Ali Smith
Ali Smith CBE FRSL (Inverness, 24 augustus 1962) is een Schotse auteur, toneelschrijver, academicus en journalist. Sebastian Barry omschreef haar in 2016 als "de Nobelprijswinnaar van Schotland in afwachting".[1]
Ali Smith | ||||
---|---|---|---|---|
Algemene informatie | ||||
Geboren | 24 augustus 1962 | |||
Geboorteplaats | Inverness, Schotland | |||
(en) IMDb-profiel | ||||
|
Jeugd en opleiding
bewerkenSmith werd geboren in Inverness op 24 augustus 1962 als dochter van Ann en Donald Smith. Haar ouders kwamen uit de arbeidersklasse[2] en ze groeide op in een sociale woning in Inverness.[3][4] Van 1967 tot 1974 ging ze naar de St. Joseph's RC Primary School. Tot 1980 ging ze naar Inverness High School.[5][6]
Ze studeerde van 1980 tot 1985 Engelse taal en literatuur aan de Universiteit van Aberdeen. Ze won de Bobby Aitken Memorial Prize for Poetry van de universiteit in 1984.[5]
Van 1985 tot 1990 ging ze naar Newnham College, Cambridge, waar ze een doctoraatsopleiding volgde over 'modernisme en vreugde in de Ierse en Amerikaanse literatuur'. Ze wilde de werken van James Joyce, Wallace Stevens en William Carlos Williams onderzoeken. Ze maakte deze opleiding niet af, mede vanwege de enorme omvang van haar schrijfactiviteiten.[5][7]
Ze verhuisde naar Edinburgh in 1990 en ging aan de slag als universitair docent Schotse, Engelse en Amerikaanse literatuur aan de Universiteit van Strathclyde.[8] In 1992 stopte Smith met doceren omdat ze aan het chronische-vermoeidheidssyndroom leed. Ze keerde terug naar Cambridge om te herstellen en begon romans, toneelstukken en korte verhalen te schrijven.[7][9]
In haar jeugd had Smith verschillende parttime banen, waaronder als serveerster, sla-schoonmaker, assistent bij een toeristeninformatie, receptioniste bij BBC Highland en copywriter.[9]
Carrière
bewerkenTerwijl Smith aan haar doctoraat werkte, schreef ze verschillende toneelstukken die werden opgevoerd tijdens het Edinburgh Festival Fringe en Cambridge Footlights. Nadat Smith Schotland verliet en terugkeerde naar Cambridge, schreef ze met name korte verhalen en werkte ze als freelance literatuurrecensent voor de krant The Scotsman.[9]
In 1995 publiceerde ze haar eerste boek, Free Love and Other Stories, een verzameling van 12 korte verhalen. De bundel won het Saltire First Book of the Year award en de Scottish Arts Council Book Award.[10]
Haar eerste roman, Like, verscheen in 1997. Haar tweede roman, Hotel World uit 2001, won de Encore Award, de East England Arts Award of the Year en de Scottish Arts Council Book of the Year Award en stond op de shortlist voor zowel de Orange Prize als de Booker Prize. The Accidental uit 2005 won de Whitbread Novel Award en stond ook op de shortlist voor zowel de Orange Prize als de Booker Prize. There but for the werd in 2011 gepubliceerd, in 2014 gevolgd door How to Be Both. How to be Both werd genomineerd voor de Booker Prize en de Folio prize, en won de Bailey’s Women's Prize for Fiction, de Goldsmith prize en Costa Novel of the Year.
Van haar meest recente romans Herfst, Winter en Lente, stond Herfst op de shortlist van de Booker Prize en Lente op de shortlist van de Orwell prize. Het vierde deel, Zomer, van dit "seizoenskwartet" verscheen in 2020.
