(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Boek van de Han - Wikipedia Naar inhoud springen

Boek van de Han

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Boek van de Han (Hanshu)
Boek van de Han
fragment van juan 30 (de catalogus van de keizerlijke bibliotheek) uit het Boek van de Han.
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd 汉书
Traditioneel 漢書かんしょ
Pinyin Hànshū
Wade-Giles Han shu
Andere benamingen 'Boek van de Vroege Han' (前漢ぜんかんしょ / ぜん汉书, Qiánhànshū, Ch'ien Han-shu)

Het Boek van de Han of Hanshu is een van de boeken uit de Vierentwintig Geschiedenissen, de verzameling officiële geschiedenissen van Chinese keizerlijke dynastieën. Toen in 92 na Chr. de belangrijkste samensteller, Ban Gu (32-92) in de gevangenis overleed, was het grootste deel van het werk voltooid. De afronding heeft vermoedelijk plaatsgevonden rond het jaar 111. Dit gebeurde door zijn zus, Ban Zhao (48?-116?).

Hanshu beschrijft de geschiedenis van de Westelijke Han-dynastie en de regeerperiode van Wang Mang, dat wil zeggen de periode 206 v.Chr. - 24 na Chr. In Hanshu werd de structuur van de Shiji voor het eerst toegepast op de geschiedenis van één dynastie. In de Chinese historiografie vormt zij zo, nog meer dan Shiji, hét voorbeeld voor alle latere dynastieke geschiedenissen.

Ban Gu (32-92).

Het werk is grotendeels geschreven door Ban Gu. Hij werd geïnspireerd door zijn vader, Ban Biao (3-54). Die was ontevreden over de manier waarop de geschiedenis van de Han-dynastie in Shiji was beschreven. Rond het jaar 36 heeft hij een werk van mogelijk 65 pian samengesteld, onder de titel Houzhuan (こうでん, 'late tradities'). Dit is verloren geraakt, het is zelfs onzeker of het een zelfstandig werk was. Het enige bewijs wordt gevormd door enkele verwijzingen in de huidige Hanshu.

Ban Gu begon aan Hanshu kort na de dood van zijn vader. Hij werkte er de rest van zijn leven aan, met uitzondering van de periode 62-74, toen hij opdracht kreeg om een geschiedenis samen te stellen over de stichting van de Oostelijke Han-dynastie. Dit werd het eerste gedeelte van Dongguan Hanji. In 92 overleed Ban Gu in de gevangenis. Zijn werk was toen gereed, met uitzondering van de acht tabellen en een verhandeling over astronomie. Deze onderdelen werden voltooid door zijn zus Ban Zhao, mogelijk met hulp van de wiskundige Ma Xu (うまつづけ, fl. 141).

De commentaren die tussen de tweede en zesde eeuw op Hanshu zijn geschreven, zijn door Yan Shigu (かおいにしえ, 581-645) verzameld in zijn eigen commentaar. Dat werk is sindsdien aan alle uitgaven van Hanshu toegevoegd. ' Hanshu wordt ook wel het Boek van de Vroege Han (Qianhanshu, 前漢ぜんかんしょ) genoemd, om het te kunnen onderscheiden van het Boek van de Late Han, dat in de 5e eeuw werd samengesteld.

Samenstelling

[bewerken | brontekst bewerken]

Hanshu bevatte oorspronkelijk 100 juan. Sommige hoofdstukken zijn later gesplitst, zodat het werk feitelijk uit 120 juan bestaat. Hanshu volgt de indeling van Shiji:

dynastieke
geschiedenis
benji
(annalen)
shijia
(erfelijke
geslachten)
biao
(tabellen)
shu
(verhandelingen)
liezhuan
(biografieën)
Totaal aantal
juan
Hanshu 12 (13) - 8 (10) 10 (18) 70 (79) 100 (120)

Ban Gu volgde de indeling van Shiji, met uitzondering van de categorie erfelijke geslachten. Het proza van Hanshu bleef dicht bij het gebruikte bronnenmateriaal en is daardoor droger van stijl dan dat van Shiji.

Vergeleken met Shiji zijn er in Hanshu verhandelingen over vijf nieuwe onderwerpen toegevoegd:

  • juan 19: overheidsfuncties (baiguan, 百官ひゃっかん), de organisatie van het bestuur in de vorm van een tabel.
  • juan 23: wetgeving en bestraffing (xingfa, 刑法けいほう).
  • juan 27: vijf elementen (wuxing, ぎょうこころざし).
  • juan 28: politieke geografie (dili, 地理ちり).
  • juan 30: de catalogus van de keizerlijke bibliotheek (yiwen, 艺文), gebaseerd op de Zeven samenvattingen door Liu Xin.

Ji (きの, annalen), 12 (13) juan. Keizerlijke biografieën in strikt annalistische vorm die een chronologisch overzicht bieden van de belangrijkste gebeurtenissen, bezien vanuit het keizerlijke hof. Liu Ying (Ruzi), de laatste (nominale) heerser van de Westelijke Han heeft geen eigen benji gekregen, omdat hij nooit als keizer werd geïnstalleerd. Zijn biografie staat onder juan 80. Het overzicht van de regering van Wang Mang, eerst als waarnemend keizer voor Liu Ying (6-9 na Chr.) en daarna keizer van zijn eigen Xin-dynastie (9-23) staat vermeld onder juan 99 van het onderdeel biografieën.

Juan 1-12:

juan (120) Titel Vertaling Opmerkingen
1 1A. 1B. Gaodi ji (こうみかど) annalen van keizer Gao keizer Gao (Liu Bang), 206-195 v.Chr.
2. Huidi ji (めぐみみかど ) annalen van keizer Hui keizer Hui, 195-188 v.Chr.
3. Gaohou ji (こうきさき) annalen van keizerin Gao keizerin-weduwe Lü (regentes, 188-180 v.Chr.)
4. Wendi ji (ぶんみかど) annalen van keizer Wen keizer Wen, 180-157 v.Chr.
5. Jingdi ji (けいみかど) annalen van keizer Jing keizer Jing, 157-141 v.Chr.
6. Wudi ji (たけみかど) annalen van keizer Wu keizer Wu, 141-87 v.Chr.
7. Zhaodi ji (あきらみかど) annalen van keizer Zhao keizer Zhao, 87-74 v.Chr.
8. Xuandi ji (せんみかど) annalen van keizer Xuan keizer Xuan, 74-49 v.Chr.
9. Yuandi ji (もとみかど) annalen van keizer Yuan keizer Yuan, 49-33 v.Chr.
10. Chengdi ji (なりみかど) annalen van keizer Cheng keizer Cheng, 33-7 v.Chr.
11. Aidi ji (あいみかど) annalen van keizer Ai keizer Ai, 7-1 v.Chr.
12. Pingdi ji (ひらみかど) annalen van keizer Ping keizer Ping, 1 v.Chr. - 6 na Chr.

Biao (ひょう, tabellen), 8 (10) juan. Tabellarische overzichten van belangrijke personen.

