Dolhuis (Dordrecht)
Dolhuis | ||||
---|---|---|---|---|
Dolhuisstaat, hoek Boogjes, 2011
| ||||
Locatie | ||||
Locatie | Dolhuisstraat, Dordrecht | |||
Adres | Dolhuisstraat 57 | |||
Coördinaten | 51° 49′ NB, 4° 40′ OL | |||
Status en tijdlijn | ||||
Status | In gebruik, horeca en kantoren | |||
Oorspr. functie | Klooster, krankzinnigengesticht | |||
Opening | 1463 | |||
Erkenning | ||||
Monumentstatus | Rijksmonument | |||
Monumentnummer | 13320 | |||
|
Het Dolhuis in Dordrecht was een krankzinnigengesticht, dat later eveneens dienst deed als tucht- en werkhuis.[1][2] Wegens bijzondere oudheidkundige en kunsthistorische waarde betreft het van oorsprong gotische gebouw een rijksmonument.[3][4][5] Ondanks verschillende verbouwingen zijn er nog veel oorspronkelijke elementen aanwezig. De laatste decennia heeft het pand een horecafunctie.[2]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Op de hoek met de Boogjes staat het oudste deel van het pand. Dit deel dateert uit 1463 en was oorspronkelijk een klooster, bekend als het Cellebroedersklooster.[3][4][6] De broeders die er woonden, zorgden voor pestlijders die er werden opgevangen.[2][5][7] Op de plek waar de voormalige pakhuizen staan, was oorspronkelijk de kloostertuin.[2][5]
In 1572 kwam het pand in handen van het stadsbestuur, waardoor het de bestemming van krankzinnigengesticht kreeg.[7][8][9] Al snel werd het 'Dolhuys' genoemd. Naast zogenoemde 'krankzinnigen' werden er ook bedelaars en zwervers ondergebracht.[2] Zij werden in kleine hokken opgesloten en niet zelden geketend.[7] In 1671 werd een deel van het pand ingericht tot tucht- en werkhuis voor misdadigers, bedelaars en prostituees.[7][6] Uiteindelijk deed het pand ongeveer honderdvijftig jaar dienst als gesticht,[8] totdat de opgeslotenen werden overgeplaatst naar het Leprooshuis in de Vriesestraat.[1][2][6][7][9]
In de negentiende en twintigste eeuw deed het dienst als werk- en opslagplaats voor kunstenaars, waaronder Toon Berg.[1][2][5][6][9] In 1983 woedde er een grote brand in het middengedeelte, waarna werd overwogen het pand volledig te slopen.[1]
Vandaag de dag kennen veel Dordtenaren het gebouw als feestgelegenheid en discotheek, wat het in de jaren zestig van de twintigste eeuw werd.[2] Het was de thuisbasis voor de band The Zipps.[1][8][9] Later waren onder meer de horecagelegenheden Fame, Anders en Dolhuys er gevestigd.[1] Na een grondige restauratie heeft het historische gebouw sinds september 2009 wederom een horecafunctie gekregen. Dolhuis betreft een poppodium, club, café en ruimte voor feesten en partijen.[1][2][5] Tevens biedt het complex onderdak aan kantoren.[1][5][6][9]
Galerij
[bewerken | brontekst bewerken]Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b c d e f g h Over Dolhuis dolhuis.nl, geraadpleegd op 22 juni 2021. Gearchiveerd op 24 juni 2021.
- ↑ a b c d e f g h i Dolhuis Monumenten in Dordrecht, Monumentengids 2018-2019, pagina 24, geraadpleegd op 22 juni 2021. Gearchiveerd op 24 juni 2021.
- ↑ a b Dolhuis in Dordrecht rijksmonumenten.nl, geraadpleegd op 22 juni 2021
- ↑ a b Dolhuis, Dordrecht monumenten.nl, geraadpleegd op 22 juni 2021. Gearchiveerd op 24 juni 2021.
- ↑ a b c d e f Dolhuis VVV Zuid-Holland Zuud, geraadpleegd op 22 juni 2021
- ↑ a b c d e 21 – Het Dordtse Dolhuis Verhalen van Dordrecht, geraadpleegd op 22 juni 2021. Gearchiveerd op 24 juni 2021.
- ↑ a b c d e Dordtse Mysteries: waarom het Dolhuis Dolhuis heet Indebuurt, 18 februari 2017. Gearchiveerd op 23 mei 2022.
- ↑ a b c Het Dolhuis cityblogdordrecht.nl, 7 juni 2019
- ↑ a b c d e Boekje open over Dordtse Dolhuis dordrecht.net, 19 november 2010. Gearchiveerd op 27 juni 2021.