Tabassaraans
| Tabassaraans | ||||
|---|---|---|---|---|
| Gesproken in |  Rusland
| |||
| Vitaliteit | potentieel bedreigd | |||
| Sprekers | 95.000 | |||
| Taalfamilie |
| |||
| Alfabet | cyrillisch | |||
| Officiële status | ||||
| Officieel in | ||||
| Taalcodes | ||||
| ISO 639-1 | – | |||
| ISO 639-2 | cau | |||
| ISO 639-3 | tab | |||
| ||||
Het Tabassaraans (табасаран чIал, tabasaran č’al) is een Nach-Dagestaanse taal, die wordt gesproken door de Tabassaranen.
Verspreiding
Het Tabassaraans is een van de 14 ambtstalen van de Russische deelrepubliek Dagestan. De taal wordt voornamelijk gesproken in het zuidoosten van Dagestan. Veel Tabassaranen spreken behalve hun moedertaal dikwijls ook Lezgisch, Azerbeidzjaans of Russisch. Niettemin spreekt nog 96 procent van de Tabassaranen hun eigen taal.
Spraakkunst
Het Tabassaraans is een ergatieve taal met 48 naamvallen. De meeste daarvan zijn locatieven. De vervoeging van het werkwoord is relatief eenvoudig.
Klankleer
| labiaal | dentaal | postalveolaar | velaar | uvulaar | epiglottaal | glottaal | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| — | sib. | — | lab. | |||||||
| nasaal | m | n | ||||||||
| plosief/ affricaat |
stemh. | b | d | d͡z | d͡ʒ | d͡ʒʷ | ɡ | ɢ | ||
| steml. | p | t | t͡s | t͡ʃ | t͡ʃʷ | k | q | ʔ | ||
| gem. | pː | tː | t͡sː | t͡ʃː | t͡ʃːʷ | kː | qː | |||
| ejectief | pʼ | tʼ | t͡sʼ | t͡ʃʼ | t͡ʃʷʼ | kʼ | qʼ | |||
| fricatief | steml. | f | s | ʃ | ʃʷ | x | ʜ | |||
| gem. | fː | sː | ʃː | ʃːʷ | xː | |||||
| stemh. | v | z | ʒ | ʒʷ | ɣ | ʢ | ɦ | |||
| approximant | l | j | ||||||||
| tremulant | r | |||||||||
| voor | achter | ||
|---|---|---|---|
| ongerond | gerond | ||
| gesloten | i | y | u |
| midden | ɛ | ||
| open | æ | ɑ | |
Schrift
Sinds 1938 wordt het Tabassaraans geschreven in het cyrillisch, ter vervanging van het Latijnse alfabet dat sinds 1932 in gebruik was. Daarvoor werd het Arabisch schrift gebruikt.
| А а | Аь аь | Б б | В в | Г г | Гъ гъ | Гь гь | Д д |
| Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к | Къ къ |
| Кь кь | КӀ кӀ | Л л | М м | Н н | О о | П п | ПӀ пӀ |
| Р р | С с | Т т | ТӀ тӀ | У у | Уь уь | Ф ф | Х х |
| Хъ хъ | Хь хь | Ц ц | ЦӀ цӀ | Ч ч | ЧӀ чӀ | Ш ш | Щ щ |
| ъ | ы | ь | Э э | Ю ю | Я я | Ӏ | ' |
Referenties
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Tabasaran language op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.