Juan 13-20:

juan (120) Titel Vertaling Opmerkingen
13. yixing zhuhouwang biao
(異姓いせい諸侯しょこうおうひょう)
tabel met koningen, niet verwant (aan het keizerlijk huis)
14. zhuhouwang biao
(諸侯しょこうおうひょう)
tabel met koningen (verwant aan het keizerlijk huis)
15. 15A. 15B. wangzihou biao
(王子おうじこうひょう)
tabel met edellieden (verwant aan het keizerlijk huis)
16. gao hui gaohou wen gongchen biao
(こうめぐみだかきさきぶん功臣こうしんひょう)
tabel met hoge functionarissen onder Gao, Hui, Gaohou en Wen van keizer Gaozu tot en met keizer Wen (inclusief keizerin Lü)
17. jing wu zhao xuan yuan cheng gongchen biao
(けい武昭たけあきせんもと成功せいこうしんひょう)
tabel met hoge functionarissen onder Jing Wu, Zhao, Xuan, Yuan en Cheng Van keizer Jing tot en met keizer Cheng
18. waiqi enzehou biao
(外戚がいせき恩澤おんたくこうひょう)
tabel met edellieden uit de families van de keizerlijke gemalinnen
19. 19A. 19B. shang baiguan gongqing biao
(うえ百官ひゃっかん公卿くぎょうひょう)
tabel met de hoogste overheidsfuncties de organisatie van het bestuur in de vorm van een tabel.
20. gujinren biao
(古今ここんじんひょう)
belangrijke personen uit verleden en heden

Verhandelingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Zhi (こころざし, verhandelingen), 10 (18) juan. Elke verhandeling beschrijft één gebied van staatsbemoeienis.

Juan 21-30:

juan (120) Titel Vertaling Opmerkingen
21. 21A+B lüli zhi
(りつれきこころざし)
verhandeling over buisklokken en de kalender harmonie (en meting) en kalender
22. liyue zhi
(禮樂れいがくこころざし)
verhandeling over riten en muziek
23. xingfa zhi
(刑法けいほうこころざし)
verhandeling over strafwetgeving
24. 24A. 24B. shihuo zhi
(しょく貨志)
verhandeling over voedsel en grondstoffen economie
25. 25A. 25B. jiaosi zhi
(郊祀こころざし)
verhandeling over offers
26. tianwen zhi
(天文てんもんこころざし)
verhandeling over astronomie astrologie en astronomie
27. 27A. 27B. 27C. 27D. 27E. wuxing zhi
(ぎょうこころざし)
verhandeling over de vijf elementen Wu Xing
28. 28A. 28B. dili zhi
(地理ちりこころざし)
verhandeling over geografie lokaal bestuur
29. gouxu zhi
(みぞ洫志)
verhandeling over rivieren en kanalen waterwegen
30. yiwen zhi
(藝文げいぶんこころざし)
verhandeling over literatuur bewerking van de Zeven samenvattingen, de door Liu Xin samengestelde catalogus van de keizerlijke bibliotheek.

Exemplarische overleveringen

[bewerken | brontekst bewerken]

Zhuan (つて, exemplarische overleveringen, vaak aangeduid als biografieën), 70 juan. Biografieën van belangrijke personen. De biografie beperkte zich tot het beschrijven van gebeurtenissen die het exemplarische karakter van de betreffende persoon duidelijk moesten maken. In een hoofdstuk kunnen ook twee of meer personen worden behandeld, als zij tot hetzelfde type persoon behoren. De laatste hoofdstukken beschrijven de betrekkingen tussen China en de verschillende buurvolkeren. Wang Mang was vijftien jaar keizer, maar werd beschouwd als usurpator en kreeg daarom geen eigen juan in de keizerlijke annalen. Om zijn lage status aan te geven werd zijn biografie pas aan het einde van Hanshu (juan 99A-C) geplaatst. Verwanten en belangrijke functionarissen in dienst van Wang Mang kregen, in tegenstelling tot die van de Han-keizers, geen eigen biografie in Hanshu. Met uitzondering van Liu Xin werden zij vermeld onder die van Wang Mang zelf. Hierdoor werd ook hun status verlaagd. Zij waren immers verbonden met het als niet legitiem beschouwde bestuur van Wang Mang. Gevolg was wel dat de biografie van Wang Mang veruit het langste hoofdstuk van de gehele Hanshu werd.

Juan 31-100:

