Gebruiker:RToV/Schrijven/Zuiderzeewerken
Site map | |
---|---|
Mijn focus ligt op het artikel Afsluitdijk met als contekst Proefpolder Andijk, Amsteldiepdijk en Wieringermeerpolder. Andere artikelen neem ik ook mee voorzover ze een rol spelen in de contekst van de Afsluitdijk. Feitelijk komt het erop neer dat de gehele voorgeschiedenis en vroege fase (tot ±1935) mijn werkterrein is.
Probleem is de veelheid aan onderwerpen, namen, facetten en data. Om daar een goed beeld van te krijgen, verwerk ik nieuw bronmateriaal allereerst in de chronologie. (Onderaan deze pagina.)
Artikelen
[bewerken | brontekst bewerken]- To do
- Rol van K.K. Kooy onderzoeken
Maakte deel uit van het plan Faddegon/. Werd niet veel later afzonderlijk uitgevoerd, niet als onderdeel van de Zuiderzeewerken.
Chronologie
[bewerken | brontekst bewerken]Het doel van deze tabel is: aantekeningen sorteren op chronologische of thematische volgorde; bronmateriaal snel toegankelijk maken; bronvermelding in artikelen vereenvoudigen.
De rode links hoeven niet per se allemaal te worden geblauwd. Ze zijn meer indicatief: is er al iets over bekend of nog niet? Overigens worden alleen onderwerpen mbt het onderzoeksgebied gewikilinkt. Plaatsnamen dus niet, personen wel.
De data links zijn gelinkt voor het bijwerken van de datumpagina's. Leuk klusje voor een regenachtige zondagmiddag. De nullen, als padding voor onbekende maanden en dagen, zijn nodig om de sortering goed te laten gaan. Anders komen de langste data onderaan.
Datum | Onderwerp | Omschrijving | name | |
---|---|---|---|---|
1782-00-00 | Plan Smit | Verhandeling door M. Smit: Aanwinnen van voorland aan de Zuiderzee. | EGM-HUET-432 | [1] |
1827-00-00 | Plan 1827 | Verhandeling door John Farey over een voorstel tot drooglegging van de Haarlemmermeer en Zuiderzee met stoommachines. (Keten van citaten.) | EGM-HUET-432 | [1] |
1848-00-00 | Plan Kloppenburg/Faddegon | J. Kloppenburg en P. Faddegon stellen inpoldering voor in drie fasen: 1. Het IJ met afwateringskanaal naar de Noordzee; 2. Zuiderzee bezuiden de lijn Enkhuizen - Laaksum/Klif; 3. rest van de Zuiderzee en de wadden. | EGM-HUET-432 | [1] |
1849-00-00 | Plan Van Diggelen | B.P.G. van Diggelen stelt, als reactie op het Plan Kloppenburg/Faddegon, inpoldering van bijna de gehele Zuiderzee voor. | EGM-HUET-434 | [2] |
1849-00-00 | Plan Van Diggelen | Inspecteurs van den Waterstaat J.H. Ferrand en L.J.A. van der Kun stellen voor een Staatscommissie te benoemen inzake het Plan Van Diggelen. Minister Thorbecke geeft daar geen gevolg aan. | EGM-HUET-435 | [3] |
1848-00-00 | Noordzeekanaal | Artikel Een uitstapje naar IJmuiden door S. Vissering in de Gids. | EGM-HUET-435 | [3] |
1853-00-00 | Noordzeekanaal | Concessie aangevraagd voor aanleg Noordzeekanaal en IJ-polders, door Jhr. C. Hartsen, J. van Lennep, J.G. Jager en de Engelse ingenieurs Croker en Burn. | EGM-HUET-435 | [3] |
1861-12-10 | Noordzeekanaal | Concessie verleend. | EGM-HUET-436 | [4] |
1863-01-24 | Noordzeekanaal | Concessie bekrachtigd door de wet. | EGM-HUET-436 | [4] |
1878-00-00 | Noordzeekanaal | Aanleg kanaal en polders voltooid. | EGM-HUET-436 | [4] |
1882-00-00 | Plan Buma | A. Buma stelt voor eerst de wadden achter de eilanden in te polderen en daarna de zeegaten te dichten. Hij dient een wetsvoorstel in maar trekt het later terug. Citaat wetstekst en memorie van toelichting, met uitleg door Huet. | EGM-HUET-437 | [5] |
1886-01-04 | Zuiderzee-vereeniging | Oprichting: voorzitter A. Buma; onder-voorzitter Mr. P.J.G. van Diggelen (zoon van B.P.G. van Diggelen); secretaris H.C. van der Houven van Oordt. | EGM-HUET-437 | [5] |
1887-02-18 | Zuiderzee-vereeniging | Eerste nota verschijnt, opgemaakt door de Ingenieurs J. van der Toorn, chef van het Technisch onderzoek en C. Lely, ingenieur der Zuiderzee-vereeniging. | EGM-HUET-437 | [5] |
1891-08-00 | Zuiderzee-vereeniging | Achtste nota verschijnt | EGM-HUET-437 | [5] |
0000-09-08 | Staatscommissie | Benoemd op voordracht van minister C. Lely en onder diens voorzitterschap. Opdracht wordt genoemd. | EGM-HUET-437 | [5] |
1893-12-00 | Citaat A. Huet | Drie-en-veertig jaren, van 1848 tot 1891, zijn noodig geweest om bij het algemeen den indruk te vestigen, dat de aanwinning van de Zuiderzee geen hersenschim is maar ernstig onderzoek verdient. | EGM-HUET-437 | [5] |
1866-00-00 | Plan Beyerinck | J.A. Beyerinck stelt indijking voor bezuiden de lijn Enkhuizen-Urk-Kampen. | EGM-HUET-438 | [6] |
1866-08-28 | Plan Beyerinck | Raad van den Waterstaat benoemd die verslag moet uitbrengen over het plan. | EGM-HUET-438 | [6] |
1870-05-04 | Plan Beyerinck | Staatscommissie benoemd die verslag moet uitbrengen over het plan. | EGM-HUET-438 | [6] |
1877-04-18 | Plan Beyerinck | Wetsontwerp over gewijzigde vorm, zonder resultaat. | EGM-HUET-438 | [6] |
1872-00-00 | Plan Opperdoes Alewijn | A. Huet verwijst naar een voetnoot in de derde nota van de Zuiderzee-vereeniging: „Wat het hoofddenkbeeld aangaat bestaat er veel overeenkomst tusschen dit schetsontwerp en dat hetwelk in 1872 door Jhr. Opperdoes Alewijn is gepubliceerd." | EGM-HUET-439 | [7] |
1866-00-00 | Plan Van der Meulen | IJ. van der Meulen stelt een afsluitdijk voor van Wieringen naar Makkum. | EGM-HUET-439 | [7] |
