMNO 2018, pemimpin yang dianggap oleh banyak pihak sebagai penting dalam perkembangan parti, bekas Timbalan Perdana Menteri Ahmad Zahid Hamidi telah dipilih sebagai Presiden UMNO, setelah mendapat 78 undi berbanding saingannya Khairy Jamaluddin (bekas ketua Pemuda UMNO) dengan 53 undi dan Tengku Razaleigh Hamzah (veteran UMNO) sekadar memperoleh 28 undi.[7]

Sejarah

 
Pejabat UMNO Selangor di Shah Alam.

Selepas British kembali ke Tanah Melayu selepas Perang Dunia II, Malayan Union dibentuk. Walau bagaimanapun, Kesatuan ini telah ditentang kerana kerangka perlembagaannya, yang dikatakan mengancam kedaulatan Melayu ke atas Tanah Melayu.

Fasa pertama bermulanya perjalanan parti UMNO adalah daripada hasil gabungan 41 persatuan-persatuan Melayu di Semenanjung Tanah Melayu mempersembahkan sebuah memorandum kepada Sultan Ismail Ibni Sultan Ibrahim yang menjadi Sultan Johor ketika itu bagi menolak usul Malayan Union yang dibawa oleh pihak British.

Pada fasa kedua pula, satu siri kongres Melayu telah diadakan, memuncak dalam pembentukan parti nasionalis, UMNO pada 10 Mei 1946 di Kongres Melayu Ketiga di Johor Bahru, dengan Dato' Onn Jaafar sebagai pemimpinnya. UMNO sangat menentang Malayan Union, tetapi pada mulanya tidak mencari kuasa politik. UMNO tidak mempunyai pilihan dengan terus memainkan peranan sokongannya kepada raja-raja British. British bekerjasama dengan pemimpin UMNO dan membantu mengalahkan pemberontakan komunis.[8]

Pada tahun 1949, selepas Malayan Union digantikan oleh Persekutuan Tanah Melayu yang separa-autonomi, UMNO beralih fokusnya kepada politik dan tadbir urus. Orang-orang Melayu mencari hak-hak kelahiran mereka sejak kerajaan Malaya tidak mengumumkan secara terbuka, menyebabkan situasi yang membingungkan. Walau bagaimanapun, pentingnya perjuangan UMNO nampaknya tidak berasaskan kaum. Kerana mereka juga berjuang untuk kaum lain apabila mereka berada di kemuncak negara.[9]

Pada tahun 1951, Onn Jaafar meninggalkan UMNO selepas gagal membuka keanggotaannya kepada orang-orang Melayu bukan Melayu untuk membentuk Parti Kemerdekaan Malaya (PKM).[10] Tunku Abdul Rahman menggantikan Dato' Onn sebagai Presiden UMNO. Pada tahun yang sama, Parti Radikal memenangi Pilihan raya perbandaran George Town 1951 yang mendakwa enam daripada sembilan kerusi yang ada. Pada tahun berikutnya, cawangan UMNO Kuala Lumpur membentuk pakatan pilihan ad-hoc dan sementara dengan cawangan Selangor Persatuan Cina Malaysia (MCA) Selangor untuk mengelak bertanding kerusi yang sama dalam pilihan raya majlis perbandaran Kuala Lumpur.[11] UMNO dan MCA akhirnya membawa sembilan daripada dua belas kerusi, berhadapan dengan tamparan hebat kepada IMP. Selepas beberapa kejayaan lain dalam pilihan raya majlis tempatan, gabungan itu telah diformalkan sebagai "Perikatan" pada tahun 1954.[12]

Pada tahun 1954, pilihan raya negeri diadakan. Dalam pilihan raya ini, Perikatan memenangi 226 daripada 268 kerusi di seluruh negara. Pada tahun yang sama, Majlis Perundangan Persekutuan dibentuk, terdiri daripada 100 kerusi. 52 akan dipilih, dan selebihnya akan dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi British. Perikatan menuntut agar 60 daripada kerusi dipilih, tetapi walaupun Tunku terbang ke London untuk berunding, firma British yang dipegang. Pilihan raya untuk majlis itu diadakan pada tahun 1955, dan Perikatan yang kini diperluaskan untuk memasukkan Kongres India Tanah Melayu (MIC), mengeluarkan manifesto yang menyatakan matlamat mencapai kemerdekaan menjelang tahun 1959, yang memerlukan pendidikan sekolah rendah untuk semua kanak-kanak, melindungi hak-hak raja-raja Melayu sebagai raja-raja perlembagaan, mengakhiri kecemasan Komunis, dan mereformasi perkhidmatan awam melalui pengambilan lebih ramai orang Melayu berbanding dengan orang asing.[13][14]

Apabila keputusan itu dikeluarkan, ia muncul bahawa Perikatan telah memenangi 51 daripada 52 kerusi yang dipertandingkan, satu kerusi dimenangi Parti Islam Se-Tanah Melayu (PAS). Tunku menjadi Ketua Menteri Tanah Melayu pertama.[15]

Sepanjang tempoh ini, Darurat Tanah Melayu telah berterusan. Tentera Pembebasan Rakyat Malaya (MRLA), yang disokong oleh Parti Komunis Malaya (MCP), melakukan tindakan keganasan seperti merobohkan ladang, mengganggu rangkaian pengangkutan dan komunikasi, menyerang balai polis, dan sebagainya. Matlamat mereka adalah akhir penjajahan di Tanah Melayu. British mengisytiharkan MCP, bersama beberapa kumpulan politik sayap kiri, menyalahi undang-undang pada tahun 1948. Pada tahun 1955, kerajaan Perikatan bersama-sama dengan Pesuruhjaya Tinggi British mengisytiharkan pengampunan bagi pemberontak komunis yang menyerah diri. Wakil dari kerajaan Perikatan juga bertemu dengan pemimpin MCP dalam usaha menyelesaikan konflik dengan aman, seperti manifesto mereka dalam pilihan raya yang dinyatakan. Chin Peng, Setiausaha Agung MCP, menegaskan MCP dibenarkan bertanding dalam pilihan raya dan diisytiharkan sebagai parti politik yang sah sebagai pra-syarat untuk meletakkan senjata. Walau bagaimanapun, Tunku menolak ini, menyebabkan kebuntuan.[16]

Pada tahun 1956, Tunku mengetuai sekumpulan perunding, yang terdiri daripada ahli-ahli politik Perikatan dan wakil-wakil pemerintah Melayu, ke London. Di sana, mereka mengadakan perjanjian dengan British untuk kemerdekaan. Tarikh kemerdekaan ditetapkan pada 31 Ogos 1957 dengan syarat sebuah suruhanjaya bebas ditubuhkan untuk merangka sebuah perlembagaan untuk negara. Kerajaan Perikatan juga dikehendaki untuk tidak merampas harta benda British dan asing lain di Tanah Melayu. Perjanjian pertahanan juga akan ditandatangani.[17]

