Sjå kjelda til Gökçeada

{{Infoboks øy
|bilete =Gokceada4.JPG
|kart = Turkey - Imbros.PNG
|stad = [[Egearhavet]]
|koordinatar={{koord|40|09|39|N|25|50|40|E|vising=pålinje,tittel|region:GR_type:isle}}
|øygruppe = [[Dei nordegeiske øyane]]
|areal = 279
|land = Tyrkia
|land administrativ inndeling tittel= [[Provinsar i Tyrkia|Provins]]
|land administrativ inndeling = [[provinsen Çanakkale|Çanakkale]]
|land største by =Gökçeada by
|land største by folketal=6&nbsp;229
|folketal = 9&nbsp;440
|folketal år =2019
|folketettleik =33,84
}}
'''Gökçeada''', tidlegare oftast '''Ímvros''' ([[gresk]] Ίμβρος, eldre tyrkisk ''İmroz'') er den største øya i [[Tyrkia]] og høyrer til [[Dei nordegeiske øyane]] i [[Egearhavet]]. Øya høyrer til [[provinsen Çanakkale]] og ligg ved inngangen til [[Sarosbukta]] nord i Egearhavet, og er òg det vestlegaste punktet i Tyrkia. Med eit areal på 279 km² har Gökçeada nokre skogområde.

Etter ei folketeljing i 2019 hadde Gökçeada totalt 9&nbsp;440 innbyggjarar.<ref name="Nufusu.com">{{cite web|title=Gökçeada Nüfusu - Çanakkale (Befolkning av Gökçeada - Çanakkale) |url=https://www.nufusu.com/ilce/gokceada_canakkale-nufusu |date=2019 |website=Nufusu.com
|language=tr}}</ref> I same folketeljing vart det rapportert at 6&nbsp;229 av innbyggjarane bur i Gökçeada by og 3&nbsp;211 i dei andre landsbyane.<ref name="Nufusu.com"/> Hovudnæringa på Gökçeada er fiske og turisme. Folkesetnaden er hovudsakleg tyrkisk, men det er framleis om lag 250 grekarar på øya. Eit stort tal grekarar har emigrert. 

Øya er kjend for vingardane her og vinen dei produserer. 

== Historie ==
=== I mytologien ===
I følgje [[gresk mytologi]] låg palasset til [[Thetis]], mor til [[Akilles]], kongen av [[Fthia]], mellom Gökçeada og [[Samothráki]]. Stallen til den vengja hesten til [[Poseidon]] skal ha lege mellom Gökçeada og [[Bozcaada]] (Ténedos).<br />

=== I antikken ===
I antikken var Gökçeada i lag med [[Límnos]] i ein atensk [[klerukh]], ein [[koloni]] med nybyggjarar frå [[Aten]], men sidan innbyggjarar frå øya stod på listene over folk som betalte skatt til Aten, må det òg ha vore innfødde her. Dei opphavlege innbyggjarane på Gökçeada var [[pelasgianarar]]. [[Miltiades]] erobra øya frå [[Persia]] etter [[slaget ved Salamis]] og ein koloni vart oppretta rundt [[-450|450 fvt.]], under det første atenske riket, og vart halde av Aten (med korte unntak) dei neste seks hundre åra. Ho kan ha vore sjølvstendig under [[Septimius Severus]].<ref>''Oxford Classical Dictionary'': "Imbros"</ref>

=== Nyare tid ===
Før og kort tid etter [[den første verdskrigen]] var 97,5 % av folkesetnaden på Gökçeada etniske grekarar. På grunn av den strategiske plasseringa nær [[Dardanellane]] ønska dei vestlege landa, og særleg [[Storbritannia]], mot slutten av [[balkankrigane]] i 1913 at øya framleis skulle haldast av [[Det osmanske riket]] og at resten av dei egeiske øyane skulle verte avstått til [[Hellas]].

I 1920 gjorde [[Sèvrestraktaten]] at øya vart gjeve til Hellas. Den osmanske regjeringa signerte, men ratifiserte ikkje avtalen, og vart styrta av den nye tyrkiske nasjonalistregjeringa til [[Mustafa Kemal Atatürk]], med base i [[Ankara]]. Etter at [[den gresk-tyrkiske krigen 1919-1922]] enda med gresk tap gjekk dei vestlege nasjonane med på [[Lausannetraktaten]] med den nye tyrkiske republikken i [[1923]]. Denne avtalen gjorde øya til ein del av Tyrkia, men ho fekk ein spesiell sjølvstyrt administrativ status på grunn av alle grekarane som budde her, og folkeutvekslinga mellom Hellas og Tyrkia på denne tida fann ikkje stad på øya. 