1866-00-00 | Plan Opperdoes Alewijn | Jhr. Opperdoes Alewijn stelt een afsluitdijk voor van de Anna Paulownapolder over Wieringen naar de Friesche kust tusschen Harlingen en Hindeloopen. | EGM-HUET-439 | [7] |
1870-00-00 | Plan Kooy | K.K. Kooy stelt een afsluitdijk voor van Anna Paulownapolder over Wieringen naar Zurich | EGM-HUET-439 | [7] |
1873-00-00 | Plan Opperdoes Alewijn | Jhr. Opperdoes Alewijn stelt een afsluitdijk voor van Wieringen naar Hindeloopen met partiëele indijkingen binnen de af te sluiten kom. | EGM-HUET-439 | [7] |
1866-00-00 | Plan Beyerinck | Gewijzigde plannen van T.J. Stieltjes, van „een Polderwerker," van H. Linse en van den Raad van den Waterstaat, allen van 1866. | EGM-HUET-439 | [7] |
1870-00-00 | Plan Beyerinck | Gewijzigd plan door de Staats-commissie van 1870. | EGM-HUET-439 | [7] |
1877-00-00 | Plan Beyerinck | Gewijzigd plan in het wetsontwerp van Mr. J. Heemskerk Az. van 1877. | EGM-HUET-439 | [7] |
0000-00-00 | Commissie Lorentz | Instelling Staatscommissie ... Zuiderzee: voorzitter H. Lorentz; Leden zijn ingenieurs, oceanografen en meteorologen. Opdracht: onderzoek naar de gevolgen van afsluiting voor de waterstanden aan de Noordhollandse en Friese kusten zouden zijn. | BNW-LORENTZ | [8] |
1926-11-00 | Commissie Lorentz | Eindverslag gepubliceerd door de Algemene Landsdrukkerij. Meer dan de helft is geschreven door Lorentz. | BNW-LORENTZ | [8] |
Materiaal
[bewerken | brontekst bewerken]Zuiderzeewerken
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.432. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-432" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-432 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.433. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-433" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-433 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.434. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-434" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-434 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.435. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-435" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-435 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.436. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-436" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-436 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.437. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-437" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-437 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.438. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-438" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-438 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.439. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-439" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-439 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.440. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-440" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-440 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.441. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-441" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-441 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.442. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-442" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-442 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.443. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-443" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-443 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.444. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-444" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-444 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.445. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-445" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-445 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.446. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-446" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-446 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.447. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-447" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-447 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.448. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-448" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-448 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.449. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-449" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-449 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.450. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-450" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-450 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.451. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-451" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-451 |subst=subst:}}</ref>
- Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.452. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="EGM-HUET-452" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|EGM-HUET-452 |subst=subst:}}</ref>