Suruhanjaya Reid, yang diketuai oleh Lord William Reid, dibentuk untuk merangka perlembagaan. Walaupun konsep seperti federalisme dan monarki berperlembagaan, perlembagaan yang dicadangkan juga mengandungi peruntukan yang melindungi hak-hak istimewa bagi orang Melayu, seperti kuota kemasukan ke pendidikan tinggi dan perkhidmatan awam, dan menjadikan Islam agama rasmi persekutuan. Ia juga menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi negara, walaupun hak untuk pendidikan vernakular dalam bahasa Cina dan Tamil akan dilindungi. Walaupun Tunku dan raja-raja Melayu telah meminta Suruhanjaya Reid untuk memastikan bahawa "dalam Malaya bebas semua warganegara harus diberi hak, keistimewaan dan peluang yang sama dan tidak boleh diskriminasi atas alasan kaum dan kepercayaan," keistimewaan Melayu, yang ramai di dalam UMNO disokong, sebagaimana yang dikehendaki oleh Suruhanjaya Reid sebagai satu bentuk tindakan afirmatif yang akhirnya akan dihentikan. Langkah-langkah ini dimasukkan sebagai Perkara 3, 152 dan 153 Perlembagaan.[18][19] Seperti yang dijangka, kemerdekaan diisytiharkan oleh Stadium Tunku di Merdeka pada 31 Ogos 1957, menandakan peralihan ke era baru politik Malaya dan Malaysia.

Zaman Dato Onn

Satu perhimpunan besar-besaran yang dikenali sebagai Kongres Melayu Se-Malaya pertama telah diatur oleh Persatuan Melayu Selangor di Kelab Sultan Sulaiman, Kampung Baharu, Kuala Lumpur pada 1 hingga 4 Mac 1946 dan seramai 41 Pertubuhan-pertubuhan Melayu telah menghantar wakil masing-masing.[20]

Onn Jaafar daripada Persatuan Melayu Johor telah dipilih sebagai Pengerusi Kongres. Hampir semua wakil pertubuhan telah berucap termasuk dua orang wakil kanak-kanak.[21][22]

Tiga usul telah diluluskan oleh Kongres seperti berikut:

  • Menubuhkan Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu;
  • Membantah pertubuhan Malayan Union; dan
  • Mengadakan Derma Pelajaran Kebangsaan Melayu sahaja.

Satu jawatankuasa yang terdiri dari Onn Jaafar, Dato' Panglima Bukit Gantang, Nik Ahmad Kamil, Hamzah Abdullah dan Zainal Abidin Ahmad (Za'ba) telah dipilih untuk menyediakan draf piagam atau Perlembagaan UMNO untuk dibentangkan dan diterima oleh Kongres Melayu Se-Malaya kelak.[23][24]

Walaupun ada bantahan yang hebat daripada kaum Melayu, Kerajaan British tetap meneruskan rancangan mereka dan pada 1 April 1946 menubuhkan Malayan Union. Orang-orang Melayu dan pertubuhan-pertubuhan Melayu terus membangkang dan tidak memberi sebarang sokongan terhadap Malayan Union. Pada 11 Mei 1946, Kongres Melayu Se-Malaya ketiga dan perhimpunan agung pertama Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu atau PEKEMBAR (UMNO) berlangsung di Istana Besar Johor Bahru dan Perlembagaan UMNO telah diterima dan diluluskan oleh para peserta. UMNO pun lahirlah secara rasmi.[25]

Dato Onn mencadangkan bahawa keahlian parti dibuka kepada semua penduduk Tanah Melayu, tanpa mengira kaum, dan nama UMNO ditukarkan menjadi "Pertubuhan Kebangsaan Penduduk Tanah Melayu Bersatu" (bahasa Inggeris: United Malayan National Organisation). Disebabkan cadangan itu ditentang, Dato Onn meletakkan jawatan sebagai presiden UMNO apabila persidangan Majlis Mesyuarat Agung Keenam diadakan pada 25 - 26 Ogos 1951. Dato Onn kemudian menubuhkan Parti Kemerdekaan Malaya (IMP) pada 26 Ogos 1951.[26]

Zaman Tunku Abdul Rahman

Pada 1951, Tunku Abdul Rahman dilantik sebagai Presiden UMNO kedua. Atas persepakatan di antara UMNO, MCA dan MIC mengadakan mesyuarat kerajaan British di London, kemerdekaan Tanah Melayu tercapai. Beliau meletakkan jawatan sebagai Perdana Menteri dan Presiden UMNO pada 1971 dan digantikan oleh timbalannya, Abdul Razak Hussein.

Zaman Tun Abdul Razak

Pada tahun 1971, Tun Abdul Razak mengumumkan Dasar Ekonomi Baru yang bertujuan membantu orang Melayu. Dasar ini menyasarkan pegangan ekonomi orang Melayu sebanyak 30% menjelang 1990 namun gagal.Walaupun begitu pelbagai kemajuan yang berjaya dibawa Tun Abdul Razak yang menjadi batu asas kepada kejayaan Malaysia di kemudian hari.

Zaman Tun Dr. Mahathir Mohamad

Mahathir Mohamad adalah Perdana Menteri keempat dari 1981 hingga 2003. Pada tahun 1991, Mahathir melancarkan Wawasan 2020, mengumumkan bahawa “Menjelang tahun 2020, Malaysia akan menjadi sebuah negara yang bersatu padu, dengan masyarakat Malaysia yang berkeyakinan, diterapkan dengan nilai moral dan etika yang kuat, hidup dalam masyarakat yang demokratik, liberal dan bertoleransi, saling peduli, dengan ekonomi yang adil dan saksama, progresif dan makmur, memiliki ekonomi yang berdaya saing, dinamik, berketahanan, dan mampan”, dengan pengumuman sembilan cabaran strategik untuk dicapai menjelang 2020.

UMNO telah diharamkan oleh mahkamah pada 4 Februari 1988 selepas berlakunya krisis kepimpinan UMNO pada 1987 yang menyaksikan Tengku Razaleigh Hamzah telah bertanding jawatan Presiden UMNO namun kalah dengan perbezaan undi yang kecil. Dr Mahathir telah mendaftar satu pertubuhan baru dengan nama UMNO Baru pada 13 Februari 1988. Kemudiannya, Tengku Razaleigh telah menubuhkan parti serpihan UMNO, Semangat 46 selain berlakunya Krisis Perlembagaan Malaysia 1988.

Pada 1999, Dr Mahathir Mohamad menyingkir Anwar Ibrahim dari jawatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia pada 1998 dan kemudian dari Timbalan Presiden UMNO serta keahlian dalam UMNO. Parti Keadilan Nasional, kini Parti Keadilan Rakyat ditubuhkan selepas gelombang Reformasi yang seterusnya menjadi pesaing sengit UMNO, dalam Pilihanraya Umum 2008 yang lepas.

