tempo

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  tempo    (hulp, bestand)
• IPA: /'tɛmpo/

Woordafbreking

• tem·po

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Italiaans, in de betekenis van ‘relatieve snelheid’ voor het eerst aangetroffen in 1839
• uit het Italiaans tempo "snelheid waarmee een muziekstuk wordt gespeeld"

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	tempo	tempo's tempi (vaktaal)
verkleinwoord	tempootje	tempootjes

Zelfstandig naamwoord

het tempo o

1. de snelheid waarmee een muziekstuk wordt gespeeld

   • Het tempo van dit pianostuk ligt behoorlijk laag. 

2. de snelheid waarmee dingen elkaar opvolgen

   • Het tempo van de les lag een pak hoger dan in de lagere school. 

3. de snelheid waarmee men iets doet

   ▸ Het was in dat opzicht opvallend fijn om alleen te zijn en geheel in mijn eigen tempo de dag door te gaan.

Hyponiemen

• ijltempo, marstempo, recordtempo, wandeltempo, werktempo, noodtempo

Afgeleide begrippen

• atemporeel, tempobeul, tempobeurs, tempomaker, tempowinst

Vertalingen

    1.   

Engels: speed (en)

Spaans: tempo (es) m, velocidad (es) v

Gangbaarheid

• Het woord tempo staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "tempo" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Indonesisch

Woordafbreking

• tem·po

Woordherkomst en -opbouw

• uit het Portugees tempo

Zelfstandig naamwoord

tempo

1. tijd

Synoniemen

• masa, waktu

Afgeleide begrippen

• tempo dulu

Italiaans

Woordafbreking

• tem·po

enkelvoud	meervoud
tempo	tempi

Zelfstandig naamwoord

tempo m

1. tijd
2. weer
3. tempo, snelheid waarmee een muziekstuk wordt gespeeld

Overerving en ontlening

• Nederlands: tempo

Pools

Zelfstandig naamwoord

tempo o

1. tempo

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Portugees

Uitspraak

• IPA: /'tẽpʊ/

Woordherkomst en -opbouw

• uit het Latijn tempus "tijd"

Zelfstandig naamwoord

tempo m

1. tijd
2. (sport) periode (helft) waarin de speelduur is verdeeld
3. (taalkunde) tijd (werkwoordsvorm)
4. seizoen
5. weer

Overerving en ontlening

• Indonesisch: tempo

Slowaaks

Zelfstandig naamwoord

tempo o

1. tempo

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /tɛmpɔ/

Woordafbreking

• tem·po

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Italiaans

Zelfstandig naamwoord

tempo o

1. tempo; de snelheid waarmee dingen elkaar opvolgen

   «Deficit bilance amerického zahraničního obchodu rostl v únoru rychlejším než očekávaným tempem.»

   Het Amerikaanse buitenlandse handelstekort steeg sneller in februari dan het verwachte tempo.

2. (muziek) tempo, ritme
3. slag, zwemslag; beweging van de armen bij zwemmen

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	tempo	tempa
genitief	tempa	temp
datief	tempu	tempům
accusatief	tempo	tempa
vocatief	tempo	tempa
locatief	tempu	tempech
instrumentalis	tempem	tempy

Synoniemen

1. rychlost v
2. rytmus monbezield, takt monbezield, doba v
3. –

Afgeleide begrippen

• tempíčko o
• temporální
• tempový

Typische woordcombinaties

• dostat se do tempa – op tempo komen

Verwante begrippen

• tempově (bw.)

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Česko-německý slovník Fr. Št. Kotta - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)