200-talet: Skilnad mellom versjonar

Sletta innhald Nytt innhald

På line

Siste versjonen frå 20. desember 2021 kl. 21:09

< 200-talet > var hundreåret frå 200 til 299.

Dette hundreåret hadde Romarriket ei krise som byrja med mordet på keisar Severus Alexander i 235, etterfølgd av ein periode med økonomiske vanskar, barbarinvasjonar, politisk uro, borgarkrigar og oppdelinga av riket i Det galliske riket i vest og Det palmyrske riket i aust. Keisar Aurelian vann tilbake tapet område og riket hadde ein stabil periode under Diokletian, slik at krisa var over i 284. Denne krisa markerte byrjinga på seinantikken.

I Persia blei Partharriket etterfølgd av Sassanideriket i 224, etter at Ardashir I nedkjempa og drap Artabanus V under slaget ved Hormozdgan. Sassanidane la så under seg mange av dei vestlege delane til Kushanriket. I India voks Guptariket fram mot slutten av hundreåret.

I Kina fortsette kaoset frå føre hundreår, og riket blei delt i Dei tre kongedøma Wei, Wu og Shu.

Amerika[endre | endre wikiteksten]

Maisdyrking spreidde seg frå Mexico til Nord-Amerika.

Asia[endre | endre wikiteksten]

Sør-Asia
- Pallava-dynastiet herska i Sør-India. Dei grunnla fleire hamnebyar langs Koromandelkysten og dreiv handel med Sri Lanka og Malaysia.
- Dei eldste byane blei grunnlagd på Deccanplatået.
- Den indiske ortodokse kyrkja voks i Sør-India.
- Sarnath blei eit buddhistisk kulturelt senter.

Stordomstida til kongeriket Funan i noverande Kambosja under Fan Shih-man (ca. 205-225)

Kina
- Han-dynastiet tok slutt i 220, då kongedømet Cao Wei tok over makta i Nord-Kina.

Persarriket under sassanidane la ut på felttog for å ta tilbake område tapte til romarane (230–232)

Europa[endre | endre wikiteksten]

Romarriket gjekk gjennom ein kritisk fase med borgarkrig, invasjonar og økonomiske frå drapet på keisar Alexander Severus i 235 og fram til keisarane Claudius II, Aurelian og Diokletian innførte fredelegare tider mot slutten av hundreåret.
Dei eldste runeinnskriftene er frå denne tida.

Oseania[endre | endre wikiteksten]

Dei siste spora etter Stillehavskulturen Lapita og pottemakarkunsta deira er frå midten av dette hundreåret.

Kjelder[endre | endre wikiteksten]

Denne artikkelen bygger på «3rd century» frå Wikipedia på engelsk, og «IIIe siècle» frå Wikipedia på fransk den 7. januar 2008.

<< 200-talet >>

<< 200 | 201 | 202 | 203 | 204 | 205 | 206 | 207 | 208 | 209 | 210 | 211 | 212 | 213 | 214 | 215 | 216 | 217 | 218 | 219 | 220 | 221 | 222 | 223 | 224 | 225 | 226 | 227 | 228 | 229 | 230 | 231 | 232 | 233 | 234 | 235 | 236 | 237 | 238 | 239 | 240 | 241 | 242 | 243 | 244 | 245 | 246 | 247 | 248 | 249 | 250 | 251 | 252 | 253 | 254 | 255 | 256 | 257 | 258 | 259 | 260 | 261 | 262 | 263 | 264 | 265 | 266 | 267 | 268 | 269 | 270 | 271 | 272 | 273 | 274 | 275 | 276 | 277 | 278 | 279 | 280 | 281 | 282 | 283 | 284 | 285 | 286 | 287 | 288 | 289 | 290 | 291 | 292 | 293 | 294 | 295 | 296 | 297 | 298 | 299 >>