Etter ei ny lov frå 1926 vart rettane til minoritetar i Tyrkia kalla tilbake, noko som var eit brot på Lausannetraktaten. Grekarane var fråtatt retten til sin ortodokse religion, i tillegg til at dei mista språklege og økonomiske rettar. Dei greske leiarane i Tyrkia skal «frivillig ha godtatt» dei nye lovene, men signaturane deira skal berre ha kome etter ordre frå politiet, og dei som ikkje ville signere vart sett i fengsel. Den greske regjeringa vende seg til rådet i [[Folkeforbundet]], der dei fekk støtte, men Tyrkia vart ikkje kalla inn på teppet. I 1923 avsette Tyrkia det folkevalde styret på øya og i 1927 vart dei greske skulane lagt ned. I 1943 vart dei ortodokse metropolitanane på Gökçeada og Ténedos arrestert, og landområda til dei ortodokse klostera vart konfiskert. Dette, og andre hendingar, førte til at grekarane emigrerte frå øya. 

== Folkesetnad ==
=== Endring i folkesetnad på Gökçeada ===

{{legend|#ffcccc|[[tyrkarar]]}}
{{legend|#ccccff|[[grekarar]]}}

{| class="wikitable" 
|-align="center"
|align="left" bgcolor="#ffffff"| '''Byar og landsbyar'''||bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''1927'''||align="center" bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''1970'''||align="center" bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''1975'''||align="center" bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''1980'''||align="center" bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''1985'''||align="center" bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''1990'''||align="center" bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''1997'''||align="center" bgcolor="#ccffcc" colspan="2"|'''2000'''
|-align="right"
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|'''Çınarlı ''(Panaghia Balomeni)'' '''||bgcolor="#ffcccc"|'''-'''||bgcolor="#ccccff"|'''-'''||bgcolor="#ffcccc"|'''3578''' ||bgcolor="#ccccff"|'''615'''||bgcolor="#ffcccc"|'''3806'''||bgcolor="#ccccff"|'''342'''||bgcolor="#ffcccc"|'''4251'''||bgcolor="#ccccff"|'''216'''||bgcolor="#ffcccc"|'''767'''||bgcolor="#ccccff"|'''70'''||bgcolor="#ffcccc"|'''721'''||bgcolor="#ccccff"|'''40'''||bgcolor="#ffcccc"|'''553'''||bgcolor="#ccccff"|'''26'''||bgcolor="#ffcccc"|'''503'''||bgcolor="#ccccff"|'''29'''
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Bademli ''(Gliky)'' ||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|66||bgcolor="#ccccff"|144||bgcolor="#ffcccc"|1||bgcolor="#ccccff"|57||bgcolor="#ffcccc"|40||bgcolor="#ccccff"|1||bgcolor="#ffcccc"|13||bgcolor="#ccccff"|34||bgcolor="#ffcccc"|29||bgcolor="#ccccff"|22||bgcolor="#ffcccc"|15||bgcolor="#ccccff"|15||bgcolor="#ffcccc"|15||bgcolor="#ccccff"|13
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Dereköy ''(Shinudy)'' ||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|73||bgcolor="#ccccff"|672||bgcolor="#ffcccc"|391||bgcolor="#ccccff"|378||bgcolor="#ffcccc"|319||bgcolor="#ccccff"|214||bgcolor="#ffcccc"|380||bgcolor="#ccccff"|106||bgcolor="#ffcccc"|99||bgcolor="#ccccff"|68||bgcolor="#ffcccc"|82||bgcolor="#ccccff"|40||bgcolor="#ffcccc"|68||bgcolor="#ccccff"|42
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Eşelek||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|152||bgcolor="#ccccff"|-
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Fatih||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|3962||bgcolor="#ccccff"|45||bgcolor="#ffcccc"|4284||bgcolor="#ccccff"|32||bgcolor="#ffcccc"|4135||bgcolor="#ccccff"|21||bgcolor="#ffcccc"|4180||bgcolor="#ccccff"|25
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Kaleköy ''(Kastro)'' ||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|38||bgcolor="#ccccff"|36||bgcolor="#ffcccc"|24||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|128||bgcolor="#ffcccc"|94||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|105||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|90||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|89||bgcolor="#ccccff"|-
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Şahinkaya||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|168||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|107||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|86||bgcolor="#ccccff"|-
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Şirinköy||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|189||bgcolor="#ccccff"|-
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Tepeköy ''(Agridia)'' ||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|3||bgcolor="#ccccff"|504||bgcolor="#ffcccc"|4||bgcolor="#ccccff"|273||bgcolor="#ffcccc"|2||bgcolor="#ccccff"|193||bgcolor="#ffcccc"|1||bgcolor="#ccccff"|110||bgcolor="#ffcccc"|75||bgcolor="#ccccff"|2||bgcolor="#ffcccc"|2||bgcolor="#ccccff"|39||bgcolor="#ffcccc"|2||bgcolor="#ccccff"|42
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Uğurlu||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|460||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|490||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|466||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|401||bgcolor="#ccccff"|-
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Yenibademli||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|416||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|660||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|628||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|581||bgcolor="#ccccff"|-
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Yenimahalle ''(Evlampio)'' ||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|182||bgcolor="#ccccff"|143||bgcolor="#ffcccc"|162||bgcolor="#ccccff"|121||bgcolor="#ffcccc"|231||bgcolor="#ccccff"|81||bgcolor="#ffcccc"|359||bgcolor="#ccccff"|59||bgcolor="#ffcccc"|970||bgcolor="#ccccff"|27||bgcolor="#ffcccc"|2240||bgcolor="#ccccff"|25||bgcolor="#ffcccc"|2362||bgcolor="#ccccff"|27
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ccffcc"|Zeytinli ''(Aghios Theodoros)'' ||bgcolor="#ffcccc"|-||bgcolor="#ccccff"|-||bgcolor="#ffcccc"|30||bgcolor="#ccccff"|507||bgcolor="#ffcccc"|15||bgcolor="#ccccff"|369||bgcolor="#ffcccc"|36||bgcolor="#ccccff"|235||bgcolor="#ffcccc"|72||bgcolor="#ccccff"|162||bgcolor="#ffcccc"|25||bgcolor="#ccccff"|130||bgcolor="#ffcccc"|12||bgcolor="#ccccff"|82||bgcolor="#ffcccc"|12||bgcolor="#ccccff"|76
|-align="right" 
|align="left" bgcolor="#ffcccc"|'''TOTAL'''|| bgcolor="#ffcccc"|'''157'''||bgcolor="#ccccff"|'''6555'''||bgcolor="#ffcccc"|'''3970'''||bgcolor="#ccccff"|'''2621'''||bgcolor="#ffcccc"|'''4403'''||bgcolor="#ccccff"|'''1540'''||bgcolor="#ffcccc"|'''4879'''||bgcolor="#ccccff"|'''1068'''||bgcolor="#ffcccc"|'''6524'''||bgcolor="#ccccff"|'''586'''||bgcolor="#ffcccc"|'''7626'''||bgcolor="#ccccff"|'''321'''||bgcolor="#ffcccc"|'''8330'''||bgcolor="#ccccff"|'''248'''||bgcolor="#ffcccc"|'''8640'''||bgcolor="#ccccff"|'''254'''
|}
Ref: [http://www.gokceada17.net/ Gökçeada kommune]