Smith wordt gezien als een schrijver die regelmatig politieke thema's aan de kaak stelt in haar boeken.[11][12]
[13]
In genoemde tetralogie staat het leven in Groot-Brittannië na het Brexit-referendum centraal. Andere actuele thema's die een rol spelen in de boeken van Smith, zijn online shaming in The Accidental, seksediscriminatie in Girl Meets Boy en dakloosheid in Hotel World. Ook kunst keert regelmatig terug als motief in het werk van Smith. Zo staat de Italiaanse Renaissance kunst centraal in How To Be Both en in elke roman van het seizoenskwartet is het werk van een vrouwelijke beeldend kunstenaar onderdeel van de verhaallijn. In Herfst is dit popart kunstenaar Pauline Boty, in Winter beeldhouwer Barbara Hepworth, in Lente fotograaf Tacita Dean.[14]
Kenmerkend voor Smiths stijl is het veelvuldig gebruik van woordspelingen.[11] Smiths werk benadrukt de niet-lineariteit van tijd en de grenzen tussen echte en ingebeelde werelden zijn vaag. Ook komen er satirische passages voor in de boeken van Smith, wat haar soms een vergelijking oplevert met de Schotse auteur Muriel Spark.[15] Ook Virginia Woolf wordt genoemd als invloed.[16] Een andere inspiratiebron is schrijver Katherine Mansfield, naar wie Smith verwijst in Lente, in Artful en in het verhaal The Ex-Wife, uit de bundel Public Library and Other Stories.[17]
Smith schrijft artikels voor The Guardian, The Scotsman, New Statesman en de Times Literary Supplement.[18]
Korte verhalen
bewerken- Free Love and Other Stories (1995), bekroond met de Saltire First Book of the Year Award en de Scottish Arts Council Book Award .[19]
- Other Stories and Other Stories (1999)[3]
- The Whole Story and Other Stories (2003)[20]
- The First Person and Other Stories (2008)[21]
- Public Library and Other Stories (2015)
Fictie
bewerken- Like (1997)[3]
- Hotel World (2001), bekroond met de Encore Award, een Scottish Arts Council Book Award en de inaugurele Scottish Arts Council Book of the Year Award. Op de shortlist voor de Orange Prize for Fiction en de Man Booker Prize for Fiction.
- The Accidental (2005), genomineerd voor de Man Booker Prize 2005, de Orange Prize for Fiction, en won de Whitbread Novel of the Year award 2005.
- Girl Meets Boy (2007), winnaar van Diva's Book of the Year,[22] Sundial Scottish Arts Council Novel of the Year.[23]
- There But For The (2011), door de Guardian omschreven als een van de beste romans van het jaar.[24]
- How to Be Both (2014), genomineerd voor de Man Booker Prize 2014,[25] de Baileys Women's Prize for Fiction 2015 (winnaar),[26] en de Folio Prize . Het was de winnaar van de Goldsmiths Prize 2014[27][28] en van de Novel Award in de Costa Book Awards 2014.
- Autumn (2016), genomineerd voor de Man Booker Prize 2017.[29]
- Winter (2017)
- Spring (2019)
- Summer (2020)[30]
Non-fictie
bewerkenToneelstukken
bewerken- Stalemate (1986), niet gepubliceerd, gespeeld op het Edinburgh Festival Fringe[5][6]
- The Dance (1988), niet gepubliceerd, gespeeld op het Edinburgh Festival Fringe
- Trace of Arc (1989), gespeeld op het Edinburgh Festival Fringe
- Amazons (1990), Cambridge Footlights
- Comic (1990), niet gepubliceerd, gespeeld op het Edinburgh Festival Fringe
- The Seer (2001)[33]
- Just (2005)
Andere projecten
bewerken- Ali Smith werkte samen met de Schotse band Trashcan Sinatras en schreef de tekst van een nummer genaamd "Half An Apple", een liefdeslied over het bewaren van een halve appel voor een geliefde die weg is. Het lied werd uitgebracht op 5 maart 2007 op het album Ballads of the Book.[4]
- In 2008 produceerde Ali Smith The Book Lover een verzameling van haar favoriete teksten, waaronder stukken van Sylvia Plath, Muriel Spark, Grace Paley en Margaret Atwood . Het bevat ook werk van bekende schrijvers als Joseph Roth en Clarice Lispector.[34]
- In 2008 droeg ze een kort verhaal "Writ" bij aan een bloemlezing ter ondersteuning van Save the Children . De bloemlezing is getiteld "The Children's Hours" en werd uitgegeven door Arcadia Books. Er zijn buitenlandse edities verschenen in Portugal, Italië, China en Korea.