@@ Line 1: / Line 1: @@
+[[Fil:World in 250 CE.png|mini|Verda rundt 250.]]
-[[100-talet|<]] '''200-talet''' [[300-talet|>]]
+[[100-talet|<]] '''200-talet''' [[300-talet|>]] var hundreåret frå 200 til 299.
+Dette hundreåret hadde [[Romarriket]] ei krise som byrja med mordet på keisar [[Alexander Severus av Romarriket|Severus Alexander]] i 235, etterfølgd av ein periode  med økonomiske vanskar, barbarinvasjonar, politisk uro, borgarkrigar og oppdelinga av riket i Det galliske riket i vest og Det palmyrske riket i aust. Keisar Aurelian vann tilbake tapet område og riket hadde ein stabil periode under Diokletian, slik at krisa var over i 284. Denne krisa markerte byrjinga på [[seinantikken]].
-==Amerika==
-*[[Mais]]dyrking spreidde seg frå [[Mexico]] til [[Nord-Amerika]].
+I Persia blei [[Partharriket]] etterfølgd av [[Sassanideriket]] i 224, etter at [[Ardashir I av Persia|Ardashir I]] nedkjempa og drap Artabanus V under slaget ved Hormozdgan. Sassanidane la så under seg mange av dei vestlege delane til [[Kushanriket]]. I India voks [[Guptariket]] fram mot slutten av hundreåret.
-==Asia==
+I Kina fortsette kaoset frå føre hundreår, og riket blei delt i [[Dei tre kongedøma i Kina|Dei tre kongedøma]] Wei, Wu og Shu.
-*'''Sør-Asia'''
+== Amerika ==
-**[[Pallava]]-dynastiet herska i '''[[Sør-India]]'''. Dei grunnla fleire hamnebyar langs [[Koromandelkysten]] og dreiv handel med Sri Lanka og Malaysia.
+* [[Mais]]dyrking spreidde seg frå [[Mexico]] til [[Nord-Amerika]].
-**Dei eldste byane blei grunnlagd på [[Deccan]]platået.
-**[[Den indiske ortodokse kyrkja]] vaks i Sør-India.
-**[[Sarnath]] blei eit buddhistisk kulturelt senter.
+== Asia ==
-*Stordomstida til kongeriket '''[[Funan]]''' i noverande [[Kambosja]] under [[Fan Shih-man]] (ca. 205-225)
-*'''[[Kina]]'''
+* '''Sør-Asia'''
+** [[Pallava]]-dynastiet herska i '''[[Sør-India]]'''. Dei grunnla fleire hamnebyar langs [[Koromandelkysten]] og dreiv handel med Sri Lanka og Malaysia.
-** [[Han-dynastiet]] tok slutt i [[220]], då kongedømet [[Cao Wei]] tok over makta i Nord-Kina.
+** Dei eldste byane blei grunnlagd på [[Deccan]]platået.
+** [[Den indiske ortodokse kyrkja]] voks i Sør-India.
+** [[Sarnath]] blei eit buddhistisk kulturelt senter.
+* Stordomstida til kongeriket '''[[Funan]]''' i noverande [[Kambosja]] under [[Fan Shih-man]] (ca. 205-225)
-*'''[[Persarriket]]''' under [[sassanidane]] la ut på felttog for å ta tilbake område tapte til romarane ([[230]]–[[232]])
+* '''[[Kina]]'''
-==Europa==
+** [[Han-dynastiet]] tok slutt i [[220]], då kongedømet [[Cao Wei]] tok over makta i Nord-Kina.
-*'''[[Romarriket]]''' gjekk gjennom [[krisa i det tredje århundret|ein kritisk fase]] med borgarkrig, invasjonar og økonomiske frå drapet på keisar [[Alexander Severus av Romarriket|Alexander Severus]] i [[235]] og fram til keisarane [[Claudius II av Romarriket|Claudius II]], [[Aurelian av Romarriket|Aurelian]] og [[Diokletian av Romarriket|Diokletian]] innførte fredelegare tider mot slutten av hundreåret.
-*Dei eldste [[runer|runeinnskriftene]] er frå denne tida.