Zaman Tun Abdullah Ahmad Badawi

Pada tahun 2003, Mahathir menyerahkan jawatan Presiden UMNO kepada Abdullah Ahmad Badawi. Pada 2004, UMNO dan Barisan Nasional mencapai kemenangan kerusi tertinggi dalam sejarah pilihan raya di Malaysia dengan mendapat 198 daripada 219 kerusi atau 90.41% kerusi. Namun pada 2008, UMNO dan Barisan Nasional mengalami kemerosotan undi sehingga menyebabkan Pakatan Rakyat menguasai 4 negeri di Semenanjung Malaysia (Kedah, Pulau Pinang, Perak, dan Kedah) selain PAS mengekalkan Kelantan.

Zaman Najib Razak

Pada 2009, Najib sebagai pengerusi Umno Perak ketika itu menggerakkan pengambilalihan kerajaan negeri daripada Pakatan Rakyat dengan memancing anggota Dewan Undangan Negeri (ADUN). Beliau mengangkat sumpah pada 3 April 2009. Sehari selepas itu, Mahathir dan isterinya Siti Hasmah Mohamad Ali kembali menyertai Umno, setelah berundur sebagai tanda protes kepada Abdullah.

Pasca-PRU Ke-14

Pada 9 Mei 2018, Mahathir dan gabungannya, Pakatan Harapan (PH) memenangi pilihan raya umum ke-14 yang menamatkan pemerintahan 61 tahun UMNO sebagai sebahagian gabungan Perikatan dan kemudiannya Barisan Nasional.[27] Sejak itu, UMNO mengalami pengunduran besar-besaran dari anggota-anggota berpangkat, ketua-ketua negeri serta juga Anggota Parlimen lalu menyokong parti BERSATU binaan Mahathir serta parti-parti serantau seperti Parti Warisan Sabah pada bulan-bulan setelah pilihan raya.[28][29][30]

Pada bulan September 2019, UMNO berkeputusan unutk menjalin perjanjian dengan PAS sebagai gabungan Muafakat Nasional. Tujuan utamanya adalah untuk menyatukan masyarakat Melayu Muslim dalam pilihan raya.[31] Walau bagaimanapun, tidak ada perjanjian rasmi dengan pihak lain daripada BN, walaupun ada tuntutan agar BN dimasukkan ke dalam Muafakat Nasional.[32][33] Pada Disember, pindaan pada perlembagaan UMNO telah disepakati oleh ahli-ahli UMNO, termasuk menetapkan perjuangan demi agama Islam sebagai matlamat terhadapan parti, disusuli dengan perjuangan demi bangsa dan negara.[34] BN terus berfungsi sebagai gabungan empat parti yang terdiri daripada UMNO, MCA, MIC dan PBRS sehingga kejatuhan kerajaan PH pada Mac 2020 lalu bergabung dengan Perikatan Nasional untuk membentuk kerajaan baharu.[35]

UMNO dalam krisis politik (2020-)

Pada 23 Februari 2020, pakatan Muafakat Nasional (UMNO dan PAS) mengadakan mesyuarat luar biasa di Janda Baik, Pahang, serta majlis tertinggi UMNO di Pusat Dagangan Dunia Putra.[36]

Presiden UMNO, Ahmad Zahid Hamidi pergi ke Istana Negara pada petang untuk bertemu dengan dengan Yang di-Pertuan Agong. Selepas pertemuan itu, beberapa pemimpin parti pembangkang, termasuk Naib Presiden UMNO, Ismail Sabri Yaakob bergabung dengan para penyokong Azmin Ali di Sheraton Hotel, Kuala Lumpur.[37]

Setelah perbincangan awal, pada 25 Februari, UMNO dan PAS membuat pengumuman untuk menarik sokongan mereka terhadap Mahathir untuk terus menjadi Perdana Menteri, dan meminta pembubaran parlimen.[38] Sebelum ini, dilaporkan bahawa ketika semua parti politik menyuarakan sokongan mereka terhadap Mahathir, beliau bercadang untuk menubuhkan "kerajaan perpaduan" yang tidak dapat disetujui oleh pihak UMNO dan PAS.[39][40] Annuar Musa, Setiausaha Agung UMNO, mengatakan asas rundingan dengan Mahathir ialah cadangan UMNO dan PAS untuk memberikan sokongan untuk membentuk gabungan alternatif tanpa DAP. Oleh itu, kedua-dua pihak PAS dan UMNO menyatakan sokongan mereka untuk pilihan raya.[41]

Pada 28 Februari, semua ahli parlimen daripada Muafakat Nasional menandatangani perjanjian yang menyokong Muhyiddin Yassin menjadi Perdana Menteri ke-8.[42] Muhyiddin Yassin dan sekutunya termasuk pemimpin parti dari UMNO, PAS, Gabungan Parti Sarawak, Parti Bersatu Rakyat Sabah, dan Parti Solidariti Tanah Airku bertemu dengan Agong.[43][44] Beliau juga mengumumkan bahawa gabungannya akan terdiri daripada BERSATU, UMNO, PAS, PBRS, GPS dan STAR, dan dinamakan sebagai Perikatan Nasional. Dalam kabinet Muhyiddin yang dibentuk pada 10 Mac, enam orang ahli parlimen UMNO menjadi Menteri dan lapan ahli parlimen UMNO menjadi Timbalan Menteri.

Pada 30 Jun, Salleh Said Keruak, bekas Ketua Menteri Sabah serta bekas ahli UMNO membatalkan permohonannya untuk bergabung dengan PKR setelah berfikir secara mendalam dan mengambil kira landskap politik semasa serta pergolakan dalaman PKR. Katanya, keputusan itu dibuat April lalu dan dengan pembatalan itu beliau kekal tidak berpihak dengan mana-mana parti sejak meninggalkan UMNO pada tahun 2018. Sebelum ini, Salleh memohon untuk menyertai PKR pada Oktober tahun lalu.[45]

Pada 8 Julai 2021, UMNO secara rasmi membuat keputusan untuk menarik balik sokongan kepada kerajaan Muhyiddin.[46] Parti tersebut turut menyebut bahawa kerajaan Muhyiddin gagal menangani pandemik COVID-19 dan menyalahgunakan darurat.[47] Pada Ogos, penarikan sokongan dikukuhkan lagi dengan persetujuan antara para ahli tertinggi UMNO, dengan kenyataan rasmi penarikan diunjurkan kepada Yang di-Pertuan Agong; sekurang-kurangnya 14 orang ahli parlimen UMNO dikatakan menarik sokongan.[48][49] Sungguhpun, kebanyakan ahli BN dikatakan masih menyokong Muhyiddin.[50]