juan (120) Titel Vertaling Opmerkingen
31. Chen Sheng Xiang Ji zhuan (ちんまさるこうせきでん) biografieën van Chen Sheng en Xiang Ji
  • Chen Sheng (ちんまさる, †208 v.Chr.), leider van een opstand tegen de Qin-dynastie.
  • Xiang Yu (項羽こうう, 233-202 v.Chr.), eigenlijk Xiang Ji (こうせき), leider van opstandelingen tegen de Qin-dynastie, vocht met Liu Bang om de alleenheerschappij, maar werd uiteindelijk door hem verslagen.
32. Zhang Er Chen Yu zhuan (ちょうみみひねあまりでん) biografieën van Zhang Er en Chen Yu
  • Zhang Er (ちょうみみ, †202 v.Chr.), bondgenoot van Xiang Yu in zijn strijd tegen Liu Bang, maar werd in 205 v.Chr een bondgenoot van hem.
  • Chen Yu ( ひねあまり, †204 v.Chr.), bondgenoot van Xiang Yu in zijn strijd tegen Liu Bang, maar werd later een tegenstander van Xiang Yu.
33. Wei Bao Tian Dan Xinwang Han(ひょう儋韓おうしんでん) biografieën van Wei Bao, Tian Dan en Xinwang Han (koning Xin van Han)
  • Wei Bao (ひょう, †204 v.Chr.), bondgenoot van Xiang Yu in zijn strijd tegen Liu Bang, werd door Xiang Yu benoemd tot koning van westelijk Wei (西にしたかし).
  • Tian Dan (儋, †208 v.Chr.), benoemde zichzelf aan het einde van de Qin-dynastie tot koning van Qi (ひとし), het huidige Shandong.
  • Han Xin (, †196 v.Chr.), werd door Liu Bang benoemd tot koning van Han (かんしん, Hanwang), het gebied van de eerdere feodale staat Han, maar moest dat gebied eerst veroveren. Vluchtte in 202 naar de Xiongnu. Niet te verwarren met Han Xin uit juan 34.
34. Han Peng Ying Lu Wu zhuan (かん彭英つたえ) biografieën van Han, Peng, Ying, Lu en Wu Bedoeld zijn:
  • Han Xin (かんしん), generaal in dienst van Liu Bang, nadat hij eerst had gevochten voor Xiang Yu. Niet te verwarren met Han Xin, koning van Han uit juan 33.
  • Peng Yue (彭越, †196 v.Chr.), generaal in dienst van Liu Bang, keerde zich later van hem af.
  • Ying Bu (えいぬの, †195 v.Chr.) werd door zijn neef Xiang Yu (en tegenstander van Liu Bang) benoemd tot koning van Jiujiang (きゅう), maar werd later een bondgenoot van Liu Bang. Hij wordt ook Qing Bu (黥布) genoemd, omdat hij als bestraffing een brandmerk (qing, 黥) in zijn gezicht had gekregen.
  • Lu Wan (たがね, 247-193 v.Chr.), generaal in dienst van Liu Bang, keerde zich later van hem af.
  • Wu Rui (芮, †202 v.Chr.), bondgenoot van Liu Bang die hem in 202 v.Chr. benoemde tot koning van Changsha (ちょうすな).
35. Jing Yan Wu zhuan (荊燕つたえ) biografieën van Jing, Yan en Wu biografieën van de volgende prinsen:
  • Liu Jia (りゅう賈), neef van Liu Bang, werd door hem benoemd tot Prins van Jing (荊)
  • Liu Ze (りゅうさわ, †179 v.Chr.) was een achterneef van Liu Bang, die hem benoemde tot Prins Jing van Yan (Yan Jingwang, つばめたかしおう).
  • Liu Pi りゅう濞, †154 v.Chr.), neef van Liu Bang, werd door hem in 195 v.Chr benoemd tot Prins van Wu (). Deed mee aan de Opstand van de Zeven Staten (ななこくみだれ, Qiguo zhi luan), vluchtte na afloop en werd toen gedood.
36. Chu Yuanwang zhuan (すわえもとおうつたえ) biografie van Yuan, prins van Chu
37. Ji Bu Luan Bu Tian Shu zhuan (ぬの布田ぬのだ叔傳) biografieën van Ji Bu, Luan Bu en Tian Shu
  • Ji Bu (ぬの), generaal in dienst van Xiang Yu, daarna hoge functionaris onder de Hankeizers Hui en Wen
  • Luan Bu (欒布, †145 v.Chr.), vocht als rebel tegen de Qin, werd driemaal gevangen genomen en kwam uiteindelijk in dienst van Liu Bang en keizer Wen.
  • Tian Shu (叔) was een hoge functionaris onder de Han-keizer Jing.
38. Gao wuwang zhuan (こうおうつたえ) biografieën van de vijf zonen van Gao Bedoeld zijn vijf zonen van keizer Gao (Liu Bang):
  • Liu Fei (りゅうこえ) prins Daohui van Qi (ひとし悼惠おう),
  • Liu Ruyi (りゅう如意にょい) prins Yin van Zhao (ちょうかくれおう),
  • Liu You (りゅうとも) prins You van Zhao (ちょうかそけおう),
  • Liu Hui (りゅう恢) prins Gong van Zhao (ちょうきょうおう),
  • Liu Jian (りゅうけん), prins Ling van Yan (つばめれいおう).
39. Xiao He Cao Shen zhuan (しょうなん曹參でん) biografieën van Xiao He en Cao Shen
  • Xiao He (しょうなに, †193 v.Chr.), was vanaf 196 v.Chr. hoofdadviseur (xiangguo, 相國しょうこく) van keizer Han Gaozu.
  • Cao Shen (曹參, †191 v.Chr.), was vanaf 193 v.Chr. hoofdadviseur (xiangguo, 相國しょうこく) van keizer Han Gaozu.
40. Zhang Chen Wang Zhou zhuan (ちょうちんおうしゅうでん) biografieën van Zhang, Chen, Wang en Zhou Bedoeld zijn:
  • Zhang Liang (ちょうりょう, †186 v.Chr.), minister in dienst van Liu Bang
  • Chen Ping (陳平ちんぺい), adviseur en later minister van Liu Bang. Na de dood van keizerin Lü bestreed hij de machtspositie van haar familie en werd adviseur van keizer Wen.
  • Wang Ling (おうりょう, †181 v.Chr.), functionaris in dienst van Liu Bang
  • Zhou Bo (しゅう勃, †169 v.Chr.), minister onder Liu Bang, bleef dit onder het regentschap van keizerin Lü. Na haar dood bestreed hij actief de machtspositie van haar familie.
41. Fan Li Teng Guan Fu Jin Zhou zhuan (樊酈滕灌でん靳周でん) biografieën van Fan, Li, Teng, Guan, Fu, Jin en Zhou Bedoeld zijn:
  • Fan Kuai (樊噲, †189 v.Chr.), generaal onder Liu Bang
  • Li Shang (酈商, †180 v.Chr.), generaal en minister. Bestreed de pogingen van familieleden van keizerin Lü om na haar dood de macht te grijpen.
  • Teng Ying (滕嬰), ook wel Xiahou Ying (なつこう嬰, †172 v.Chr.), minister onder keizer Hui en keizerin Lü, bestreed haar familieleden toen zij na haar dood probeerden de macht te grijpen. Hij werd kamerheer (ふとしぼく, taipu onder keizer Wen.
  • Guan Ying (灌嬰, †176 v.Chr.), generaal in dienst van Liu Bang en bestreed familieleden van keizerin Lü, toen die na haar dood de macht probeerden te grijpen. Werd in 177 v.Chr. hoofdadviseur (丞相じょうしょう, chengxiang) van keizer Wen.