+* '''[[Persarriket]]''' under [[sassanidane]] la ut på felttog for å ta tilbake område tapte til romarane ([[230]]–[[232]])
-==Oseania==
-*Dei siste spora etter Stillehavskulturen '''[[Lapita]]''' og [[keramikk|pottemakarkunsta]] deira er frå midten av dette hundreåret.
-==Kjelder==
+== Europa ==
+* '''[[Romarriket]]''' gjekk gjennom [[krisa i det tredje århundret|ein kritisk fase]] med borgarkrig, invasjonar og økonomiske frå drapet på keisar [[Alexander Severus av Romarriket|Alexander Severus]] i [[235]] og fram til keisarane [[Claudius II av Romarriket|Claudius II]], [[Aurelian av Romarriket|Aurelian]] og [[Diokletian av Romarriket|Diokletian]] innførte fredelegare tider mot slutten av hundreåret.
+* Dei eldste [[runer|runeinnskriftene]] er frå denne tida.
-<div class="references-small">
-*''Denne artikkelen bygger på «[[:en:3rd century|3rd century]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, og «[[:fr:IIIe siècle|IIIe siècle]]» frå {{Wikipedia-utgåve|fr}} den 7. januar 2008.''
-</div>
+== Oseania ==
+* Dei siste spora etter Stillehavskulturen '''[[Lapita]]''' og [[keramikk|pottemakarkunsta]] deira er frå midten av dette hundreåret.
+== Kjelder ==
+{{refstart}}
+* ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:3rd century|3rd century]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, og «[[:fr:IIIe siècle|IIIe siècle]]» frå {{Wikipedia-utgåve|fr}} den 7. januar 2008.''
+{{refslutt}}
 {{200-talet}}
+{{Autoritetsdata}}
 [[Kategori:200-talet| ]]
+[[Kategori:Hundreår|02]]
-{{historiespire}}
-[[kategori:århundre|02]]
-[[no:3. århundre]]
-[[sv:200-talet]]
-[[da:3. århundrede]]
-[[af:3de eeu]]
-[[als:3. Jahrhundert]]
-[[ar:قرن 3]]
-[[an:Sieglo III]]
-[[ast:Sieglu III]]
-[[az:III əsr]]
-[[be:3 стагоддзе]]
-[[be-x-old:3 стагоддзе]]
-[[bs:3. vijek]]
-[[br:IIIe kantved]]
-[[bg:3 век]]
-[[ca:Segle III]]
-[[cv:III ĕмĕр]]
-[[cs:3. století]]
-[[cy:3edd ganrif]]
-[[de:3. Jahrhundert]]
-[[et:3. sajand]]
-[[el:3ος αιώνας]]
-[[en:3rd century]]
-[[es:Siglo III]]
-[[eo:3-a jarcento]]
-[[eu:III. mendea]]
-[[fa:سده ۳ (میلادی)]]
-[[fr:IIIe siècle]]
-[[fy:3e ieu]]
-[[ga:3ú haois]]
-[[gd:3mh Linn]]
-[[gl:Século III]]
-[[ko:3세기]]
-[[hr:3. stoljeće]]
-[[io:3ma yar-cento]]
-[[id:Abad ke-3]]
-[[is:3. öldin]]
-[[it:III secolo]]
-[[he:המאה ה-3]]
-[[jv:Abad kaping 3]]
-[[ka:III საუკუნე]]
-[[kk:3 ғ.]]
-[[kw:3sa kansblydhen]]
-[[ku:Sedsala 3'an]]
-[[la:Saeculum 3]]
-[[lb:3. Joerhonnert]]
-[[lij:III secolo]]
-[[lt:III amžius]]
-[[li:Derde iew]]
-[[hu:3. század]]
-[[mk:3 век]]
-[[ms:Abad ke-3]]
-[[nl:3e eeuw]]
-[[nds-nl:3e eeuw]]
-[[ja:3世紀せいき]]
-[[nrm:IIIe s.]]
-[[uz:III asr]]
-[[nds:3. Johrhunnert]]
-[[pl:III wiek]]
-[[pt:Século III]]
-[[ksh:3. Joohunndot]]
-[[ro:Secolul al III-lea]]
-[[ru:III век]]
-[[sq:Shekulli III]]
-[[scn:Sèculu III]]
-[[simple:3rd century]]
-[[sk:3. storočie]]
-[[sl:3. stoletje]]
-[[sr:3. век]]
-[[stq:3. Jierhunnert]]
-[[su:Abad ka-3]]
-[[fi:200-luku]]
-[[tt:3. yöz]]
-[[th:คริสต์ศตวรรษที่ 3]]
-[[vi:Thế kỷ 3]]
-[[tr:3. yüzyıl]]
-[[uk:3 століття]]
-[[yi:3טער י"ה]]
-[[bat-smg:III omžios]]
-[[zh:3世せい纪]]