Ideologi

Lihat juga: Kemelayuan

UMNO secara terang-terangan mewakili orang Melayu Malaysia, walaupun mana-mana Bumiputera (orang asli Malaysia, kategori yang termasuk orang-orang seperti Kadazan, Iban, Dayak, dan lain-lain dari Malaysia Timur) boleh menyertai parti itu. UMNO memperjuangankan kelangsungan masa depan bumiputera dan Islam iaitu satu konsep bahawa kaum Bumiputera, termasuk Melayu, adalah penduduk asal Malaysia dan sedikit keistimewaan diberikan selepas bersetuju memberikan kerakyatan serta hak sebagai rakyat kepada bukan penduduk asal sewaktu kemerdekaan dan hasil pengiktirafan orang Melayu serta anak negeri Sabah dan Sarawak dalam Perkara 153 Perlembagaan Malaysia.[51]

Presiden UMNO

Rencana utama: Presiden UMNO
# Presiden Tempoh mula Tempoh tamat
1   Onn Jaafar 11 Mei 1946 25 Ogos 1951
2   Tunku Abdul Rahman 25 Ogos 1951 23 Januari 1971
3   Abdul Razak Hussein 25 Jun 1972 14 Januari 1976
4 Hussein Onn 15 September 1978 28 Jun 1981
5   Mahathir Mohamad 28 Jun 1981 31 Oktober 2003
6   Abdullah Ahmad Badawi 23 September 2004 26 Mac 2009
7   Mohd Najib Abdul Razak 26 Mac 2009 12 Mei 2018
8   Ahmad Zahid Hamidi 30 Jun 2018 kini

Lagu UMNO

Lagu UMNO diilhamkan oleh Siti Rahmah Kassim dan dicipta oleh Johari Salleh pada 1985.

Bersatu, Bersetia, Berkhidmat

Bersatu Kita Bersatu
Dengan Setia Berganding Bahu
Jiwa Teguh Berpadu
Kita Rumpun Melayu

Bersama Kita Bersama
Mendukung Hasrat Semua
Berjasa Pada Bangsa
Agama Dan Negara

Lambang Kita Yang Gagah
Dipandang Mulia Dan Indah
"Bersatu, Bersetia, Berkhidmat"
Cogan Katanya
UMNO Terus Mara
Untuk Rakyat Malaysia
Pencipta / Lirik: Johari Salleh[52][53]

Struktur dan keahlian

Penjawat jawatan terkini

Berikut senarai pemegang jawatan UMNO Malaysia Sesi 2023-2025:

Majlis Kerja Tertinggi UMNO Malaysia
Jawatan Nama Catatan
Pengerusi Tetap Badruddin Amiruldin
Timbalan Pengerusi Tetap Abdul Fattah Abdullah
Presiden Ahmad Zahid Hamidi
Timbalan Presiden Mohamad Hasan
Naib Presiden Wan Rosdy Wan Ismail
Mohamed Khaled Nordin
Johari Abdul Ghani
Ketua Wanita Noraini Ahmad
Ketua Pergerakan Pemuda Muhamad Akmal Saleh
Ketua Pergerakan Puteri Nurul Amal Mohd Fauzi
Setiausaha Agung Asyraf Wajdi Dusuki
Bendahari Agung Tengku Adnan Tengku Mansor
Ketua Penerangan Azalina Othman Said
Ahli Majlis Kerja Tertinggi
Dipilih Shamsul Anuar Nasarah
Zambry Abd Kadir
Ahmad Maslan
Tengku Zafrul Tengku Abdul Aziz
Mohd Sharkar Shamsudin
Bung Moktar Radin
Ahmad Jazlan Yaakub
Abdul Azeez Abdul Rahim
Shahaniza Shamsuddin
Azian Osman
Md Alwi Che Ahmad
Shaik Hussien Mydin
Zahida Zarik Khan
Mohd Razlan Muhammad Rafii
Mohd Sharkar Shamsudin
Abdul Rahman Mohamad
Mohd Puad Zarkashi
Jamil Khir Baharom
Johan Abdul Aziz
Lokman Noor Adam
Ahmad Said
Rosnah Abdul Rashid Shirlin
Mohd Rafi Ali Hassan
Abdul Razak Abdul Rahman
Dilantik Shahrizat Abdul Jalil
Mohamad Fatmi Che Salleh
Ahmad Ismail
Nur Jazlan Mohamed
Mohd Shafei Abdullah
Hasmuni Hassan
Mohd Hasnol Ayub
Mohd Faizal Ramli
Mohd Ariff Abdul Majid
Jailani Johari
Norliza Abdul Rahim (Wanita UMNO)
Mohd Hairi Mad Shah (Pemuda UMNO)
Sokhleha Nordin (Puteri UMNO)
Pengerusi Perhubungan Negeri
Sabah Bung Moktar Radin
Perlis Rozabil Abdul Rahman
Kedah Mahdzir Khalid
Pulau Pinang Musa Sheikh Fadzir
Perak Saarani Mohamad
Selangor Megat Dzulkarnain Omardin
Negeri Sembilan Jalaluddin Alias
Melaka Abdul Rauf Yusoh
Johor Onn Hafiz Ghazi
Pahang Wan Rosdy Wan Ismail
Terengganu Rozi Mamat
Kelantan Ahmad Jazlan Yaakub
Wilayah Persekutuan Johari Abdul Ghani

Jawatankuasa Pusat

Jemaah Penasihat dan Majlis

Wakil rakyat

Dewan Negara

Senator

Rencana utama: Ahli Dewan Negara, Parlimen Malaysia ke-15

Ahli-ahli Senator Malaysia tidak dipilih secara pilihanraya. Setiap daripada 13 dewan undangan negeri memilih dua Senator; baki 44 dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong. UMNO mempunyai 17 orang Ahli Dewan Negara yang dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong dan melalui Dewan Undangan Negeri.[54]

Lantikan Ahli Penggal Tempoh Catatan
  Yang di-Pertuan Agong Zurainah Musa, YB Senator Datuk Pertama 22 Disember 2021 - 21 Disember 2024
Azhar Ahmad, YB Senator Datuk Dr. Pertama 21 Mac 2022 - 20 Mac 2025
Mohamad Fatmi Che Salleh, YB Senator Tan Sri Pertama 25 April 2022 - 24 April 2025
Ros Suryati Alang, YB Senator Puan Pertama 20 September 2022 - 19 April 2025
Tengku Zafrul Abdul Aziz, YB Dato' Seri Kedua 3 Disember 2022 - 2 Disember 2025 Menteri Pelaburan, Perdagangan dan Industri Malaysia
Zambry Abdul Kadir, YB Senator Dato' Seri Pertama 3 Disember 2022 - 2 Disember 2025 Menteri Pendidikan Tinggi Malaysia
Nur Jazlan Mohamed, YB Senator Datuk Pertama 19 Jun 2023 - 18 Jun 2026 Timbalan Yang di-Pertua Dewan Negara
  Perak Shamsuddin Abd Ghaffar, YB Senator Dato' Pertama 20 Disember 2021 - 19 Disember 2024
  Melaka Mustafa Musa, YB Senator Datuk Pertama 31 Julai 2023 - 30 Julai 2026
  Johor Abdul Halim Suleiman, YB Senator Datuk Pertama 23 November 2023 - 22 November 2026
  Sabah Noraini Idris, YB Senator Datuk Pertama 10 Disember 2021 - 9 Disember 2024

Dewan Rakyat

Ahli Parlimen Malaysia ke-15

Rencana utama: Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-15

UMNO kini mempunyai 26 ahli parlimen.