- In 2011 schreef ze een autobiografisch stuk voor The Observer in hun serie "Once upon a life":.[35]
- In oktober 2012 las ze een preek in de kathedraal van Manchester voor gasten en studenten, gevolgd door een signeersessie.[36]
- In 2013 publiceerde Smith Artful, een boek dat is gebaseerd op haar lezingen over Europese vergelijkende literatuur die ze het voorgaande jaar aan het Saint Anne's College in Oxford had gegeven.[37]
- Op 14 mei 2013 gaf Ali Smith de inaugurele Harriet Martineau-lezing, ter ere van Norwich, UNESCO City of Literature 2012.[38]
- Ali Smith is patroon van de online bloemlezing Visual Verse. Haar stuk Untitled, geschreven naar aanleiding van een afbeelding van kunstenaar Rupert Jessop, verscheen in de editie van november 2014.[39]
- Op 10 september 2015 werd Ali Smith door Goldsmiths, University of London voorgedragen als Honorary Fellow.[40]
- In 2011 droeg ze het kort verhaal "Scots Pine (A Valediction Forbidding Mourning)" bij aan Why Willows Weep, een bloemlezing die The Woodland Trust ondersteunt. De paperbackeditie is uitgebracht in 2016.[41]
- In juli 2016 ontving Smith een eredoctoraat van de University of East Anglia.[42]
- In maart 2019 publiceerde Smith The Story of Antigone, een hervertelling van de klassieker van Sophocles. Het boek maakt deel uit van de serie "Save the stories" van Pushkin Children's Books en is geïllustreerd door Laura Paoletti.[43]
Privé-leven
bewerkenSmith woont in Cambridge met haar partner, filmmaker Sarah Wood.[44][45][46]
Prijzen en onderscheidingen
bewerkenIn 2007 werd Smith benoemd tot Fellow van de Royal Society of Literature[47]
Ze werd benoemd tot Commander of the Order of the British Empire (CBE) in de New Year Honours 2015 voor diensten aan literatuur.[48]
In 2019 kende de Universiteit van Newcastle haar een eredoctoraat toe (D.Litt ).[49]
In 2020 werd de Europese Literatuurprijs aan haar toegekend.[50]
- ↑ "Best books of 2016 – part two", The Observer, 27 november 2016. Gearchiveerd op 27 november 2016. Geraadpleegd op 27 november 2016. “She is, of course, Scotland's Nobel laureate-in-waiting”
- ↑ Begley, Interviewed by Adam (2017). Ali Smith, the Art of Fiction No. 236. The Paris Review Summer 2017 (221)
- ↑ a b c Ali Smith. Contemporary Writers in the UK. The British Council. Gearchiveerd op 16 July 2009. Geraadpleegd op 27 februari 2009.
- ↑ a b Matthews, Elizabeth, "Novel approach struck a chord with Inverness writer", The Inverness Courier, 30 March 2007. Gearchiveerd op 27 september 2007. Geraadpleegd op 27 februari 2009.
- ↑ a b c d Ali Smith: Contemporary Critical Perspectives. Bloomsbury, London (2013). ISBN 978-1-4411-5990-8.
- ↑ a b Smith, Ali 1962–. www.encyclopedia.com. Gearchiveerd op 20 november 2016. Geraadpleegd op 19 november 2016.
- ↑ a b Ali Smith - Honorary Award Holders, Anglia Ruskin University. www.anglia.ac.uk. Gearchiveerd op 20 november 2016. Geraadpleegd op 19 november 2016.
- ↑ Smith, Ali 1962–. www.encyclopedia.com. Gearchiveerd op 20 november 2016. Geraadpleegd op 19 november 2016.
- ↑ a b c Ali Smith: Contemporary Critical Perspectives. Bloomsbury, London (2013). ISBN 978-1-4411-5990-8.
- ↑ Ali Smith. guardian.co.uk. Guardian News and Media Limited (22 July 2008). Geraadpleegd op 27 februari 2009.
- ↑ a b (en) James Wood, The Power of the Literary Pun. The New Yorker. Gearchiveerd op 18 augustus 2020. Geraadpleegd op 11 mei 2020.
- ↑ Annelies Beck, Op de hielen van onze tijd. De Standaard. Geraadpleegd op 11 mei 2020.
- ↑ (en) Summer by Ali Smith: 9781101870792 | PenguinRandomHouse.com: Books. PenguinRandomhouse.com. Gearchiveerd op 1 augustus 2020. Geraadpleegd op 11 mei 2020.
- ↑ (en) Armitstead, Claire, Ali Smith: ‘This young generation is showing us that we need to change and we can change’. The Guardian (23 maart 2019). Gearchiveerd op 2 augustus 2020. Geraadpleegd op 11 mei 2020.
- ↑ (en) Ali Smith and Alan Taylor on Muriel Spark. murielspark100.com (9 januari 2018). Geraadpleegd op 11 mei 2020.
- ↑ (en) Conversations with the undead: Ali Smith gives the lecture a haunting. The Independent (27 oktober 2012). Gearchiveerd op 28 februari 2018. Geraadpleegd op 11 mei 2020.
- ↑ (en) Annie Rutherford, An interview with Scottish author Ali Smith. Cafébabel. Gearchiveerd op 4 augustus 2020. Geraadpleegd op 11 mei 2020.
- ↑ The First Person and Other Stories by Ali Smith. The Short Review. Gearchiveerd op 3 maart 2016. Geraadpleegd op 11 november 2016.
- ↑ Ali Smith. guardian.co.uk. Guardian News and Media Limited (22 July 2008). Gearchiveerd op 20 maart 2014. Geraadpleegd op 27 februari 2009.
- ↑ Ali Smith. Contemporary Writers in the UK. The British Council. Gearchiveerd op 16 juli 2009. Geraadpleegd op 27 februari 2009.
- ↑ Guest, Katy, "The First Person and Other Stories, By Ali Smith", 3 October 2008. Gearchiveerd op 18 april 2009. Geraadpleegd op 23 april 2009.