  • Fu Kuan (でんひろし, †190 v.Chr.), generaal onder Liu Bang.
  • Jin She (靳歙, †183 v.Chr.), legerleider onder Liu Bang.
  • Zhou Xue (しゅう緤, †175 v.Chr.), adviseur van Liu Bang.
42. Zhang Zhou Zhao Ren Shentu zhuan (ちょうあまねちょうつとむさるほふつて) biografieën van Zhang, Zhou, Zhao, Ren en Shentu Bedoeld zijn:
  • Zhang Cang (ちょうあお, †152 v.Chr.), werd in 176 v.Chr. Hoofdadviseur (丞相じょうしょう, chengxiang).
  • Zhou Chang (しゅうあきら, †192 v.Chr.), hoge functionaris onder Liu Bang
  • Zhao Yao (ちょう堯), hoge functionaris onder Liu Bang, maar verloor in 187 v.Chr. al zijn functies.
  • Ren Ao (にん敖, †178 v.Chr.), functionaris onder Liu Bang en keizerin Lü.
  • Shentu Jia (さるほふよしみ, †155 BCE, ook geschreven als さるよしみ), werd in 162 v.Chr. hoofdadviseur (丞相じょうしょう, chengxiang).
43. Li Lu Zhu Liu Shusun zhuan (酈陸しゅりゅう叔孫でん) biografieën van Li, Lu, Zhu, Liu en Shusun Bedoeld zijn:
  • Li Yiji (酈食其, †203 v.Chr.), adviseur van Liu Bang.
  • Lu Jia (りく賈, †170 v.Chr.), minister en politiek adviseur van Liu Bang, stelde Liu Bang voor om een bestuur op confucianistische grondslag in te richten.
  • Zhu Jian (しゅけん, †177 v.Chr.), steunde de poging van familieleden van keizerin Lü om na haar dood de macht te grijpen. Toen die mislukte, pleegde hijzelfmoord.
  • Lou Jing (婁敬), adviseur van Liu Bang, ontving van hem de familienaam Liu (りゅう) en staat daarom ook bekend als Liu Jing (りゅうたかし).
  • Shusun Tong (叔孫どおり, †189 v.Chr.), wordt beschouwd als de eerste confucianistische functionaris aan het hof van de Han-dynastie.
44. Huainan Hengshan Jibei wang zhuan (淮南ワイナン衡山ずみきたおうつたえ) biografieën van de prinsen van Huainan, Hengshan en Jibei De prinsen (koningen) van Huainan, Hengshan en Jibei:
  • Liu Chang (りゅうちょう, †174 v.Chr.), prins Li van Huainan (淮南ワイナン厲王, 196-174 v.Chr.), zoon van Liu Bang.
    • Liu An (りゅうやすし, c.179–122 v.Chr., prins van Huainan, 164-122 v.Chr., samensteller van Huainanzi, zoon van Liu Chang.
  • Liu Bo (りゅう勃, †152 v.Chr.), eerst prins van Hengshan (164-154 v.Chr.), dan prins Zhen van Jibei (すみきたさだおう, 154-152 v.Chr.), zoon van Liu Chang.
  • Liu Ci (りゅうたまもの, †122 v.Chr.), in 164 v.Chr. prins van Lujiang, vervolgens prins van Hengshan (153-122 v.Chr.), zoon van Liu Chang.
45. Kuai Wu Jiang Xifu zhuan (蒯伍こういきおっとでん) biografieën van Kuai, Wu, Jiang en Xifu Bedoeld zijn:
  • Kuai Tong (蒯通), adviseur en politiek schrijver tijdens de overgang van de Qin naar de Han-Dynastie en onder Liu Bang.
  • Wu Bei (, †122 v.Chr.), was een adviseur van Liu An (りゅうやすし), de prins van Huainan (淮南ワイナン), die in 122 v.Chr. een opstand tegen keizer Wu plande. Toen dat uitkwam werd ook Wu Bei terechtgesteld.
  • Jiang Chong (こうたかし, †91 v.Chr.), verklaarde de ziekte van keizer Wu in 91 v.Chr. uit hekserij. Dit leidde tot een grootschalige vervolging, die ook Jiang Chong het leven kostte.
  • Xifu Gong (いきおっと躬, †1 v.Chr.), was een "Erudiet"(博士はかせ, boshi), gespecialiseerd in de Lente- en herfstannalen en daarna adviseur van keizer Ai, maar viel in 2 v.Chr. in ongenade.
46. Wanshi Wei Zhi Zhou Zhang zhuan (萬石衛直周張傳) biografieën van de heer van Wan, Wei, Zhi, Zhou en Zhang Bedoeld zijn:
  • Shi Fen (いし奮, 220-124 v.Chr.), hoge functionaris onder de Han-keizers Wen en Jing. Samen met zijn vier zoons staan zij ook bekend als Wan Shi Jun (まんせきくん), de "Heren van de duizend schepels graan"
  • Wei Wan (まもるたがね, †131 v.Chr.), bestreed de Opstand van de Zeven Staten (ななこくみだれ, Qiguo zhi luan) en werd in 143 v.Chr. hoofdadviseur (丞相じょうしょう, chengxiang).
  • Zhi Buyi (ちょくうたぐ, †138 v.Chr.), hoge functionaris onder de keizers Wen en Jing met grote belangstelling voor het Taoïsme.
  • Zhou Ren (しゅうひとし, ook wel Zhou Wen, しゅうぶん), functionaris onder keizer Jing, stond bekend om zijn zuinigheid.
  • Zhang Ou (ちょうおう, ook bekend als Zhang Shu, ちょう叔, vanwege zijn omgangsnaam Shu, 叔), hoge functionaris onder keizer Jing.
47. Wen sanwang zhuan (文三ぶんぞうおうつたえ) biografieën van drie zoons van Wen Bedoeld zijn drie zonen van keizer Wen:
  • Liu Wu (りゅうたけし), prins Xiao van Liang りょうたかしおう)
  • Liu Sen (りゅうまいり), prins Xiao van Dai だいこうおう)
  • Liu Ji (りゅう揖), prins Huai van Liang はりふところおう)
48. Jia Yi zhuan (賈誼でん) biografie van Jia Yi Jia Yi (賈誼, 200-168 v.Chr.), belangrijk minister en literaat
49. Yuan Ang Chao Cuo zhuan (爰盎あきら錯傳) biografieën van Yuan Ang en Chao Cuo Bedoeld zijn twee functionarissen die voortdurend in onmin met elkaar leefden:
  • Yuan Ang (袁盎, ook wel 爰盎, †148 v.Chr.), was een hoge functionaris onder keizer Wen
  • Chao Cuo (あきら錯, ook wel 鼂錯, †154 v.Chr.), was een minister die bekend is geworden door zijn bezoek aan de geleerde Fu Sheng.
50. Zhang Feng Ji Zheng zhuan (ちょう馮汲ていつたえ) biografieën van Zhang, Feng, Ji en Zheng Bedoeld zijn:
  • Zhang Shizhi (ちょうしゃく), hoge functionaris onder de keizers Wen en Jing
  • Feng Tang (馮唐), hoge functionaris onder de keizers Wen en Jing
  • Ji An (汲黯, †112 v.Chr.), functionaris onder keizer Wu, stond bekend als oprecht en was een aanhanger van de Huang-Lao filosofische richting
  • Zheng Dangshi (てい當時とうじ), functionaris in dienst van keizer Wen, stond bekend als eerlijk en niet-corrupt. Hij was een aanhanger van de Huang-Lao filosofische richting.
51. Jia Zou Mei Lu zhuan (賈鄒まいみちでん) biografieën van Jia, Zou, Mei en Lu Bedoeld zijn:
