(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Lijst van Werelderfgoederen in Nederland - Wikipedia Naar inhoud springen

Lijst van Werelderfgoederen in Nederland

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Stichting Werelderfgoed Nederland
UNESCO Werelderfgoed in het Koninkrijk der Nederlanden

Dit is een lijst van Werelderfgoed in Nederland met de objecten ingeschreven in de UNESCO Werelderfgoedlijst of op de kandidatenlijst hiervoor.

Nederland, inclusief Curaçao, heeft de overeenkomst voor het Werelderfgoed geratificeerd op 26 augustus 1992, waarna het objecten op haar grondgebied kon nomineren voor de Werelderfgoedlijst.

De eerste toevoeging aan de lijst vond plaats in 1995 en de meest recente in 2023. Sindsdien zijn er dertien locaties in Nederland en Curaçao ingeschreven op de Werelderfgoedlijst. Twaalf hiervan zijn cultureel erfgoed en één is natuurlijk erfgoed. Twaalf locaties bevinden zich in Nederland, één bevindt zich op Curaçao.

De voorlopige (kandidaten) lijst van Nederland bevat nu nog twee objecten, die alle werden voorgedragen op 17 augustus 2011. Nadat ICOMOS had vastgesteld dat het object niet voldeed aan de criteria werd de nominatie van het Teylers Museum te Haarlem op verzoek van Nederland van de kandidatenlijst verwijderd tijdens 37e sessie van de Commissie voor het Werelderfgoed in 2013 te Phnom Penh, Cambodja. Ook het Eiland Saba en Sanatorium Zonnestraal zijn in respectievelijk 2019 en 2018 van de lijst afgehaald.

De jaartallen zijn de jaren van inschrijving, op de kandidatenlijst het jaar van inzending. De ID-nummers zijn de referentienummers zoals gebruikt door de UNESCO, zij linken direct aan de inschrijvingsbladen van de objecten op de UNESCO-website.

De nummers en criteria in de tabellen zijn zoals die worden gebruikt op de UNESCO-website. Er zijn drie verschillende typen mogelijk: cultuur, natuur en gemengd. In Nederland en Curaçao zijn er geen gemengde objecten op de Werelderfgoedlijst en er is er een op de kandidatenlijst.

De selectiecriteria i, ii, iii, iv, v en vi zijn de cultuurcriteria, en de selectiecriteria vii, viii, ix, en x zijn de natuurcriteria.

Locaties op de UNESCO Werelderfgoedlijst

[bewerken | brontekst bewerken]
ID – Jaar Naam Locatie Type (criteria) Afbeelding
739 – 1995 Schokland Flevoland Cultuur (iii, v)
759 – 1996, 2021 Nederlandse waterverdedigingslinie
(Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie)
Noord-Holland, Utrecht, Gelderland, Zuid-Holland en Noord-Brabant Cultuur (ii, iv, v)
818 – 1997 Kinderdijkse molens Alblasserdam en Nieuw-Lekkerland; Zuid-Holland Cultuur (i, ii, iv)
819 – 1997 Historisch gebied van Willemstad, binnenstad en haven Willemstad; Curaçao Cultuur (ii, iv, v)
867 – 1998 Ir. D.F. Woudagemaal Lemmer; Friesland Cultuur (i, ii, iv)
899 – 1999 Droogmakerij de Beemster Beemster; Noord-Holland Cultuur (i, ii, iv)
965 – 2000 Rietveld Schröderhuis Utrecht, Utrecht Cultuur (i, ii)
1314 – 2009 Waddenzee Friesland, Groningen en Noord-Holland Natuur (viii, ix, x)
1349 – 2010 Grachtengordel van Amsterdam Amsterdam; Noord-Holland Cultuur (i, ii, iv)
1441 – 2014 Van Nellefabriek Rotterdam; Zuid-Holland Cultuur (ii, iv)
1555 – 2021 Koloniën van Weldadigheid Veenhuizen, Noordenveld, Frederiksoord / Wilhelminaoord, Westerveld; Drenthe Cultuur (ii, iv)
1631 – 2021 Grenzen van het Romeinse Rijk - De Neder-Germaanse limes Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland Cultuur (ii, iii, iv)
1683 – 2023 Eise Eisinga Planetarium Franeker; Friesland Cultuur (i, ii, iv)