- ↑ Girl Meets Boy wins Diva Book Of The Year. The Myths (17 april 2014). Gearchiveerd op 3 January 2011. Geraadpleegd op 11 november 2016.
- ↑ Sundial Scottish Arts Council Book of the Year. Scottish Arts Council. Gearchiveerd op 5 januari 2009. Geraadpleegd op 27 februari 2009.
- ↑ "Books of the year 2011 | Books", The Guardian. Geraadpleegd op 11 november 2016.
- ↑ Man Booker Prize: Howard Jacobson makes shortlist. BBC News (9 september 2014). Gearchiveerd op 10 oktober 2014. Geraadpleegd op 9 september 2014.
- ↑ Lusher, Adam, "Baileys Women's Prize for Fiction 2015 winner: Ali Smith triumphs with How to Be Both", The Independent, 3 June 2015. Geraadpleegd op 17 June 2015.
- ↑ New Statesman | The shortlist for the 2014 Goldsmiths Prize has been announced. New Statesman (1 October 2014). Gearchiveerd op 6 oktober 2014. Geraadpleegd op 2 October 2014.
- ↑ Ali Smith wins Goldsmiths Prize for How to be Both. BBC News (13 november 2014). Geraadpleegd op 13 november 2014.
- ↑ Man Booker prize 2017: shortlist makes room for debuts alongside big names. The Guardian (13 september 2017). Geraadpleegd op 20 October 2017.
- ↑ (en) Smith, Ali, Summer. www.penguin.co.uk. Gearchiveerd op 21 december 2019. Geraadpleegd op 21 december 2019.
- ↑ Jim Crace makes Goldsmiths Prize shortlist. BBC news (1 October 2013). Geraadpleegd op 20 October 2013.
- ↑ Shortlist 2013. Goldsmiths Prize (1 October 2013). Gearchiveerd op 5 October 2013. Geraadpleegd op 20 October 2013.
- ↑ Ali Smith. Doollee.com (24 april 2014). Gearchiveerd op 17 september 2017. Geraadpleegd op 11 november 2016.
- ↑ Archived copy. Gearchiveerd op 28 June 2011. Geraadpleegd op 22 februari 2011.
- ↑ Ali Smith, "Once upon a life: Ali Smith | Life and style", The Guardian, 28 May 2011. Geraadpleegd op 11 november 2016.
- ↑ (en) "The Manchester Sermon: Ali Smith, reviewed by Gemma Fairclough - The Manchester Review", The Manchester Review, 19 oktober 2012. Gearchiveerd op 3 februari 2018. Geraadpleegd op 2 februari 2018.
- ↑ A Light to Read By, by Leah Hager Cohen, The New York Times, 1 February 2013
- ↑ Full text: "Brick: a literary journal" (Number 92, Winter 2014, pp. 9–27); extract online at Brickmag.com.
- ↑ Untitled by Ali Smith. Visualverse.org. Gearchiveerd op 29 november 2014. Geraadpleegd op 24 november 2014.
- ↑ (en) Cox, Sarah, "Novelist Ali Smith named Honorary Fellow", Goldsmiths, University of London. Gearchiveerd op 3 februari 2018. Geraadpleegd op 2 februari 2018.
- ↑ Why Willows Weep. IndieBooks, London, United Kingdom (2016). ISBN 9781908041326.
- ↑ (en) Day 1 - Ali Smith - UEA. www.uea.ac.uk. Geraadpleegd op 3 mei 2017.
- ↑ (en) The Story of Antigone by Ali Smith. www.penguinrandomhouse.com. Geraadpleegd op 9 april 2020.
- ↑ Winterson, Jeanette, "Ali Smith", The Times, 25 april 2003. Gearchiveerd op 15 november 2016. Geraadpleegd op 28 februari 2009.
- ↑ (en) Noted, Ali Smith interview. www.noted.co.nz. Gearchiveerd op 28 mei 2020. Geraadpleegd op 25 september 2019.
- ↑ (en) King-Miller, Lindsay, 10 Books by Queer Women That Will Change How You See the World. Cosmopolitan (8 augustus 2014). Geraadpleegd op 25 september 2019.
- ↑ Royal Society of Literature All Fellows. Royal Society of Literature. Gearchiveerd op 5 maart 2010. Geraadpleegd op 10 August 2010.
- ↑ Order of the Companions of Honour : Members of the Order of the Companions of Honour. Gov.uk. Gearchiveerd op 2 January 2015. Geraadpleegd op 11 november 2016.
- ↑ Honorary degrees celebrate excellence. Newcastle University (17 July 2019). Geraadpleegd op 10 January 2020.
- ↑ Smith en Diop winnen Europese Literatuurprijs 2020 www.NRC.nl. Gearchiveerd op 22 november 2021.