Nautisk mil: Skilnad mellom versjonar

Sletta innhald Nytt innhald

På line

Siste versjonen frå 4. mai 2022 kl. 19:48

Nautisk mil (forkorta n. mil, NM eller nmi) eller sjømil^[1], tidlegare kalla kvartmil, er ei måleining for lengde som blir brukt i sjø og luftfart. Ei nautisk mil er fastsett til eksakt 1852 meter, om lag lengda på eit breiddeminutt. Eininga er i Noreg tillaten inntil vidare for bruk innan sjø- og luftfart^[2], men må ikkje forvekslast med SI-eininga nm.

Ei nautisk mil vart opphavleg definert som omkrinsen til Jorda (40 000 kilometer) delt på 360 grader og deretter på 60 (minutt). Ei nautisk mil tilsvarar om lag avstanden nord-sør langs eit breiddeminutt.

${\frac {10000000}{90\cdot 60}}={\frac {10000000}{5400}}=1851,85$ meter.

Ei kvartmil, som er omtrent like lang som ei nautisk mil, er firedelen av den eldre måleininga sjømil eller geografisk mil, som er på 7 421 meter.

Tidlegare vart ei nautisk mil òg definert lik eit distanseminutt eller ekvatorminutt.

Referansar[endre | endre wikiteksten]

↑ «Bokmålsordboka | Nynorskordboka», ordbok.uib.no, henta 1. juli 2020
↑ FOR 2007-12-20 nr 1723: Forskrift om målenheter og måling, § 2-9. Enheter som er definert uavhengig av SI-enhetene, Lovdata.

[1] «Bokmålsordboka | Nynorskordboka», ordbok.uib.no, henta 1. juli 2020

[2] FOR 2007-12-20 nr 1723: Forskrift om målenheter og måling, § 2-9. Enheter som er definert uavhengig av SI-enhetene, Lovdata.

[1]

[2]

@@ Line 1: / Line 1: @@
+[[Fil:Nautic_mile_definition_v2.png|mini|Dei historiske definisjonane av av meter og nautisk mil tek utgangspunkt i avstanden frå ekvator til pol]]
-'''Nautisk mil''' (tidlegare også kalla ''kvartmil'') er ei måleeining for lengde som blir brukt i sjø og luftfart. Ei nautisk mil er fastsett til eksakt 1852 meter, om lag lengda på eit [[breiddeminutt]]. Eininga er i Noreg tillaten inntil vidare for bruk innan [[sjøfart|sjø]]- og [[luftfart]].<ref>[http://www.lovdata.no/cgi-wift/ldles?doc=/sf/sf/sf-20071220-1723.html ''FOR 2007-12-20 nr 1723: Forskrift om målenheter og måling, § 2-9. Enheter som er definert uavhengig av SI-enhetene''], Lovdata.</ref>.
+'''Nautisk mil''' (forkorta '''n. mil''', '''NM''' eller '''nmi''') eller '''sjømil'''<ref>{{Citation|title=Bokmålsordboka {{!}} Nynorskordboka|url=https://ordbok.uib.no/perl/ordbok.cgi?OPP=sj%C3%B8mil&ant_bokmaal=5&ant_nynorsk=5&nynorsk=+&ordbok=nynorsk|website=ordbok.uib.no|accessdate=2020-07-01}}</ref>, tidlegare kalla ''kvartmil'', er ei [[måleining]] for lengde som blir brukt i sjø og luftfart. Ei nautisk mil er fastsett til eksakt 1852 meter, om lag lengda på eit [[breiddeminutt]]. Eininga er i Noreg tillaten inntil vidare for bruk innan [[sjøfart|sjø]]- og [[luftfart]]<ref>[http://www.lovdata.no/cgi-wift/ldles?doc=/sf/sf/sf-20071220-1723.html ''FOR 2007-12-20 nr 1723: Forskrift om målenheter og måling, § 2-9. Enheter som er definert uavhengig av SI-enhetene''], Lovdata.</ref>, men må ikkje forvekslast med [[Nanometer|SI-eininga]] ''nm''.
-[[Fil:Nautic_mile_definition_v2.png|frame|mini|Dei historiske definisjonane av av meter og nautisk mil tek utgangspunkt i avstanden frå ekvator til pol]]
 Ei nautisk mil vart opphavleg definert som [[omkrins]]en til [[Jorda]] (40&nbsp;000 kilometer) delt på
@@ Line 8: / Line 7: @@
 <math>\frac{10000000}{90\cdot60} = \frac{10000000}{5400} = 1851,85 </math> meter.
-Ei ''kvartmil'', som er omtrent like lang som ei nautisk mil, er firedelen av den eldre måleeininga ''[[sjømil]]'' eller ''[[geografisk mil]]'', som er på 7&nbsp;421 [[meter]].
+Ei ''kvartmil'', som er omtrent like lang som ei nautisk mil, er firedelen av den eldre måleininga ''[[sjømil]]'' eller ''[[geografisk mil]]'', som er på 7&nbsp;421 [[meter]].
 Tidlegare vart ei nautisk mil òg definert lik eit distanseminutt eller ekvatorminutt.
@@ Line 17: / Line 16: @@
 [[Kategori:Måleiningar for lengd]]
 [[Kategori:Sjøfart]]
-<!--interwiki (no, sv, da first; then other languages alphabetically by name)-->
-[[no:Nautisk mil]]
-[[sv:Nautisk mil]]
-[[da:Sømil]]
-[[af:Seemyl]]
-[[ar:ميل بحري]]
-[[ast:Milla náutica]]
-[[bn:নটিক্যাল মাইল]]
-[[be:Марская міля]]
-[[be-x-old:Марская міля]]
-[[bg:Морска миля]]
-[[bo:མཚོ་ལེ།]]
-[[bs:Morska milja]]
-[[ca:Milla nàutica]]
-[[cs:Námořní míle]]
-[[de:Seemeile]]
-[[et:Meremiil]]
-[[en:Nautical mile]]
-[[es:Milla náutica]]
-[[eo:Marmejlo]]
-[[eu:Itsas milia]]
-[[fa:مایل دریایی]]
-[[fo:Sjómíl]]
-[[fr:Mille marin]]
-[[fy:Seemyl]]
-[[gl:Milla náutica]]
-[[ko:해리 (단위)]]
-[[hi:समुद्री मील]]
-[[hr:Nautička milja]]
-[[id:Mil laut]]
-[[is:Sjómíla]]
-[[it:Miglio nautico]]
-[[he:מיל ימי]]
-[[ka:საზღვაო მილი]]
-[[kk:Теңіз милясы]]
-[[lv:Jūras jūdze]]
-[[lt:Jūrmylė]]
-[[hu:Tengeri mérföld]]
-[[mk:Наутичка милја]]
-[[ml:നോട്ടിക്കൽ മൈൽ]]
-[[nl:Zeemijl]]
-[[ja:海里かいり]]
-[[oc:Mila marina]]
-[[pl:Mila morska]]
-[[pt:Milha náutica]]
-[[ro:Milă marină]]
-[[ru:Морская миля]]
-[[sk:Námorná míľa]]
-[[sl:Morska milja]]
-[[sr:Наутичка миља]]
-[[fi:Meripeninkulma]]
-[[ta:கடல் மைல்]]
-[[uk:Морська миля]]
-[[vi:Hải lý]]
-[[fiu-vro:Meremiil]]
-[[zh-yue:海うみ哩まいる]]
-[[zh:海里かいり]]