  • Jia Shan (賈山), was een politiek adviseur ten tijde van de Han-keizer Jing.
  • Zou Yang (鄒陽, c. 206-129 v.Chr.) was een politiek adviseur ten tijde van de Han-keizer Jing.
  • Mei Sheng (まいじょう, †140 v.Chr.), functionaris en literaat, behoorde tot de eerste dichters die het genre fu (, rijmproza) beoefende.
  • Lu Wenshu (みちゆたか舒), functionaris onder keizer Jing, was deskundig in astronomie.
52. Dou Tian Guan Han zhuan (竇田灌韓でん) biografieën van Dou, Tian, Guan en Han Bedoeld zijn:
53. Jing shisanwang zhuan (けいじゅうさんおうつたえ) biografieën van dertien zoons van Jing Bedoeld zijn zonen van keizer Jing:
  • Liu De りゅういさお (Prins Xian van Hexian かわあいだけんじおう),
  • Liu E りゅう閼 (Prins Ai van Linjiang 臨江あいおう),
  • Liu Rong りゅうさかえ (Prins Min van Linjiang 臨江閔王),
  • Liu Yu りゅうあまり (Prins Gong van Lu 魯恭おう),
  • Liu Fei りゅう (Prins Yi van Jiangdu えきおう),
  • Liu Duan りゅうはし (Prins Yu van Jiaoxi にかわ西にし于王),
  • Liu Pengzu りゅう彭祖 (Prins Jingsu van Zhao ちょうたかし肅王),
  • Liu Sheng りゅうまさる (Prins Jing van Zhongshan 中山なかやまやすしおう),
  • Liu Fa りゅうはつ (Prins Ding van Changsha ちょうすなじょうおう),
  • Liu Yue りゅうこし (Prins Hui van Guangchuan 廣川ひろかわめぐみおう),
  • Liu Ji りゅうよせ (Prins Kang van Jiaodong にかわあずまやすしおう),
  • Liu Cheng りゅうじょう (Prins Ai van Qinghe 清河きよかわあいおう),
  • Liu Shun りゅうしゅん (Prins Xian van Changshan 常山つねやまけんおう)
54. Li Guang Su Jian zhuan (ひろけんでん) biografieën van Li Guang en Su Jian
  • Li Guang (ひろ (†119 v.Chr.) was een succesvol generaal onder keizer Wu, maar pleegde na een nederlaag tegen de Xiongnu zelfmoord.
  • Su Jian (けん), was een generaal, leidde in 127 en 124 v.Chr. veldtochten tegen de Xiongnu. Nadat hij door hen was verslagen verloor hij zijn positie (na eerst tot de doodstraf te zijn veroordeeld).
55. Wei Qing Huo Qubing zhuan (まもるあお霍去びょうでん) biografieën van Wei Qing en Huo Qubing.
  • Wei Qing (まもるあお, †105 v.Chr.), was de eerste legerleider die de Xiongnu op eigen terrein bestreed. Hij heeft in totaal zeven veldtochten tegen hen geleid.
  • Huo Qubing (霍去びょう, †117 v.Chr.), was een legerleider die de Xiongnu bestreed. Na een expeditie in 119 v.Chr., waarbij hij met zijn leger het Baikalmeer bereikte, werd hij benoemd tot minister van oorlog (だい司馬しば, da sima).
56. Dong Zhongshu zhuan (ただしなか舒傳) biografie van Dong Zhongshu Dong Zhongshu (ただしなか舒, 179-104 v.Chr.), filosoof en literaat. Hij was samensteller van Chunqiu fanlu (春秋しゅんじゅうしげる, "Overvloedige dauw van de Annalen van lente en herfst"), waarin correlaties tussen kosmos en staat werden uitgewerkt.
57. 57A. 57B. Sima Xiangru zhuan (司馬しばしょう如) biografie van Sima Xiangru Sima Xiangru (司馬しばしょう如, 179-117 v.Chr.), belangrijk dichter
58. Gongsun Hong Bu Shi Er Kuan zhuan (公孫こうそんひろぼくしきひろしでん) biografieën van Gongsun Hong, Bu Shi en Er Kuan
  • Gongsun Hong (公孫こうそんひろし, 200-121 v.Chr.), was een boshi (博士はかせ, "Erudiet") onder keizer Wu
  • Bu Shi (ぼくしき), was een functionaris onder keizer Wu.
  • Ni Kuan (ひろし, †103 v.Chr., ook te lezen als Er Kuan 倪寬), was deskundig in astronomie en maakte, samen met Sima Qian berekeningen voor een nieuwe kalender (de Taichu Kalender, 太初たいしょれき).
59. Zhang Tang zhuan (ちょうでん) biografie van Zhang Tang Zhang Tang (ちょう, †115 v.Chr.), was met Zhao Yu (ちょう禹), eveneens een functionaris onder keizer Wu, samensteller van wrede strafwetten.
60. Du Zhou zhuan (もりしゅうでん) biografie van Du Zhou Du Zhou (もりしゅう, †94 v.Chr.), was een hoofdcensor (ちゅうすすむ, yushi zhongcheng) en stond bekend als een wrede functionaris.
61. Zhang Jian Li Guangli zhuan (ちょう騫李こうでん) biografieën van Zhang Jian en Li Guangli
  • Zhang Qian (ちょう騫, †114 v.Chr.), bereisde de westelijke gebieden en schreef daar uitvoerige rapportages over.
  • Li Guangli ひろ, †88 v.Chr.), militair leider, wist de hoofdstad van Dayuan (だいあて) in het Ferghana Bekken te veroveren, maar sneuvelde later tijdens een veldtocht tegen de Xiongnu.
62. Sima Qian zhuan (司馬しば遷傳) biografie van Sima Qian Sima Qian was de samensteller van Shiji.
  • Bevat ook biografie van zijn vader Sima Tan.
63. wu wuzhi zhuan (でん) biografieën van vijf zonen van Wu Bedoeld zijn zonen van keizer Wu:
  • Liu Ju りゅうよりどころ (Kroonprins Li もど太子たいし)
  • Liu Hong りゅう閎 (Prins Huai van Qi, ひとしふところおう)
  • Liu Dan りゅうだん (Prins Ci van Yan, つばめ剌王)
  • Liu Xu りゅう胥 (Prins Li van Guangling, 廣陵こうりょう厲王)
  • Liu Bo りゅう髆 (Prins Ai van Changyi, あきら邑哀おう)
64. 64A. 64B. Yan Zhu Wuqiu Zhufu Xu Yan Zhong Wang Jia zhuan (いむしゅわれおかぬしちちじょいわおおわりおう賈傳) biografieën van Yan, Zhu, Wuqiu, Zhufu, Xu, Yan, Zhong, Wang en Jia Bedoeld zijn:
  • Yan Zhu (いむすけ, †122 v.Chr.), eigenlijke naam Zhuang Zhu そうすけ), ambtenaar literaat die het genre fu (, rijmproza) beoefende.
  • Zhu Maichen (しゅかいしん, †115 v.Chr.), functionaris onder keizer Wu.
  • Wuqiu Shouwang (われおかひさしおう), ambtenaar-literaat, van zijn fu (, rijmproza) en gedichten is slechts een klein gedeelte bewaard gebleven
  • Zhufu Yan (しゅちち偃, †126 v.Chr.) behoorde tot de belangrijkste adviseurs van keizer Wu, maar werd uiteindelijk terechtgesteld, omdat hij verantwoordelijk zou zijn voor de zelfmoord van de prins van Qi (ひとし).
  • Xu Le (じょらく), functionaris onder keizer Wu.
  • Yan An (いむやすし, eigenlijk Zhuang An, そうやす), functionaris onder keizer Wu.
  • Zhong Jun (おわりぐん), schrijver-literaat, sneuvelde op jonge leeftijd tijdens een veldtocht tegen de zuidelijke Yue. Van zijn literair werk is nauwelijks iets bewaard gebleven.
