Fjellsporvar
| Fjellsporvar | |
 Fjellsporv, Montifringilla nivalis, bilete frå Gornergrat i Dei sveitsiske alpar Foto: Doc Searls
| |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Fuglar Aves |
| Orden: | Sporvefuglar Passeriformes |
| Overfamilie: | Passeroidea |
| Familie: | Sporvefamilien Passeridae |
| Slekt: | Fjellsporvar Montifringilla Brehm, 1828 |
Fjellsporvar utgjer fugleslekta Montifringilla. Dette er sporvar i familien Passeridae. Som det engelske namnet 'snowfinches' og det vitskaplege namnet Montifringilla ymtar om, er dette artar som lever til fjells, og som finst i fjellkjedene i Eurasia, frå Pyreneane i vest, austover til Himalaya, Tibet og vestlege Kina.[1]
Skildring og økologi
[endre | endre wikiteksten]Fjellsporvar er tettvaksne sporvar 13,5 til 17 centimeter i lengd, med sterkt koniske nebb. Dei har lysebrun overside, kvit underside og omfattande kvite felt i vengene, noko som kjem til syne i flukt. Vaksne individ kan ha svarte teikningar på haka eller rundt auga. Kjønna er vanlegvis svært like, sjølv om den hannen av arten fjellsporv har eit karakteristisk grått hovud. Fjørdrakta åt ungfuglar er ein gråare versjon av drakta til dei vaksne.[2]
Dei har enkle, gjentakande tema i songen, gjeve frå ein stein eller under forseggjorte flyging i sirklar. Ropa er enkle 'sjipp' eller liknande.[3]
Dei fleste artar av fjellfinkar hekkar i høgder på over 3500 meter, men arten fjellsporv kan ein finne frå 1800 meter og oppover. Desse hardføre fuglane lever berre på grassletter i ope fjellterreng. Fjellsporvar er ikkje trekkfuglar, men kan vandre ned til lågare høgder eller menneskeleg busetjing om vinteren, og då er desse særs selskaplege fuglar som dannar store flokkar. Fjellsporvar søkjer primært føde på bakken og er frøetarar, sjølv om dei òg et små leddyr, spesielt i hekkesesongen. Dei er vanlegvis fryktlause, og vil beite rundt alpinanlegg, menneskeleg busetjing og avfallshaugar.[2]
Dei hekkar i steinsprekker, eller meir typisk i hòla laga av gnagarar, og endå oftare av pipeharar. Den typiske storleiken på kullet er 3-6 egg.[4]
Artslista
[endre | endre wikiteksten]Montifringilla-sporvar i rekkjefølgje etter Clementslista versjon 6.8 frå august 2013[5] med norske namn etter Norske navn på verdens fugler.[6]
- Fjellsporv, Montifringilla nivalis (White-winged Snowfinch)
- Tibetfjellsporv, Montifringilla henrici (Tibetan Snowfinch)
- Svartvengfjellsporv, Montifringilla adamsi (Black-winged Snowfinch)
- Kvitgumpfjellsporv, Montifringilla taczanowskii (White-rumped Snowfinch)
- Gobifjellsporv, Montifringilla davidiana (Pere David's Snowfinch)
- Brunøyrefjellsporv, Montifringilla ruficollis (Rufous-necked Snowfinch)
- Tanggulafjellsporv, Montifringilla blanfordi (Blanford's Snowfinch)
- Afghanfjellsporv, Montifringilla theresae (Afghan Snowfinch)
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Første versjon av denne artikkelen byggjer på «Snowfinch» frå Wikipedia på engelsk, den 7. januar 2012, artikkelen gav følgjande referansar
- Clement, Peter; Harris, Alan; Davis, John (1993). Finches and Sparrows: an identification guide. Christopher Helm, London. ISBN 0-7136-8017-2.
- Lei, Fu-Min; Wang, Ai-Zhen; Wang, Gang; Yin, Zuo-Hua (2005). «Vocalizations of red-necked snow finch, Pyrgilauda ruficollis on the Tibetan Plateau, China – a syllable taxonomic signal?» (PDF). Folia Zoologica 54 (1–2): 135–146. Arkivert frå originalen (PDF) 12. april 2016. Henta 8. januar 2012.
- ↑ Clement et al. (1993)
- ↑ 2,0 2,1 Cramp (1977), Clement et al. (1993), Svensson et al. (1999)
- ↑ Clement et al. (1993), Lei et al. (2005)
- ↑ Clement et al. (1993), Svensson et al. (1999)
- ↑ Clements, J.F.; T.S. Schulenberg; M.J. Iliff; B.L. Sullivan; C.L. Wood; D. Roberson (august 2013), The eBird/Clements checklist of birds of the world: Version 6.8 (CSV), Cornell Lab of Ornithology, henta 10. august 2014
- ↑ Syvertsen, P. O., Ree, V., Hansen, O. B., Syvertsen, Ø., Bergan, M., Kvam, H., Viker, M. & Axelsen, T. 2008. Virksomheten til Norsk navnekomité for fugl (NNKF) 1990-2008. Norske navn på verdens fugler. Norsk Ornitologisk Forening sin nettstad (publisert 22.5.2008)
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Videoar, bilete og lydopptak av fjellsporvar hos Internet Bird Collection