Korte Nieuwstraat (Utrecht)
Korte Nieuwstraat | ||||
---|---|---|---|---|
Rijksmonumentale panden in de oostelijke bebouwing van de Korte Nieuwstraat.
| ||||
Geografische informatie | ||||
Locatie | Utrecht, binnenstad | |||
Coördinaten | 52° 5′ NB, 5° 7′ OL | |||
Begin | Domplein | |||
Eind | Lange Nieuwstraat | |||
Lengte | circa 150 meter | |||
Algemene informatie | ||||
Aangelegd in | circa 1618 (oudere voorloper) | |||
Naam sinds | circa 1618 | |||
Bestrating | klinkers | |||
Detailkaart | ||||
|
De Korte Nieuwstraat is een straat in het centrum van de Nederlandse stad Utrecht.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Vanaf omstreeks 1050 tot in de 16e eeuw bevond zich hier de Paulusabdij. In deze periode lag op haar niet-openbare terrein een smalle voorloper van deze straat in de vorm van het Pauluspad. Op de overgang van de openbare weg naar dit pad, tussen de huidige Korte en Lange Nieuwstraat, stond de Pauluspoort.
De Reformatie bracht vervolgens omstreeks 1580 in Utrecht niet alleen een religieuze omwenteling, ook werd met de ontneming van katholiek bezit gaandeweg grootschalig de infrastructuur inclusief een deel van het stratenplan in de stad gewijzigd. In het gebied van de huidige Korte Nieuwstraat werd de naast de Dom van Utrecht staande Sint-Salvatorkerk afgebroken tezamen met andere bebouwing. Daarbij nam het Hof van Utrecht zijn intrek in de Paulusabdij. Rond 1619 is uiteindelijk de Lange Nieuwstraat (die tot dan nog Nieuwstraat heette) doorgetrokken over het Pauluspad en de voormalige immuniteit van Oudmunster (Sint-Salvatorkerk) richting de Domkerk. Deze nieuwe straat, breder dan het oude pad, kreeg de naam Korte Nieuwstraat.
In het tweede kwart van de 19e eeuw vonden diverse veranderingen plaats in dit gebied met de grootschalige verbouwing voor een gerechtsgebouw op de hoek met de Hamburgerstraat. De Pauluspoort en de Heilig-Kruiskapel op het Domplein zijn in die tijd gesloopt. In de jaren 30 van de 20e eeuw liep tramlijn 4 van de Gemeentetram Utrecht door de straat.
Op nr. 13bis was tot 1949 het bedrijf van Caroline Bleeker in de straat gevestigd, Nedoptifa, dat optische instrumenten fabriceerde.[1]
Kort na 1960 is de complete westelijke bebouwing gesloopt voor verdere verbreding van de weg waarna nieuwbouw verrees. In de oostelijke bebouwing bevinden zich vandaag de dag nog enkele monumentale panden.
Fotogalerij
[bewerken | brontekst bewerken]-
De Korte Nieuwstraat (links) ter hoogte van het Wed (rechts).
- Diverse foto's en tekeningen van de Korte Nieuwstraat - Het Utrechts Archief
- R.E. de Bruin e.a. (red.) (2000), 'Een paradijs vol weelde'. Geschiedenis van de stad Utrecht, Matrijs, Utrecht, blz. 120, 226-227 en 454, ISBN 9053451757.
- A.F.E Kipp (1976), Wed 5-7, in: M.H. Stafleu (red.) (1993), Archeologische en Bouwhistorische Kroniek van de Gemeente Utrecht 1926-1972, blz. 258-266, ISBN 90-5479-010-5
- ↑ Bleeker optiek Jan van Daalen, 11 oktober 2013