Negeri No. Perlembagaan Parlimen Ahli Catatan Penggal
  Perak P055 Lenggong Shamsul Anuar Nasarah, YB Datuk Seri Timbalan Menteri Dalam Negeri Malaysia Penggal ke-4
P075 Bagan Datuk Ahmad Zahid Hamidi, YB Datuk Seri Dr. Timbalan Perdana Menteri Malaysia 1
Menteri Kemajuan Desa dan Wilayah Malaysia		 Penggal ke-8
  Pahang P078 Cameron Highlands Ramli Mohd Nor, YB Dato' Timbalan Yang di-Pertua Dewan Rakyat Penggal ke-2
P079 Lipis Abdul Rahman Mohamad, YB Dato' Sri Timbalan Menteri Sumber Manusia Malaysia Penggal ke-3
P084 Paya Besar Mohd Shahar Abdullah, YB Dato' Penggal ke-2
P085 Pekan Sh Mohmed Puzi Sh Ali, YB Dato' Sri Penggal pertama
P090 Bera Ismail Sabri Yaakob, YB Dato' Sri Penggal ke-5
  Wilayah Persekutuan P119 Titiwangsa Johari Abdul Ghani, YB Datuk Seri Menteri Perladangan dan Komoditi Malaysia Penggal ke-2
  Negeri Sembilan P126 Jelebu Jalaluddin Alias, YB Datuk Seri Penggal ke-2
P127 Jempol Shamsulkahar Mohd Deli, YB Dato' Penggal pertama
P129 Kuala Pilah Adnan Abu Hassan, YB Dato' Penggal pertama
P131 Rembau Mohamad Hassan, YB Dato' Seri Menteri Luar Negeri Malaysia Penggal pertama
P133 Tampin Mohd Isam Mohd Isa, YB Dato' Penggal pertama
  Johor P147 Parit Sulong Noraini Ahmad, YB Datuk Seri Dr. Timbalan Menteri Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat Malaysia Penggal ke-4
P151 Simpang Renggam Hasni Mohamad, YB Dato' Penggal ke-2
P153 Sembrong Hishammuddin Hussein, YB Dato' Seri Keahlian digantung[55] Penggal ke-7
P155 Tenggara Manndzri Nasib, YB Tuan Penggal pertama
P156 Kota Tinggi Khaled Nordin, YB Dato' Menteri Pertahanan Malaysia Penggal ke-7
P157 Pengerang Azalina Othman Said, YB Dato' Seri Menteri JPM Undang-Undang dan Reformasi Institusi Malaysia Penggal ke-5
P164 Pontian Ahmad Maslan, YB Dato' Seri Timbalan Menteri Kerja Raya Malaysia Penggal ke-4
  Sabah P173 Putatan Shahelmey Yahya, YB Datuk Ir. Keahlian digantung[56] Penggal pertama
P176 Kimanis Mohamad Alamin, YB Datuk Timbalan Menteri Luar Negeri Malaysia Penggal ke-2
P177 Beaufort Siti Aminah Aching, YB Datuk Penggal pertama
P184 Libaran Suhaimi Nasir, YB Tuan Penggal pertama
P187 Kinabatangan Bung Moktar Radin, YB Datuk Seri Penggal ke-6
P191 Kalabakan Andi Muhammad Suryady Bandy, YB Tuan Penggal pertama