  • Wang Bao (おう褒) was een dichter die een lofdicht schreef op keizer Yuan, die hem daarvoor beloonde met de titel jian dafu (諫大夫たいふ).
  • Jia Juanzhi (賈捐), functionaris onder keizer Yuan, die hem uiteindelijk liet executeren vanwege zijn veelvuldige kritiek op hoge hoffunctionarissen.
65. Dongfang Shuo zhuan (東方とうほうさくつたえ) biografie van Dongfang Shuo Dongfang Shuo (東方とうほうついたち, 154-93 v.Chr.), was een taoïstische schrijver en magiër
66. Gongsun Liu Tian Wang Yang Cai Chen Zheng zhuan (公孫こうそんりゅうおう楊蔡ひねていつたえ) biografieën van Gongsun, Liu, Tian, Wang, Yang, Cai, Chen en Zheng Bedoeld zijn:
  • Gongsun He (公孫こうそん, †91 v.Chr.), werd in 106 v.Chr. benoemd tot hoofdadviseur (chengxiang, 丞相じょうしょう), nadat zijn zoon Gongsun Jingsheng (公孫こうそんけいごえ) was beschuldigd van het gebruik van toverspreuken tegen keizer Wu werd Gongsun He samen met zijn zoon terechtgesteld.
  • Liu Quli (りゅうこごめ氂, †90 v.Chr.), werd in 91 v.Chr. benoemd tot hoofdadviseur (chengxiang, 丞相じょうしょう) als opvolger van Gongsun He. In 90 v.Chr. werd zijn vrouw beschuldigd van het gebruik van toverspreuken en werd hij met zijn vrouw terechtgesteld.
  • Tian Qianqiu (千秋せんしゅう, †77 v.Chr., ook wel Che Qianqiu, くるま千秋せんしゅう), werd in 89 v.Chr. benoemd tot hoofdadviseur (chengxiang, 丞相じょうしょう).
  • Wang Xin (おう訢, †76 v.Chr.), werd in 80 v.Chr. benoemd tot hoofdcensor (yushi dafu, 大夫たいふ) en in 77 v.Chr. tot hoofdadviseur (chengxiang, 丞相じょうしょう).
  • Yang Chang (楊敞, †74 v.Chr.), was hoofdcensor (yushi dafu, 大夫たいふ), en werd in 75 v.Chr. benoemd tot hoofdadviseur (chengxiang, 丞相じょうしょう).
  • Cai Yi (蔡義, †71 v.Chr., ook wel Cai Yi (蔡誼), was hoofdcensor (yushi dafu, 大夫たいふ), en werd in 74 v.Chr. benoemd tot hoofdadviseur (chengxiang, 丞相じょうしょう), als opvolger van Yang Chang.
  • Chen Wannian (ひねまんねん, †44 v.Chr.), werd benoemd tot hoofdadviseur (chengxiang, 丞相じょうしょう), als opvolger van Bing Ji (へいきち, zie juan 74) en in 51 v.Chr. tot hoofdcensor (yushi dafu, 大夫たいふ).
  • Zheng Hong (ていひろし), werd in 42 v.Chr. benoemd tot hoofdcensor (yushi dafu, 大夫たいふ), maar raakte die post in 37 v.Chr. weer kwijt.
67. Yang Hu Zhu Mei Yun zhuan (楊胡しゅうめうんでん) biografieën van Yang, Hu, Zhu, Mei en Yun Bedoeld zijn:
68. Huo Guang Jin Midi zhuan (霍光きん磾傳) biografieën van Huo Guang en Jin Midi
69. Zhao Chongguo Xin Qingji zhuan (ちょうたかしこくからしけいでん) biografieën van Zhao Chongguo en Xin Qingji
70. Fu Chang Zheng Gan Chen Duan zhuan (でんつねていあまちんだんでん) biografieën van Fu, Chang, Zheng, Gan, Chen en Duan Bedoeld zijn:
71. Jun Shu Yu Xue Ping Peng zhuan [(雋疏于薛ひら彭傳) biografieën van Jun, Shu, Yu, Xue, Ping en Peng Bedoeld zijn:
72. Wang Gong liang Gong Bao zhuan (おうみつぐりょう龔鮑でん) biografieën van Wang, Gong, de beide Gong en Bao Bedoeld zijn:
73. Wei Xian zhuan (韋賢でん) biografie van Wei Xian Wei Xian (韋賢, 147-66 v.Chr.)
74. Wei Xiang Bing Ji zhuan (しょうへいよしつたえ) biografieën van Wei Xiang en Bing Ji
  • Wei Xiang (しょう, †59 v.Chr.)
  • Bing Ji (へいきち, ook geschreven als (邴吉)
75. Sui liangxiahou Jing Ji Li zhuan (眭兩なつこうきょうつばさつたえ) biografieën van Sui, de beide markiezen van Xia, Jing, Ji en Li Bedoeld zijn:
76. Zhao Yin Han Zhang liang Wang zhuan (ちょういんかんちょうりょうおうつたえ) biografieën van Zhao, Yin, Han, Zhang en de beide Wang Bedoeld zijn:
77. Gai Zhuge Liu Zheng Sun Wujiang He zhuan (ぶたしょかずらりゅうていまご毋將なんつて) biografieën van Gai, Zhuge, Liu, Zheng, Sun, Wujiang en He Bedoeld zijn:
78. Xiao Wangzhi zhuan (しょうもちつて) biografie van Xiao Wangzhi Xiao Wangzhi (しょうもち) was een hoge functionaris onder de keizers Xuan en Yuan
79. Feng Fengshi zhuan (馮奉でん) biografie van Feng Fengshi Feng Fengshi (馮奉) was een generaal onder de keizers Xuan en Yuan
80. Xuan Yuan liuwang zhuan (せんもとろくおうつたえ) biografieën van de zes zonen van Xuan en Yuan Bedoeld zijn de zonen van:
  • keizer Xuan
    • Liu Qin りゅう欽 (Prins Xian van Huainan 淮陽けんおう)
    • Liu Ao りゅう囂 (Prins Xiao van Chu すわえこうおう)
      • Hieronder staat ook zijn achterkleinzoon Liu Ying (Ruzi) vermeld , van 6-9 na Chr. nominaal heerser onder regentschap van Wang Mang als waarnemend keizer.
    • Liu Yu りゅう宇 (Prins Si van Dongping 東平とうへいおもえおう)
    • Liu Jing りゅう竟 (Prins Ai van Zhongshan 中山なかやまあいおう)
  • keizer Yuan
    • Liu Kang りゅうやすし (Prins Gong van Dingtao ていすえどもおう)
    • Liu Xing りゅうきょう (Prins Xiao van Zhongshan 中山なかやまたかしおう)
81. Kuang Zhang Kong Ma zhuan (ただしちょうあなでん) biografieën van Kuang, Zhang, Kong en Ma Bedoeld zijn:
  • Kuang Heng (ただし衡) was een hoge functionaris onder de keizers Yuan en Cheng
  • Zhang Yu (ちょう禹, †5 v.Chr.) was een hoge functionaris onder de keizers Zhao, Yuan en Cheng
  • Kong Guang (あなこう) was een hoge functionaris onder de keizers Cheng en Ping
  • Ma Gong (うまみや) werd in 5 v.Chr minister van oorlog (だい司馬しば, dasima)
82. Wang Shang Shi Dan Fu Xi zhuan (おうしょうでんでん) biografieën van Wang Shang, Shi Dan en Fu Xi
  • Wang Shang (おうしょう), werd in 29 v.Chr. minister van oorlog (だい司馬しば, dasima), maar werd in 25 v.Chr. door toedoen van Wang Feng uit de clan van de latere keizer Wang Mang (maar geen familie van Wang Shang) ontslagen.
  • Shi Dan (ふみ), was een hoge functionaris onder de keizers Yuan en Cheng.
  • Fu Xi (でん) werd in 6 v.Chr. minister van oorlog (だい司馬しば, dasima).
83. Xue Xuan Zhu Bo zhuan (薛宣しゅひろしでん) biografieën van Xue Xuan en Zhu Bo
  • Xue Xuan (薛宣) werd in 20 v.Chr. benoemd tot hoofdadviseur (丞相じょうしょう, chengxiang), maar werd onder keizer Ping tot aftreden gedwongen.