Objecten op de kandidatenlijst

[bewerken | brontekst bewerken]
ID – Jaar Naam Locatie Type (criteria) Afbeelding
5627 – 2011 Bonaire National Marine Park Bonaire; Caribisch Nederland Natuur (vii, ix)
5632 – 2011 Plantagesysteem van West Curaçao Curaçao Cultuur (ii, iv, v)

Object voorheen op de kandidatenlijst

[bewerken | brontekst bewerken]
ID – Jaar Naam en Locatie Type (criteria) Opmerkingen Afbeelding
5628 – 2011 Eiland Saba, Caribisch Nederland Gemengd (ii, iv, v, x) In 2019 van de lijst gehaald.[1]
5634 – 2011 Teylers Museum, Haarlem; Noord-Holland Cultuur (i, ii, iv) In 2013 van de lijst gehaald op de 37e sessie van de Commissie voor het Werelderfgoed (Phnom Penh, Cambodja)[2]
5633 – 2011 Sanatorium Zonnestraal, Hilversum; Noord-Holland Cultuur (i, ii, iv) In 2018 van de lijst gehaald.[3]
Alblasserwaard-Oost; Zuid-Holland[4]
Vechten / De Burg; Bunnik, Utrecht[4] In 2021 alsnog Werelderfgoed als onderdeel van de Neder-Germaanse limes en de Nederlandse waterverdedigingslinie
De Gouw en de Groetpolder; Noord-Holland[4]
Middag-Humsterland; Groningen[4]
Noordoostpolder; Flevoland[4]
Visvijverweg / Noordertocht, Swifterbant; Flevoland[4]
Park Arentsburg / Forum Hadriani; Voorburg Zuid-Holland[4] In 2021 alsnog Werelderfgoed als onderdeel van de Neder-Germaanse limes

UNESCO is de culturele organisatie van de Verenigde Naties en zet zich in om erfgoed wereldwijd te beschermen. Daarvoor gebruikt UNESCO verschillende erfgoedlijsten. Het bekendste is Werelderfgoed. Daarnaast is er ook geologisch erfgoed (Geoparken), immaterieel erfgoed, ’Memory of the World’-programma etc. Vaak worden deze verschillende lijsten door elkaar gebruikt, maar ze verschillen nogal van karakter.

Immaterieel erfgoed

[bewerken | brontekst bewerken]

Deze lijst toont tradities opgenomen als immaterieel (cultureel) erfgoed, zie ook Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed Nederland

Naam Jaar Beschrijving Afbeelding
Molenaarsambacht[5] 2017

Erfgoed voor documenten

[bewerken | brontekst bewerken]

Deze lijst toont de documenten en archieven opgenomen in het Memory of the World-programma van UNESCO.

Naam Jaar Beschrijving Afbeelding
Livraria Montezinos[6] 2003
Archieven van de Verenigde Oost-Indische Compagnie[6] 2003
Dagboek van Anne Frank[6] 2009
Collectie Jean Desmet[6] 2011
La Galigo[6] 2011 Samen met Indonesië
Archief van de Middelburgsche Commercie Compagnie[6] 2011 Samen met Curaçao en Suriname
Archieven van de West-Indische Compagnie[6] 2011 Samen met Ghana, Guyana, Nederlandse Antillen, Suriname, Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten
Manifest van de Communistische Partij en eerste druk van het Het Kapitaal met persoonlijke notities van Karl Marx[6] 2013 Samen met Duitsland
Kroniek van Diponegoro[6] 2013 Samen met Indonesië
Utrechts Psalter[6] 2015
The Language Archive - collectie van wereldtalen[6] 2015
Archieven van Ludwig Wittgenstein[6] 2017 Samen met Oostenrijk, Canada en het Verenigd Koninkrijk
Archieven van Aletta Jacobs[6] 2017 Samen met en de Verenigde Staten
Westerborkfilm[6] 2017
Panji-manuscripten[6] 2017 Samen met en de Indonesië en Cambodja
Amsterdams Notarieel Archief[6] 2017