Dewan Undangan Negeri

Rencana utama: Ahli Dewan Undangan Negeri, Parlimen Malaysia ke-15
Negeri No. DUN Penyandang Catatan
  Kelantan N43 Nenggiri Mohd Azmawi Fikri Abdul Ghani
N45 Galas Mohd Syahbuddin Hashim Ketua Pembangkang
  Pulau Pinang N2 Bertam Reezal Merican Naina Merican
N21 Sungai Acheh Rashidi Zinol EXCO Negeri
  Perak N2 Temengor Salbiah Mohamed EXCO Negeri
N4 Kota Tampan Saarani Mohamad Menteri Besar
N21 Lintang Mohd Zolkafly Harun EXCO Negeri
N36 Pengkalan Baharu Abd Manaf Hashim
N39 Belanja Khairudin Abu Hanipah EXCO Negeri
N48 Ayer Kuning Ishsam Shahruddin
N53 Rungkup Shahrul Zaman Yahya
N59 Behrang Salina Samsudin
  Pahang N2 Jelai Wan Rosdy Wan Ismail Menteri Besar
N3 Padang Tengku Mustapa Long
N5 Benta Mohd Soffi Abd Razak EXCO Negeri
N6 Batu Talam Abd. Aziz Mat Kiram
N7 Dong Fadzli Mohamad Kamal EXCO Negeri
N16 Inderapura Shafik Fauzan
N21 Peramu Jaya Mohd Nizar Najib EXCO Negeri
N22 Bebar Mohd Fakhruddin Mohd Ariff EXCO Negeri
N23 Chini Mohd Sharim Md Zain
N27 Jenderak Rodzuan Zaaba
N28 Kerdau Syed Ibrahim Syed Ahmad EXCO Negeri
N36 Pelangai Amizar Abu Adam EXCO Negeri
N37 Guai Sabariah Saidan EXCO Negeri
N39 Kemayan Khaizulnizam Mohd Zuldin
N41 Muadzam Shah Razali Kassim EXCO Negeri
N42 Tioman Mohd Johari Hussain
Lantikan Haris Salleh Hamzah
  Selangor N1 Sungai Air Tawar Rizam Ismail EXCO Negeri
N23 Dusun Tua Johan Abd Aziz
  Negeri Sembilan N2 Pertang Jalaluddin Alias EXCO Kanan Negeri
N3 Sungai Lui Mohd Razi Mohd Ali
N6 Palong Mustapha Nagoor EXCO Negeri
N7 Jeram Padang Mohd Zaidy Abdul Kadir
N9 Lenggeng Mohd Asna Amin
N15 Juasseh Bibi Sharliza Mohd Khalid
N16 Seri Menanti Muhammad Sufian Maradzi
N17 Senaling Ismail Lasim EXCO Negeri
N19 Johol Saiful Yazan Sulaiman
N26 Chembong Zaifulbahri Idris
N27 Rantau Mohamad Hasan
N28 Kota Suhaimi Aini
N32 Linggi Mohd Faizal Ramli EXCO Negeri
N35 Gemencheh Suhaimizan Bizar
  Melaka N1 Kuala Linggi Rosli Abdullah Timbalan EXCO
N2 Tanjung Bidara Ab Rauf Yusoh Ketua Menteri Melaka
N3 Ayer Limau Hameed Basheer EXCO Negeri
N4 Lendu Sulaiman Md Ali
N5 Taboh Naning Zulkiflee Mohd Zin Timbalan Exco
N6 Rembia Muhammad Jailani Khamis
N9 Durian Tunggal Zahari Abd Kalil Timbalan EXCO
N10 Asahan Fairul Nizam Roslan EXCO Negeri
N11 Pantai Kundor Tuminah Kadi Timbalan EXCO
N12 Paya Rumput Rais Yasin EXCO Kanan Negeri
N13 Pengkalan Batu Kalsom Noordin EXCO Negeri
N18 Ayer Molek Rahmad Mariman EXCO Negeri
N21 Duyong Mohd Noor Helmy Abdul Halem Timbalan EXCO
N23 Telok Mas Abdul Razak Abdul Rahman EXCO Negeri
N25 Rim Khaidirah Abu Zahar Timbalan EXCO
N26 Serkam Zaidi Attan Timbalan EXCO
N27 Merlimau Muhamad Akmal Saleh EXCO Negeri
N28 Sungai Rambai Siti Faizah Abdul Azis Timbalan EXCO
  Johor N1 Buloh Kasap Zahari Sarip EXCO Negeri
N3 Pemanis Anuar Abd Manap
N5 Tenang Haslinda Salleh
N8 Bukit Pasir Mohamad Fazli Mohamad Salleh EXCO Negeri
N9 Gambir Sahrihan Jani
N11 Serom Khairin Nisa Ismail EXCO Negeri
N14 Bukit Naning Mohd Fuad Tukirin
N16 Sungai Balang Selamat Takim
N17 Semerah Mohd Fared Mohd Khalid EXCO Negeri
N18 Sri Medan Zulkurnain Kamisan
N20 Semarang Samsolbari Jamali
N21 Parit Yaani Mohd Najib Samuri
N22 Parit Raja Nor Rashidah Ramli
N24 Senggarang Mohd Yusla Ismail
N25 Rengit Mohd Puad Zarkashi Yang di-Pertua Dewan Negeri Johor
N26 Machap Onn Hafiz Ghazi Menteri Besar Johor
N27 Layang-Layang Abd Mutalip Abd Rahim
N29 Mahkota Syed Hussien Syed Abdullah
N34 Panti Hahasrin Hashim
N35 Pasir Raja Rashidah Ismail
N36 Sedili Muszaide Makmor
N37 Johor Lama Norlizah Noh EXCO Negeri
N38 Penawar Fauziah Misri
N39 Tanjung Surat Aznan Tamin
N40 Tiram Azizul Bachok
N43 Permas Baharudin Mohamed Taib
N44 Larkin Mohd Hairi Mad Shah EXCO Negeri
N47 Kempas Ramlee Bohani
N49 Kota Iskandar Pandak Ahmad
N50 Bukit Permai Mohd Jafni Md Shukor EXCO Negeri
N53 Benut Hasni Mohammad
N54 Pulai Sebatang Hasrunizah Hassan
N56 Kukup Jefridin Atan
  Sabah N2 Bengkoka Harun Durabi
N10 Usukan Salleh Said Keruak
N16 Karambunai Yakubah Khan
N24 Tanjung Keramat Shahelmey Yahya
N29 Pantai Manis Mohd Tamin Zainal
N51 Sungai Manila Mokran Ingkat
N52 Sungai Sibuga Mohamad Hamsan
N58 Lamag Bung Moktar Radin
N59 Sukau Jafry Ariffin
N67 Balung Hamild @ Hamid Awang
N71 Tanjung Batu Andi Muhammad Suryady Bandy
Lantikan Raime Unggi
Lantikan Suhaimi Nasir
Rencana utama: Ahli Dewan Undangan Negeri, Parlimen Malaysia ke-14

Dewan Undangan Negeri Perak (Penggal ke-15)
9 / 59
Dewan Undangan Negeri Pahang (Penggal ke-15)
17 / 42
Dewan Undangan Negeri Sembilan (Penggal ke-14)
15 / 36

 Dewan Undangan Negeri Johor (Penggal ke-15)
33 / 56
Dewan Undangan Negeri Melaka (Penggal ke-15)
18 / 28
Dewan Undangan Negeri Sabah (Penggal ke-16)
14 / 60

 Dewan Undangan Negeri Terengganu (Penggal ke-14)
10 / 32
Dewan Undangan Negeri Perlis (Penggal ke-15)
0 / 15
Dewan Undangan Negeri Kelantan (Penggal ke-14)
8 / 45

 Dewan Undangan Negeri Selangor (Penggal ke-14)
4 / 56
Dewan Undangan Negeri Kedah (Penggal ke-14)
3 / 36
Dewan Undangan Negeri Pulau Pinang (Penggal ke-14)
2 / 40

Keputusan pilihan raya umum

Pilihan raya Jumlah dimenangi kerusi direbutkan Jumlah undian Peratus undian Hasil pilihan raya Pemimpin parti
1955
34 / 52
65% 		35 589,933 58.90% ▲34 kerusi; Kerajaan (Parti Perikatan) Tunku Abdul Rahman
1959
52 / 104
50% 		70 553,160 35.75% ▲18 kerusi; Kerajaan (Parti Perikatan) Tunku Abdul Rahman
1964
59 / 159
57% 		78 458,854 38.10% ▲7 kerusi; Kerajaan (Parti Perikatan) Tunku Abdul Rahman
1969
52 / 144
36% 		70 ▼7 kerusi; Kerajaan (Parti Perikatan) Tunku Abdul Rahman
1974
62 / 144
43% 		70 ▲10 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Abdul Razak Hussein
1978
70 / 154
47% 		80 ▲4 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Hussein Onn
1982
70 / 154
45% 		80 ▲1 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Mahathir Mohamad
1986
83 / 177
47% 		90 1,474,063 31.06% ▲13 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Mahathir Mohamad
1990
71 / 180
39% 		90 ▼12 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Mahathir Mohamad
1995
89 / 192
46% 		95 ▲9 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Mahathir Mohamad
1999
72 / 193
37% 		100 ▼9 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Mahathir Mohamad
2004
109 / 219
50% 		120 2,483,249 35.9% ▲20 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Abdullah Ahmad Badawi
2008
79 / 222
36% 		120 2,381,725 29.33% ▼22 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Abdullah Ahmad Badawi
2013
88 / 222
40% 		120 3,252,484 29.45% ▲9 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Najib Razak
2018
54 / 222
24% 		120 2,548,251 17.56% ▼36 kerusi; Pembangkang (Barisan Nasional) kemudian Kerajaan (Perikatan Nasional) Najib Razak
2022
26 / 222
24% 		119 2,548,251 17.56% ▼28 kerusi; Kerajaan (Barisan Nasional) Ahmad Zahid Hamidi