Ref: [https://web.archive.org/web/20050218025541/http://www.iussp.org/Brazil2001/s80/OtherPosters_P01_Bozbeyoglu.pdf Changes in the demographic characteristics of Gökçeada]

== Fotnotar ==
{{reflist}}

== Kjelder ==
{{refopning}}
*''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Imbros|Imbros]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}},  den 28. august 2020.'' 
**''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:'' 
* ''Oxford Classical Dictionary'' ''s.'' "Imbros" 
* Loeb Classical Library [[Athenaeus]].
* ''The struggle for justice : 1923-1993 : 70 years of Turkish provocation and violations of the Treaty of Lausanne : a chronicle of human rights violations''; Citizen’s Association of Constantinople-Imvros-Tenedos-Eastern Thrace of Thrace. Komotini (1993)
* [http://chicago.agrino.org/turkish_pogrom_against_the_greeks.htm Tendensiøs nettside om tyrkarane si handsaming av grekarane på øya.]
* [http://www.lib.byu.edu/~rdh/wwi/1918p/lausanne.html Lausannetraktaten].
* Homer - Illiaden - Bok XIII
 {{refslutt}}

== Bakgrunnsstoff ==
{{commons|Gökçeada}}
* [http://www.gokceadali.com gokceadali.com]
* [http://www.gokceada.com gokceada.com] 
* [http://www.gokceada.gov.tr/ Offisiell side]

{{Dei nordegeiske øyane}}
{{Autoritetsdata}}

[[Kategori:Øyar i Tyrkia]]
[[Kategori:Dei nordegeiske øyane]]
[[Kategori:Feriestader i Tyrkia]]
[[Kategori:Stader i Tyrkia frå gresk antikk]]
[[Kategori:Busetnader i provinsen Çanakkale]]