- Kamma, Ad, Gemaal Lely; het vergeten bouwwerk van Dirk Roosenburg (maart 2002). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="WWW-KAMMA" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|WWW-KAMMA |subst=subst:}}</ref>
Noordzeekanaal
- Kingma, Jur, Heraan! De Stad van de Aemstel ligt aan zee!. Vereniging Zaans Erfgoed. Geraadpleegd op 19 januari 2009. <ref name="VZE-KINGMA" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|VZE-KINGMA |subst=subst:}}</ref>
Afsluitdijk
- 75 jaar Afsluitdijk. Vakblad Civiele Techniek, 2007. Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="CT-AFSLUITDIJK">{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|CT-AFSLUITDIJK |subst=subst:}}</ref>
- Hoogschagen, Jan-Simon, Zuiderzeewerken inpolderingsplannen. De Geschiedenis van Wieringen. In Pago Wierense (1997 - 2007). Geraadpleegd op 19 januari 2009. <ref name="IPW-ZZW" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|IPW-ZZW |subst=subst:}}</ref>
- Goor, Lonneke van de, De cultuurhistorische waarde van de Afsluitdijk (PDF). Brochure Cultuurhistorie 9. Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (juni 2007). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="RACM-BC9" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|RACM-BC9 |subst=subst:}}</ref>
- De Afsluitdijk. Andere Tijden. VPRO (25 mei 2007). Geraadpleegd op 18 februari 2009. <ref name="VPRO-AT" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|VPRO-AT |subst=subst:}}</ref>
Biografieën
- Snelders, H.A.M., Lorentz, Hendrik Antoon (1853-1928). Biografisch Woordenboek van Nederland. Instituut voor Nederlandse Geschiedenis - Den Haag (13 maart 2008). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="BNW-LORENTZ" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|BNW-LORENTZ |subst=subst:}}</ref>
- Vries, Joh. de, Vissering, Gerard (1865-1937). Biografisch Woordenboek van Nederland. Instituut voor Nederlandse Geschiedenis - Den Haag (13 maart 2008). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="BNW-VISSERING" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|BNW-VISSERING |subst=subst:}}</ref>
- Berends, F., De Nobelprijs voor H.A. Lorentz en P. Zeeman (1902). Tentoonstelling 8 oktober – 19 november 2002 pg. 1. Leidse Universiteitsbibliotheek (8 oktober 2002). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="UBL-LORENTZ-1" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|UBL-LORENTZ-1 |subst=subst:}}</ref>
- Berends, F., De Nobelprijs voor H.A. Lorentz en P. Zeeman (1902). Tentoonstelling 8 oktober – 19 november 2002 pg. 2. Leidse Universiteitsbibliotheek (8 oktober 2002). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="UBL-LORENTZ-2" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|UBL-LORENTZ-2 |subst=subst:}}</ref>
- Berends, F., De Nobelprijs voor H.A. Lorentz en P. Zeeman (1902). Tentoonstelling 8 oktober – 19 november 2002 pg. 3. Leidse Universiteitsbibliotheek (8 oktober 2002). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="UBL-LORENTZ-3" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|UBL-LORENTZ-3 |subst=subst:}}</ref>
- Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Victor Jean Pierre de Blocq van Kuffeler (PDF). Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis (2006). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="TWG-KUFFELER" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|TWG-KUFFELER |subst=subst:}}</ref>
- Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Hendrik Wortman (PDF). Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis (2004). Geraadpleegd op 18 januari 2009. <ref name="TWG-WORTMAN" >{{subst:Gebruiker:RToV/Sjabloon/Literatuurlijst|TWG-WORTMAN |subst=subst:}}</ref>
- Digitaal krantenarchief 1910 - 1940 (Het Centrum, De NRC, Het Vaderland en Het Volk.)
- Leeuwarder Courant 1752 - heden
- Krantenarchief Rotterdamsch Nieuwsblad 1929 - 1946
Appendix
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b c d Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.432. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009.
- ↑ a b Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.434. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009.
- ↑ a b c d Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.435. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009.
- ↑ a b c Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.436. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009.
- ↑ a b c d e f Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.437. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009.
- ↑ a b c d Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.438. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009.
- ↑ a b c d e f g h Huet, A., Historisch overzicht van de ontwerpen tot landaanwinning in de Zuiderzee. aprilnummer 1894 blz.439. (PDF). Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (december 1893). Geraadpleegd op 18 januari 2009.
- ↑ a b Snelders, H.A.M., Lorentz, Hendrik Antoon (1853-1928). Biografisch Woordenboek van Nederland. Instituut voor Nederlandse Geschiedenis - Den Haag (13 maart 2008). Geraadpleegd op 18 januari 2009.