Keputusan pilihan raya negeri

Pilihan raya negeri Dewan Undangan Negeri
Dewan Undangan Negeri Perlis Dewan Undangan Negeri Kedah Dewan Undangan Negeri Kelantan Dewan Undangan Negeri Terengganu Dewan Undangan Negeri Pulau Pinang Dewan Undangan Negeri Perak Dewan Undangan Negeri Pahang Dewan Undangan Negeri Selangor Dewan Undangan Negeri Sembilan Dewan Undangan Negeri Melaka Dewan Undangan Negeri Johor Dewan Undangan Negeri Sabah Jumlah kerusi / Jumlah bertanding
2/3 majoriti
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
2 / 3
1959
10 / 12
18 / 24
1 / 30
5 / 24
10 / 24
21 / 40
17 / 24
14 / 28
11 / 24
13 / 20
20 / 32
1964
9 / 12
18 / 24
8 / 30
20 / 24
10 / 24
22 / 40
17 / 24
13 / 28
14 / 24
13 / 20
20 / 32
1969
9 / 12
12 / 24
10 / 30
12 / 24
4 / 24
18 / 40
16 / 24
12 / 28
11 / 24
11 / 20
19 / 32
54 / 68
1974
8 / 12
12 / 26
13 / 36
18 / 28
9 / 27
22 / 42
23 / 32
19 / 33
15 / 24
13 / 20
20 / 32
1978
10 / 12
14 / 26
22 / 36
27 / 28
9 / 27
23 / 42
24 / 32
19 / 33
15 / 24
13 / 20
20 / 32
1982
9 / 12
19 / 26
22 / 36
22 / 28
10 / 27
24 / 42
24 / 32
20 / 33
15 / 24
13 / 20
20 / 32
1986
12 / 14
20 / 28
28 / 39
29 / 32
12 / 33
26 / 46
25 / 33
26 / 42
18 / 28
12 / 20
22 / 36
1990
12 / 14
22 / 28
0 / 39
22 / 32
12 / 33
27 / 46
25 / 33
26 / 42
18 / 28
12 / 20
21 / 36
1994
19 / 48
1995
13 / 15
26 / 36
6 / 43
24 / 32
12 / 33
30 / 52
28 / 38
30 / 48
20 / 32
16 / 25
25 / 40
1999
10 / 15
16 / 36
2 / 43
4 / 32
10 / 33
26 / 52
21 / 38
26 / 48
20 / 32
16 / 25
25 / 40
24 / 48
2004
12 / 15
23 / 36
21 / 45
27 / 32
14 / 40
34 / 59
31 / 42
35 / 56
22 / 36
18 / 28
33 / 56
32 / 60
2008
12 / 15
12 / 36
6 / 45
23 / 32
11 / 40
27 / 59
29 / 42
18 / 56
19 / 36
18 / 28
32 / 56
32 / 60
2013
12 / 15
19 / 36
12 / 45
17 / 32
10 / 40
30 / 59
28 / 42
12 / 56
21 / 36
17 / 28
32 / 56
31 / 60
2018
10 / 15
3 / 36
9 / 45
10 / 32
2 / 40
28 / 59
24 / 42
4 / 56
15 / 36
13 / 28
17 / 56
17 / 60
2020
14 / 73
14 / 31
2021
18 / 28
18 / 20
2022
33 / 56
2023
0 / 36
1 / 45
0 / 32
2 / 40
2 / 56
14 / 36

Lihat juga

Nota kaki

  1. ^ Pada tahun 1972, cabang pelaburan UMNO membeli operasi Malaysia Straits Times Press, yang merangkumi Berita Harian. Yang dibeli daripada penerbitan telah diletakkan di bawah pengurusan New Straits Times Press, yang juga merupakan nama penerbitan utamanya [1]
  2. ^ kepunyaan syarikat induk yang sama seperti Berita Harian.