  • Zhu Bo (しゅひろし) werd onder keizer Ai benoemd tot magistraat van het hoofdstedelijk district (きょうちょういん, jingzhao yin) en daarna tot minister van openbare werken (だいつかさそら, dasikong)
84. Zhai Fangjin zhuan (翟方しんでん) biografie van Zhai Fangjin Zhai Fangjin (翟方すすむ, †7 v.Chr.) behoorde tot de hoogste adviseurs van keizer Cheng, maar raakte in hofintriges verzeild en werd uiteindelijk tot zelfmoord gedwongen.
85. Gu Yong Du Ye zhuan (たにひさしもり鄴傳) biografieën van Gu Yong en Du Ye
  • Gu Yong ( たにひさし, †8 v.Chr., ook Gu Bing たになみ), was een hoge functionaris en literaat onder keizer Cheng en stond onder bescherming van Wang Feng.
  • Du Ye (もり鄴), was een functionaris en bereikte onder keizer Ai) de functie van censor (さむらい, shi yushi)
86. He Wu Wang Jia Shi Dan zhuan (なにたけおうよしみたんつたえ) biografieën van He Wu, Wang Jia en Shi Dan
  • He Wu (なにたけ, †3 v.Chr.), was een hoge functionaris, maar werd bij het begin van de regering van keizer Ai door Wang Mang ontslagen.
  • Wang Jia (おうよしみ), hoge functionaris onder keizer Ai. Hij stond bekend als eerlijk en bestreed corruptie. Toen hij zich verzette tegen de toegenomen invloed van Dong Xian werd hij gevangen gezet en overleed omdat hij daarna nog weigerde te eten. Ontving in 4 na Chr. postuum de titel Markies Zhong (ちゅうこう)
  • Shi Dan (, †3 n.Chr.), was onder keizer Ai minister van oorlog (da sima, だい司馬しば) en daarna minister van openbare werken (dasikong, だいつかさそら). Toen hij de omvang van land in privébezit wilde beperken werd hij ten val gebracht door de schoonfamilie van keizer Ai. In 2 na Chr. ontving hij opnieuw een adellijke titel, maar overleed korte tijd later.
87. 87A. 87B. Yang Xiong zhuan (あげゆうでん) biografie van Yang Xiong Yang Xiong ( あげゆう, 53 v.Chr.-18 na Chr., ook geschreven als 楊雄), belangrijke literaat en confucianistische filosoof. Hij was de samensteller van Taixuanjing ('Het grote mysterie', ふとしげんけい) naar het voorbeeld van het Boek der Veranderingen en Fayan ('Voorbeeldige woorden', ほうげん) naar het voorbeeld van de Gesprekken van Confucius.
88. Rulin zhuan (儒林でん) biografieën (uit het woud) van confucianistische geleerden Genoemd worden:
89. Xunli zhuan (循吏でん) biografieën van oprechte beambten Genoemd worden:
90. Kuli zhuan (酷吏こくりでん) biografieën van meedogenloze beambten Genoemd worden:
91. Huozhi zhuan (貨殖かしょくでん) biografieën van personen die zeer rijk zijn geworden Genoemd worden:
  • Fan Li 范蠡,
  • Zigan 贛 (Duanmu Ci はしたまもの, ook wel Zigong みつぎ),
  • Bai Gui はくけい,
  • Yi Dun 猗頓,
  • Wuzhi Ying がらす蠃,
  • Weduwe Qing uit Ba ともえ寡婦かふきよし,
  • Familie Zhuo uit Shu しょくたく,
  • Cheng Zheng ほどてい,
  • Familie Kong uit Wan あてあな,
  • Familie Bing へい,
  • Dao Xian がたなあいだ,
  • Shi Shi ,
  • Familie Ren uit Xuanqu せんきょくつとむ
92. Youxia zhuan (ゆう俠傳) biografieën van dolende dapperen Genoemd zijn:
  • Zhu Jia しゅ,
  • Ju Meng げきはじめ,
  • Guo Jie かくかい,
  • Wan Zhang まんしょう,
  • Lou Hu ろうまもる,
  • Chen Zun ひね遵,
  • Yuan Bu はらわたる
93. Ningxing zhuan (佞幸でん) biografieën van listige gunstelingen Genoemd zijn:
  • Deng Tong 鄧通,
  • Zhao Tan ちょうだん,
  • Han Yan かん嫣,
  • Li Yannian のべねん,
  • Shi Xian せきあらわ,
  • Chunyu Zhang じゅん于長,
  • Dong Xian ただしけん
94. 94A. 94B. Xiongnu zhuan (匈奴きょうどでん) overleveringen over de Xiongnu Xiongnu.
95. Xinanyi liangyue Chaoxian zhuan (西南せいなんえびすりょう朝鮮ちょうせんでん) overleveringen over de Yi uit het zuidwesten, over de beide Yue en over Korea Met de beide Yue worden bedoeld de Zuidelijke Yue en de Min Yue.
96. 96A. 96B. Xiyu zhuan (西域せいいきでん) overleveringen uit de westelijke gebieden Bedoeld zijn de Zesendertig Rijken van de Westelijke Gebieden
97. 97A. 97B. Waiqi zhuan (外戚がいせきでん) biografieën van de keizerinnen en hun familieleden Genoemd worden:
  • Lü, keizerin van Gaozu (高祖こうそりょ皇后こうごう),
  • Zhang, keizerin van Xiaohui (孝惠たかえちょう皇后こうごう),
  • Bo, concubine van Gaozu (高祖こうそうすひめ),
  • Dou, keizerin van Xiaowen (孝文たかふみ皇后こうごう),
  • Bo, keizerin van Xiaojing (こうけいうす皇后こうごう),
  • Wang, keizerin van Xiaojing (こうけいおう皇后こうごう),
  • Chen, keizerin van Xiaowu (こうたけひね皇后こうごう),
  • Wei, keizerin van Xiaowu (こうたけまもる皇后こうごう),
  • Li, vrouw van Xiaowu (こうたけ夫人ふじん),
  • Zhao, concubine van Xiaowu genaamd Gouyi (こうたけかぎ弋趙婕妤),
  • Shangguan, keizerin van Xiaozhao (孝昭たかあき上官じょうかん皇后こうごう),
  • Shi, concubine van prins Wei (まもる太子たいし史良しりょう娣), grootmoeder van keizer Xuan,
  • Wang, vrouw van de keizerlijke kleinzoon Shi (ふみ皇孫こうそんおう夫人ふじん),
  • Xu, keizerin van Xiaoxuan (こうせんもと皇后こうごう),
  • Huo, keizerin van Xiaoxuan (こうせん皇后こうごう),
  • Wang, keizerin van Xiaoxuan (こうせんおう皇后こうごう),
  • Xu, keizerin van Xiaocheng (こうなりもと皇后こうごう),
  • Ban, concubine van Xiaocheng (こうなりはん婕妤),
  • Zhao, keizerin van Xiaocheng (こうなりちょう皇后こうごう),
  • Fu, concubine van Xiaoyuan (こうもとでんあきら),
  • Ding, concubine van de prins van Dingtao (ていすえひのとひめ), moeder van keizer Ai,
  • Fu, keizerin van Xiao'ai (こうあいでん皇后こうごう),
  • Feng, concubine van Xiaoyuan (こうもと馮昭),
  • Wei, concubine van de prins van Zhongshan (中山なかやままもるひめ), moeder van keizer Ping,
  • Wang, dochter van Wang Mang en keizerin van keizer Ping.
98. Yuanhou zhuan (もときさきでん) biografie van de keizerin van Yuan Bedoeld is Wang Zhengjun.
99. 99A. 99B. 99C. Wang Mang zhuan (おう莽傳) biografie van Wang Mang Wang Mang.
100. 100A. 100B. Xuzhuan (敘傳) Nawoord en biografie Nawoord (xu) door Ban Gu. Bevat tevens zijn autobiografie.

