Tadeusz Mazowiecki
Tadeusz Mazowiecki (* 18. April 1927 in Płock; † 28. Oktober 2013 in Warschau[1]) weer en poolsch Publizist, Börgerrechtler un liberaler Politiker. Van August 1989 bit Dezember 1990 weer he de eerst demokraatsch wählt Premier vun Polen nah dat Enn' vun den Realsozialismus.
Leven un Wark
[ännern | Bornkood ännern]1958 hett Mazowiecki de intellektuelle Maandstietschrift Więź (Bindung) grünnd un wurr deren Chefredakteur. För de kathoolsch Bewegung Znak (Teeken) weer he all van 1961 bit 1971 Afordneter in' Sejm, dat poolsche Parlament. Dornah hett he sück an de oppositschonell Bewegungen vun kathoolsch Intellektuellen bedeeligt, ünner annern in' Klub vun de kathoolsch Intelligenz in Breslau, gegen dat kommunistisch Regime vun de Poolsch Vereenigte Arbeiterpartei.
Siet 1980 weer he Berader un Publizist vun de Gewarkschap Solidarność (Solidarität). Nah dat Verhangen vun dat Kriegsrecht an' 13. Dezember 1981 keem he van 1981 bit 1982 in Haft. 1989 nehm he weer as Berader vun Lech Wałęsa an de Runn-Disch-Gespräche deel. An' 24. August 1989 hett hüm de Sejm to'n Premier wählt. He weer de eerste Regeerenschef nah den Tweeten Weltkrieg, de nich den kommunistischen Regime anhörrn dee. Nah de verloren Präsidentschapswahl 1990 in Polen is he an' 14. Dezember 1990 vun dit Amt torüchtreden.
Van 1990 bit 1995 weer Mazowiecki, de bit 2001 as Afordfneter tätig weer, Vörsitter vun de liberale Partei Unia Demokratyczna (Demokraatsche Union) un later deren Nahfolgepartei Unia Wolności (Freeheitsunion). 2002 is he ut de Freeheitsunion uttreeden, nahdem de Partei de Christlich Demokraatsche Internatschonale verlaaten harr. Siet 2004 hett he sück weer as Liddmaat un Spitzenkandidat vun de sozial-liberale Demokraci (Demokraten) engageert.
Wiels de Kriege in dat ehmalge Jugoslawien weer Mazowiecki Sonnerberichterstatter vun de Vereente Natschonen över de Laag vun de Minschenrechte. Ut Protest gegen de Passivität vun de internatschonale Staatengemeenschap wiels dat Massaker vun Srebrenica hett Mazowiecki sien Mandat daalleggt.
Ehrungen
[ännern | Bornkood ännern]1995 kreeg he vun de Düütsch Sellschopp för de Vereente Natschonen de Dag-Hammarskjöld-Ehrenmedaille. 2009 wurr he Ehrenbörger vun de Städer Warschau un Danzig. 2010 kreeg he vun de Europastadt Görlitz/Zgorzelec den Internatschonalen Brüggenpries.
Schriften
[ännern | Bornkood ännern]- Tadeusz Mazowiecki: Partei nehmen für die Hoffnung. Über Moral in der Politik, mit en Geleitwoort vun Manfred Seidler u. En Nahwoort vun Georg Ziegler, [Översetten ut dat Poolsche vun Angelika Weber u. Georg Ziegler], Freiburg im Breisgau 1990, ISBN 3-451-21825-9
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
Tadeusz Mazowiecki. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
- DNB-Katalog
- Publikatschonen vun un över Tadeusz Mazowiecki bi Litdok Ostmitteleuropa / Herder-Institut (Marburg)