Kraanrei

De Kraanrei is een overwelfde waterloop en een straat in het centrum van de Belgische stad Brugge. De rei loopt een klein stukje niet-overwelfd van de Groenerei, nabij het Huidenvettersplein, tot aan de achterkant van de Heilig-Bloedbasiliek, en verder volledig ondergronds tot aan het Jan van Eyckplein, vanaf waar het water weer niet-overwelfd verderloopt als de Spiegelrei. De gelijknamige straat ligt bovenop een gedeelte van de overwelfde rei, namelijk tussen het Biskajersplein en het Kraanplein. De Kraanrei maakt deel uit van de loop van de oorspronkelijke rivier de Reie.

Oorspronkelijk heette de rei Corte Spegel Reye en liep langs het Biskajersplein, achter de huizen aan de oostkant van de Vlamingstraat, door de vroegere Waterhalle (nu het Provinciaal Hof) en tussen de Burg en de Wollestraat tot aan de Groenerei.

Vanaf het einde van de 12e eeuw bevond zich rond de Kraanrei en de Spiegelrei het zwaartepunt van de Brugse havenactiviteiten.

In 1787 begon men met het overwelven van de Kraanrei. Dit gebeurde in drie fases: eerst brak men de Sint-Jansbrug af en legde men de Academieplaats (in 1844 hernoemd naar "Jan van Eyckplein") aan. In 1793-1795 werd de rei verder overwelfd tot aan het Kraanplein en werd de Kraanbrug afgebroken. Het gedeelte tot aan de Philipstockstraat werd in 1856 overwelfd en daar verdween de Wisselbrug. De bruggen zijn ondergronds echter gedeeltelijk bewaard gebleven. Bouwvallige kaaimuren, weinig scheepvaart meer en uitwasemingen van bedorven water waren de voornaamste redenen voor de overwelving.

De Corte Spegel Reye (Kraanrei) ter hoogte van het Biskajersplein (centraal) en de Kraanbrug (rechts), anno 1562.
De Kraanrei doorheen de Waterhalle en langs de westkant van de Burg.
Zicht van over de Spiegelrei op het Jan van Eyckplein.
Uit de opening linksonder in de kaaimuur loopt de overwelfde Kraanrei in de Spiegelrei.