Door Ban Gu gebruikte bronnen

[bewerken | brontekst bewerken]

De hoofdstukken over de oudste geschiedenis van de Han-dynastie zijn afkomstig van Shiji. Het is echter ook mogelijk dat sommige later verdwenen hoofdstukken uit Shiji zijn aangevuld met die van de Hanshu. Ban Gu baseert zich verder vooral op officiële documenten, zowel keizerlijke edicten als memoranda gericht aan de keizer. De tabellen over de Han-prinsen ("koningen") en de aristocratie (juan 13-18) zijn overgenomen van officiële genealogische lijsten. Ook juan 19, een gedetailleerd overzicht van de organisatie van het bestuur, moet overgenomen zijn uit officiële stukken.

Ban Gu maakte ook gebruik van andere auteurs. Zo zijn juan 21 (muziektheorie en de kalender) en juan 30 (de catalogus van de keizerlijke bibliotheek) gebaseerd op werken van Liu Xin. Het hoofdstuk over astronomie (juan 26) is geschreven door Ma Xu. De gegevens voor juan 96 over de westelijke regio's, zijn gebaseerd op officiële rapporten van Chinese functionarissen die waren gestationeerd in het Tarimbekken. Tevens werd gebruikgemaakt van het reisverslag van Zhang Qian (ちょう騫, 195-114 v.Chr.).

Chinese tekst

[bewerken | brontekst bewerken]
  • はんかた, 漢書かんしょ (100かん), 北京ぺきん (中華ちゅうかしょきょく), 1975 (Ban Gu, Hanshu (100 juan), Beijing (Zhonghua shu ju), 1975), 8 delen, 4273 pp.
Herdrukt 1999, ISBN 9787101021288. De 'Zhonghua' uitgave van de Vierentwintig Geschiedenissen is de meest gebruikte uitgave. De teksten zijn voorzien van leestekens, ingedeeld in paragrafen en geschreven in traditionele karakters. Ook digitaal te raadplegen via het project Scripta Sinica (zie externe links).

Er is geen volledige vertaling van de Hanshu in westerse talen. Wel is er een groot aantal vertalingen van losse hoofdstukken. De belangrijkste zijn:

  • Dubs, Homer H., History of the Former Han Dynasty, Baltimore (Waverly Press), 1938-1955.
deel 1 (1938), vertaling juan 1-5,
deel 2 (1944), vertaling juan 6-10,
deel 3 (1955), vertaling juan 11-12 en 99.
Klik hier voor een online versie van de vertaling van Dubs. Voor de (niet gepubliceerde) vertaling van juan 19A onder de titel Introduction to the Tables of the Hundred Officials in the Ch'ien Han-shu klik hier. Voor glossaria voor de andere door hem vertaalde hoofdstukken klik hier voor 1-5 en hier voor 6.
  • Watson, Burton, Courtier and Commoner in Ancient China. Selections from the History of the Former Han by Pan Ku, New York (Columbia University Press) 1974, ISBN 0-231-03765-1.
vertaling van juan 54, 63, 65, 67, 68, 71, 74, 78, 92, 97.
  • Hulsewé, A.F.P., Remnants of Han Law, Leiden (Brill) 1955.
vertaling van juan 22 en 23.
  • Swann, Nancy Lee, Food and Money in Ancient China. The Earliest Economic History of China to A.D. 25. Han Shu 24, with related texts Han Shu 91 and Shih Chi 129, Princeton (Princeton University Press) 1950.
  • Eberhard, Wolfram, Beiträge zur kosmologischen Spekulation der Chinesen der Han-Zeit, Berlijn 1933 (Bässler Archiv, 16).
vertaling van juan 26.
  • De zhuan over Centraal-Azië zijn vertaald door:
    • Hulsewé, A.F.P. en Loewe, M.A.N., China in Central Asia. The early stage: 125 B.C.-A.D.23. An Annotated Translation of Chapters 61 en 96 of the History of the Former Han Dynasty, Leiden (Brill) 1979, ISBN 90-04-05884-2.
    • Groot, J.J.M. de, Chinesische Urkunden zur Geschichte Asiens.
      • deel 1. Die Hunnen der vorchristlichen Zeit, Berlijn/Leipzig (de Gruyter) 1926. Vertaling van juan 94.
      • deel 2. Die Westlande Chinas in der vorchristlichen Zeit, Berlijn/Leipzig (Walter de Gruyter) 1926. Vertaling van juan 96.
  • De zhuan over Wang Mang (juan 99) is vertaald door:
    • Stange, Hans O.H., Die Monographie über Wang Mang (Tsʹien-Han-shu Kap. 99) kritisch bearbeitet, übersetzt und erklärt, Leipzig (Deutsche Morgenländische Gesellschaft) 1939, (Abhandlungen für die Kunde des Morgenlandes, 23).
    • Sargent, Clyde Bailey, Wang Mang. A Translation of the Official Account of his Rise to Power as given in the History of the Former Han Dynasty, Westport, Conn. (Hyperion Press) 1977, ISBN 0-88355-386-4 (oorspronkelijke druk Shanghai (Graphic Art Book), 1950). Dissertation submitted to Columbia University, 1947.
  • Durrant, Stephen W., "The Han Histories" in: Woolf, Daniel (ed.), The Oxford History of Historical Writing, volume 1 (Beginning to AD 600), pp. 485-508, Oxford (Oxford University Press) 2011, ISBN 978-0-19-921815-8, .
  • "Han Shu 漢書かんしょ (History of the Former Han)", in: Knechtges, David R en Taiping Chang (eds.), Ancient and Early Medieval Chinese Literature. A Reference Guide, Part One, pp. 339-345, Leiden (Brill) 2010, (Handbuch der Orientalistik, 4. Abt., China; vol.25/1), ISBN 978-9-00-419127-3.
  • Hulsewé, A.F.P., "Han Shu" in: Loewe, Michael (ed.), Early Chinese Texts. A Bibliographical Guide, pp. 129-137, Berkeley (Society for the Study of Early China) 1993, (Early China Special Monograph Series No. 2), ISBN 1-557-29043-1.
[bewerken | brontekst bewerken]
  • (en) Hanshu Samenvattend overzicht door de Duitse sinoloog Ulrich Theobald.
  • (zh) De Zhonghua-uitgave is digitaal beschikbaar via het project Scripta Sinica van de Academia Sinica, Taipei. Klik daar op めん使用しよう om op de site van Scripta Sinica te komen, open vervolgens en open dan 正史せいし. Ga naar 漢書かんしょ, het werk kan naar keuze worden geraadpleegd per hoofdstuk, per paragraaf of per pagina.
Werken van of over dit onderwerp zijn te vinden op de pagina 漢書かんしょ (Hanshu - Boek van de Han) op Wikisource.