Rujukan

  1. ^ Edge 2004, m/s. 185.
  2. ^ Helen Ting. "The Politics of National Identity in West Malaysia: Continued Mutation or Critical Transition? [The Politics of Ambiguity]" (PDF). Southeast Asian Studies, Universiti Kyoto (dalam bahasa Inggeris). J-Stage. m/s. 3/21 [33] dan 5/21 [35]. UMNO came into being in 1946 under the impetus of the Anti-Malayan Union Movement based on this ideological understanding of ketuanan Melayu. Its founding president, Dato’ Onn Jaafar, once said that the UMNO movement did not adhere to any ideology other than Melayuisme, defined by scholar Ariffin Omar as “the belief that the interests of the bangsa Melayu must be upheld over all else”. Malay political dominance is a fundamental reality of Malaysian politics, notwithstanding the fact that the governing coalition since independence, the Alliance [subsequently expanded to form the Barisan Nasional or literally, the “National Front”], is multiethnic in its composition.
  3. ^ Jinna Tay; Graeme Turner (24 July 2015). Television Histories in Asia: Issues and Contexts (dalam bahasa Inggeris). Routledge. m/s. 127. ISBN 978-1-135-00807-9.
  4. ^ UMNO Online. UMNO's Constitution: Goal 3.5. From:"Archived copy" (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 29 Februari 2012. Dicapai pada 5 Januari 2013.CS1 maint: archived copy as title (link)
  5. ^ Perlembagaan UMNO Pindaan 2019 - Dipinda di Perhimpunan Agung UMNO 2019 di Dewan Merdeka WTC, KL
  6. ^ UMNO Online. Tujuan Parti 3.6. Dari: http://umno-online.com/?page_id=2787 Diarkibkan 2012-02-29 di Wayback Machine
  7. ^ "Umno elections historic, ensure party remains relevant, says Zahid - Nation | The Star Online". www.thestar.com.my (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-07-01.
  8. ^ "Malaysia : History | The Commonwealth".
  9. ^ Adam, Ramlah binti, Samuri, Abdul Hakim bin & Fadzil, Muslimin bin (2004). Sejarah Tingkatan 3, pp. 60–65, 75. Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN 983-62-8285-8.
  10. ^ Joseph M. Fernando (18 June 2007). "The rebel in Onn Jaafar". The Star. The Malaysian Bar. Dicapai pada 19 June 2007.
  11. ^ Keat Gin Ooi, penyunting (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor, Volume 1. ABC-CLIO. m/s. 138. ISBN 9781576077702.
  12. ^ Adam, Samuri & Fadzil, p. 124, 135.
  13. ^ Adam, Samuri & Fadzil, pp. 137–140.
  14. ^ "About MIC: History" Diarkibkan 20 Februari 2006 di Wayback Machine. Retrieved 28 January 2006.
  15. ^ Adam, Samuri & Fadzil, p. 140.
  16. ^ Adam, Samuri & Fadzil, p. 103–107.
  17. ^ Adam, Samuri & Fadzil, pp. 148, 151.
  18. ^ Adam, Samuri & Fadzil, p. 153–155.
  19. ^ Ooi, Jeff (2005). "Social Contract: 'Utusan got the context wrong'" Diarkibkan 30 Oktober 2005 di Wayback Machine. Retrieved 11 November 2005.
  20. ^ "Malaysia : History | The Commonwealth".
  21. ^ Joseph M. Fernando (18 June 2007). "The rebel in Onn Jaafar". The Star. The Malaysian Bar. Dicapai pada 19 June 2007.
  22. ^ Keat Gin Ooi, penyunting (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor, Volume 1. ABC-CLIO. m/s. 138. ISBN 9781576077702.
  23. ^ Adam, Samuri & Fadzil, pp. 137–140.
  24. ^ "About MIC: History" Diarkibkan 20 Februari 2006 di Wayback Machine. Retrieved 28 January 2006.
  25. ^ Joseph M. Fernando (18 June 2007). "The rebel in Onn Jaafar". The Star. The Malaysian Bar. Dicapai pada 19 June 2007.
  26. ^ Keat Gin Ooi, penyunting (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor, Volume 1. ABC-CLIO. m/s. 138. ISBN 9781576077702.
  27. ^ "Malaysia election: Opposition scores historic victory". BBC News. 10 May 2018. Dicapai pada 11 May 2018.
  28. ^ "Three Johor Umno reps jump to Pribumi". The Star. 12 Mei 2018. Dicapai pada 21 Julai 2019.
  29. ^ "Kelantan Wanita Umno info chief, 50 others, jump to Pribumi". The Star. 13 May 2018. Dicapai pada 21 July 2019.
  30. ^ "Sabah Umno exodus sees nine of 10 Aduns, five of six MPs leave". The Star. 12 Disember 2018. Dicapai pada 21 Julai 2019.
  31. ^ "What's next for Piagam Muafakat Nasional?". The Malaysian Reserve. 18 September 2019.
  32. ^ "MCA's future in Muafakat Nasional remains unclear". New Straits Times. 30 November 2019.
  33. ^ Reme Ahmad (5 December 2019). "Calls in Umno for Barisan Nasional to 'migrate' to Muafakat Nasional". The Straits Times.
  34. ^ Hidayah Hairom (7 Disember 2019). "UMNO pinda perlembagaan parti, letak Islam di depan". Sinar Harian.
  35. ^ Adib Povera (4 March 202). "Perikatan Nasional coalition to set up joint secretariat". New Strait Times.
  36. ^ "Apa maksud 5 mesyuarat politik diadakan serentak hari ini?". Astro Awani. 23 Februari 2020. Dicapai pada 26 Februari 2020.
  37. ^ Yiswaree Palansamy (23 February 2020). "Azmin arrives at Sheraton Hotel, first sighting since rumoured new coalition". Malay Mail. Dicapai pada 24 February 2020.
  38. ^ "Muafakat Nasional cadang bubar Parlimen, tarik balik SD sokong Dr M". Bernama. 25 Februari 2020. Dicapai pada 27 Februari 2020.
  39. ^ "Dr Mahathir proposes to lead 'unity government' — sources". The Edge Markets. 25 Februari 2020. Dicapai pada 27 Februari 2020.[pautan mati kekal]
  40. ^ Justin Ong (26 Februari 2020). "Malaysia still in limbo as Agong continues search for new PM". Yahoo! News. Dicapai pada 17 Mei 2020 – melalui Malay Mail.
  41. ^ "Umno and PAS withdraw support for Dr M". MalaysiaKini. 25 Februari 2020. Dicapai pada 27 Februari 2020.
  42. ^ "Tuan Ibrahim: All PAS, Umno MPs signed SD for Muhyiddin to be PM". Bernama. 27 February 2020. Dicapai pada 28 February 2020.
  43. ^ "Wakil pemimpin parti tiba di Istana Negara pagi ini" [Party leaders' representatives arrived at the National Palace this morning]. Astro Awani. 29 February 2020. Dicapai pada 29 February 2020.
  44. ^ "Muhyiddin ketuai Perikatan Nasional jumpa Agong" [Muhyiddin lead Perikatan Nasional to have audience with the Agong]. Berita Harian. 29 February 2020. Dicapai pada 29 February 2020.
  45. ^ "Salleh batalkan permohonan sertai PKR". Sinar Harian. 30 April 2020.
  46. ^ "UMNO Tarik Balik Sokongan Serta Merta". 8 Julai 2021. Dicapai pada 8 Julai 2021.
  47. ^ "Gagal Penuhi Aspirasi Rakyat, UMNO Tarik Balik Sokongan Kepada PM Serta Merta". 8 Julai 2021. Dicapai pada 8 Julai 2021.
  48. ^ P, Prem Kumar (3 Ogos 2021). "Muhyiddin cornered as UMNO formally tells king it drops support". Nikkei Asia Review (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 4 Ogos 2021.
  49. ^ Mohd, Hariz; B, Nantha Kumar (3 Ogos 2021). "14 Umno MPs retract support for PN so far - party sources". Malaysiakini (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 4 Ogos 2021.
  50. ^ Kaur, Minderjeet (3 Ogos 2021). "3 PKR MPs and 40 BN MPs behind Muhyiddin, claims Umno Supreme Council man". Free Malaysia Today (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 4 Ogos 2021.
  51. ^ Singh, Daljit; Smith, Anthony. Southeast Asian Affairs 2002.
  52. ^ "Di sebalik penciptaan lagu UMNO". Utusan Malaysia. 1 Disember 2012. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 Jun 2018. Dicapai pada 24 Jun 2018.
  53. ^ Hakim, Akmal (11 Disember 2015). "Komposer muzik dedah inspirasi cipta tiga dekad lagu Umno". The Rakyat Post. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-24. Dicapai pada 24 Jun 2018.
  54. ^ "Senarai Ahli Dewan Negara". Parlimen Malaysia. Dicapai pada 22 November 2014.
  55. ^ https://www.sinarharian.com.my/article/243068/berita/politik/hishammuddin-terima-surat-digantung-keahlian-umno
  56. ^ https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2023/03/1078840/keahlian-shahelmey-dalam-umno-digantung-6-tahun-bung-moktar
Sastera

Pautan luar

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Pertubuhan_Kebangsaan_Melayu_Bersatu&oldid=6357735"