Den armenske kalenderen
Den armenske kalenderen er danna av år delt inn i 12 månader med fem tilleggsdagar. Dagane i månaden har namn i staden for nummer, noko som er vanleg i avestiske kalendrar.
Byrjingsåret tilsvarer år 552 i den julianske og gregorianske kalenderen. Dette var ei tid då Den armenske apostoliske kyrkja fjerna seg frå den katolske.
Kalenderen bruker armenske tal og bokstavar. Datoer er markert med teikna ԹՎ eller liknande, gjerne med ein strek over for å indikera «t'vin» («i året»), etterfølgd av eitt til fire teikn frå det armenske alfabetet, der kvart teikn står for eit tal. For å omsetja dette til eit standardår, kan ein leggja 551 til det armenske årstalet.
Månader
endreArmenske månadnamn viser påverknad frå den parsiske kalenderen.[1]
| # | Armensk | Romanisering etter Hübschmann-Meillet (1913) | Tyding | Ordsoge/merknadar |
|---|---|---|---|---|
| 1 | նաւասարդ | nawasard | nyttår | Avestisk*nava sarə |
| 2 | հոռի | hoṙi | to | |
| 3 | սահմի | sahmi | tre | |
| 4 | տրէ | trē | Parsisk tïr | |
| 5 | քաղոց | kʿałocʿ | avlingsmånaden | Parsisk Ameretat (guden Ameretat var rekna som vernar av plantar) |
| 6 | արաց | aracʿ | ||
| 7 | մեհեկան | mehekan | Mithra-høgtida | Iransk *mihrakān- ; parsisk mitrō |
| 8 | արեգ | areg | solmånaden | Parsisk Āvān |
| 9 | ահեկան | ahekan | fire festival | Iranisk *āhrakān- ; parsisk Ātarō |
| 10 | մարերի | mareri | mid-year | Avestisk mai |
| 11 | մարգաց | margacʿ | Parsisk vohūman | |
| 12 | հրոտից | hroticʿ | Pahlavi *fravartakān ; parsisk spendarmat̰ | |
| 13 | Ավելյաց[2] | epagomenê | Innsette dagar (fravasjidagar, fravardigan) |
Dagar
endreDen armenske kalenderen gjev namn til dagane i månaden i staden for nummer, noko ein også finn i andre avestiske kalendrar. Einn finn parsisk påverknad i minst fem namn.
| # | Namn | Tyding/avleiing |
|---|---|---|
| 1 | Areg | sol |
| 2 | Hrand | |
| 3 | Aram | |
| 4 | Margar | profet |
| 5 | Ahrank’ | halvbrent |
| 6 | Mazdeł | |
| 7 | Astłik | Venus |
| 8 | Mihr | Mithra |
| 9 | Jopaber | |
| 10 | Murç | triumf |
| 11 | Erezhan | einebuar |
| 12 | Ani | |
| 13 | Parkhar | |
| 14 | Vanat | |
| 15 | Aramazd | Ahura Mazda |
| 16 | Mani | byrjing |
| 17 | Asak | utan byrjing |
| 18 | Masis | Araratfjellet |
| 19 | Anahit | Anahita |
| 20 | Aragats | Aragatsfjellet |
| 21 | Gorgor | |
| 22 | Kordvik | Ein provins i Stor-Armenia |
| 23 | Tsmak | austavinden |
| 24 | Lusnak | halvmåne |
| 25 | Tsrōn | spreiing |
| 26 | Npat | Apam Napat |
| 27 | Vahagn | Parsisk vahrām ; avestisk verethragna, namnet på den 20. dagen |
| 28 | Sim | fjell |
| 29 | Varag | |
| 30 | Gišeravar | aftanstjerna |
Kjelder
endre- ↑ L. H. Gray, «On Certain Persian and Armenian Month- Names as Influenced by the Avesta Calendar», JAOS 28 (1907), 339.
- ↑ Հին հայկական տոմար
- Denne artikkelen bygger på «Armensk kalender» frå Wikipedia på bokmål, den 24. april 2017.
- Denne artikkelen bygger på «Armenian calendar» frå Wikipedia på engelsk, den 24. april 2017.